Τίλιο – Φλαμουριά – Φιλύρα (video) Μάρθα Στ. Καπλάνογλου, Γεωπόνος

ΤΙΛΙΟ / ΦΛΑΜΟΥΡΙΑ / ΦΥΛΙΡΑ Επιστ. Ονομασία TILIA TOMENTOSA

Μάρθα Στ. Καπλάνογλου Γεωπόνος

Η φίλυρα ή Τίλια είναι γνωστό ένα γένος περίπου 30 διαφορετικών δέντρων που ευδοκιμούν περισσότερο στο εύκρατο κλίμα του Βόρειου Ημισφαιρίου. Η μεγαλύτερη ποικιλομορφία απαντάται στην Ασία, ωστόσο το γένος συναντάται επίσης στην Ευρώπη και την ανατολική Βόρεια Αμερική.

Tα πιο συνηθισμένα είδη της Ελληνικής χλωρίδας είναι τα εξής:
*Φιλύρα η κοινή (Tilia vulgaris ή intermedia ή europaea)[3]
*Φιλύρα η γναφαλώδης ή αργυρόφυλλος (Tilia tomentosa ή alba ή argentea) (η κοινή φιλουριά, φλαμουριά ή φλαμούρι)
*Φιλύρα η καρδιόφυλλος (Tilia cordata

Η φλαμουριά έχει φύλλα που είναι σκούρα πράσινα από πάνω και ασημί-λευκά από κάτω. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δέντρο του δρόμου. Τα αρωματικά λουλούδια που ανθίζουν στα τέλη της άνοιξης ή στις αρχές του καλοκαιριού εντυπωσιάζουν με την ευωδιά τους

-* Φλαμουριά ένα φυτό στην Ελλάδα με πλούσια ιστορική και πολιτιστική παρουσία.
Η φλαμουριά ή τίλιο, επίσης γνωστό ως φιλύρα στην Ελλάδα, διαθέτει πλούσια ιστορική και πολιτιστική παρουσία.

Σύμφωνα με μια εκδοχή το όνομά της – φλαμουριά ή φιλύρα- προέρχεται από τις λέξεις ‘’φίλος’’ και ‘’ύρον’’, δηλαδή ‘’που προσελκύει τις μέλισσες’’.

* Στην Ελληνική μυθολογία η Φιλύρα ήταν Ωκεανίδα νύμφη, θεά της ανάρρωσης, της ομορφιάς, της γραφής και των αρωμάτων.
Την ερωτεύθηκε ο θεός Κρόνος. Υπάρχουν τρεις εκδοχές για την ερωτική τους συνεύρεση.

Ι. Ο Κρόνος για να μην τον αναγνωρίσει η γυναίκα του Ρέα, μεταμορφώθηκε σε άλογο και με αυτή τη μορφή ήρθε σε επαφή με τη Φιλύρα με αποτέλεσμα να συλληφθεί και γεννηθεί ο Κένταυρος Χείρων, μισός άνθρωπος, μισός άλογο.
ΙΙ. Με τη δεύτερη παραλλαγή, η Φιλύρα για να αποφύγει το θεό Κρόνο που την κυνηγούσε, μεταμορφώθηκε σε φοράδα και στη συνέχεια ο Κρόνος πήρε τη μορφή αλόγου και τη βίασε.
Μετά τη γέννηση του Χείρωνα, η Φιλύρα πήγε στο Πήλιο όπου τον μεγάλωσε και στάθηκε πλάι του βοηθώντας τον στη διαπαιδαγώγηση παιδιών, τα οποία στη συνέχεια έγιναν ξακουστοί ήρωες, ο Ιάσωνας, ο Αχιλλέας. Ακόμα και ο Ασκληπιός έμαθε κοντά του την ιατρική τέχνη.
ΙΙΙ. Μια μεταγενέστερη παράδοση λέει ότι ο Κρόνος για να απαλείψει τη ντροπή της Φιλύρας, τη μεταμόρφωσε στο ομώνυμο δένδρο.

– * Χρήση στην αρχαιότητα
.Κατά την αρχαιότητα τα φύλλα του δέντρου χρησιμοποιούνταν για την αντιμετώπιση τροφικών δηλητηριάσεων.
Σύμφωνα με τον Διοσκουρίδη, κατάπλασμα από λιωμένα φύλλα της θεράπευε δαγκώματα από φίδια.
Από την αρχαιότητα έχουμε αναφορές για τη φιλύρα, καθώς ήταν γνωστή η σημασία της ξυλείας της, αλλά και του μελιού που παρήγαγαν τα άνθη της.
Ο Θεόφραστος, ο Πλίνιος και ο Βιργίλιος μας αναφέρουν για τις χρήσεις του και την ποιότητα του ξύλου της.
Γινόταν χρήση ακόμη και του εσωτερικού του φλοιού για την κατασκευή σχοινιών, παπουτσιών, διχτυών ψαρέματος κ.ά.

– * Η χρήση στην Ευρώπη .
Κατά το 17ο και 18ο αιώνα οι φλαμουριές χρησιμοποιήθηκαν στις Ευρωπαϊκές πόλεις για τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό τους και με αυτές οριοθετούσαν λεωφόρους με καλλωπιστικές δενδροστοιχίες.
Οι Γαλάτες χρησιμοποιούσαν τον φλοιό, τα φύλλα, τα άνθη και ακόμη και το κάρβουνο του για αιώνες.
Στο κέντρο των χωριών, από τους Γαλάτες, υπήρχε πάντα μια φλαμουριά. Χτίστηκαν ακόμη και γύρω από το δέντρο, επειδή οι δρυίδες χρησιμοποιούσαν τα φύλλα του για να καταπολεμήσουν τον πυρετό και το κρυολόγημα, για να προάγουν τον ύπνο και την ηρεμία. Αργότερα γίνονταν γάμοι κάτω από τη φλαμουριά του χωριού, τον Μάη, όπου γιορτάζονταν και το ανοιξιάτικο πανηγύρι.

– * Η χρήση στο Μεσαίωνα,
Στο Μεσαίωνα, φλαμουριές φυτεύονταν κοντά σε νοσοκομεία, γιατί έκαναν τον αέρα πιο υγιή και ήρεμο, στη συνέχεια κατά μήκος των δρόμων με εντολή του βασιλιά, η συγκομιδή τους προοριζόταν για τους ξενώνες. Το δέντρο θεωρήθηκε τόσο προστατευτικό και ωφέλιμο που συνηθιζόταν ακόμη και στην ύπαιθρο να κουβαλούν ένα μικρό πουγκί γεμάτο με φλοιό φλαμουριά. Προστατεύει από ασθένειες και τραυματισμούς. Εγκαταστάθηκε και στους στάβλους για την προστασία των ζώων.

– * Οι Γάλλοι
Ο γιατρός του Λουδοβίκου XIV το χρησιμοποίησε για να μειώσει το πρήξιμο και τα οιδήματα.
Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, πάνω από 60.000 φλαμουριές φυτεύτηκαν σε όλες τις περιοχές της Γαλλίας και καθαγιάστηκαν «το δέντρο της ελευθερίας»! Με αναφύτευση φλαμουριών σε 10.000 συνοικίες γιορτάστηκαν τα 200 χρόνια της Επανάστασης!
Σε περιόδους έλλειψης τροφίμων, όπως κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα αποξηραμένα φύλλα φλαμουριάς αλέθονταν σε αλεύρι λόγω των εξαιρετικών θρεπτικών ιδιοτήτων του, πολύ πλούσιου σε πρωτεΐνες.

– * Οι Κέλτες και οι Γερμανοί δέντρο της δικαιοσύνης
Οι Κέλτες και οι Γερμανοί ισχυρίστηκαν ότι η αλήθεια αναδύθηκε κάτω από τη σκιά μιας φλαμουριάς. Το άρωμά του ευνόησε την επιείκεια των δικαστών και τη συνεννόηση των εμπλεκομένων. Στις ανατολικές χώρες, πιο πρόσφατα ονομάστηκε το δέντρο της δικαιοσύνης.

– * Η ενδιαφέρουσες ιατροφαρμακευτικές ιδιότητες
Το τίλιο έχει μια σειρά από ιδιότητες που το καθιστούν πολύτιμο στην παραδοσιακή ιατρική. Κυριότερες από αυτές είναι οι αντιστρεσογόνες, αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές του δράσεις. Ειδικότερα, τα άνθη του τίλιου χρησιμοποιούνται συχνά για την παρασκευή αφεψημάτων που βοηθούν στην καταπολέμηση του άγχους και την χαλάρωση του νευρικού συστήματος.
Τα άνθη περιέχουν αιθέριο έλαιο, φυτική βλέννα, τανίνη και μικρή ποσότητα σαπωνίνης.
Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, το τίλιο περιέχει φλαβονοειδή και τανίνες, τα οποία συμβάλλουν στην αντιοξειδωτική του δράση.
Αυτές οι ιδιότητες καθιστούν το τίλιο χρήσιμο στην πρόληψη και την αντιμετώπιση κρυολογημάτων και αναπνευστικών προβλημάτων.
Επιπλέον, η αντιφλεγμονώδης του δράση το καθιστά ιδανικό για την μείωση της φλεγμονής και του πρηξίματος σε διάφορα σημεία του σώματος.
Η φλούδα της φιλύρας είναι πλούσια σε τανίνη και έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, χρησιμοποιείται κατά των ρευματισμών και των αρθριτικών.
Εκτός από τις ήδη αναφερθείσες ιδιότητες, υπάρχει ενδεχόμενο ότι το τίλιο μπορεί να έχει θετική επίδραση στην καρδιακή υγεία.
Η ικανότητά του να μειώνει το στρες και να χαλαρώνει το νευρικό σύστημα μπορεί να ευνοήσει την καρδιακή λειτουργία, εφόσον ο υψηλός στρες συχνά συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις.

Ωστόσο, αυτή η επίδραση πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω και η χρήση του τίλιου για καρδιακά θέματα πρέπει να γίνεται με την καθοδήγηση ειδικών
Το τίλιο θεωρείται ήπιο εφιδρωτικό και καθαρτικό, προτείνεται ακόμα κατά της αρτηριοσκλήρωσης, καθώς έχει την ιδιότητα να χαλαρώνει τα αιμοφόρα αγγεία και να επουλώνει τα αγγειακά τοιχώματα.

* Για περισσότερες πληροφορίες δείτε μια παλιά την εκπομπή αρχείου του γεωπόνου Σταύρου Π. Καπλανογλου που έγινε στο flash tv της Δυτικής Μακεδονίας σε δυο μέρη
Το πρώτο άφορα την γνωριμία με το δένδρο της φλαμουριά και την καλλιέργεια της ,έχει διάρκεια 27 λεπτά και το δεύτερο μέρος άφορα τις ασθένειες που εμφανίζονται στο δένδρο και την συγκομιδή του ,αλλά και τις ιατροφαρμακευτικές και άλλες χρήσεις του που έχει διάρκεια 23 λεπτών

1ο μέρος ΦΛΑΜΟΥΡΙΑ η ΤΙΛΙΟ (A) * TILIA TOMENTOZA=linden

2ο μέρος. ΦΛΑΜΟΥΡΙΑ (Β} η ΤΙΛΙΟ* TILIA TOMENTOZA- linden

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.