Home   >   MAGAZINO   >   ΙΣΤΟΡΙΑ   >   Ηράκλεια επί Λάτμον -Λάντα – Λάτμος – Λάτμεια – Πλειστάρχεια. – Αλεξάνδρεια – Ηράκλεια – Kapıkıran -Kapıkırı

Ηράκλεια επί Λάτμον -Λάντα – Λάτμος – Λάτμεια – Πλειστάρχεια. – Αλεξάνδρεια – Ηράκλεια – Kapıkıran -Kapıkırı

By on 08/10/2020
Σταύρου Π. Καπλάνογλου
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η Ηράκλεια επί Λάτμον ήταν αρχαία πόλη της Μικράς Ασίας, η οποία βρισκόταν στους πρόποδες του όρους Λάτμου, νοτιοανατολικά της Μιλήτου στην περιοχή της Καρίας
Βρισκόταν πολύ κοντά στην αρχαία πόλη της Μιλήτου και η γειτνίαση αυτή υπήρξε καταλυτική για την Ηράκλεια, που ήταν πάντα στη σκιά μιας από τις πιο ισχυρές πόλεις κατά την αρχαιότητα.
Υποβαθμίσθηκε ακόμη περισσότερο όταν ο Μαίανδρος ποταμός με τις φερτές ύλες του, την απομόνωσε αό την θάλασσα δημιουργώντας την λίμνη Μπάφα.
Η περιοχη της Ηρακλειας εγινε γνωστη για τον Χριστιανικο κοσμο για τα μοναστηρια της και έγινε κοιτίδα του χριστιανικού μοναστηριακού και ασκητικού βίου από τον 7ο αίωνα π.Χ. εως και την εμφάνιση και την εγκατάσταση των Οθωμανών .
ΤΟ ΟΝΟΜΑ
Η Ηράκλεια επί Λάτμον διαχρονικά έφερε διάφορα ονόματα Λάντα – Λάτμος – Λάτμεια – Πλειστάρχεια. -Αλεξανδρεια – Ηράκλεια – Kapıkıran -Kapıkırı
Η αρχική ονομασία πρέπει να ήταν Λάνδα ήταν γνωστή με αυτό το όνομα λόγω της Μητέρας Θεάς Λάντα.
Οι Έλληνες άλλαξαν το όνομα Λάνδα σε Λάτμος και έδωσαν αυτό το όνομα στην πόλη
Λάτμος ή Λάτμεια ομώνυμη δηλαδή του αντίστοιχου βουνού στις πρόποδες του οποίου βρισκόταν
Ο διάσημος γεωγράφος Στράβων αναφέρει ότι το όνομα της πόλης είναι μόνο Λάτμος
Το Λάτμος είναι Ελληνική λέξη..
Το 446 π.Χ. την συναντώμαι με αυτό το όνομα στην βιβλιογραφία
Το 535 π.Χ. Το όνομα γίνεται Ηράκλεια προς τιμήν του μεγάλου Έλληνα ήρωα της αρχαιότητος με την παγκόσμια φήμη.
Που για να ξεχωρίζει ανάμεσα στις εκατοντάδες πόλεις στον κόσμο με το ίδιο όνομα τις προσθέτουν και την θέση δίπλα στο βουνό Ηράκλεια επί Λατμον
Το 300 π.Χ την συναντώμαι με το όνομα Πλειστάρχεια. Όνομα που δόθηκε από το Μακεδόνα στρατηγό Πλείσταρχο, τον αδερφό του Κασσάνδρου.
Σύμφωνα όμως με μία άποψη ιδρύθηκε ως Ηράκλεια π.Χ., από το Μακεδόνα στρατηγό Πλείσταρχο, τον αδερφό του Κασσάνδρου. Έγινε έδρα του βασιλείου του αργότερα, γύρω στο 300π.Χ. μετονομάσθηκε σε Πλειστάρχεια
Λίγα χρόνια αργότερα περνά στα χέρια του Λυσίμαχου ονομάζεται Αλεξάνδρεια από τον Λύσιμαχο δεν μένει για πολύ με αυτό το όνομα και επανέρχεται το παλιό όνομα μέχρι την καταστροφή της ως Ηράκλεια εν Λάτμο
Το 1911 μ.Χ. Kapıkıran
Καπικαράν στα Τουρκικά σημαίνει σκίουρος
Το 1911 μ. Εμφανίζεται στους πίνακες το Τουρκικό χωρίο Kapıkıran που θα αλλάξει κάποια στιγμή σε Καρακιρι στην θέση της Ηράκλειας εν Λάκμω
2000 μ.Χ. Kapıkırı mah.
ΛΑΜΚΟΣ.jpg
ΙΣΤΟΡΙΑ
–Ίδρυση
Ο Λάτμος συνδέεται με τον μύθο του Ενδυμίωνα, του μυθικού βασιλιά της Ήλιδας, τον οποίο ερωτεύτηκε η Σελήνη κατά τη διάρκεια του αγέραστου ύπνου που του είχε χαρίσει ο Δίας.
— Ο μύθος του Ενδυμίωνα
Στην Ηράκλεια του Λάτμου ο Ενδυμίων λατρευόταν ως μυθικός ιδρυτής της πόλης και υπήρχε ιερό αφιερωμένο σ’ αυτόν.
Σύμφωνα με τη μυθολογία και τον ρωμαίο ποιητή Οβίδιο, ο Ενδυμίωνας ζούσε ως βοσκός στην περιοχή, γι΄αυτό και θεωρείτο ο μυθικός ιδρυτής της πόλης, οντας ο μυθικός βασιλιάς της αρχαίας Ήλιδας
Σύμφωνα με μία μεταγενέστερη παραλλαγή του μύθου που μεταφέρεται από τον Ρωμαίο ποιητή Οβίδιο, ο Ενδυμίων ήταν βοσκός από την Καρία με απαράμιλλη ομορφιά.
Η Σελήνη τον είδε σε μία σπηλιά του Λάτμου και τον ερωτεύτηκε.
Τον επισκεπτόταν κάθε βράδυ την ώρα που κοιμόταν, όμως ανησυχώντας πως σαν θνητός θα γεράσει και θα πεθάνει παρακάλεσε τον Δία να τον αφήσει να κοιμάται για πάντα τον αγέραστο ύπνο ώστε να μην τον χάσει ποτέ.
Την μια εκδοχή οτι ηταν ο Ενδυμίων ήταν ο ιδρυτής της πόλεως αναφέρει ο Παυσανίας λέγοντας μεταξύ των άλλων:[…] τὰ δὲ ἐς τὴν Ἐνδυμίωνος τελευτὴν οὐ κατὰ τὰ αὐτὰ Ἡρακλεῶταί τε οἱ πρὸς Μιλήτῳ καὶ Ἠλεῖοι λέγουσιν, ἀλλὰ Ἠλεῖοι μὲν ἀποφαίνουσιν Ἐνδυμίωνος μνῆμα
(Παυσανία, Ἑλλάδος περιήγησις (V.1.15) ).
Η ΠΟΛΗ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΙΛΙΕΤΙΑ π.Χ.
Η ίδρυση της Λάτμου που φερει το ιδιο ονομα με το ορος Λάτμος, οποίας τοποθετείται το 1000 π.Χ., την εποχή των μεγάλων μεταναστευτικών κινήσεων,
Ιδρύθηκε ως διάδοχος της Καρικής Λάντα.
Οι άνθρωποι που διέφυγαν από την καταστροφή της παλιάς πόλης του δημιούργησαν μια νέα πόλη σε αυτή την παράκτια περιοχή
Για την αρχαία πόλη Ηράκλεια, η οποία βρίσκεται στις όχθες της λίμνης Μπάφα, δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για την ημερομηνία εγκατάστασης, θεωρείται ότι η πόλη ιδρύθηκε τον 8ο αιώνα π.Χ.
5ος & 4ος π.Χ. αιώνας
Τον 5ο αιώνα π.Χ., η πόλη έζησε τη φωτεινή της περίοδο και έπειτα ήρθε υπό την κυριαρχία της Περσικής Αυτοκρατορίας και του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Η πόλη, η οποία ενώνει τη Μίλητο, συνέχισε την ύπαρξή της για λίγο.
3ος -2ος π.Χ. αιώνας
Ο 3ος αιώνας π.Χ. ήταν μία περίοδος ανακατατάξεων, κατά τη διάρκεια της οποίας η Καρία πέρασε σε διαφορετικές σφαίρες επιρροής των διαδόχων, ανάλογα με το ποιες δυνάμεις επικρατούσαν κάθε φορά στην περιοχή.
Η πόλη, η οποία παρέμεινε υπό την κυριαρχία του Πλειστάρχου της Πτολεμαϊκής δυναστείας για δέκα χρόνια στην αρχή, ονομάστηκε Πλεισταρχία την περίοδο αυτή .
Ο Πλείσταρχος έχασε πολύ γρήγορα τις Καρικές κτήσεις του από το Δημήτριο τον Πολιορκητή (299/298 π.Χ.).
Μέχρι το 190 π.Χ. η Ηράκλεια Λάτμου ανήκε άλλοτε στους Σελευκίδες και άλλοτε στους Πτολεμαίους.
Στις αρχές του 2ου αι. π.Χ. η ήττα του Σελευκίδη Αντιόχου ΙΙΙ από τους Ρωμαίους υπήρξε αποφασιστικής σημασίας για την επικράτηση νέων ισορροπιών μεταξύ των δυνάμεων της εποχής.
Η περιοχή περνάει πρώτα από το Βασίλειο της Περγάμου και στη συνέχεια υπό τη ρωμαϊκή κυριαρχία.
Η ειρήνη της Απάμειας (188 π.Χ.) σηματοδότησε την έναρξη μιας νέας εποχής για την Ηράκλεια Λάτμου, που αναγνωρίστηκε πόλη ελεύθερη από τους Ρωμαίους.
Αυτό σήμαινε απαλλαγή από την καταβολή κάθε εισφοράς και φόρου υποτέλειας στη Ρώμη, απουσία ρωμαϊκής φρουράς στην πόλη και ανεξάρτητη δικαστική εξουσία.
Ο 2ος αι. π.Χ. αποτέλεσε περίοδο μέγιστης οικονομικής ακμής για την πόλη, όπως τεκμηριώνεται από τις κοπές αργυρών νομισμάτων που άρχισαν από το 190 π.Χ. και εξής.
1ο αιώνα π.Χ.,
Η Ηράκλεια Λάτμου συνέχισε να ακμάζει έως τον 1ο αι. π.Χ. Η παρακμή όμως ήρθε πολύ σύντομα και στα χρόνια του Στράβωνος (63 π.Χ.-24 μ.Χ.) αναφέρεται ως πολίχνιον και συμπεριλαμβάνεται στις πόλεις εκείνες που κατά το Στράβωνα ήταν περιπόλιοι άλλων μεγαλυτέρων πόλεων
Κατά τον 1ο αιώνα π.Χ., όταν οι αλλουβίες που έφεραν ο ποταμός Μαίνδρος γεμίζουν την αρχη του κόλπου, η πόλη αποσυνδέθηκε από τη θάλασσα. σχημάτιζοντας τη λίμνη Μπάφα .
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ
Με τη διοικητική αναδιοργάνωση από το Διοκλητιανό (286-305 μ.Χ.) η Καρία αποτέλεσε ξεχωριστή ρωμαϊκή επαρχία και μετά τη διχοτόμηση της αυτοκρατορίας πέρασε στο ανατολικό κράτος.
Στους Παλαιοχριστιανικούς και Βυζαντινούς χρόνους η Ηράκλεια Λάτμου υπήρξε έδρα επισκοπής και μία από τις σημαντικότερες πόλεις της περιοχής.
Το βουνό Λάτμος έγινε κοιτίδα του χριστιανικού μοναστηριακού και ασκητικού βίου, όταν από τον 7ο αι. π.Χ. άρχισαν να εγκαθίστανται στις δυσπρόσιτες πλαγιές του και μέσα σε σπηλιές διωκόμενοι μοναχοί από το Σινά και τη νότια Αραβία (Arabia Felix).
Χριστιανοί ιερείς από τη χερσόνησο του Σινά και την Υεμένη έχτισαν μερικά μοναστήρια και εκκλησίες κατά το πρώτο μισό του 8ου αιώνα μ.Χ. Αυτά τα μοναστήρια και οι εκκλησίες διασκορπίστηκαν από τα βουνά του Λάτμου στον κόλπο του Latmos και τα νησιά της λίμνης Bafa
ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ
Έχουν βρεθεί νομίσματα του 5ου αιώνα π.χ.
Η νομισματοκοπία της όμως δε σταμάτησε και οι κοπές των χάλκινων νομισμάτων των Αυτοκρατορικών χρόνων κάλυψαν το χρονικό διάστημα από την περίοδο του Αυγούστου (27 π.Χ.-14 μ.Χ.) μέχρι του Γέτα (211-212 μ.Χ.).
Σώζονται αρκετά αργυρά και χάλκινα νομίσματα της ρωμαϊκής εποχής. Βρέθηκαν αργυρά τετράδραχμα νομίσματα με την κεφαλή της Αθηνάς και την επιγραφή “ΗΡΑΚΛΕΩΤΩΝ”, καθώς και χάλκινα της εποχής του Αυγούστου, του Αντωνίνου του Ευσεβούς και του Μάρκου Αυρήλιου
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΤΑΛΟΙΠΑ
Αρχαίο θέατρο, Αγορά, Ναός της Αθηνάς
— Τείχη της πόλης
Το πιο οπτικά εντυπωσιακό χαρακτηριστικό της αρχαίας Ηρακλειάς,είναι τα απίστευτα τείχη της πόλης. Είναι από τα καλύτερα διατηρημένα του είδους τους
Τα τείχη της πόλης στο χωριό βρίσκονται στην κορυφή του τόπου που ονομάζεται ροκ νεκροταφεία. .Είναι γνωστό ότι τα τείχη χτίστηκαν από τον στρατηγό Λυσιμάχου το 287 πριν από το Μιλάτ . Μαζί με τα τείχη, η Ηράκλεια περιβάλλεται από 65 πύργους και 4 μίλια από τείχη 500 μέτρα πάνω από το επίπεδο της λίμνης. Αυτοί οι τοίχοι, στους οποίους χρησιμοποιούνται κομμένα πέτρινα μπλοκ, είναι ακόμα σε καλή κατάσταση ακόμη και σήμερα
— Ναός της Αθηνάς
Στο παρελθόν, το όνομα του χωριού αναφέρεται ως αρχαία πόλη της Ηρακλειάς . ο ναός στα δεξιά σας είναι μέρος σχεδόν κάθε λόφου. Χτισμένο τον 3ο αιώνα π.Χ., αυτό το έργο χτίστηκε σύμφωνα με τη δωρική σειρά. . Υπάρχει το Δημοτικό Σχολείο του Kapıkırı και στο κάτω μέρος του βράχου όπου βρίσκεται ο ναός..
— Αγορά
Η αγορά, βρίσκεται ανατολικά του Ναού της Αθηνάς, βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Χτίστηκε την ελληνιστική περίοδο. Η νότια πλευρά της πλαγιάς είναι διώροφη, και οι τοίχοι και τα καταστήματα του πρώτου ορόφου έχουν διατηρηθεί ανέπαφα. 130×60 μ.
— Βουλευτήριον
Κοντά στην αγορά βρίσκονται τα ερείπια του βουλευρίου, η αρχαία αίθουσα του συμβουλίου, που τώρα βρίσκεται σε έναν πίσω κήπο ιδιωτικής κατοικίας, τα λιγοστά υπολείμματα των καθισμάτων των συμβούλων Χτίστηκε τον 2ο αιώνα.π.Χ
— Θέατρο
Η περιοχή της αρχαίας πόλης περιέχει περισσότερα δημόσια κτίρια από πολλές περιόδους, μεταξύ των οποίων τα ερείπια του θεάτρου, Χτισμένο σε μια υπερυψωμένη περιοχή στα βόρεια της πόλης, το θέατρο δεν είναι καλά διατηρημένο. Χρονολογείται στην ύστερη ελληνιστική ή πρώιμη ρωμαϊκή περίοδο, το θέατρο καλύπτει έκταση 18×28 μέτρα. Η κοίλα του είναι μεγαλύτερη από μισό κύκλο. Παρά την επιδείνωση των σειρών των καθισμάτων 23×7 m. Τα κάτω τμήματα του κτιρίου της σκηνής στέκονται. Χωρίζει τα άνω και κάτω τμήματα με διάζωμα
–Ρωμαϊκά λουτρά
Yπάρχουν τα ρωμαϊκά λουτρά και
— Νυμφαίον
Υπάρχει ένα νυμφαίο (ανοιξιάτικη κατοικία),
— Γυμναστήριο
Επίσης υπάρχει και γυμναστήριο που περιβάλλεται από στοές.
— Ιερό του Ενδυμίωνα
Το κτίριο, το οποίο περιγράφεται ως το ιερό μέρος Ενδυμίωνα βρίσκεται στο κάτω μέρος της πόλης, περίπου 200 μέτρα. βρίσκεται σε απόσταση. Το πίσω μέρος αυτού του ενδιαφέροντος μέρους τελειώνει με μια αψίδα. Το παράξενο σχήμα του κτηρίου μπορεί να εξηγηθεί από το στόχο του να μιμηθεί ένα φυσικό ιερό μέρος, μια σπηλιά.
Λίγο νότια της αγοράς, μια ασυνήθιστη δομή με καμπύλο πίσω τοίχωμα και μια κολόνα βεράντα υποπτεύεται ότι είναι το ιερό του βοσκού ημίθεου Εντύμιο, ο οποίος πιστεύεται ότι ήταν από την περιοχή.
Στο μύθο, η Σελήνη θεά του φεγγαριού του έριξε μια λάμψη. Καθώς δεν μπορούσε να τον κάνει αθάνατο, επέκτεινε τη ζωή του επ ‘αόριστον βάζοντάς τον στον αιώνιο ύπνο σε μια τοπική σπηλιά, που διέκοψε τις νυχτερινές της επισκέψεις, με αποτέλεσμα να γεννήσει 50 παιδιά από αυτόν. Το ιερό υποτίθεται ότι σηματοδοτεί την τοποθεσία του σπηλαίου όπου κοιμόταν (ή ακόμα κοιμάται).
— Κοιμητήρια Βράχων
Μετά την εγκατάλειψη της αρχαίας πόλης του Λάτμου, χρησιμοποιήθηκε εν μέρει ως νεκρόπολη της νεοσύστατης πόλης της Ηράκλειας. Υπάρχουν μνημειακοί τάφοι θαλάμων από την ελληνιστική περίοδο. Εκτός από αυτό, οι τάφοι με πέτρες κάλυψης λαξευμένοι στους βράχους είναι ευρέως γνωστοί στην περιοχή. Υπάρχουν τα πέτρινα νεκροταφεία (Rock Cemeteries. ) κοντά στην λίμνη Τα μεγέθη των τάφων τους μεταξύ τους και υπάρχουν μικροί τάφοι που πιστεύεται ότι ανήκουν σε παιδιά. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που περιέχονται σε ιστορικές πηγές, υπάρχουν περίπου 2500 τάφοι σε αυτήν την περιοχή.
Η ΗΡΑΚΛΕΙΑ ΣΗΜΕΡΑ
Το σημερινό χωριό βρίσκεται στη μέση των ερειπίων της αρχαίας Ηρακλειάς στον Λάτμο . Προκειμένου να μην τεθεί σε κίνδυνο τα ερείπια, δεν μπορούν να κατασκευαστούν νέα κτίρια. Μόνο 293 άτομα ζουν στο Kapıkırı.
Η Ηράκλεια έπi Λάτμο σήμερα ονομάζεται Καπικίρι (Kapıkırı ) και είναι ένα μικρό, φτωχό χωριό με λίγα πέτρινα σπίτια, λίγα χιλιόμετρα μακριά από τον κεντρικό δρόμο που συνδέει τα παραθαλάσσια θέρετρα της Αλικαρνασσού με τις αρχαιότητες των Διδύμων της Μιλήτου .
Τα ερείπια αυτού του αρχαίου οικισμού, που είναι ενσωματωμένα στο χωριό, έχουν καταστραφεί πολύ πιο πριν. Το χωριό Kapıkırı είναι ένας κρυμμένος παράδεισος όπου τα βουνά Beşparmak και η λίμνη Bafa αγκαλιάζουν ο ένας τον άλλον. Η αρχαία πόλη της Ηράκλειας και το σημερινό χωριό Kapıkırı είναι αλληλένδετα. Πέτρινα σπίτια,σε απόκρημνη πλαγιά ανάμεσα σε στενά δρομάκια.

Σχολιάστε αυτό το άρθρο!

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

%d bloggers like this: