Home   >   ΕΙΔΗΣΕΙΣ   >   ΕΛΛΑΔΑ   >   ΑΡΘΡΑ   >   «Αλησμόνητες Πατρίδες (8): Πιστικοχώρια της Προύσας» του Σταύρου Π. Καπλάνογλου

«Αλησμόνητες Πατρίδες (8): Πιστικοχώρια της Προύσας» του Σταύρου Π. Καπλάνογλου

By on 31/10/2017

6.Τσάμπασι  7. Γούλιος 8.,Σιργιανι η Seyran 9.Κύδια  10.Πριμικήριον 11.Απλαδάτος
12.Αγία Κυριακή 13.Αϊνάτοι  14. Κωνσταντινάτι(-οι) 15.Χωρούδα  16.Μπάσκοϊ ή Βουλγαράτοι

Δώσαμε στην προηγούμενη δημοσίευση γενικές πληροφορίες για τα Πιστικοχώρια της Προύσας, την ομάδα των χωρίων, από τα οποία οι κάτοικοι εκδιώχθηκαν από τη γενέθλια γη, προκειμένου να εφαρμοσθεί το σχέδιο εκτουρκοποίησης όλης της Μ. Ασιας και απαλλαγής της από τα ‘’3 αγκάθια ‘’, όπως τα αποκαλούσαν οι εμπνευστές του σχεδίου, Γερμανοί και οι άμεσοι εκτελεστές του,  Νεότουρκοι. Τα άλλα 2 ήταν οι Αρμένιοι και οι Ασσύριοι.

Ειδικές πληροφορίες  δώσαμε για τα 5 από αυτά και σήμερα θα παρουσιάσουμε τα άλλα 11 αυτά είναι:

6.Τσάμπασι ή Τσάμπαζι,  Cambaz Köyü Karacabey   Cambaz

Προύσα, 55 χιλιόμετρα και 38 χιλιόμετρα από τα Μουδανιά. Η οικονομία του χωριού  στηριζόταν στην γεωργία και την κτηνοτροφία.

Στα 1880, ειχε 30 νοικοκυριά 158 άτομα έχει χτιστεί από Ρουμελίωτες

7. Γούλιος ή Καραγάτς,Eskikaraağaç.

Ο παραλίμνιος οικισμός Γούλιος βρίσκεται ανατολικά της Απολλωνίας, δίπλα στην ομώνυμη λίμνη
Ο πληθυσμός του Γούλιου ήταν γύρω στις 150 οικογένειες, από τις οποίες περίπου οι 100 ήταν οικογένειες ορθοδόξων και οι 50 μουσουλμάνων

. Το χωριό ήταν χτισμένο σε ένα μικρό κομμάτι ξηράς, μια λωρίδα γης η οποία εισχωρούσε στη βόρεια πλευρά της λίμνης. Απέναντι από το χωριό υπάρχει το νησί, Χαλίλ μπέη

Στην είσοδο του χωριού και κοντά στη λίμνη βρισκόταν η εκκλησία, η οποία ήταν αφιερωμένη στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου βρισκόταν περίπου 100-150 μ. έξω από το χωριό και ήταν πετρόχτιστο με τέμπλο και Αγία Τράπεζα

Στον οικισμό υπήρχε ένα εξατάξιο δημοτικό σχολείο, το οποίο χτίστηκε στα 1883 από τα έσοδα της κτηματικής περιουσίας της εκκλησίας.

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, οικογένειες από το χωριό απο τον Γουλιο εγκαταστάθηκαν στην Πελαγία Ροδόπης, στο Μικρόκαμπο Κιλκίς και λιγότεροι στις Σέρρες και στη Νέα Ζίχνη Σερρών

Ενσωματωμένη εικόνα 3

8.Σιργιάνι ή Σεργιάνι ή Σιργιάνι (Σιριγιάννη]  Σεϊράν Seyran

Η απόσταση απο την Προυσα είναι 59 χιλιόμετρα,βρίσκεται σε υψόμετρο: 40 μέτρων από την θάλασσα Και η  οικονομία του χωριού  στηριζόταν στην γεωργία και την κτηνοτροφία.

Στο χωρίο αητό χτίστηκε από Celaleddin Eyne Bey το 1394.από τον οθωμανό διοικητή που συμμετείχε στην πρώτη μάχη του Κοσσυφοπεδίου . ένα πανδοχείο που λειτουργεί σαν ξενοδοχείο και σήμερα .Το κεντρικό κτίριο του πανδοχείου, το οποίο έχει ορθογώνιο σχέδιο, χωρίζεται σε τρία τμήματα με δύο σειρές που υποστηρίζουν την κατεύθυνση βορρά-νότου. Οι τοίχοι είναι χτισμένοι με εναλλακτική τεχνική με δύο σειρές κομμένης πέτρας και τέσσερις σειρές από τούβλα.Αυτό το πανδοχείο, γνωστό και ως Thief Han, Kırsız Han, Kız Han και Susuz Han , έχει δει και έχει αξιολογήσει πολλούς ταξιδιώτες.

Απόγονοι  από το Σιργιάννη υπάρχουν και στην περιοχή της Κοζάνης Το 1922 είχε περισσότερες από 120 οικογένειες αριθμούσαν περίπου τους  600 κατοίκους

9.Κύδια ή Κήδια ή Κίντια ή ΚαραΚοτζά ,   Karakoca

Τα Κίντια, χτισμένα σε μια πλαγιά μικρής χαράδρας, Ο πληθυσμός των Κιντίων ήταν αμιγώς ελληνορθόδοξος: περίπου 200 οικογένειες (1.000-1.100 κάτοικοι).Το χωριό ανήκε διοικητικά στο καϊμακαμλίκι του ΜιχαλητσίουΤο χωριό ήταν ένα από τα μεγαλύτερα της περιοχής, τα χωράφια του οποίου εκτείνονταν μέχρι τη λίμνη της Απολλωνιάδας, στην οποία μάλιστα οι κάτοικοι συχνά ψάρευαν.

Η εκκλησία του χωριού ήταν αφιερωμένη στη Ζωοδόχο Πηγή (γιόρταζε την Παρασκευή μετά το Πάσχα, οπότε και γινόταν μεγάλο πανηγύρι) και ήταν χτισμένη σε τοποθεσία βορειοανατολικά του οικισμούΗ εκκλησία μάλιστα διέθετε και παλαιό εικόνισμα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, γι’ αυτό και γιόρταζε δεύτερη φορά στις 15 Αυγούστου. Υπήρχαν επίσης δύο ξωκλήσια στο χωριό, αυτό του Προφήτη Ηλία και του Ιωάννη του Προδρόμου.Το 1907 χτίστηκε το σχολείο στο κέντρο του χωριού, και τον επόμενο χρόνο στην άκρη του χωριού προστέθηκε ένα μεγάλο καφενείο. Και τα δύο κτήρια κατασκευάστηκαν με έξοδα της εκκλησίας.

Τον Ιούλιο του 1914 τα Κίντια, όπως και όλα τα υπόλοιπα Πιστικοχώρια, λεηλατήθηκαν από Τούρκους ατάκτους (Τσέτες) και εκκενώθηκαν. Οι κάτοικοι κατέφυγαν στο Μιχαλήτσι, όπως και ο πληθυσμός των υπόλοιπων Πιστικοχωρίων. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, οικογένειες από το χωριό Κυδια  εγκαταστάθηκαν στην Κάτω Καμήλα και τη Νέα Ζίχνη Σερρών

10.Πριμικήριον ή Πριμικήρι,Πριμηκίρι  «Κιρμικίρ», Harmanlı

Ο πληθυσμός του Πριμηκιρίου περιλάμβανε περί τις 80 οικογένειες ελληνορθόδοξων (γύρω στα 400 άτομα) και άλλες τόσες μουσουλμάνων.

Το χωριό ήταν χτισμένο σε πλαγιά βουνού, ΒΑ του Μιχαλητσίου και ΒΔ της Απολλωνίας λίμνης. Το χωριό ανήκε στην ομάδα των Πιστικοχωρίων, των οποίων οι κάτοικοι κατάγονταν από τη Μάνη. Οι μουσουλμάνοι του οικισμού κατάγονταν από τη Λάρισα και εγκαταστάθηκαν αργότερα εκεί (πιθανότατα μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας στο ελληνικό κράτος το 1881).
Η μοναδική εκκλησία του οικισμού ήταν αφιερωμένη στους αγίους Θεοδώρους και γιόρταζε το Σάββατο της πρώτης εβδομάδας της Μεγάλης Σαρακοστής, εκκλησία είχε χτιστεί το 1833 και ανακαινίστηκε το 1903. Μεταξύ Πριμηκιρίου και Μιχαλητσίου, στην τοποθεσία Ακανλάρ, βρισκόταν υπόγειο, χτιστό ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, στο εσωτερικό του οποίου υπήρχε αγίασμα.

Το σχολείο του χωριού, το οποίο βρισκόταν στην αυλή της εκκλησίας, χτίστηκε το 1900.

Υπήρχαν πολλοί ανεμόμυλοι στο χωρίο στους οποίους ερχόταν και κάτοικοι των γύρω χωρίων. Κάτοικοι από το Πριμηκηρι το 1922 εγκαταστάθηκαν στο Ομορφοχώρι Λάρισας και στο Παλαιοχώρι Καβάλας.

11.Απλαδάτος ή Απελ(λ)δάτοι ή Πελαδάτοι ή Σουμπασί Αγίλ,  Subasi

Ο πληθυσμός των Απελαδάτων έφθανε στις αρχές του 20ου αιώνα περίπου τις 180 οικογένειες, αποκλειστικά ελληνορθόδοξες.Μέσα στο χωριό υπήρχε μεγάλη πέτρινη εκκλησία αφιερωμένη στον άγιο Χαράλαμπο, η οποία χτίστηκε στα έτη 1888-1889. Πριν χτιστεί ο Άγιος Χαράλαμπος λειτουργούσε μια μικρή ξύλινη εκκλησία. Έξω από το χωριό, στη μέση της διαδρομής προς τη λίμνη της Απολλωνιάδας υπήρχε εκκλησία αφιερωμένη στον Αγιο Γεώργιο. Ήταν μικρή αλλά παλιά εκκλησία, με μισογκρεμισμένους τείχη .Στην πλατεία του χωριού, δίπλα στον Άγιο Χαράλαμπο, ήταν χτισμένο το σχολείο: ένα διώροφο κτήριο του 1912. Το παλιό σχολείο του οικισμού ήταν τετρατάξιο δημοτικό, ενώ το νεόδμητο εξατάξιο

Ενσωματωμένη εικόνα 2

12.Αγία Κυριακή ή Μακαριωτάτοι, «Καμαριωτάτοι» Taşpınar.
Απέχει από την Προύσα  102 χιλιόμετρα και έχει ορεινό ανάγλυφο. Είναι περιτριγυρισμένη από δάση. . Η οικονομία του χωριού βασίζεται σε γεωργικές εργασίες  Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται και με την κτηνοτροφία,
Η Αγία Κυριακή βρισκόταν στην περιοχή Απολλωνιάδας της Προύσας, ειχε 150 οικογένειες περίπου 800 κατοίκους
Δίπλα στο χωριό περνούσε παραπόταμος του ποταμού Ρύνδακου, με το όνομα Χαϊντάρ (Haydar çay). Το χωριό, είχε μία εκκλησία αφιερωμένη στην Αγία Κυριακή. Η εκκλησία βρισκόταν περίπου ένα χιλιόμετρο έξω και βορειοδυτικά του χωριού. Ήταν παλαιά εκκλησία και πιθανόν να χτίστηκε στις αρχές του 18ου αιώνα. Ήταν χτισμένη μέσα στο έδαφος: έπρεπε κάποιος να κατεβεί πέντε ή έξι πέτρινα σκαλοπάτια
Στις αρχές του 20ού αιώνα χτίστηκε νέο σχολείο στο κέντρο του χωριού. Ήταν ένα διώροφο κτήριο: το ισόγειο λειτουργούσε ως αποθήκη, ενώ στον πάνω όροφο γίνονταν τα μαθήματα, σε δύο μεγάλα δωμάτια. Ήταν τετρατάξιο δημοτικό σχολείο.
Κατοικοι απο την Αγια Κυριακή εγκαταστάθηκαν στο Ψυχικό Σερρών.

13.Αϊνάτοι ή Αϊνάτι ή Αγινάτοι ή Σα(γ)ινάτοι ή Εσκιτζέ, “ΣΑΓΙΝΑΤΙ » (Ikizce, ikiz)
Προύσα, 39 χιλιόμετρα, 30 χλμ από το Μιχαλιτσι .Η οικονομία του χωριού βασιζόταν στην γεωργία και την κτηνοτροφία.  Ο πληθυσμός των Σαγινάτων στις αρχές του 20ού αιώνα έφθανε τις 150 οικογένειες οικίες, είχε δηλαδή περίπου 750 κατοίκους, όλους ελληνορθόδοξους. Η εκκλησία του χωριού, χτισμένη στο βορειοανατολικό άκρο του, ήταν αφιερωμένη στον άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο. Ήταν πέτρινη και χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα: συγκεκριμένα αποπερατώθηκε το 1896. Το σχολείο του χωριού, ένα διώροφο κτήριο, χτίστηκε το 1905 από τα έσοδα της εκκλησιαστικής επιτροπής.

Ενσωματωμένη εικόνα 1

14.Τσάταλα ή Κωνσταντινάτι(-οι) ή Τσατάλ Αγίλ Çatalağıl
Ειχε πριν το 1922   80  οικογένειες περίπου 500 κατοίκους   Οι Κωνσταντινάτοι,   βρίσκονταν βόρεια της Απολλωνιάδας λίμνης  και πάνω στο δρόμο που ένωνε τα μεγάλα κέντρα της περιοχής, Προύσα και Μιχαλήτσι. Μέχρι το 1913 υπήρχε ευημερία στο χωριό,Διέθετε εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο, η οποία ήταν χτισμένη στα βορειοδυτικά του χωριού, Στους Κωνσταντινάτους, στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, από το 1900 περίπου και μέχρι την καταστροφή, ιερέας ήταν ο παπά-Θανάσης Παπαδόπουλος η οικογένειά του είχε στην κατοχή της μύλο, στον οποίο οι κάτοικοι της περιοχής άλεθαν τα γεννήματά τους. Η εκκλησία των Κωνσταντινάτων γιόρταζε δύο φορές το χρόνο. Στις 8 Μαΐου και στις 26 Σεπτεμβρίου. Τότε γινόταν μεγάλο πανηγύρι στο οποίο συμμετείχαν πολλοί Έλληνες από τη γύρω περιοχή. Την ημέρα του πανηγυριού διεξάγονταν διάφορα αγωνίσματα, όπως λιθοβολία, τρέξιμο, άλμα σε μήκος, ιππασία και κυρίως η πάλη. Στους νικητές των αγωνισμάτων δινόταν σαν έπαθλα τα αφιερώματα που έφερναν οι κάτοικοι στον Άγιο. Συνήθως, μέρος από τα γεννήματά τους, αρνιά, κατσίκια, ακόμα και ταύρους.
Ειχε διώροφο Σχολείο, το κάτω μέρος του οποίου λειτουργούσε σαν καφενείο
Οι κάτοικοι του χωρίου εγκαταστάθηκαν στο χωριό Κωνσταντινάτο Σερρών,

15.Χωρούδα ή Καρατζόβα,  Karacaoba
Η Καράτζοβα ειχε 70 Ελληνικές οικογένειες περίπου 400 κατοίκους
Απεχει απο την Προυσα είναι 32 χιλιόμετρα κοντά στην περιοχή των Κουβουκλίων.
Η οικονομία της γειτονιάς της γεωργίας και της κτηνοτροφίας στηρίζεται. Η γειτονιά είναι διάσημη για τις ελιές και τα σύκα. Πεπόνια, ντομάτες, καλαμπόκι, ηλίανθος

16 Μπασκιοί  Başköy
Μπάσκιοϊ, που σήμαινε κεφαλοχώρι και στα ελληνικά Γουρλάτοι. Ανήκε στην υποδιοίκηση του Μιχαλιτσίου  το Μπάσκιοϊ που βρίσκονταν πολύ κοντά στα Κουβούκλια Αρκετά κοντά επίσης, στην πανέμορφη λίμνη της Απολλωνιάδας
Οι κάτοικοι, περίπου 200 οικογένειες,1200 κάτοικοι ήταν όλοι Έλληνες που μιλούσαν μόνο ελληνικά και είχαν έρθει από την περιοχή της Μάνης. Κάποιες από αυτές σήμερα υπάρχουν και στην περιοχή της Κοζάνης.
Πολύ όμορφο το χωριό  με τα διώροφα και τριώροφα σπίτια του. Ήταν κοντά στον Μπαλουκλί Ντερέ και το Ρυνδάκο ποταμό.

Σχολιάστε αυτό το άρθρο!

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

%d bloggers like this: