Αγραί και Δοιάντος της Πισιδίας

By Voula Z on 31/07/2022

Μέχρι την σημερινή δημοσίευση αναφερόμασταν σε πόλεις που έως την Μικρασιατική καταστροφή 1922 -23 έβρισκες έστω και έστω ένα Έλληνα που είχε καταγράφει σε κάποια απογραφή , στην τελευταία δημοσίευση για την Σελεύκεια την Σιδηρά και την σύγχρονη πόλη την Καλενίου κάναμε μια εξαίρεση μια και λόγω της ύπαρξης του Σιδηροδρομικού Σταθμού που εξυπηρετούσε την Σπάρτη, η παρουσία Ελλήνων ήταν τακτικότατη καθημερινά.

Απο την σημερινή δημοσίευση θα αναφερόμαστε σε Αρχαίες σημαντικές Ελληνικές πόλεις που βρήκαμε στοιχεία για την ύπαρξη τους και μέρος της ιστορίας τους καταγεγραμμένη στην βιβλιογραφία και βασικά στοιχεία της ύπαρξης τους είναι είναι ερείπια κτιρίων και νεκροπόλεις που βρεθήκαν ,επιγραφές ,ανάγλυφα , αγάλματα νομίσματα και πολλά αλλα.

Μέχρι στιγμής συγκεντρώσαμε στοιχεία για τις πόλεις 1. Αγραι ή Αγρος & Δοίαντος ,2. Άδαδα ,3. Άμβλαδα , 4. Άνδιδα , 5. Αριασσός , 6 . Κιβύρα ,7. Κρέμνα 8. Μιλιάς ,9 . Πενδιλισσός .9 . Σαγαλασσός .10 . Σέλγη ,11 . Τερμισσός 12 . Τυμβριάδα & Τυνάδα

Γι’ αυτές θα αναφερθούμε στις επόμενες δημοσιεύσεις.

Όμως εκτος από αυτές η έρευνα μας έδωσε αρκετές πληροφορίες και ονόματα και για άλλες Ελληνικές πόλεις της αρχαιότητος στην Πισιδία όπως: 1. Αδριανόπολις ,2. Βουβόν ,3. Βάλβουρα 4,Ευδοξούπολη , 5 . Ευδοκίας , 6. Έρυμνα 7.Ίσινδα , 8.Κεράτειον,9.Κόλβασα , 10.Κόρμασσα 11.Κόδραυλα 12 .Κατιννείς 13.Κρητόπολις , 14. Λόρμπα ,15. Λυσινία 16. Όλβασα 17.Οσηινών , 18. Ουερβιανών , 19. Πανεμότειχος ,20. Πώγλα , 21. Τάκινα , 22. Τυμβριανασσός , 23 .Σανδάλιον 23 Σίνδα κ.α.

Δυστυχώς δεν κατορθώσαμε να συγκεντρώσουμε αξιόλογες πληροφορίες

Τελειώνοντας με την πρώτη κατηγορία τις δημοσιεύσεις , θα δώσουμε ομαδικά ότι βρήκαμε για την κάθεμια

Στην σημερινή δημοσίευση θα δώσουμε πληροφορίες κυρίως για μια πόλη που ήταν γνωστή μέχρι και το 1876 μ.Χ. με το Ελληνικότατο όνομα Αγρός ή Αγροί και η οποία το 1925 τρία χρονια μετά το 1922 και την εκδίωξη όλων των Ελλήνων από την Μ. Ασία ,αλλαξε όνομα και έγινε Ατάμπεη (Αταbey )

1,ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΤΑΜΠΕΗ -(ATABEY )

Η περιοχή εκτείνεται στην περιοχή των λιμνών δυτικά της λίμνης Της Προσταινας (Eğirdir.και βρίσκεται ανάμεσα σε δυο οροσειρές.

Η πρώτη οροσειρά που εκτείνεται στα δυτικά είναι τα βουνά Söğüt και Koruç.

Η δεύτερη οροσειρά είναι το Sorkun.. Ανάμεσα σε αυτές τις δύο οροσειρές βρίσκονται οι αρχαίες Ελληνικές πόλεις Άγραι (Ağras), Σελεύκεια ή Σιδηρά (Selef) και τα Kόνανα. (Gönen).

2. ΠΟΛΗ ΑΤΑΜΠΕΗ -(ATABEY )

Το Atabey είναι πόλη και έδρα του ομώνυμου δημοτικού διαμερίσματος στην επαρχία (περιφέρεια ) της Σπάρτης από την όποια απέχει 23 χλμ προς βορρά .

Ο πληθυσμός ήταν είναι 4.153 το 2010.

Είναι κτισμένη στα ερείπια της αρχαίας πόλης των Αγρών

Στα διοικητικά όρια του δήμου του Αταμπεη ανήκουν εκτός από την Αρχαία πόλη των Αγρών ,η Σελευκεια η Σιδηρά (Σελεφ ), για την όποια ήδη μιλήσαμε .

και οι οικισμοί πόλη Κέλιαν ή Κέλιγκαν και Δοίανδος ή Χριστιανοχώρι ή Χωρίο των απίστων ή İslamköy

1. ΑΓΡΟΣ – ΑΓΡΟΙ -ΑΓΡΑΙ

Η αρχαία πόλη της Πισιδίας με το όνομα Αγραί ή Αγρός ενίοτε και με άλλες παραλλαγές βρισκόταν βορείως της Σπάρτης στην θέση που βρίσκεται σήμερα η μικρή πόλη Atabey

– Που ακριβώς βρισκόταν

Η αρχαία πόλη Άγραι, βρίσκεται στα βόρεια σύνορα της Περιφέρειας Πισιδίας, δίπλα στη Φρυγία, ι κάτω από τον σημερρινο αστικό ιστό του Atabey.

Δεν υπάρχουν υπολείμματα αυτής της πόλης. Η αρχαία πόλη πρέπει να ιδρύθηκε στους τέλος του τελευταίου αιώνα π. Χ.

Οι Αγροί ή Αγραί, που ήταν ένα χωριό συνδέθηκε με τη Σελεύκεια Σιδερά, που βρίσκεται 5 χλμ νότια της, αναπτύχθηκε με την πάροδο του χρόνου και έγινε πόλη

Σημερινές αποστάσεις απο Σπάρτη 23 χλμ το Κολενίου 8.6 χλμ , ,η Μπαρλα 14 χλμ .

–Το όνομα

Για την ταυτοποίηση του ονόματος Αγρός βρέθηκε μια συνοριακή επιγραφή που οριοθετεί τα σύνορα των πόλεων Parlais (Barla) και Prostanna (Egirdir) κοντά στο χωριό Kapıcak, στα βορειοδυτικά του κέντρου της πόλης.

Σε ιστορικά αρχαία της Τουρκίας παρουσιάζονται τα εξής διαχρονικά ονόματα για την αρχαία πόλη

869 μ.Χ. : Agraí akk. Άγρας [ στα ελληνικά για “χωράφια”]

1530 μ.Χ Άγρας

1876 μ.Χ Άγρος

1925 μ.Χ Atabey

Το όνομα Atabey δόθηκε από τον Atatürk τη δεκαετία του 1920, σύμφωνα με τον τοπικό μύθο

Το παλιό όνομα είναι Agros, αλλά το όνομα Agrea ή Agros άλλαξε από Agra άλλαξε σε Atabey το 1928

Κατά το λεξικό LIDDELL & SCOTTτης Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας , Αγρός είναι Ελληνική λέξη και αποδίδεται:

Αγρός[ᾰ φύσει], -οῦ, ὁ, Λατ. ager, 1. κτήμα, χωράφι· στον πληθ., αγροί, κτήματα, σε Όμηρ. κ.λπ.· στον ενικ., αγροικία, φάρμα, σε Ομήρ. Οδ. 2. εξοχή, αντίθ. προς την πόλιν, στο ίδ.· ἀγρῷ ή ἐπ’ ἀγροῦ, στην εξοχή, στο ίδ.· κατ’ ἀγρούς, στο ίδ.· ἐπ’ ἀγρῶν, σε Σοφ.

Σε άλλο σύγχρονο λεξικό αναγράφεται η ετυμολογία της λέξης Αγρός

ἀγρός < κληρονομημένο από την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *h₂éǵros. Πιθανόν σχετίζεται το λέξη ἄγω, *h₂éǵ (εάν σημαίνει «ο τόπος όπου οδηγούναι τα ζώα» [1]

Συγγενικά: μυκηναϊκή 𐀫 (a-ko-ro), λατινική ager

–Έλληνες στην περιοχή το 1922

Δεν υπάρχει Ελληνικός Χριστιανικός πληθυσμός το 1922 στα χωριά και τις πόλεις που έχουν γραφτεί μέχρι αυτό το σημείο. Αλλά φημολογείται ότι πριν από 2-3 αιώνες υπήρχαν Έλληνες στα χωριά Λαγός (Lagus ), Μινασσος (Minasun ) της Σπάρτης , Αγρός (Agros ) και Δοίαντος ( İslam ) και μετανάστευαν στην Σπάρτη κατά καιρούς. Σύμφωνα με διάταγμα του 1085 (μ.Χ. 1674) Hijri, που φαίνεται σε ένα από τα παλιά δικαστικά αρχεία, γράφεται ότι «… ο ιερέας Κύριλος ήταν Μητροπολίτης της περιοχής Σπάρτης ,Βουρδουρίιου,Αττάλειας και Αγρού (Atabey )» μέχρι το 1100 (1689 μ.Χ. ) και ίσως λίγο παραπάνω.

Εννοείται ότι στον Αγρό υπήρχαν και μη μουσουλμάνοι αργότερα. Από το 1689 μ.Χ.

– Ιστορία

Δεν είναι γνωστή η ιστορία την χιλιετία πριν από το Χριστό, πιθανόν να υπήρχε κάποια πόλη που θε είχε την ίδια τύχη και με κοντινές πόλεις να πέρασε δηλαδή στη σκηνή της ιστορίας. Από την κυριαρχία των Ιώνων, των Λυδών, των Ρωμαίων, εμφανίζεται να ιδρύθηκε στην περίοδο των τελευταίων να πέρασε στην κυριαρχία των Βυζαντινών και τέλος των Σελτζούκων της που κατέλαβαν την Μικρά Ασία, αν και ίχνη ορισμένων από αυτούς. είναι σπάνιοι,

Οι δυο κοντινές αρχαίες πόλεις Σελεύκεια ή Σιδηρά και Αγρός συνδεόταν με αρχαίο Ρωμαϊκό δρόμο στην Αυτοκρατορική περίοδο.

Ο Ιεροκλής ονόμασε την πόλη Σέλευκεία τιμώντας την παλιότερη πόλη Σελεύκεια Σιδηρά που βρισκόταν λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω..

Οι Άγραι ήταν επισκοπικό κέντρο μαζί με τη Σελεύκεια κατά τη βυζαντινή περίοδο.

Το Αγρός πολύ αργότερα περιήλθε υπό Οθωμανική κυριαρχία τη δεκαετία του 1390 μ.Χ.

Στην περίοδο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας Φαίνεται ότι αναφέρεται ως δήμος που ανήκει στο στην Πρόσταινα ( Eğirdir ) στα σημειωματάρια που περιέχουν τις ημερομηνίες 1478-1501, 1522 και 1568. Ωστόσο, στο «Cihannûma» του Kâtip Çelebi, καταγράφεται ως Kaza με το όνομα Agras (Αγρας ).

Ο Αγρός, όπως ονομαζόταν εκείνη την εποχή, ήταν μια από τις 16 αγορές στο Hamit Sanjak τον 16ο αιώνα. Το ύφασμα ταύρου όπως λεγόταν , το οποίο υφανόταν ως αποτέλεσμα της επεξεργασίας του βαμβακιού που καλλιεργούνταν στο χωριό Pambuklu (Penbeli) της υποσυνοικίας και ονομαζόταν «Donluk» στην οθωμανική χώρα, βρήκε μια πολύ καλή αγορά. Στην Επαρχιακή Επετηρίδα του Ικονίου του 1869 αναφέρεται ότι στην περιοχή Αγρός υπάρχουν 14 γειτονιές.

Στις αρχές του 16ου αιώνα, το κέντρο, αποτελούμενο από 4 γειτονιές, δηλαδή το Madrasah, το Onaç, το Kafirköy και το Zimmiyan, παρουσίασε μεγάλη ανάπτυξη (πόλη) στα τέλη του ίδιου αιώνα, Τζαμί, Emineddin, Çeşme, Yunus, Khalifa, Παζάρ, Onaç, Sinan, Çakıcı, Akhoca, Sehrap.

Έχει φτάσει στο μέγεθος 13 γειτονιών, δηλαδή, Duman και Zimmiyan. Ο αριθμός των γειτονιών αυξήθηκε σε 22 σε μεταγενέστερες περιόδους.

Φάνηκε ότι οι Αγροί και πολύ αργότερα Atabey ήταν γνωστό ως επιστημονικό κέντρο σε αυτές τις περιόδους και τράβηξε την προσοχή με την οικονομική του δραστηριότητα.

– Αρχαιολογικά κατάλοιπα

Η πόλη Αγρός (Agrae) που βρίσκεται στο κέντρο της περιοχής της σύγχρονης πόλης Atabey, παρέμεινε κάτω από το σύγχρονο κέντρο της πολης. Εκτός από μερικά αρχιτεκτονικά θραύσματα, δεν υπάρχει κανένα κατάλοιπο της πόλης.

Υπάρχει μια συνοριακή επιγραφή που οριοθετεί τα σύνορα των πόλεων Parlais (Barla) και Prostanna (Egirdir) κοντά στο χωριό Kapıcak, στα βορειοδυτικά του κέντρου της πόλης.

Στην περιοχή που ονομάζεται λόφος Yaka βρεθήκαν τέσσερις θαλαμωτοί τάφοι και εννέα λάκκοι προσφορών.

Αυτά είναι τα κεραμικά κομμάτια που ανακτώνται από το περιβάλλον μαζί με τα αντίστοιχα ευρήματα της τη Σελεύκεια θεωρούνται κατάλοιπα της Βυζαντινής περιόδου.

Στους τοίχους των σπιτιών και άλλων κτιρίων υπάρχουν πέτρες με ελληνική επιγραφή, μάρμαρα διακοσμημένα με ανάγλυφα ανθρώπους, πτηνά, ασπίδες και αλλά ζώα σε ανάγλυφα .

Για την περίοδο πριν από την φημολογούμενη ίδρυση των Αγρών (περίοδος των Ρωμαίων ) εμφανίζεται ένας αρχαίος οικισμός με το όνομα Kelian έχει εντοπιστεί στο χωριό Kapıcak

Απέχει 29χλμ. από το κέντρο της πόλης Σπάρτης και 6χλμ. από το κέντρο της περιοχής των Αγρών (Atabey. )

–Το όνομα

*–Κέλιαν

Το 1912 ονομαζόταν Κελιαν

*–Κέλιγκαν

Η ονομασία άλλαξε το 1928 και έγινε Κέλιγκαν

*–Καπιτάγκ – Kapıcak.

Kapıcak. köy του Αταβευ (Kapi == Πύλη )

Το όνομα του χωριού αναφέρεται ως Keligan στα αρχεία του 1928 .

Ο οικισμός αυτός είναι καταγεγραμμένος στα Τουρκικά αρχεία για το 1912 με το όνομα Κελιαν (Kelian ) και το 1928 μετά την εκδίωξη των Ελλήνων άλλαξε όνομα έγινε Κέλιγκαν (Keligan) μάλιστα παρατίθενται και οι συντεταγμένες 37° 58′ 52” E, 30° 40′ 24” Β

Δεν γνωρίζουμε αν αυτή η ονομασία έχει Ελληνική προέλευση ή αν για παράδειγμα ήταν Κελία ήΚελλι που στην Ελληνική γλωσα η ετυμολογία είναι κελλί < μεσαιωνική ελληνική κελλίν < ελληνιστική κοινή κελλίον, υποκοριστικό του κέλλα < λατινική cella και αναγράφεται πολλές φορές και σαν κελί ,με ένα λ δηλαδή.

Κατεγράφη το 1912 ως Κέλιαν Το γεγονός ότι το 1928 άλλαξε όνομα , μας βάζει σε υποψίες ότι πιθανόν να συνέβαινε κάτι τέτοιο , μια και ο στόχος της τότε κυβέρνησης της Τουρκία ήταν η εξαφάνιση των Ελληνικών τοπωνυμιών.

Σύμφωνα με τη σημερινή κατάσταση των ερειπίων, το Κελιάν, που είναι ένας μικρός οικισμός, πρέπει να ήταν χωριό της Σελεύκειας της Σιδηράς ή των Αγρών στην αρχαιότητα.

Μικρός αριθμός αρχαιολογικών κατάλοιπων οικοδόμων εντοπίζονται σστον οικισμό Αυτά θεωρούνται ως υπολείμματα θεμελίωσης ορισμένων κατασκευών και ερείπια κάστρου και κέντρο της περιοχής στο λόφο σπόλια ( Από τη λατινική λέξη spolium = λάφυρο. Τμήματα αρχιτεκτονικών μελών κατεστραμμένων κτηρίων. Συχνά χρησιμοποιούνται ως οικοδομικό υλικό σε δεύτερη χρήση. ) στο σιντριβάνι Μπορεί να θεωρηθεί ως το κάλυμμα της σαρκοφάγου. Η επιγραφή στη σαρκοφάγο είναι 2ος ή 2ος μ.Χ. Τον 3ο αιώνα στην πόλη ζούσαν Ρωμαίοι.

1. ΔΟΙΑΝΤΟΣ

Ονομάστηκε Doiantos το 550 μ.Χ. , το İslamköy έχει το ίδιο όνομα από το 1912.

Βρίσκεται σε υψόμετρο 1020 μέτρων

Το δημοτικό καθεστώς του χωριού, το οποίο μετατράπηκε σε πόλη το 1950, έληξε το 2013 όταν ο πληθυσμός του έπεσε κάτω από 2000 άτομα.

Σήμερα έχει 846 κατοίκους

Εκεί γεννήθηκε ο επί χρόνια Πρόεδρος της Τουρκιάς ( )

Το σπίτι όπου γεννήθηκε ο 9ος Πρόεδρος Süleyman Demirel στο İslamköy μετατράπηκε σε «Σπίτι Demirel και Μουσείο Δημοκρατίας».

– Που βρισκόταν

Το χωριό απέχει 21 χλμ. από το κέντρο της πόλης Σπάρτης και 3χλμ. από το κέντρο της πόλης Ατάμπεη .

– Το όνομα

Το πρώτο γνωστό όνομα του οικισμού είναι Δοιαντος

*– Δοίαντος

Ονομασία που έχει καταγραφή το 550 μ.Χ.

Η λεξη Δοίας/Δοίαντος αφορά αντρικό Ελληνικό όνομα Σύμφωνα με μία αναφορά που διέσωσε ο Στέφανος ο Βυζάντιος (στην λέξη “Δοίαντες”): για άλλη περιοχή γράφει:

“Δοίας και Άκμων αδελφοί. Τίνος δε πατρός ου φέρεται, ως φησί Φερεκύδης. Πλησίον δε φησί του Δοίαντος πεδίου, εισί τρείς πόλεις, ένθα κατώκουν οι Αμαζόνες, Λυκαστία, Θεμισκύρα και Χαλυβία”

*– Χριστανοχώρι – Τόπος των απίστων ( Christianköy ή Gavurköy )

Ονομασία που προφανώς ισχύει πριν τον 19ο αιώνα λόγω της κατοίκησης καθόλοκληρία από Χρισμένους

*– Ισλαμκογιου – Islam koy

Ονομασία μετά τον 19ο αιώνα Islam Koymia και εκει μετά την σφαγή της Χίου μεταφέρθηκαν γυναικόπαιδα από την Χίο και εξισλαμίστηκαν όλοι έχοντας προηγουμένους διώξει όλους τους <<άπιστους ) που έδιδε τον προηγούμενο χαρακτηρισμό στο χωρίο

*– 1925: Ισλαμική συνοικία

Η ονομασία του οικισμού μετά την εκδίωξη των Ελλήνων καταγράφεται ως Islam Machallesi

–Ιστορία

Κατά μια ανεπιβεβαίωτη φήμη που την αναφέρει η εξιδανικευμένη σελίδα του διαδικτύου IDEX ANATOLICUS το όνομα του χωρίου ήταν Χριστιανοχωρι λόγω της ύπαρξης σε αυτό μόνον Χριστιανών έως της αρχές του 19 ου αιώνα .

Με την έναρξη της Ελληνικής επανάστασης του 1821 και την σφαγή της Χίου που ακολούθησε συνελήφθησαν γυναικόπαιδα και μεταφέρθηκαν στο Χριστιανοχώρι διώχνοντας τους μονίμους κατοίκους. Οι νέοι κάτοικοι με την πίεση των Οθωμανών εξισλαμιστήκαν και έκτοτε το χωρίο ονομάσθηκε Islam koy

–Αρχαιολογικά ευρήματα

Κατά τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στο İslamköy βρέθηκαν τσεκούρια και εργαλεία από πυριτόλιθο και κάποια κεραμικά από τη Νεολιθική Εποχή. Αυτά τα στοιχεία δείχνουν ότι τα μέρη αυτά κατοικούνταν και στην προϊστορική εποχή.

–– Σύγχρονες προσωπικότητες

Ο Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ (Sami Süleyman Gündoğdu Demirel, 1 Νοεμβρίου 1924 – 17 Ιουνίου 2015) ήταν Τούρκος πολιτικός, ο οποίος διετέλεσε επτά φορές πρωθυπουργός, αλλά υπήρξε και ο ένας πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας. Γεννήθηκε το 1924 σε μια αγροτική οικογένεια στο Ισλάμκιο, ένα χωριό κοντά στην Σπάρτη της Πισιδής. Σπούδασε στο Πολυτεχνείο της Κωνσταντινούπολης, από το οποίο αποφοίτησε ως πολιτικός μηχανικός 1948. Ο Ντεμιρέλ έγινε ο νεαρότερος πρωθυπουργός στην Τουρκία (40 ετών Το 1975 έγινε ξανά πρωθυπουργός σε κυβέρνηση συνασπισμού. Η κυβέρνηση αυτή έπεσε τον Ιούνιο του 1977, αλλά ο ίδιος διετέλεσε ξανά πρωθυπουργός από τον Ιούλιο ως το Δεκέμβριο του 1977 και από τον Νοέμβριο του 1979 ως τον Σεπτέμβριο του 1980. Μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1980, ίσχυσε το νέο συμμετοχή του ιδίου και άλλων πολιτικών στην πολιτική ζωή. Το 1987 ανέλαβε πρόεδρος του Κόμματος του Ορθού Δρόμου και διετέλεσε πρωθυπουργός από το Νοέμβριο του 1991 ως το Μάιο του 1993, οπότε εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας αμέσως μετά το θάνατο του προκατόχου του Τουργκούτ Οζάλ. Το 2000 η Τουρκική Εθνοσυνέλευση απέρριψε τροπολογία που θα επέτρεπε την επανεκλογή του Προέδρου, οπότε ο Ντεμιρέλ αποσύρθηκε με το τέλος της θητείας της ίδιας χρονιάς. Πέθανε από σοβαρή αναπνευστική λοίμωξη στην Άγκυρα, σε ηλικία 90 ετών, στις 17 Ιουνίου του 2015

Το Harmanören – Göndürle Höyük βρίσκεται βόρεια από το αρχαίο οικισμό του Δοιαντου σε απόσταση περίπου 2 χλμ απέχει δε περίπου 27χλμ. από το κέντρο της πόλης της Σπάρτης.

Εκεί υπάρχει ένα νεκροταφείο της Εποχής του Χαλκού με το όνομα Göndürle στην αρχαιολογική βιβλιογραφία.

Το όρος Göndürle Mound βρίσκεται 250-300 μέτρα νοτιοανατολικά του νεκροταφείου.

Υπάρχει ένας δεύτερος λόφος κοντά στο χωριό Harmanören και ονομάστηκε Göndürle I για να αποφευχθεί η σύγχυση με το άλλο.

Ο κύριος τύμβος έχει διαστάσεις 150 x 100 μέτρα.

Το δεύτερο Göndürle I τράβηξε την προσοχή πολλών ερευνητών και έγιναν ι σωστικές ανασκαφές το 1989, όταν έγινε γνωστό στις τοπικές αρχές ότι υπήρχαν λαθραίες ανασκαφές.

Το νεκροταφείο του Göndürle Höyük βρίσκεται βόρεια του ίδιου του höyük, σε μια θέση που ονομάζεται «tepecikaltı» στο νότιο άκρο του Tavşan Tepe, 1 km. ανατολικά του χωριού Harmanören, .

Το νεκροταφείο απλώνεται σε μεγάλη έκταση στον κάμπο και στο επικλινές έδαφος. . Οι αρχαιολογικές ανασκαφές έχουν αποκαλύψει μεγάλο αριθμό ταφών σε πιθάρια και μία σαρκοφάγο.

Οι τάφοι είχαν σχεδόν όλοι προσανατολισμό ανατολή-δυτικό.

Τα στόμια των ταφικών πιθών ήταν στραμμένα προς τα ανατολικά, σίγουρα αποτέλεσμα θρησκευτικών πεποιθήσεων που σχετίζονται με την ανατολή του ηλίου.

Τα στόμια του βάζου έκλειναν είτε με μια μεγάλη επίπεδη πέτρα η με άλλο πιθάρι.

Με ελάχιστες μόνο εξαιρέσεις, οι νεκροί τοποθετούνταν με το κεφάλι τους κοντά στο στόμιο του βάζου, τα σώματά τους λυγισμένα σε στάση που έχουν τα έμβρυα στην μήτρα εγγείου γυναικός ,γυρισμένα ελαφρά προς τα βόρεια.

Μερικές φορές μια πρώτη ταφή έσπρωχνε προς τα πίσω,το σώμα για να δημιουργηθεί χώρος για μια δεύτερη ταφή.

Ανάμεσα στα δώρα που τοποθετούνται μέσα στα βάζα είναι κανάτες με ράμφος και ζωγραφισμένα μάτια πουλιών, μικροσκοπικά μπολ και γλάστρες.

Άλλα ευρήματα περιλαμβάνουν προσωπικά υπάρχοντα του νεκρού (καρφίτσες, φυλαχτά, δαχτυλίδια, σκουλαρίκια και βραχιόλια)

και χρηστικά αντικείμενα (τσεκούρια, πήλινες ατράκτους κ.λπ.). Χάρη σε αυτά τα ευρήματα, το νεκροταφείο Göndürle μπορεί να χρονολογηθεί κυρίως στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού [ 3300-2100 π.Χ.].