Τι γυρεύει ένας Έλληνας στα νεκροταφεία της Σιγκαπούρης;

Αφορμή για την κουβέντα μας είναι το βιβλίο του “Remains: A Singapore Journey” (Υπολείμματα: Ένα Ταξίδι στη Σιγκαπούρη), όπου όπως μας εξηγεί, “υπολείμματα” είναι αφενός μεν τα ανθρώπινα λείψανα, αφετέρου τα ερείπια του πολιτισμικού παρελθόντος του τόπου. Το βιβλίο είναι γραμμένο στην αγγλική γλώσσα και ήδη έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον όσων ασχολούνται με την ιστορία, τον πολιτισμό και τα ταξίδια, καθώς ο Κώστας Οικονομόπουλος ακολούθησε έναν τελείως ανορθόδοξο τρόπο για την ανακάλυψη του πολιτισμικού παρελθόντος της Σιγκαπούρης. Εστίασε στα εγκαταλελειμμένα νεκροταφεία της χώρας που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν από τον αστικό επανασχεδιασμό. Πώς ξεκίνησε την εξερεύνησή του; Όταν έμαθε ότι πάνω στο παλιό νεκροταφείο της πόλης όπου διαμένει, επρόκειτο να κατασκευαστεί ένας αυτοκινητόδρομος.

«Το βιβλίο μου είναι υβρίδιο ταξιδιωτικής αφήγησης και μονογραφίας. Τα περισσότερα κεφάλαια αφορούν σε εγκαταλελειμμένα νεκροταφεία όπου οι ενταφιασμοί έχουν σταματήσει για δεκαετίες και η φύση έχει αρχίσει να ανακαταλαμβάνει το χώρο, αλλά υπάρχουν και κεφάλαια για άδειους σιδηροδρομικούς σταθμούς, σφραγισμένα ντεπό, παροπλισμένα κέντρα κράτησης, ακόμα και για ένα λοιμοκαθαρτήριο που μετατράπηκε σε τουριστικό κοιτώνα. Ήθελα να γράψω ένα ανορθόδοξο ταξιδιωτικό βιβλίο για την πολιτισμική κληρονομιά της Σιγκαπούρης που εξαφανίζεται με γοργούς ρυθμούς εξαιτίας της οικονομικής ανάπτυξης, της πληθυσμιακής αύξησης και του αστικού επανασχεδιασμού. Ταυτόχρονα, ήθελα να υμνολογήσω τα ερείπια και να στοχαστώ τη φθορά, πράγμα που σημαίνει ότι το βιβλίο θα ικανοποιήσει όσους έχουν την ίδια αισθητική φιλοσοφία με μένα» υπογραμμίζει.

Μέσα σε 6 περίπου μήνες ο Κώστας Οικονομόπουλος επισκέφθηκε περίπου είκοσι νεκροταφεία και τουλάχιστον δέκα ακόμη τοποθεσίες. Ακολούθησε η έρευνα και η τεκμηρίωση και σε περίπου ένα χρόνο το βιβλίο ήταν έτοιμο. Όταν τον ρωτώ εάν συνάντησε αντιστάσεις στην έρευνά του, λόγω ίσως του ότι ήταν ξένος, μου απαντά πως οι περισσότερες συνομιλίες του ήταν με τους νεκρούς… Και τούτο διότι τις περισσότερες ιστορίες τις ανέσυρε συσχετίζοντας ονόματα σε ταφικά μνημεία και αναμνηστικές πλάκες, με παλιά δημοσιεύματα, όπως αναγγελίες γάμων και θανάτων, διαβιβάσεις περιουσιών, διακηρύξεις πτωχεύσεων κλπ. «Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Σιγκαπούρης έχει ψηφιοποιήσει το αρχείο των αγγλόγλωσσων εφημερίδων από τον καιρό που Σιγκαπούρη και Μαλαισία ήσαν αποικίες του βρετανικού θρόνου» εξηγεί ο ίδιος.

Ο Βωμός της Γερμανίδας

Αν και δυσκολεύεται να αποφασίσει ποια είναι η πιο «περίεργη» ιστορία που του έμεινε στο νου μέσα από όλη αυτή την δουλειά, στο τέλος καταλήγει σε εκείνη μιας έφηβης Γερμανίδας : «Ίσως η πιο περίεργη και απροσδόκητη ιστορία είναι αυτή του Βωμού της Γερμανίδας στο Πουλάου Ουμπίν: μια έφηβη Γερμανίδα που σκοτώθηκε πριν από έναν αιώνα μετατράπηκε σε θεότητα της τύχης από προληπτικούς ναύτες. Αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα παράδοξα, όπως η περιπέτεια του Οτοκίτσι, του πρώτου Ιάπωνα κάτοικου της Σιγκαπούρης ή το οδοιπορικό ενός Ινδού, ο οποίος το 1929 οδήγησε το αυτοκίνητό του παρέα με ένα φίλο του από τη Σιγκαπούρη στο Λονδίνο».

Κατά τον 39χρονο Έλληνα που έχει πια την δική του οικογένεια στην Σιγκαπούρη, ακόμα και οι πιο νέες πόλεις του πλανήτη έχουν τελικά μια ενδιαφέρουσα ιστορική διαστρωμάτωση. «Επίσης, όλες οι πόλεις έχουν διδύμους και σωσίες, παράλληλες πόλεις, ή μάλλον πόλεις-είδωλα στον καθρέφτη, πόλεις ανάστροφες σαν αρνητικά φωτογραφίας» δηλώνει ο Κώστας και συμπληρώνει πως αυτές οι περιηγήσεις του σε ζούγκλες και νεκροταφεία στην άλλη μεριά του πλανήτη ενδεχομένως ενδιαφέρουν περισσότερο όσους ταξιδεύουν, ατενίζουν ερείπια και συγκινούνται από ρημαγμένα μαυσωλεία και ξηλωμένες σιδηρογραμμές ή όσους έχουν αγάπη για την ασιατική ιστορία και την αποικιακή αρχιτεκτονική.

Ελλάδα και κρίση

Κάποια στιγμή η κουβέντα έρχεται στην Ελλάδα. «Η τελευταία φορά που επισκέφτηκα την Ελλάδα ήταν 7 ή 8 χρόνια πριν και έμεινα λιγότερο από δυο εβδομάδες. Δεν αισθάνομαι ότι μου λείπει κάτι συγκεκριμένο, αν και ομολογουμένως, προσβάλλομαι από περιστασιακές νοσταλγικές κρίσεις που έχουν να κάνουν με τα νεανικά μου χρόνια στην Ελλάδα και με τα κουρέλια της ηλικίας μου που μακραίνουν. Τώρα, βέβαια, αυτά μπορεί να φαντάζουν λόγια πομπώδη κι ασυνάρτητα και αμφιβάλλω πως αντικατοπτρίζουν τα συναισθήματα άλλων εκπατρισμένων Ελλήνων, αλλά μετά από κάποια ηλικία είναι σημαντικό να είναι κανείς ειλικρινής με τον εαυτό του» λέει ο Κώστας Οικονομόπουλος. Όσο για την ελληνική κρίση; Σαφώς έχει άποψη, δεν θεωρεί ωστόσο ότι είναι ιδιαίτερα χρήσιμη ή πρωτότυπη. «Το μόνο ευχάριστο είναι πως οι κρίσεις δεν διαρκούν για πάντα και το δυσάρεστο είναι ότι συχνά η διάδοχη κατάσταση είναι χειρότερη», καταλήγει.

news247.gr