Στην απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου εκμετάλλευσης κοιτασμάτων λιγνίτη σε χώρο συνολικής έκτασης 149.925.860τ.μ., που εκδόθηκε από το ΥΠΕΚΑ/Γενική Δ/νση Περιβάλλοντος/ τμήμα Γεν. Περ/κών Θεμάτων με αριθμ. πρωτ. 133314/2929/9-11-2011, αναφέρεται ρητά στους γενικούς όρους
δ1.1: Γενικοί όροι, παράγραφο 12.β:
«iii) από τον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου να γίνεται μέσω του υφιστάμενου ταινιόδρομου, στον οποίο να εγκατασταθούν στο συνολικό μήκος αυτού μπεκ διαβροχής ανά 20m, πρόσθετοι οριζόντιοι βραχίονες διαβροχής ανά 350 μ. καθώς και συστήματα εκνέφωσης στο σημείο μεταφόρτωσης κάθε κεφαλής και ο οποίος να είναι στο συνολικό μήκος του καλυμμένος. Οι εργασίες αυτές να έχουν ολοκληρωθεί εντός ενός (1) έτους από την έκδοση της παρούσας. Επιπρόσθετα, και εντός ενός έτους από την έκδοση της παρούσας απόφασης, η ΔΕΗ Α.Ε. να έχει ολοκληρώσει σχετική μελέτη – πρόταση για τη δυνατότητα αντικατάστασης του υφιστάμενου ταινιόδρομου με άλλον σωληνωτού τύπου και ειδικότερα για το τμήμα αυτού που διέρχεται πλησίον του οικισμού Ακρινής. Η εν λόγω αναφερόμενη μελέτη – πρόταση να υποβληθεί στη Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ, προκειμένου να αξιολογηθεί σύμφωνα και με τα αναφερόμενα στο κεφάλαιο (η1) της παρούσας».
Στη συνέχεια, η ΔΕΗ Α.Ε. εκπόνησε τη μελέτη την οποία και υπέβαλε στην αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΚΑ για έγκριση. Η μελέτη αυτή διερευνά τα εναλλακτικά σενάρια για διαφορετικές τεχνολογίες ταινιοδρόμων, και καταλήγει σε ανοικτό υπερυψωμένο ταινιόδρομο αντί του σωληνωτού που αναφέρονταν στην αρχική έγκριση περιβαλλοντικών όρων.
Εν τω μεταξύ, τροποποιήθηκαν και οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου λειτουργίας των λιντιτορυχείων, με την αρ. πρωτ. 34394/1059/9.7.2014 απόφαση του τμήματος Γενικών Περιβαλλοντικών Θεμάτων του ΥΠΕΚΑ, που προβλέπει τα παρακάτω:
«Η διαδικασία της αδειοδότησης περιλαμβάνει το σκεπτικό ότι με την ανωτέρω τροποποίηση δεν επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις επιπτώσεις στο περιβάλλον του αρχικώς αδειοδοτημένου περιβαλλοντικά έργου, και ως εκ τούτου δεν απαιτείται να ακολουθηθεί εκ νέου η διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης Μ.Π.Ε. για την περιβαλλοντική αδειοδότηση αυτού.» (παρ. 27 του προοιμίου).
Ενώ με τη νέα απόφαση για το νέο ταινιόδρομο μεταφοράς τέφρας αναφέρονται τα εξής:
«… Επιπρόσθετα να αρχίσουν άμεσα οι ενέργειες για την αντικατάσταση του υφιστάμενου με άλλον υπερυψωμένο ταινιόδρομο, πλάτους 1800mm με διαβροχή, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στον φάκελο της παραγράφου 17 του προοιμίου της παρούσας». (αριθμ. πρωτ. 34394/1059/9.7.2014).
Με την διαδικασία αυτή, εγκρίθηκε ουσιαστικά η αντικατάσταση ταινιόδρομου με ανοικτό ταινιόδρομο. Σχετικά με την απόφαση αυτή, αλλά και την διαδικασία που ακολουθήθηκε αναφέρουμε τα εξής:
• Η τροποποίηση που εγκρίθηκε, θεωρούμε πως έχει σαφέστατα περιβαλλοντικές επιπτώσεις, οι οποίες είναι σημαντικές στο ανθρωπογενές περιβάλλον τόσο εξαιτίας της γειτνίασης του ταινιοδρόμου με τον οικισμό της Ακρινής και της δραστηριοποίησης των εργαζομένων της ΔΕΗ στο χώρο των ορυχείων, όσο και λόγω του γενικότερου προβλήματος σκονισμού που παρατηρείται στο λεκανοπέδιο της περιοχής Πτολεμαϊδας – Κοζάνης λόγω της λειτουργίας των ορυχείων.
•Θεωρούμε εμπαιγμό την αναφορά κλειστού ταινιοδρόμου στην αρχική απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για τα ορυχεία, και στη συνέχεια την τροποποίηση του όρου αυτού – χωρίς διαβούλευση – που επιτρέπει την εγκατάσταση και πάλι ανοιχτού ταινιοδρόμου, βάσει της ειδικής τεχνικής μελέτης που έχει καταθέσει η ΔΕΗ για τον σκοπό αυτό στο ΥΠΕΚΑ.
•Επιπροσθέτως, σε ότι αφορά στο περιεχόμενο της μελέτης σημειώνουμε την έλλειψη αναφορών στην υφιστάμενη εμπειρία της ΔΕΗ Α.Ε. από την λειτουργία σωληνωτών ταινιοδρόμων τόσο στην Πτολεμαΐδα αλλά και στην Μεγαλόπολη. Επίσης θεωρείται ελλιπής η τεκμηρίωση της διεθνούς εμπειρίας σε θέματα εφαρμογής ταινιοδρόμων σωληνωτού τύπου. Τέλος, διαπιστώνεται έλλειψη εναλλακτικών παρεμβάσεων (πχ επικάλυψη σημείων μεταφόρτωσης με ιδιαίτερα συστήματα καταιονισμού) με στόχο τον σημαντικό περιορισμό των επιπτώσεων.
•Σημειώνεται επίσης ότι η επιλογή ανοιχτού ταινιοδρόμου σε γειτνιάζοντα χώρο με τον οικισμό της Ακρινής, έχει σαν τις αποτέλεσμα διαμαρτυρίες των κατοίκων. Φυσικά η επιλογή αυτή θα επιβαρύνει τόσο τον γειτνιάζοντα οικισμό, όσο και τους εργαζομένους της επιχείρησης και τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής ενώ η έλλειψη διαβούλευσης δεν τους επέτρεψε να εκφρασθούν κατά την διαδικασία λήψης της απόφασης αυτής.
Προτείνουμε να αναθεωρήσει η ΔΕΗ Α.Ε. την επιλογή ανοιχτού ταινιοδρόμου δίδοντας έμφαση στην περιβαλλοντική διάσταση του θέματος. Επίσης, προτείνουμε για τέτοια σημαντικά θέματα να ακολουθείται κανονικά η διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΚΑ, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τις επιπτώσεις των τροποποιήσεων αυτών, σε μια περιοχή που είναι ήδη ιδιαίτερα επιβαρυμένη από τις δραστηριότητες της ΔΕΗ Α.Ε..
Για τους λόγους αυτούς παρακαλούμε να επανεξετασθεί η τελική επιλογή ταινιοδρόμου και η αντίστοιχη τροποποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η μικρότερη δυνατή όχληση της περιοχής από την διαδικασία αποκομιδής της τέφρας από τον ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου.
Για τη Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε./Τ.Δ.Μ.
Ο Πρόεδρος
Δημήτριος Μαυροματίδης