Τα βακτήρια… τρέμουν το χαλκό!

Στην αρχαιότητα ο χαλκός αντιπροσώπευε για τους Αιγυπτίους την αιώνια ζωή, την υγεία και την ευημερία και… χρησιμοποιούνταν για τη θεραπεία λοιμώξεων και την αποστείρωση του νερού. Ο Ιπποκράτης αντιμετώπιζε με χαλκό (ή χαλκό και μέλι) ανοιχτές πληγές και δερματικά προβλήματα, ενώ Ρωμαίοι, Αζτέκοι, Πέρσες, Ινδοί και Μογγόλοι τον είχαν πρώτο και καλύτερο για έλκη και μολύνσεις. Τα βακτήρια τον τρέμουν! Ο χαλκός δεν κάνει μόνο για καλώδια και ηλεκτρομαγνητικές εφαρμογές, αλλά επίσης καταστρέφει (με ασφάλεια και απόλυτη επιτυχία) περισσότερο από το 99,9% όλων των βακτηρίων, ακόμα και τα πιο ανθεκτικά. Και όλα αυτά μέσα σε 10 λεπτά έως 2 ώρες, αρκεί οι ευαίσθητοι, βλαβεροί μικροοργανισμοί να έρθουν σε επαφή με την επιφάνειά του.

Άρα υπερέχει και ξεχωρίζει, επειδή κανένα υλικό δεν μπορεί να πλησιάσει την αντιμικροβιακή αποτελεσματικότητά του. Ίσως γι’ αυτό στις επιδημίας χολέρας στο Παρίσι (1832-1852) οι εργαζόμενοι στον χαλκό είχαν ανοσία στην ασθένεια

. Το κόκκινο μέταλλο έχει καταπλήξει τους επιστήμονες με τις ιδιότητές του, αφού σαρώνει στην κυριολεξία όποιον μολυσματικό παράγοντα βρεθεί στον δρόμο του. Ο τρόπος που το κάνει είναι εκπληκτικός. Πρώτα τρυπάει την εξωτερική μεμβράνη των βακτηρίων κάνοντάς την σαν… σουρωτήρι και στη συνέχεια τα εμποδίζει να τραφούν και να πολλαπλασιαστούν ή έστω να επισκευάσουν τη χαλασμένη μεμβράνη τους.

Ο χαλκός έχει χρησιμοποιηθεί για αιώνες από τους ανθρώπους σε πολλές εφαρμογές. Η λατινική ονομασία του cuprum (αρχικά сyprium = από την Κύπρο) του δόθηκε επειδή βρισκόταν σε αφθονία στην Κύπρο. Σήμερα στα νοσοκομεία πολλών χωρών (και της Ελλάδας) χρησιμοποιείται ο λεγόμενος αντιμικροβιακός χαλκός που αποτελείται από διάφορα ανθεκτικά κράματα του μετάλλου. Όπως υποστηρίζει μάλιστα ο καθηγητής μικροβιολογίας Bill Keevil, πρόεδρος Περιβαλλοντικής Υγείας στο πανεπιστήμιο του Southampton, η τοποθέτηση επιφανειών από χαλκό επάνω σε αντικείμενα που αγγίζουμε καθημερινά μέσα σε δημόσια κτίρια και οχήματα μαζικής μεταφοράς (π.χ. χειρολαβές, πόμολα και διακόπτες) θα μπορούσε να μειώσει την ταχεία παγκόσμια διάδοση των πολυανθεκτικών μικροβίων.

Αντίθετα, το μαγείρεμα σε σκεύη από χαλκό (μπακίρια) είναι επικίνδυνο για την υγεία. Η χρήση τους έχει εγκαταλειφθεί επειδή, όταν ο χαλκός έρθει σε επαφή με όξινες τροφές σε υψηλές θερμοκρασίες, ενδέχεται να διαβρωθεί και να μολύνει το φαγητό με τοξικά οξείδια που προκαλούν δηλητηρίαση. Έτσι σήμερα τα σπάνια πλέον χάλκινα σκεύη καλύπτονται με επίστρωση είτε κασσίτερου (γανώνονται) είτε ανοξείδωτου χάλυβα. Όμως ο χαλκός και τα κράματά του όχι μόνο δεν μολύνουν το πόσιμο νερό αλλά το αποστειρώνουν κιόλας, γι’ αυτό και χρησιμοποιούνται στα δίκτυα υδροδότησης.

NewsNow

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.