Νέες αγορές αναζητούν για το πολύτιμο σαφράν, προϊόν του κρόκου (Crocus sativus), οι κροκοπαραγωγοί του νομού Κοζάνης. Η προώθηση των εξαγωγών βρέθηκε χθες στο επίκεντρο της συνάντησης που είχαν ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Νίκος Πατσιούρας, ο αντιπρόεδρος Γιάννης Μανώλας και η διευθύντρια Ελένη Καλύβα με τον αναπληρωτή υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάρκο Μπόλαρη.
«Ο υπουργός δεσμεύθηκε να βοηθήσει με όποιον τρόπο μπορεί στην εξαγωγική προσπάθεια», δηλώνει στην «Κ» ο κ. Πατσιούρας. Μεταξύ των στόχων των παραγωγών είναι η αχανής αγορά της Κίνας. Οπως εξηγεί ο κ. Πατσιούρας, απαιτείται ειδική άδεια για να γίνουν εισαγωγές σαφράν στην Κίνα ως φαρμακευτικό προϊόν. «Πρόκειται για σύνθετη διαδικασία», σημειώνει.
Στο πλαίσιο της προσπάθειας ενίσχυσης των εξαγωγών, η ηγεσία του Συνεταιρισμού Κροκοπαραγωγών Κοζάνης συναντήθηκε επίσης την περασμένη Παρασκευή στην Αθήνα με τον πρέσβη της Σαουδικής Αραβίας Εσάμ Ιμπραήμ Χασάν Μπαϊταλμάλ. «Το σαφράν είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στις χώρες του Περσικού Κόλπου» σημειώνει στην «Κ» ο Ρασάντ Μάμπγκερ, γενικός γραμματέας του Αραβοελληνικού Επιμελητηρίου, που μεσολάβησε για να γίνει η συνάντηση των παραγωγών με τον Σαουδάραβα πρέσβη. «Το χρησιμοποιούν πολύ με το ρύζι και το κρέας». Οπως εξηγεί ο κ. Μάμπγκερ, αραβικές χώρες που καταναλώνουν πολύ σαφράν, όπως η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και το Ομάν, το εισάγουν κυρίως από το Ιράν και την Ισπανία, «που έχει πολύ καλούς μηχανισμούς μάρκετινγκ».
Το Ιράν είναι με διαφορά η πιο σημαντική παραγωγός χώρα του σαφράν, καλύπτοντας άνω του 90% της παγκόσμιας παραγωγής (που δεν ξεπερνά τους 300 τόνους ετησίως). Η Ελλάδα είναι δεύτερη και ακολουθούν το Κασμίρ, το Μαρόκο, το Αζερμπαϊτζάν και η Ισπανία. Στην Ελλάδα καλλιεργείται μόνο στην περιοχή της Κοζάνης, στα χωριά του Κρόκου, της Καρυδίτσας και της Ανω Κώμης. Ο κρόκος Κοζάνης έχει λάβει χαρακτηρισμό ΠΟΠ από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Από κάθε στρέμμα προκύπτουν περίπου 800 γραμμάρια σαφράν, ενώ για ένα κιλό απαιτείται η λεπτή, χειρωνακτική εξαγωγή του από 150.000 άνθη. Η ετήσια παραγωγή του νομού έχει αυξηθεί στους 3,5 με 4 τόνους, σύμφωνα με τον κ. Πατσιούρα (αν και το 2013, λόγω ξηρασίας, είχε πέσει στον 1,5 τόνο). Πρόκειται για το πιο ακριβό μπαχαρικό του κόσμου: στο Fortnum & Mason του Λονδίνου, 0,2 γραμμάρια πωλούνται για 15 λίρες (18 ευρώ). Με άλλα λόγια, ένα κιλό κοστίζει περίπου 90.000 ευρώ!
Το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής παραγωγής –περίπου το 70%– πωλείται στο εξωτερικό, με κυριότερη αγορά την αμερικανική. Η Σαουδική Αραβία, ο δωδέκατος μεγαλύτερος εισαγωγέας σαφράν στον κόσμο, «αγόραζε όλο το προϊόν που χρειαζόταν από το Ιράν», σημειώνει ο κ. Πατσιούρας. «Τώρα όμως, που οι σχέσεις μεταξύ τους δεν είναι οι καλύτερες, αρχίζει να ανακαλύπτει το δικό μας προϊόν».