Παιδική και Εφηβική Βιβλιοθήκη Βελβεντού: Η χαμένη(;) ευκαιρία που κλώτσησαν οι “Φίλοι της Βιβλιοθήκης” και ο Μ.Ο.Β.

του Στέλιου Χλιαρά,

απόφοιτου της Κοιν. Θεολογίας ΕΚΠΑ και της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου.

Κρατάω εδώ και καιρό το στόμα μου κλειστό. Έχω μάθει πριν μιλήσω να βουτώ καλά τη γλώσσα μου στο μυαλό μου. Ειδικά όταν πρόκειται για το μέλλον παιδιών και εφήβων, που είναι το μέλλον μας. Για αυτό και τους τελευταίους 7 μήνες είμαι σε βαθύ συλλογισμό και περιμένω. Ελπίζω. Ελπίζω, μαζί με όλους τους Βελβεντινούς που αγαπάνε πραγματικά τα παιδιά, τη νεολαία, τη γνώση και τον πολιτισμό, ότι η επαύριον θα είναι καλύτερη τόσο για αυτά τα παιδιά, όσο φυσικά και για την παιδική – εφηβική βιβλιοθήκη, που εδώ και 5 χρόνια είναι κλειστή. Και το ελπίζω, ειδικά για το Βελβεντό, γιατί αυτή η κοινωνία, στα 3,5 χρόνια που τη συναναστράφηκα, μου έμαθε να έχω πίστη στην ελπίδα και τη δικαίωση.

Δυστυχώς όμως φοβάμαι ότι αυτή τη φορά, στο θέμα της παιδικής και εφηβικής βιβλιοθήκης, η τοπική κοινωνία τα θαλάσσωσε. Και για να είμαι ακριβής τα θαλάσσωσε ένα μέρος αυτής, παίρνοντας στο λαιμό της και τους υπόλοιπους. Και κυρίως πήρανε στο λαιμό τους τα παιδιά και τους εφήβους του χωριού, αποφασίζοντας για αυτούς, χωρίς αυτούς, όταν τον Γενάρη του 2015 αποφάσισαν, με το έτσι θέλω και παρά την απόφαση του Τοπικού Συμβουλίου, να μη δώσουν τμήμα του πάνω ορόφου της βιβλιοθήκης στο επί 3 χρόνια άστεγο προσκοπικό τμήμα του Βελβεντού, αλλά να τη διατηρήσουν κλειστή μέχρι νεωτέρας. Κάποιοι λοιπόν, παρά τις φαινομενικά καλές προθέσεις τους, έσπειραν ανέμους και θέρισαν θύελλες, που οδήγησαν τελικά σε διπλό ναυάγιο: αφ’ ενός στην μη επαναλειτουργία της βιβλιοθήκης μέχρι σήμερα, αφ’ ετέρου στη διάλυση των Προσκόπων του Βελβεντού, που από το 2011 προσέφεραν πλήθος εκπαιδευτικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων για τα παιδιά και την τοπική κοινωνία. Το πως συνδέονται αυτά τα δύο γεγονότα θα εξηγήσω παρακάτω, αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά:

Το 2010, όπως ήδη ανέφερα, η παιδική και εφηβική βιβλιοθήκη Βελβεντού παύει τη λειτουργία της, που ξεκίνησε το 1983, στο πλαίσιο ενός πανελλαδικού δικτύου αντίστοιχων 22 βιβλιοθηκών, στα πρότυπα γαλλικού δικτύου που δημιούργησε η κ. Αnnette Schlumberger. Η ίδια μάλιστα ανέλαβε και τα έξοδα λειτουργίας του δικτύου για 10 χρόνια, καθώς και την υποστήριξη των προγραμμάτων των βιβλιοθηκών, που λειτουργούσαν όχι απλώς δανειστικά, αλλά εκπονούσαν πλήθος εκπαιδευτικών, πολιτιστικών και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων. Μετά το πέρας αυτής της 10ετίας το κόστος ανέλαβε το ελληνικό κράτος και, όποτε αυτό αδυνατούσε, οι τοπικές αρχές, ανάμεσά τους και ο Δήμος Βελβεντού. Γεγονός αποτελεί ότι όλα αυτά τα χρόνια οι βιβλιοθήκες λειτουργούσαν σε επαγγελματική βάση με ειδικούς επιστήμονες και εμψυχυχωτές που ανά εξάμηνο επιμορφώνονταν και εκπαιδεύονταν σε θέματα που άπτονταν της λειτουργίας των βιβλιοθηκών. Όταν δε, οι άνθρωποι αυτοί, τύχαινε να αγαπάνε πραγματικά το αντικείμενό τους και να δουλεύουν με ψυχή, αγάπη και πάθος για το παιδί, τότε το αποτέλεσμα ξεπερνούσε κάθε προσδοκία. Για αυτό και το αποτέλεσμα του έργου αυτών των βιβλιοθηκών, και ειδικά του Βελβεντού, ήταν τόσο επιτυχημένο και σπουδαίο.

Το πρόβλημα παρουσιάστηκε με την πάροδο των χρόνων, όταν ο κρατικός κορβανάς άρχισε να στερεύει και όταν κατά συνέπεια, το πολιτισμικό έργο και η παιδεία, έπαψαν να είναι «είδη πρώτης ανάγκης» (ή κάποιους δεν τους συνέφερε να είναι, ποιός ξέρει…) και μπήκαν σε δεύτερη ή και τρίτη μοίρα… Η τραγική κατάληξη αυτής της φθοράς, ανάμεσα σε άλλα, ήταν και το οριστικό κλείσιμο όλων των βιβλιοθηκών από την τότε Υπουργό Παιδείας κ. Άννα Διαμαντοπούλου, το 2010. Εξαίρεση δεν αποτέλεσε δυστυχώς η βιβλιοθήκη του Βελβεντού, που παρά τις αξιέπαινες προσπάθειες του Δήμου Βελβεντού, δεν μπόρεσε για οικονομικούς λόγους να συνεχίσει τη λειτουργία της. Έκτοτε έγινε κάποια προσπάθεια της τοπικής κοινωνίας ώστε να βρεθεί λύση για την επαναλειτουργία της, αλλά αυτή δεν ευδοκίμησε, παρά τις προτάσεις που υπήρξαν. Το 2012 ενεργοποιείται η άτυπη ομάδα «Φίλοι της Βιβλιοθήκης», που διεκδικεί περιστασιακά μέχρι και σήμερα την επαναλειτουργία της με άκαρπο και μη αποτελεσματικό τρόπο.

Αυτή η ομάδα τον Γενάρη του 2015 ήρθε αντιμέτωπη, (όπως χαρακτήρισε ο κ. Γιάννης Γκίκας, μέλος των «φίλων της βιβλιοθήκης», μέσα από το δημοσιευμένο άρθρο του «Για την παιδική βιβλιοθήκη Βελβεντού), με τους Προσκόπους του Βελβεντού, δηλαδή στην ουσία με τα ίδια τα παιδιά και τους εφήβους του Βελβεντού που από το 2011 βρήκαν στο χωριό ένα νέο εκπαιδευτικό «χώρο» για να εκφραστούν, να μάθουν, να δημιουργήσουν. Ένα «χώρο», που λειτουργούσε για 3 χρόνια χωρίς χώρο, χωρίς δηλαδή να έχει μόνιμη στέγη για τα 70 και πλέον μέλη του, που αποτελούνταν από παιδιά, εφήβους και ενηλίκους της τοπικής κοινωνίας. Τον Γενάρη του 2015 λοιπόν, δόθηκε η καλύτερη δυνατή λύση, τόσο για τη στέγαση των Προσκόπων όσο και για τη μελλοντική επαναλειτουργία της βιβλιοθήκης.

Μετά από σειρά αιτημάτων και χρόνιων προσπαθειών για το θέμα της στέγασης των Προσκόπων, τελικά παραχωρήθηκε από τον Δήμο, για 5 χρόνια, μέρος του πάνω χώρου της παιδικής βιβλιοθήκης, με τη δέσμευση των Προσκόπων να δημιουργήσουν ένα μελίσσι γνώσης και δραστηριοτήτων, ανοιχτό σε όλα τα παιδιά και τους νέους, ανεξάρτητα με το αν θα ήταν πρόσκοποι ή όχι. Ένα μελίσσι που σταδιακά και μετά από συσπείρωση δυνάμεων και εθελοντική εργασία, από προσκόπους και μη, θα οδηγούσε σταδιακά στην επαναλειτουργία της βιβλιοθήκης. Όχι βέβαια με τη μορφή που όλοι ξέραμε μέχρι σήμερα. Κάτι τέτοιο θα ήταν εφικτό μόνο αν υπήρχαν οι 23.000€ που χρειάζεται για να λειτουργήσει μόνο ο κάτω όροφος, με έναν υπάλληλο, για ένα χρόνο. Ας μην αναλογιστούμε το κόστος για την άρτια λειτουργία και του πάνω ορόφου, όπου χρειάζεται επιπλέον  υπάλληλος, όπως οι ίδιοι οι «φίλοι της βιβλιοθήκης» ομολόγησαν στη συνάντησή μας τον Γενάρη του 2015. Αν φυσικά αυτά τα χρήματα υπήρχαν, η βιβλιοθήκη θα είχε ήδη ανοίξει εδώ και καιρό και τώρα δε θα χρειαζόταν να γράψω αυτό το κείμενο, ούτε εσείς να το διαβάζετε… Εκτός κι αν οι «φίλοι της βιβλιοθήκης» έχουν κάποιο κρυφό οικονομικό σχέδιο ή κάποια μεγάλη χορηγία που δεν γνωρίζουμε… Από μεριάς προσκόπων πάντως υπήρχε συγκεκριμένη πρόταση για την επαναλειτουργία της βιβλιοθήκης, που θα αναλύσω παρακάτω.

Δυστυχώς όμως τα πάντα ματαιώθηκαν τον Γενάρη του 2015, στο κάλεσμα για συζήτηση που οργάνωσε ο Μορφωτικός Όμιλος Βελβεντού (Μ.Ο.Β.) για λογαριασμό των «Φίλων της Βιβλιοθήκης». Τότε, κάποιοι λειτουργώντας εν θερμώ, χωρίς ουσιαστικό σχέδιο και επιχειρήματα που να αντικατοπτρίζουν τη σημερινή πραγματικότητα και οικονομική κατάσταση, έπαιξαν κορώνα – γράμματα το μέλλον δύο τόσο σπουδαίων παιδαγωγικών δραστηριοτήτων για τα παιδιά και τους εφήβους του Βελβεντού, τους Προσκόπους και την παιδική βιβλιοθήκη, ο πάνω χώρος της οποίας τελικά, μετά την προ ημερών απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, παραχωρήθηκε στο ΚΑΠΗ.

Ας δούμε όμως ένα σύντομο ιστορικό των Προσκόπων του Βελβεντού, προσπαθώντας να αξιολογήσουμε την αναγκαιότητα ή όχι της ύπαρξής τους στο χωριό: οι Πρόσκοποι του Βελβεντού ιδρύθηκαν τον Οκτώβρη του 2011 και προσέφεραν το έργο τους μέχρι τον Γενάρη του 2015. Ξεκίνησαν τη λειτουργία τους μετά από πρωτοβουλία και σκληρή εργασία αρχικά ενήλικων εθελοντών από την Κοζάνη, και πολύ γρήγορα ο νέος αυτός φορέας αγκαλιάστηκε από ενήλικες Βελβεντινούς που εργάστηκαν ως εθελοντές στα δύο τμήματα που ιδρύθηκαν, ένα για τα παιδιά δημοτικού και ένα για τα παιδιά γυμνασίου. Αν και κάποιος θα περίμενε να μιλήσω αρχικά για το 3ετές έργο και την προσφορά των προσκόπων στο Βελβεντό, που περιλάμβανε αμέτρητες εργατοώρες εθελοντικής εργασίας και πολλές φορές προσωπικό οικονομικό κόστος, παρ’ όλα αυτά θα ξεκινήσω με μια αυτοαξιολόγηση, και συγκεκριμένα θα αναφερθώ στα λάθη, που λόγω απειρίας κάναμε, όταν ιδρύσαμε τον προσκοπισμό στο Βελβεντό:

Ο προσκοπισμός είναι μια παιδαγωγική κίνηση για νέους ανθρώπους, χωρίς διάκριση καταγωγής, φυλής ή πίστης, με σκοπό να συμβάλλει στην ανάπτυξη των νέων σωματικά, διανοητικά, κοινωνικά και πνευματικά, μέσω της αλληλεκπαίδευσης και της βιωματικής μάθησης. Έχει παγκόσμιο χαρακτήρα και εκπονεί πλήθος δραστηριοτήτων εναλλακτικής διαπαιδαγώγησης, σύμφωνα με τις μεθόδους σύγχρονων εκπαιδευτικών συστημάτων. Αποτελεί δε, τη μεγαλύτερη κίνηση νέων στην Ελλάδα και στηρίζεται σε πανανθρώπινες και διαχρονικές αρχές και αξίες, όπως ο σεβασμός, η αλληλεγγύη, η προσφορά, η αξιοκρατία, η δικαιοσύνη κ.α. Παρά τον παγκόσμιο χαρακτήρα του, καταφέρνει και δρα τοπικά εδώ και 108 χρόνια, σε 217 χώρες, με πάνω από 30.000.000 μέλη.

Για να μπορέσει όμως να δράσει τοπικά, πρέπει να υποστηρίζεται από της μέλη της τοπικής κοινωνίας. Το πρώτο λάθος λοιπόν που κάναμε όσοι με αθωότητα και ενθουσιασμό ξεκινήσαμε αυτό το εγχείρημα το 2011, ήταν ότι δεν αποκτήσαμε, σε πρακτικό επίπεδο, την υποστήριξη και την ανάληψη της ευθύνης από την τοπική κοινωνία. Τι εννοώ: από τη στιγμή που ο Προσκοπισμός είναι παιδαγωγικός φορέας και συμβάλει, μαζί με την οικογένεια το σχολείο, αλλά και άλλους φορείς στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών, έπρεπε από την αρχή να ενημερωθούν οι φορείς που οι αρμοδιότητές τους άπτονται σε θέματα παιδείας και πολιτισμού, ώστε να καλέσουν σε ενημερωτική συνάντηση όλη την τοπική κοινωνία και τους φορείς αυτής, ώστε να βρεθούν οι εθελοντές που θα υποστήριζαν την όλη προσπάθεια. Αν λοιπόν το 2011 οι Βελβεντινοί αντιλαμβανόντουσαν τη σπουδαιότητα του Προσκοπισμού για τα παιδιά, τους νέους και για το ίδιο το Βελβεντό, τότε θα συμμετείχαν πιό ενεργά στην όλοι προσπάθεια, έχοντας την αμέριστη υποστήριξη των εθελοντών από την Κοζάνη. Αν όχι δεν υπήρχε λόγος να πείσουμε κανέναν ότι δεν είμαστε ελέφαντες…

Εμείς δυστυχώς, καλή τη πίστη και επειδή ξέραμε την ποιότητα και τον δυναμισμό των ανθρώπων στο Βελβεντό, ξεκινήσαμε μόνοι μας, με την ελπίδα ότι οι άνθρωποι της τοπικής κοινωνίας που θα υποστηρίξουν τα τμήματα ως εθελοντές, θα βρεθούν στο μέλλον. Αυτό όχι μόνο δε συνέβη ποτέ (με εξαίρεση τους γονείς των παιδιών και τους μετρημένους στο ένα χέρι ενήλικους εθελοντές από το Βελβεντό), αλλά αντιμετωπιστήκαμε και με αίσθημα καχυποψίας από μερίδα Βελβεντινών. Θα σταματήσω καλύτερα εδώ για να μην αναφέρω λεπτομέρειες που θίγουν πρόσωπα και καταστάσεις. Στο μόνο που θα αναφερθώ είναι τα διάφορα προβλήματα που, άθελά μας, δημιουργήθηκαν στους χώρους που προσωρινά μας φιλοξενούσαν τα 3 χρόνια λειτουργίας μας: το Πνευματικό Κέντρο Βελβεντού τον πρώτο χρόνο, τον κάτω χώρο του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης τον δεύτερο και το αναψυκτήριο της παιδικής χαράς τον τρίτο χρόνο, όπου τα παιδιά μας, τα παιδιά σας, ζούσαν σε πρωτόγονες συνθήκες, χωρίς θέρμανση, με πολικές κυριολεκτικά θερμοκρασίες και άλλα πολλά προβλήματα…

Θα μείνω εδώ. Αυτά ήταν τα δύο βασικά λάθη που κάναμε: δεν εξασφαλίσαμε από την αρχή κτίριο, και δεν αναθέσαμε την ευθύνη της λειτουργίας και συνέχισης του προσκοπισμού στην τοπική κοινωνία, που εννοείται θα είχε την αμέριστη υποστήριξή μας. Όπως και θα την έχει ανά πάση στιγμή στο μέλλον, αν θελήσει την εκ νέου δημιουργία προσκοπικού τμήματος στο χωριό. Είναι γνωστό άλλωστε ότι όλοι οι πρόσκοποι έχουν αδελφικούς δεσμούς φιλίας, κάτι που τα παιδιά του Βελβεντού που συμμετείχαν σε πανελλήνια κατασκήνωση το 2014, το έζησαν πολύ καλά και μπορούν να σας το επιβεβαιώσουν, γιατί γνώρισαν προσκόπους όχι μόνο από άλλα μέρη της Ελλάδας, αλλά και από ολόκληρο τον κόσμο.

Και μιας και αναφέρθηκα στο θέμα αυτής της τόσο σπουδαίας εμπειρίας για το παιδί που ονομάζεται κατασκήνωση, θα μου επιτρέψετε να αναφέρω κάποιες μόνο από τις Δράσεις που τα παιδιά του Βελβεντού είχαν την ευκαρία να ζήσουν τα 3 χρόνια που λειτούργησε ο προσκοπισμός στο χωριό:

– Εκπαιδευτικά προγράμματα τοπικής ιστορίας και γνωριμίας των παιδιών με το Βελβεντό

– Δενδροφυτεύσεις στη γύρω περιοχή και όχι μόνο, με σκοπό την καλλιέργεια οικολογικής συνείδησης με πλήθος δραστηριοτήτων

– Γνωριμία των παιδιών με την παράδοση μέσω πολυάριθμων δράσεων

– Δράσεις για ευαισθητοποίηση των παιδιών και της τοπικής κοινωνίας για την αναπηρία και τα ΑΜΕΑ

– Βιωματική εκπαίδευση ανηλίκων για την κυκλοφοριακή αγωγή

– Βιωματική εκπαίδευση και σεμινάρια ενηλίκων και ανηλίκων για τις Α’ Βοήθειες

– Εκπαιδευτικές επισκέψεις στο Βελβεντό: Σκεπασμένο, Λαογραφικό Μουσείο, Οινοποιεία, Φούρνους, Εργαστήρι τουλούμπας κ.α.

– Εκπαιδευτικές εκδρομές σε δεκάδες άλλα μέρη όπως: Πλατανόδασος Ρυμνίου, Φαράγγι Σερβίων, Μπουχάρια Μικρόβαλτου, Ψάρεμα στη λίμνη, Καισαριά, Κοζάνη, Πτολεμαΐδα, Θεσ/κη, Μέτσοβο, Κέρκυρα, Βόλο, Λιτόχωρο, Άγιος Αθανάσιος, Δράμα, Παλιά πόλη Καβάλας, Παλιά πόλη Τρικάλων

– Εκπαιδευτικές Δράσεις σε: Ιππικό όμιλο Πετρανών, Λαογραφικό Μουσείο Κοζάνης,  Πυροσβεστική υπηρεσία Κοζάνης, Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής, Μουσείο Ελιάς Πηλίου, Ναυτικό Μουσείο Λιτοχώρου, Μουσείο Καπνού Καβάλα, Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρα,Σιδηροδρομικό σταθμό Κοζάνης,Οδοντωτός Πηλίου, Λουτρά Πόζαρ, Σπήλαιο Δράμας,  Παιδική και Εφηβική Βιβλιοθήκη Τρικάλων, Ιστορική Bιβλιοθήκη Κέρκυρας, γνωριμία με τις Φιλαρμονικές της Κέρκυρας και τα μουσικά τους όργανα,Λευκός Πύργος Θεσ/κης, Άγιος Δημήτριος Θεσ/κης, Άγιος Σπυρίδωνας Κέρκυρας

– Γνωριμία και φυσιολατρικές δράσεις στα βουνά Πιέρια, Όλυμπο, Πίνδο, Καστανιά, Πήλιο

– Επαφή των παιδιών με αθλήματα όπως αναρρίχηση, καταρρίχηση, τοξοβολία, κανό, καγιάκ, αλεξίπτωτο πλαγιάς, κωπηλασία, ιστιοπλοΐα

– Επισκέψεις και συμμετοχή των παιδιών σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές τοπικών σταθμών

– Δράση χορευτικών επιδείξεων DANCING στο γήπεδο Βελβεντού

– Οικονομική υποστήριξη άπορων οικογενειών του Βελβεντού, μέσω Bazaar

– Προσφορά σε ρούχα και παιχνίδια για άπορες οικογένειες του Βελβεντού και την «ΑΡΣΙΣ» Κοζάνης

– Βάψιμο της πρόσοψης του Δημοτικού σχολείου και της κεντρικής πλατείας

– Καθαρισμός πάρκων

– Συνδιοργάνωση παιχνιδιών για την αποκριά το διάστημα 2011-2014

– Συνδιοργάνωση γιορτής “δρόμοι του κρασιού”

– Γιορτή των Αγγέλων και άναμα του Χριστουγεννιάτικου δέντρου το διάστημα 2011-2013

– Χριστουγεννιάτικες Δράσεις στην Ονειρούπολη Δράμας, και το Μύλο των Ξωτικών στα Τρίκαλα, σε συνδιασμό με βιωματικά παιχνίδια γνωριμίας με τις πόλεις και της ιστορίας τους.

– Παρουσίαση του βιβλίου “Ξαναφτιάχνοντας μια γειτονιά”

– Κινηματογραφικές προβολές και θεατρικές παραστάσεις

– Καλοκαιρινές κατασκηνώσεις και συμμετοχή των παιδιών σε πανελλήνιες δράσεις

Και μετά από όλα αυτά, μπαίνουμε στον 4ο χρόνο λειτουργίας μας τον Σεπτέμβρη του 2014, με ένα νέο σχήμα στο τιμόνι της Δημοτικής Αρχής. Η απόφαση που πήραμε τότε, ήταν να μην ξεκινήσουμε τις Δράσεις μας αν πρώτα δε διορθώναμε το ένα από τα δύο λάθη που είχαμε κάνει κατά την ίδρυσή μας: το θέμα της στέγασης των 70 και πλέον μελών μας. Αυτό θα ήταν και το πρώτο βήμα για να έχουμε μία βάση, και στη σταδιακά θα λύναμε και το δεύτερο πρόβλημα, δηλαδή την ενεργότερη συμμετοχή νέων ενήλικων εθελοντών από το Βελβεντό, ώστε ο πρώτος πυρήνας των εθελοντών από Κοζάνη, μετά από 3 χρόνια προσφοράς, να αποχωρήσει σταδιακά. Από τον Σεπτέμβριο του 2014, μέχρι και τον Γενάρη του 2015 επισκεφτήκαμε πάνω από 10 φορές το Δήμο Σερβίων – Βελβεντού, έχοντας επαφές με Δημοτικούς Συμβούλους, Αντιδημάρχους, τον πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, ακόμα και με τον ίδιο τον Δήμαρχο, με μόνο αίτημα τη λύση του χρόνιου πλέον προβλήματος στέγασης. Μετά από 4 μήνες σκληρών διαπραγματεύσεων (έχει μια αίσθηση χιούμορ αυτό, αλλά κρύβει και μια μεγάλη αλήθεια), στους οποίους ζητούσαμε ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ χώρο, ακόμα και επιδότηση ενοικίου για την ενοικίαση χώρου, ο Δήμος κατέληξε στην παραχώρηση ενός μέρους του πάνω χώρου της παιδικής και εφηβικής βιβλιοθήκης. Το πλάνο των προσκόπων ήταν, σε πρώτη φάση να ξεκινήσουν οι παιδαγωγικές δραστηριότητες για τα παιδιά, και σε δεύτερη φάση η προσπάθεια συσπείρωσης δυνάμεων, αποτελούμενες από τη νεολαία του χωριού, γονείς, δασκάλους, τους «φίλους της βιβλιοθήκης» και οποιονδήποτε άλλο θα τον/την ενδιέφερε η επαναλειτουργία της. Στόχος μας ήταν ο χώρος της βιβλιοθήκης να είναι ανοιχτός σε καθημερινή βάση, λειτουργώντας με εθελοντική εργασία όλων μας, αρχικά ως δανειστική βιβλιοθήκη. Από τον Σεπτέμβρη του 2015 θα λειτουργούσε καθημερινά, πέραν του προσκοπικού προγράμματος που γίνεται ΜΟΝΟ τα Σαββατοκύριακα, ως μελίσσι παιδαγωγικών και πολιτισμικών δραστηριοτήτων για παιδιά και εφήβους, στα πλαίσια της ιδρυτικής διακύρηξης της βιβλιοθήκης και σύμφωνα με το πνεύμα τις κ. Αnnette Schlumberger. Και ερχόμαστε στο ΠΩΣ θα γινόταν αυτό…

Ας ξεκινήσουμε από μία ρεαλιστική παραδοχή. Τα 23.000€ που απαιτούνται για την λειτουργία του κάτω χώρου της βιβλιοθήκης δεν υπάρχουν εδώ και μια 5ετία που η χώρα τελεί υπό καθεστώς μνημονίων. Τα χρήματα αυτά, σύμφωνα με τη δήλωση του Αντιδημάρχου κ. Νίκου Τέτου, στο πρώτο κάλεσμα του Μ.Ο.Β. τον περασμένο Γενάρη, αποτελούν περίπου το 1/10 του συνολικού προϋπολογισμού του Δήμου για το Βελβεντό. Ξαναλέω, αν οι «φίλοι της βιβλιοθήκης» ξέρανε πως θα βρεθούν αυτά τα χρήματα, τότε η βιβλιοθήκη δε θα έπαυε να λειτουργεί από το 2010 ή έστω θα λειτουργούσε από τον Γενάρη του 2015, όπου πραγματοποιήθηκε το πρώτο κάλεσμα φορέων για αυτό το θέμα. Από τον Γενάρη όμως μέχρι και σήμερα η βιβλιοθήκη παραμένει ανεκμετάλλευτη. Ντουβάρια που ερημώνουν στο χρόνο, έχοντας μέσα τους ό,τι πολυτιμότερο για την ανθρωπότητα και ειδικά για τα παιδιά μας: τους στίχους των ποιητών, τα λόγια των λογοτεχνών, τις ιστορίες των παραμυθάδων…

Και όχι μόνο ερημώνουν όλα αυτά, αλλά εξ’ αιτίας της τόσο βίαιης κίνησης που έκανε ο Μ.Ο.Β. και οι «φίλοι της βιβλιοθήκης» τον Γενάρη, σταμάτησε ο προσκοπισμός στο χωριό, που κατά τις τότε δηλώσεις των εκπροσώπων τους, υποστήριζαν το έργο μας με πάθος και ήθελαν να συνεχίσει την πολύτιμη προσφορά του. Πώς θέλατε να συνεχίσει κύριοι και κυρίες όταν καλείτε όλους τους φορείς του χωριού τον Γενάρη, ενάντια στους ανθρώπους του προσκοπισμού επειδή τάχα θα «λήστρευε» τον πάνω χώρο της παιδικής βιβλιοθήκης; Πώς βγάζετε συμπεράσματα και δημιουργείτε εντυπώσεις, όταν δεν έχετε πρώτα συζητήσει με τους γονείς και τους εθελοντές των προσκόπων; Πόσο ευγενικό και λογικό θεωρείται το να στρέφεστε εναντίων εθελοντών που, για τα δικά σας παιδιά, αφιερώνουν χρόνο και κυρίως την ψυχή τους; Με τι ψυχολογία νομίζατε ότι αυτοί οι άνθρωποι θα συνέχιζαν το έργο τους μετά από αυτή την επίθεση και τη μηδαμινή υποστήριξη αυτά τα 3,5 χρόνια; Πώς λέτε ότι θέλετε μεν να λειτουργήσει η βιβλιοθήκη, χωρίς να διαθέτετε δε τον προσωπικό σας χρόνο, χωρίς να μπορείτε στην πράξη να βοηθήσετε εθελοντικά στην επίτευξη αυτού του σκοπού, όπως ρητά δηλώσατε στην  συνάντηση του Γενάρη;

Οι πρόσκοποι έχουν αποδείξει στην πράξη, τα τρία τελευταία χρόνια, το πλήθος, τη γκάμα και το εύρος των δραστηριοτήτων τους: παιδαγωγικές, οικολογικές, πολιτιστικές, κοινωνικές. Όλες με κριτήριο τη σύμμετρη ανάπτυξη και ενασχόληση των παιδιών ώστε να αποκτήσουν ενεργό ρόλο στην κοινωνία και να γίνουν αύριο-μεθαύριο ενεργοί πολίτες. Δραστηριότητες φτιαγμένες με προσωπικό χρόνο, με ελάχιστα χρήματα μα με πολλή αγάπη.

Και αν νομίζουν κάποιοι ότι όλα αυτά τα κάνουμε από το μυαλό μας ή στο κουτουρού, ας μου επιτραπεί η έκφραση, είναι γελασμένοι. Όλα αυτά γίνονται μετά από πλήθος σεμιναρίων και βιωματικών εκπαιδεύσεων που συμμετέχουν τα ενήλικα στελέχη μας, κάθε χρόνο, σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Συχνά μάλιστα και περισσότερες από μία φορές το χρόνο. Διαθέτοντας, εθελοντικά πάντα, τον ελεύθερο χρόνο τους και κάποιες φορές και χρήματα από το προσωπικό τους πορτοφόλι. Παρά την ανεργία που μας μαστίζει και παρά τις δύσκολες συνθήκες που ζούμε. Αντίστοιχες εκπαιδεύσεις φαντάζομαι κάνανε ανά εξάμηνο οι εμψυχωτές της βιβλιοθήκες, στα εύπορα χρόνια λειτουργίας της. Απλά τότε δεν υπήρχε η έννοια του εθελοντισμού, παρ’ όλο που ξέρω καλά ότι η κ. Χρυσούλα, υπεύθυνη της βιβλιοθήκης, δούλεψε και εθελοντικά τα τελευταία χρόνια, πράγμα που την τιμά αφάνταστα.

Σας διαβεβαιώνω πάντως ότι οι ενήλικες πρόσκοποι θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε το έργο της βιβλιοθήκης με συγκεκριμένη μέθοδο και σκοπό, αν μας το επιτρέπατε τότε. Με τη σύμπραξη δυνάμεων και φορέων θα μπορούσαμε να εκπαιδεύαμε ανθρώπους του Βελβεντού σε αντίστοιχα σεμινάρια που γίνονται από εκπαιδευτές και παιδαγωγούς του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων. Θα εκπλαγείτε αν κάποτε δείτε το περιεχόμενο των σεμιναρίων αυτών, την παιδαγωγική τους διάσταση και τη σύγχρονη – βιωματική προσέγγιση σε θέματα παιδιών και εφήβων. Είχαμε και τη διάθεση και το τρόπο και τη μέθοδο.

Μάλλον όμως η επιστολή αυτή διαβάζεται πολύ αργά… Ο χώρος της βιβλιοθήκης παραχωρήθηκε ήδη στο ΚΑΠΗ και οι ενήλικες πρόσκοποι του Βελβεντού εκδιωγμένοι, και πικραμένοι αν θέλετε, από τη στάση και την αδιαφορία της τοπικής κοινωνίας, έπαψαν να παλεύουν για τα παιδιά του Βελβεντού υπό αυτές τις τόσο αντίξοες και άδικες συνθήκες και υπό τον ψυχολογικό πόλεμο και την αδιαφορία που δέχτηκαν. Αρκεί να αναφέρω ότι μετά τη συνάντηση του Ιανουαρίου, εκ μέρους των προσκόπων στάλθηκε νέα επιστολή συνεργασίας στον Μ.Ο.Β. ώστε να κάνει πράξη τα όσα περί υποστήριξης δήλωσαν οι εκπρόσωποί του τότε, και να βρεθεί αλληλέγγυα λύση στο θέμα της στέγασης. Ζητήσαμε ένα ανάλογο κάλεσμα με αυτό που έγινε για λογαριασμό των «φίλων της βιβλιοθήκης», μια συνάντηση δηλαδή όλων των φορέων,  μιας και ο Μ.Ο.Β. έχει έναν εκπαιδευτικό και μορφωτικό χαρακτήρα για το χωριό και τους κατοίκους του. Όχι απλά δεν έγινε ποτέ καμία τέτοια συνάντηση για το θέμα των Προσκόπων, αλλά δεν πήραμε ούτε καν μια επίσημη απάντηση από τον Μ.Ο.Β., με εξαίρεση ένα ανεπίσημο μήνυμα της κ. Σερδάκη προς εμένα προσωπικά.

Κάπως έτσι θεωρώ ότι κλωτσήθηκε τον περασμένο Γενάρη η ευκαιρία της επαναλειτουργίας της βιβλιοθήκης και παράλληλα, μετά από 3,5 χρόνια μόνο, ήρθε άδοξα και το τέλος των προσκόπων, που αποτελούσαν ουσιαστική διέξοδο για τα παιδιά του Βελβεντού, σε μια κοινωνία που γεννά μόνο προβλήματα, που στήνει τα παιδιά της μπροστά σε ηλεκτρονικές οθόνες, που τα βομβαρδίζει με αγχωτικές ειδήσεις, που σπέρνει διχόνοιες και διαχωρισμούς.

Εκτός κι αν έρθει έστω και τώρα από τον Μ.Ο.Β. η απάντηση που εδώ και μήνες περιμένουμε τόσο οι ενήλικες πρόσκοποι, όσο και τα παιδιά που κοιτούν με απορία και ακόμα κανείς δεν τους έχει εξηγήσει γιατί σταμάτησαν οι πρόσκοποι. Ελπίζω η αναλυτική πρόταση που έκανα για τη βιβλιοθήκης να βοηθήσει στη επαναλειτουργία της, κάποτε, σε μια νέα βάση. Όπως ξέρετε είμαστε πλέον στο 3ο μνημόνιο και τα 23.000 και πλέον ευρώ που χρειάζονται για την πλήρη λειτουργία της βιβλιοθήκης βρίσκονται στις «γερμανικές τράπεζες»…

Αν θέλουμε όμως να επιβιώσουμε καλούμαστε να προσαρμοστούμε, να εξελιχτούμε και να βρούμε νέους τρόπους συνεργασίας και Δράσης. Κάπως έτσι άλλωστε οι πρόσκοποι υπήρξαν πάντα πρωτοπόροι, τόσο στο παιδαγωγικό, όσο και στο περιβαλλοντικό τους έργο και άντεξαν πάνω από 108 χρόνια…

Σας ευχαριστώ για την προσοχή,

Στέλιος Χλιαράς,

πρώην μέλος των Προσκόπων Βελβεντού

νυν μέλος προσωπικού εκπαίδευσης ενήλικων εθελοντών στο Σώμα Ελλήνων Προσκόπων.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.