Η 7η Απριλίου, ημερομηνία ίδρυσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) το 1948, έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας. Αυτήν την ημέρα, κάθε χρόνο, ο ΠΟΥ καλεί τον κόσμο να επικεντρωθεί σε σημαντικά προβλήματα δημόσιας υγείας που απασχολούν τον πλανήτη. Η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας 2017 είναι αφιερωμένη στην πρόληψη και αντιμετώπιση της κατάθλιψης.
Η κατάθλιψη είναι πλέον η κυριότερη αιτία κακής υγείας και αναπηρίας παγκοσμίως, σύμφωνα με το δελτίο τύπου του ΠΟΥ για τη σημερινή ημέρα. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις του Οργανισμού, περισσότερα από 320 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σήμερα με κατάθλιψη, αριθμός που σηματοδοτεί αύξηση πάνω από 18% σε διάστημα μόλις 10 ετών (2005-2015).
Η αναπηρία ορίζεται από τον ΠΟΥ ως ένα σύνολο βλαβών, περιορισμών δραστηριότητας και δυσκολιών συμμετοχής. “Η αναπηρία δεν είναι απλώς ένα πρόβλημα υγείας, είναι ένα σύνθετο φαινόμενο που αντανακλά την αλληλεπίδραση μεταξύ των σωματικών χαρακτηριστικών του ατόμου και των χαρακτηριστικών της κοινωνίας στην οποία ζει”, σύμφωνα με τον Οργανισμό.
Η κατάθλιψη ορίζεται ως νόσος που χαρακτηρίζεται από επίμονη θλίψη και απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες τις οποίες κανονικά ο παθών απολαμβάνει, συνοδευόμενες από την ανικανότητα να πραγματοποιηθούν καθημερινές δραστηριότητες, για διάστημα δύο εβδομάδων (14 ημερών) ή περισσότερο.
Επιπρόσθετα, τα άτομα με κατάθλιψη έχουν αρκετά από τα ακόλουθα συμπτώματα: απώλεια ενέργειας, αλλαγή όρεξης, μειωμένο ή αυξημένο ύπνο, άγχος, μειωμένη συγκέντρωση, αναποφασιστικότητα, ανησυχία, αισθήματα αναξιότητας, ενοχής και απελπισίας και σκέψεις αυτοτραυματισμού ή αυτοκτονίας.
“Τα νέα νούμερα πρέπει να λειτουργήσουν ως ξυπνητήρι για όλες τις χώρες, ώστε να επανεξετάσουν τις προσεγγίσεις τους όσο αφορά την ψυχική υγεία και να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, ως κατ’ επείγον, όπως πρέπει”, δήλωσε η γενική διευθύντρια του ΠΟΥ, Δρ Margaret Chan.
Ως εκ τούτου, ο ΠΟΥ επέλεξε να αφιερώσει τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Υγείας στο θέμα, κορυφώνοντας την εκστρατεία “Κατάθλιψη: ας μιλήσουμε” (Depression: let’s talk). Στόχος είναι να κινητοποιηθούν τα άτομα με κατάθλιψη, σε όλο τον κόσμο, για να αναζητήσουν βοήθεια και αντίστοιχα, να κινητοποιηθούν εκείνοι που πρέπει, ώστε τα άτομα αυτά να λάβουν την υποστήριξη που δικαιούνται.
Το video του ΠΟΥ για την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας 2017
“Η κατάθλιψη προκαλεί ψυχική οδύνη και επηρεάζει την ικανότητα των ατόμων να πραγματοποιήσουν ακόμα και την πιο απλή καθημερινή εργασία, με συχνά καταστροφικές συνέπειες για τις σχέσεις τους με την οικογένεια και τους φίλους, αλλά και για την ικανότητά τους να εργαστούν για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην. Σχετίζεται, επιπλέον, με αυξημένο κίνδυνο για κατάχρηση ουσιών και νόσους όπως ο διαβήτης και οι καρδιοπάθειες. Στη χειρότερη περίπτωση, η κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει στην αυτοκτονία, η οποία είναι πλέον η δεύτερη αιτία θανάτου για τα άτομα 15 – 29 ετών”, αναφέρεται στη σύνοψη της φετινής εκστρατείας, αλλά τονίζεται ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Ένα από τα πρώτα βήματα που πρέπει να γίνουν, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, είναι να αντιμετωπιστούν τα θέματα γύρω από τις προκαταλήψεις και τις διακρίσεις κατά των ατόμων με ψυχικά προβλήματα.
Η έλλειψη υποστήριξης για τα άτομα με ψυχικές διαταραχές, σε συνδυασμό με τον φόβο του στίγματος, εμποδίζουν πολλούς από τους όλο και περισσότερους πάσχοντες από κατάθλιψη να αναζητήσουν και να έχουν πρόσβαση στη θεραπεία που χρειάζονται για να ζήσουν μία υγιή, παραγωγική ζωή.
Το συνεχιζόμενο στίγμα πουσχετίζεται με τις ψυχικές νόσους ήταν ο λόγος που η φετινή εκστρατεία προτρέπει τη συζήτηση. “Για ένα άτομο με κατάθλιψη, η συζήτηση με ένα άτομο που εμπιστεύεται, είναι συχνά το πρώτο βήμα προς τη θεραπεία και την ανάρρωση”, σχολίασε ο Δρ Shekhar Saxena, διευθυντής του Τμήματος Ψυχικής Υγείας του ΠΟΥ.
Παράλληλα, ο Οργανισμός τονίζει ότι απαιτείται μεγαλύτερη επένδυση στις δομές υποστήριξης των ατόμων με ψυχικές διαταραχές, αναφέροντας ότι ακόμα και στις πλουσιότερες χώρες σχεδόν το 50% των ατόμων με κατάθλιψη δεν λαμβάνει θεραπεία. Κατά μέσο όρο, σε παγκόσμιο επίπεδο, μόλις το 3% των προϋπολογισμών για την υγεία αφορά την ψυχική υγεία.
Η επένδυση μεγαλύτερων ποσών στην αντιμετώπιση των προβλημάτων ψυχικής υγείας πέραν της ανθρωπιστικής έχει και οικονομική λογική, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, καθώς κάθε ένα δολάριο που επενδύεται στη θεραπεία της κατάθλιψης και της αγχώδους διαταραχής, οδηγεί σε επιστροφή τεσσάρων δολαρίων, λόγω της βελτιωμένης υγείας και ικανότητας για εργασία.
Σχετικά, μελέτη του ΠΟΥ υπολόγισε τον οικονομικό αντίκτυπο της κατάθλιψης και των διαταραχών του άγχους στην παγκόσμια οικονομία, στο ένα τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως, για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και κυβερνήσεις.
Η κατάθλιψη επηρεάζει άτομα όλων των ηλικιών, κάθε κοινωνικής τάξης, ανεξαρτήτως φύλου, φυλής ή εθνικότητας, ωστόσο ο ΠΟΥ αναφέρει ότι τρεις πληθυσμιακές ομάδες επηρεάζονται δυσανάλογα σε σχέση με τις υπόλοιπες: οι έφηβοι και οι νέοι ενήλικες, οι γυναίκες παραγωγικής ηλικίας (ειδικά μετά τη γέννα) και τα άτομα άνω των 60 ετών.
Επιπρόσθετα, ο κίνδυνος κατάθλιψης αυξάνεται από τη φτώχεια, την ανεργία και συμβάντα όπως ο θάνατος ενός αγαπημένου, ένας χωρισμός, μία ασθένεια και προβλήματα που προκαλούνται από τη χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών.
Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο κατάθλιψης αποκαλύπτουν πόσο επίκαιρο είναι το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Υγείας ειδικά για την Ελλάδα, όπου οι πολίτες τίθενται αντιμέτωποι με μία μακράς διάρκειας φτωχοποίηση και όπου τα ποσοστά ανεργίας -ειδικά ανάμεσα στους ευάλωτους νέους ενήλικες- είναι παγιωμένα σε τραγικά νούμερα.
Σε δελτίο τύπου της Ένωσης Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας για την ημέρα, ο ψυχολόγος Αντώνης Πελεκάνος, δήλωσε σχετικά: “Ως φορέας καταβάλλουμε συνεχείς προσπάθειες για την ενημέρωση της κοινότητας γύρω από ένα θέμα που δυστυχώς είναι διαχρονικά επίκαιρο και εντεινόμενο σε μια περίοδο κρίσης λόγω της δοκιμασίας που βιώνουμε σε πολλά και συχνά διαφορετικά επίπεδα”.
“Πιστεύουμε ότι μόνο με διαρκή, ψύχραιμη και εμπεριστατωμένη πληροφόρηση μπορούμε να εξαλείψουμε το στίγμα γύρω από το θέμα της κατάθλιψης και με αυτό τον τρόπο να ενθαρρύνουμε περισσότερους ανθρώπους στην αναζήτηση της απαραίτητης βοήθειας. Γιατί είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι μπορεί να θεραπευτεί”, πρόσθεσε ο κ. Πελεκάνος, σε συμφωνία με τον ΠΟΥ, ο οποίος τονίζει ότι η κατάθλιψη μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί.
Η αντιμετώπιση συνήθως περιλαμβάνει είτε θεραπεία με βάση τη συζήτηση είτε χορήγηση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων είτε συνδυασμό των δύο. Η καλύτερη κατανόησή της, θα μειώσει το στίγμα και θα οδηγήσει περισσότερους στην αναζήτηση βοήθειας, ώστε να προληφθεί. Η συζήτηση είναι το πρώτο βήμα.
Ας μιλήσουμε, λοιπόν, για την κατάθλιψη. Ανοιχτά.
Πριν τη συζήτηση, αξίζει να δούμε τα παρακάτω videos, τα οποία δημιουργήθηκαν από τον συγγραφέα και σκιτσογράφο Matthew Johnstone σε συνεργασία με τον ΠΟΥ.
Στο πρώτο, με τίτλο “Είχα έναν μαύρο σκύλο, τον έλεγαν κατάθλιψη”, περιγράφονται τα βήματα ώστε το άτομο να αναγνωρίσει την κατάθλιψη και να ζητήσει βοήθεια. Το δεύτερο, με τίτλο “Η ζωή με τον μαύρο σκύλο”, παρέχει κατευθυντήριες γραμμές και συμβουλές για όσους πάσχουν από κατάθλιψη και κυρίως, για όσους έχουν στο κοντινό τους περιβάλλον έναν παθόντα.
Είχα έναν μαύρο σκύλο, τον έλεγαν κατάθλιψη
Η ζωή με τον μαύρο σκύλο
_____________________________
web