Διημερίδα πολιτισμού & Σεμινάριο παραδοσιακού χορού
για τις Λαζαρίνες, στη Λευκοπηγή.
Οι «Λαζαρίνες», ένα από τα πιο αγνά, γραφικά, παλιά έθιμα που διατηρείται αναλλοίωτο στον τόπο μας, θα βρεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της διημερίδας πολιτισμού και του σεμιναρίου παραδοσιακού χορού, που διοργανώνουν, στις 14-16 Απριλίου 2006, ο Εκπολιτιστικός Μορφωτικός Αθλητικός Σύλλογος “Μέγας Αλέξανδρος” Λευκοπηγής και το Τοπικό Συμβούλιο Λευκοπηγής, με τη στήριξη της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κοζάνης και του Δήμου Κοζάνης.
Οι Λαζαρίνες είναι ένα εθιμικό στοιχείο του πολιτισμού μας που το συναντάμε σε πολλά μέρη της Ελλάδας και ιδιαίτερα στα χωριά της περιοχής Τσιαρτσαμπά του Νομού Κοζάνης. Αποτελεί ένα αμιγώς γυναικείο έθιμο, μέσω του οποίου τα κορίτσια της εποχής εκείνης προσπαθούσαν να προβάλουν τον εαυτό τους με τον πιο αγνό, τον πιο γνήσιο και τον πιο παραδοσιακό τρόπο. Έτσι κατά την ημέρα της γιορτής του Λαζάρου γίνονταν Λαζαρίνες και έπαιρναν μέρος στο έθιμο.
Λαζαρίνες ντύνονταν την εποχή εκείνη όλα τα κορίτσια, από τη νηπιακή ηλικία μέχρι την ηλικία του γάμου. Φορώντας τις χαρακτηριστικές παραδοσιακές στολές του Βελιστίου που λάμπρυναν τα λυγερά κορμιά τους με την επιβλητικότητα και την αρμονία των χρωμάτων τους, έβγαιναν στους δρόμους και γέμιζαν τις αυλές των σπιτιών.
Οι μικρές Λαζαρίνες επισκέπτονταν τα σπίτια και έλεγαν το τραγούδι που ταίριαζε στο καθένα, ανάλογα με τον καημό και την επιθυμία της κάθε οικογένειας. Οι νοικοκυρές γεμάτες χαρά και ικανοποίηση για την επίσκεψη που τις έκαναν, έβαζαν ένα αυγό μέσα στο καλάθι προσέχοντας πολύ μη το σπάσουν.
Οι μεγάλες Λαζαρίνες πήγαιναν το μεσημέρι στο κονάκι τους φέρνοντας μαζί τους από μια φέτα ψωμί η καθεμιά για να φάνε τα νηστίσιμα εδέσματα που τους είχε ήδη έτοιμα η νοικοκυρά. Όταν συγκεντρωνόταν όλο το «μπλίκι» στο κονάκι, έστρωναν το «σ’ νι» και κάθονταν όλες ολόγυρα για φαγητό. Αφού σηκώνονταν απ’ το τραπέζι, πήγαιναν τραγουδώντας στην εκκλησία της Παναγιάς και εκεί, αφού έλεγαν το πρώτο τραγούδι που ήταν ειδικά αφιερωμένο στην Παναγία, έστηναν το χορό.
Μετά από όλη αυτή την κοπιαστική και πολύ χαρούμενη μέρα οι Λαζαρίνες πήγαιναν πάλι στο κονάκι τους, έτρωγαν, έπιναν και γλεντούσαν με χορούς και τραγούδια μέχρι τα χαράματα.
Οι Λαζαρίνες αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της τοπικής μας παράδοσης που αναβιώνει κάθε χρόνο στην περιοχή μας και συμβάλει καθοριστικά στη διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η πραγματοποίηση της Διημερίδας Πολιτισμού και του Σεμιναρίου παραδοσιακού χορού με τη συμμετοχή διακεκριμένων ανθρώπων του πολιτισμού, της λαογραφίας, της εκπαίδευσης και της έρευνας αποσκοπεί στη βαθύτερη γνωριμία μας με το έθιμο, στην περαιτέρω διερεύνηση του και στην μεταλαμπάδευσή του στις νεότερες γενιές.