Λιγότερο κερδισμένος ο Δήμος Καστοριάς ο οποίος δεν μπόρεσε τελικά να καρπωθεί το κτίριο του Ξενία το οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται στα παραχωρηθέντα ακίνητα και έμεινε ως έχει.
Πηγή:neakastoria.gr
Στο δήμο Καστοριάς παραχωρείται προς χρήση το Αρχοντικό Ρόδα (εδαφική έκταση εμβαδού 407,46 τ.μ. μετά παραδοσιακού κτίσματος), το οποίο και θα στεγάσει τα γενικά αρχεία του κράτους, ενώ η ψήφιση του σχετικού νόμου από το υπουργείο πολιτισμού δεν περιλαμβάνει προς χρήση το κτίριο του Ξενία το οποίο εγκαινιάστηκε το 1959. Η σταδιακή απαξίωσή του τα τελευταία τριάντα χρόνια, οδήγησε το ξενοδοχείο-σύμβολο της χρυσής εποχής του ελληνικού τουρισμού σε τέτοια παρακμή, που σήμερα να είναι σχεδόν αδύνατη η αξιοποίησή του.
Προσπάθειες διεκδίκησης του Ξενία από το δήμο Καστοριάς
«Κάποια ακίνητα σύμφωνα με το νόμο παραχωρούνται στo δήμο Καστοριάς. Ένα από αυτά, με ενδεχομένως λανθασμένη ονομασία είναι το αρχοντικό Ρόδα, ονομασία που δεν αντιστοιχεί σε κανένα αρχοντικό στην Καστοριά. Το πιο πιθανόν είναι να αναφέρεται στο αρχοντικό Τζώτζα, το οποίο προορίζεται για τα γενικά αρχεία του κράτους, ενώ για το Ξενία δεν γίνεται αναφορά και πιστεύω ότι θα πάει στην κτηματική εταιρία του δημοσίου», ήταν τα πρώτα λόγια του δημάρχου Καστοριάς, κ. Μανώλη Χατζησυμεωνίδη, μετά την ανακοίνωση των ακινήτων της εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου.
Η δημοτική αρχή δε φαίνεται διατιθέμενη να εγκαταλείψει τις προσπάθειες διεκδίκησης του Ξενία και μάλιστα όπως επισήμανε ο δήμαρχος Καστοριάς, «Η σκέψη μας πάντα είναι να συγκεντρώσουμε χρήματα, διότι στόχος μας είναι η αναστήλωση και η αξιοποίηση του Ξενία. Περιμένουμε και τις κινήσεις της πολιτείας μήπως και μεταφερθεί στην ιδιοκτησία του δήμου» δήλωσε ο δήμαρχος ενημερώνοντας παράλληλα ότι παλιότερα είχε αναφερθεί να διατεθεί το Ξενία στην αρχιτεκτονική σχολή, κάνοντας ο δήμος και μια προσπάθεια να το πάρει και να το χρησιμοποιήσει για πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς, ωστόσο δεν καρποφόρησε αυτή η προσπάθεια. Επιπλέον προσπάθεια είχε κάνει και η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση με μίσθωμα 35 ά ευρώ τον χρόνο και όπως βλέπετε ούτε και αυτή η πρόταση δεν ευοδώθηκε. Αναφορικά τώρα με το αρχοντικό Τζώτζα το οποίο βρίσκεται στη βόρεια παραλία, σύμφωνα πάντα με τον κ. Χατζησυμεωνίδη, οι εργασίες για την αναστήλωση του κτιρίου προχωρούν για να μπορέσει στη συνέχεια να στεγάσει τα αρχεία του κράτους από το Υπουργείου παιδείας.
Επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο η κακή εικόνα του κτιρίου
Γεφύρι της Άρτας θυμίζει τo Ξενία της Καστοριάς, καθώς πολλοί ήταν οι τοπικοί μας άρχοντες που επιδίωξαν να το ανακαινίσουν και να του δώσουν την παλιά του αίγλη, ωστόσο με τον ένα η τον άλλο τρόπο η υπόθεση στράβωνε και φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση , που ρημάζει εγκαταλελειμμέν και το κουφάρι του κτίσματος αποτελεί δυσφήμιση για τον τουρισμό της πόλης μας.
Πάντως αξίζει να αναφερθεί ότι για πρώτη φορά τέθηκε θέμα παραχώρησης του Ξενία στο Δήμο Καστοριάς το έτος 2003 με διαμεσολάβηση του τότε υπουργού Φίλιππου Πετσάλνικου προς την αρμόδια υπουργό Ανάπτυξης Βάσω Παπανδρέου. Το τίμημα που κλήθηκε να καταβάλει τότε ο Δήμος Καστοριάς ανέρχονταν στο ποσό των 264.123 ευρώ για σαράντα χρόνια.
Ακολούθησε ένας κύκλος διαβουλεύσεων με το Δήμο Καστοριάς και με τον τότε δήμαρχο Δημήτρη Παπουλίδη ο οποίος προέβαλε την αξίωση να παραχωρηθεί δωρεάν το Ξενία. Μετά το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων ακολούθησε μια μακρά περίοδος σιωπής, όπου επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο η κακή εικόνα του κτιρίου.
Το θέμα περιέπλεξε ακόμα περισσότερο η απόφαση της ΕΤΑ το καλοκαίρι του 2007 με κυβέρνηση πλέον της Ν.Δ., να πάρει την προηγούμενη απόφαση της για την παραχώρηση του Ξενία στο Δήμο Καστοριάς, ανοίγοντας παράλληλα το δρόμο και για την απόκτηση του από ιδιώτες. Για την εξέλιξη αυτή, η Εταιρεία Τουριστικών Ακινήτων επιρρίπτει ευθύνες στην τότε Δημοτική Αρχή, λέγοντας ότι: «Η παραχώρηση αυτή δεν ολοκληρώθηκε, διότι ο Δήμος δεν εκπλήρωσε την υποχρέωση καταβολής του συμφωνηθέντος ανταλλάγματος, κρατώντας όλο αυτό το διάστημα, το Ξενία Καστοριάς, δεσμευμένο και σε αχρηστία, με συνέπεια το ακίνητο να βρίσκεται σήμερα σε κακή κατάσταση και η ΕΤΑΑ.Ε. να υφίσταται οχλήσεις και κατηγορίες από φορείς και πολίτες ως διαχειριστής του ακινήτου».
«Βαρίδι» για το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού και την κυβέρνηση αποτελούν σήμερα τα πάλαι ποτέ διάσημα ξενοδοχεία «Ξενία», τα περισσότερα από τα οποία είτε βρίσκονται εγκαταλελειμμένα και υπό κατάρρευση είτε αντιμετωπίζουν ποικίλα νομικά και άλλα προβλήματα. Η δημιουργία των Ξενία συνδέεται με την περίοδο 1950-1975, που αποτελεί εποχή της πρώτης μεγάλης ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού. Το πρόγραμμα των τεχνικών υπηρεσιών του ΕΟΤ για τη μελέτη και ανέγερση των Ξενία, είχε ως αποτέλεσμα να χτιστεί ένα δίκτυο δημοσίων κτηρίων μεταπολεμικά σχεδιασμένων υπό μια συνολική αρχιτεκτονική θεώρηση. Βρίσκονται στις πιο τουριστικές περιοχές της χώρας και φέρουν την υπογραφή κορυφαίων αρχιτεκτόνων,. όπως ο Άρης Κωνσταντινίδης, ο Δημήτρης Πικιώνης, ο Κώστας Κιτσίκης, ο Φίλιππος Βώκος και ο Χαράλαμπος Σφαέλλος.