του Ζήση Γ. Τζηκαλιού
Γεωπόνου MSc – Εκπαιδευτικού
Το χωριό Δρυόβουνο βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του Νομού Κοζάνης, μεταξύ των κωμοπόλεων Εράτυρας και Νεάπολης, σε μια τοποθεσία της Επαρχίας Βοΐου με υψόμετρο 800 μέτρων, κοντά στον ποταμό Αλιάκμονα, στα σύνορα με το Νομό Καστοριάς, ενώ διοικητικά ανήκει στο Δήμο Βοΐου. Απέχει περίπου 50 χιλιόμετρα από την Κοζάνη και 35 από την Καστοριά. Το χωριό πρωτοϊδρύθηκε πριν τον 15ο μ.Χ. αιώνα στην τοποθεσία Σαΐτα, 1,5 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της θέσης στην οποία βρίσκεται σήμερα. Χαρακτηριστικό του χωριού, εξ’ ου και η ονομασία «Δρυόβουνο», είναι ότι στο οικοσύστημα της γύρω περιοχής επικρατούν εμφανώς τα δέντρα δρυός (βελανιδιάς) καθώς και οι πηγές τρεχούμενου και δροσερού νερού.
Τρία χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Δρυοβούνου και σε μια μοναδική δασώδη τοποθεσία, αρκετά μεγαλύτερου υψομέτρου, βρίσκεται η γνωστή Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, η οποία γιορτάζει στις 6 Αυγούστου. Όλο το χρόνο στο μοναστήρι γίνονται λειτουργίες στις οποίες παρευρίσκονται πιστοί όλων των ηλικιών από διάφορες περιοχές. Ειδικότερα, στις 5 Αυγούστου, ημέρα παραμονής της τοπικής πανήγυρης, τελείται στην περίφημη μονή εσπερινός εκκλησιασμός πλαισιωμένος από πλήθος κόσμου από την ευρύτερη περιοχή, επισημότητα και γιορτινή διάθεση, ενώ το βράδυ στην πλατεία του χωριού ανάβει το γλέντι με παραδοσιακή ζωντανή μουσική από τοπικά συγκροτήματα, χορό, ποτό και νόστιμα ψητά κρεατικά. Το πρωί της επόμενης ημέρας, στις 6 Αυγούστου, η μονή ανοίγει τις πόρτες τις σε πλήθος πιστών, κυρίως κατοίκων του Νομού Κοζάνης, Καστοριάς, Γρεβενών, Ημαθίας και Θεσσαλονίκης, οι οποίοι αφού εκκλησιαστούν και χαρούν την όμορφη πανοραμική θέα από το προαύλιο του μοναστηριού, επισκέπτονται και πάλι το δροσερό Δρυόβουνο για να απολαύσουν τον πρωινό τους καφέ. Το μοναστήρι και το χωριό επισκέπτονται εκείνη την ημέρα και αρκετοί αιρετοί του τόπου μας, ενώ μόλις αρχίσει να νυχτώνει και να δροσίζει, το γλέντι αρχίζει ξανά με αμείωτη ένταση τόσο για τους μόνιμους κατοίκους του Δρυοβούνου όσο και για τους επισκέπτες του.
Αναφορικά με την ιστορία της μονής, η ίδρυσή της ανάγεται στο έτος 1592, σύμφωνα με επιγραφή που υπάρχει εντός του ναού, ενώ η αγιογράφησή του ολοκληρώθηκε το 1652. Σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες από παλαιότερους, υπήρχε επιγραφή που καταστράφηκε, στην οποία ήταν χαραγμένο το 1101 ως έτος ανέγερσης του ναού. Ως γνωστό το μοναστήρι επισκέφτηκε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο οποίος αφού κήρυξε το θείο λόγο, επιδόθηκε στην περιποίηση των μοναχών που ασθενούσαν λόγω επιδημίας. Αφού έφερε νερό από διπλανή πηγή, ετέλεσε αγιασμό, έδωσε στους μοναχούς να πιούν και εκείνοι θεραπεύτηκαν. Έκτοτε το νερό αυτό χαρακτηρίζεται ως αγίασμα και το σημείο από όπου αυτό αναβλύζει έχει διαμορφωθεί ως παρεκκλήσι του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού ώστε να μπορούν να το προσεγγίζουν οι πιστοί και να πίνουν το καθαγιασμένο νερό για ευλογία. Κατά τις εμπόλεμες περιόδους που διένυσε το Ελληνικό Έθνος, το μοναστήρι ήταν κρησφύγετο των καταδιοκώμενων και γενικά όσων είχαν ανάγκη βοήθειας. Προσέφερε διάφορα αγαθά στον άμαχο ή μάχιμο πληθυσμό, ενώ επιπλέον αποτέλεσε αποθήκη πολεμοφοδίων και ορμητήριο διαφόρων οπλαρχηγών. Σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες, στη Μονή κατέφυγαν και φιλοξενήθηκαν, ο αδελφός του Ρήγα Φεραίου, Δημήτριος, ο Καπετάν Βάρδας και ο Παύλος Μελάς. Το 1943 το μοναστήρι κάηκε από τους Ιταλούς εισβολείς, μαζί και τα πολύτιμα ιστορικής αξίας αρχεία του. Η ανακαίνιση της μονής άρχισε το έτος 1996 με την συμπαράσταση του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης, κ. Αντωνίου και με πρωτεργάτη τον πνευματικό πατέρα και ηγούμενο της μονής, Αρχιμανδρίτη πατέρα Στέφανο. Πολύ σημαντική, αξίζει να αναφερθεί, ήταν και η συμβολή του αείμαχου Ιερέα, πατέρα Στέφανου Τσαντίρη, ο οποίος λειτουργεί στον Ιερό Ναό του Πολιούχου Αγίου Μηνά, που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού και αποτελεί ένα ακόμα στολίδι του τόπου.
Ερχόμενος λοιπόν κανείς στο Δρυόβουνο, πέραν της Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και του Ιερού Ναού του Πολιούχου Αγίου Μηνά, μπορεί να επισκεφτεί την Ιερά Μονή Γεννήσεως της Θεοτόκου που έχει κτιστεί σε μια βουνοπλαγιά δίπλα στο χωριό, τον Ιερό Ναό του Αγίου Τρύφωνος εντός του Δρυοβούνου και στο λόφο του τοπικά ονομαζόμενου Γολγοθά, τον Ιερό Ναό των Αγίου Λογγίνου του Εκατόνταρχου και Τριανταφύλλου του Νεομάρτυρα, όπου τελείται τη Μεγάλη Παρασκευή η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης του Εσταυρωμένου.
TO ΧΩΡΙΟ
ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΤΟΥ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΠΡΟΑΥΛΙΟΣ ΧΩΡΟΣ
ΑΠΟΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΟΜΟΡΦΗ ΘΕΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΑΥΛΙΟ ΤΟΥ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ