Γκρομίκο: Η Ελλάδα, η Ρωσία και η ρήξη με την Ευρώπη

Η επικείμενη επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στη Ρωσία έχει δημιουργήσει παροξυσμό στα ΜΜΕ με τις κακές γλώσσες να μην κοπάζουν. Ο Αλέξης Τσίπρας πιστεύει ότι οι κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Ρωσίας για την κρίση στην Ουκρανία είναι άσκοπες και ότι αυτό θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε αδιέξοδο. Επιπλέον, ο Έλληνας Πρωθυπουργός εξέφρασε την αντίθεσή του ως προς την παράταση των κυρώσεων της ΕΕ, απόφαση που αναμένεται να ληφθεί στα τέλη Ιουνίου.

FOR ENGLISH CLICK HERE

Θα επιδιώξει η Ελλάδα χείρα βοηθείας από μια ρωσική «αρκούδα που βρύχαται», σε μια τελευταία προσπάθεια να αποφύγει την χρεοκοπία; Θα έπρεπε η Ευρώπη να φοβάται ότι ένα από τα μέλη της μπορεί να την εγκαταλείψει; Μήπως ήρθε η στιγμή που το ΝΑΤΟ πρέπει να αντιμετωπίσει τον χειρότερό του εφιάλτη; Πριν από λίγο καιρό, όλες αυτές οι ερωτήσεις ανήκαν σε σενάρια επιστημονικής φαντασίας, μαζί με διάφορες άλλες θεωρίες συνωμοσίας, αλλά με την Ελλάδα στο χείλος του γκρεμού, όπως αναφέρουν διάφορα πρακτορεία ειδήσεων, και με μια αριστερή κυβέρνηση, η διεθνής κοινή γνώμη αναρωτιέται αν η Ελλάδα, η γενέτειρα της δημοκρατίας, θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το τελευταίο και πιο επίφοβο χαρτί της ασκώντας έτσι το δημοκρατικό της δικαίωμα και σφραγίζοντας με αυτόν τον τρόπο μια συμφωνία με τον… διάβολο!

Ο Αλεξέι Γκρομίκο, Director of Institute of Europe – Russian Academy of Sciences και εγγονός ενός από των μεγαλύτερων διπλωματών στην ιστορία, του Αντρέι Γκρομίκο, μας δίνει την άποψή του για τις σχέσεις Ελλάδας – Ρωσίας καθώς και τη γνώμη του σχετικά με τη σημερινή κρίση στην Ουκρανία.

“Η Ρωσία και η Ελλάδα έχουν καλές φιλικές σχέσεις εδώ και εκατοντάδες χρόνια”, λέει ο Γκρομίκο, και προσθέτει ότι “η παρούσα κατάσταση είναι απλά ένα ακόμη σύμπτωμα αυτής της σχέσης. Η νέα ελληνική ηγεσία έχει λάβει μια εντελώς ανεξάρτητη θέση όσον αφορά τις σχέσεις με τη Ρωσία κάτι που οφείλεται σε διάφορους λόγους, με τον πιο σημαντικό να είναι η προαναφερόμενη αμοιβαία συγγένεια.”

Βρήκε η Ρωσία σύμμαχο στο εσωτερικό της Ευρώπης; Ο Γκρομίκο δηλώνει ανοιχτά ότι η νέα ελληνική κυβέρνηση δεν είναι κατά τη γνώμη του, “… ένα μέρος του επικρατούντος ευρωπαϊκού πολιτικού κατεστημένου, ούτε τόσο εξαρτημένη από τη νοοτροπία και τις παρορμήσεις που είναι κυρίαρχες μεταξύ των ευρω-ατλαντικών πολιτικών κύκλων. Ως εκ τούτου, είναι ελεύθερη να καθοδηγείται από την κοινή λογική, που λέει ότι οι αντι-ρωσικές κυρώσεις είναι μια επιζήμια γκάφα για την ευρωπαϊκή ευημερία και ασφάλεια.”

Πόσο μακριά θα πρέπει να επεκταθεί η ρωσική εξωτερική πολιτική; Είναι η Ελλάδα το κλειδί που η Ρωσία θα χρησιμοποιήσει για να ανοίξει το Ευρωπαϊκό κουτί της Πανδώρας; Αυτή φαίνεται να είναι η τρέχουσα κοινή γνώμη ανάμεσα στους κριτικούς, με πολλούς να υπονοούν ότι αυτή μπορεί να είναι μια ευκαιρία για τη Ρωσία να χωρίσει την Ευρώπη, όχι όμως σύμφωνα με τον Γκρομίκο, αφού η ΕΕ, λέει, είναι διασπασμένη χωρίς τη Ρωσία. “Δεν είναι ένα κράτος, αλλά 28 κράτη με δικούς τους προέδρους, πρωθυπουργούς, υπουργούς Εξωτερικών, κ.λπ. Όλες οι χώρες που δεν είναι μέλη της ΕΕ έχουν διμερείς δεσμούς με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ρωσία δεν αποτελεί εξαίρεση”, επισημαίνει.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, η Ρωσία είναι δελεαστική για την Ελλάδα, στη στιγμή αδυναμίας της. Οι εκτιμήσεις αυτές δεν περιορίζονται μόνο στην πιθανότητα εξόδου της χώρας μας από την Ευρώπη. Μετά την πρόσκληση της Ρωσίας προς τον Έλληνα Υπουργό Άμυνας Πάνο Καμμένο, οι εκτιμήσεις αυτές αφορούν ακόμη και την παραμονή της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, και την πιθανή εγκατάλειψη της Συμμαχίας, με κάποιους θεωρητικούς να πιστεύουν ότι η Ρωσία θα μπορούσε να προσπαθήσει να δελεάσει την Ελλάδα να φύγει από τη Συμμαχία, με αποτέλεσμα την επικείμενη αποσταθεροποίηση της περιοχής. Ο Αλεξέι Γκρομίκο πιστεύει ότι αυτή είναι μια “γελοία τακτική για να την ακολουθήσει η Ρωσία” και προσθέτει ότι “η Ρωσία δεν ενδιαφέρεται για αποσταθεροποίηση σε οποιαδήποτε περιοχή του πλανήτη, πόσω μάλλον στην Ευρώπη”.

Δεν πρέπει όμως να παραβλέψουμε τη σημασία της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Πολλοί θεώρησαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν πρόθυμος, στα πλαίσια μιας τακτικής που μπορεί μεν να είναι απέλπιδα προσπάθεια, αλλά θα μπορούσε να είναι καρποφόρα, να παίξει το χαρτί της “σύγκρουσης” της Ρωσίας με την Ευρώπη.
“Δεν είναι σωστό να αναλύσει κανείς τη ρωσική εξωτερική πολιτική τοποθετώντας τη μία χώρα εναντίον κάποιας άλλης. Η Ρωσική στρατηγική συνίσταται στο να έχουμε όσο το δυνατόν σταθερές και φιλικές σχέσεις με τους γείτονές μας. Είτε είναι γεωγραφικά εγγύς, είτε μακριά από τα σύνορά μας”, λέει ο Γκρομίκο.

Υπάρχουν βέβαια πάντα δύο πλευρές σε κάθε νόμισμα. Η άλλη πλευρά στο νόμισμα “σχέσεις Ελλάδας – Ρωσίας”, είναι οι πρόσφατες δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα και της ελληνικής κυβέρνησης ότι “η Ελλάδα και η Κύπρος μπορεί να καταστούν γέφυρα συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Ρωσίας”. Ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης, ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε αυτή την τακτική, όταν πρόσφατα ανανέωσε μια στρατιωτική συμφωνία μεταξύ της Ρωσίας και της Κύπρου, που επιτρέπει στη Ρωσία να εγκαταστήσει ναυτικές και αεροπορικές βάσεις στην Κύπρο. Ένα βήμα από την πλευρά της Κύπρου που δέχτηκε κριτική από πολλούς, όπως για παράδειγμα από την Μεγάλη Βρετανία. “Η Ρωσία είναι ελεύθερη να διατηρήσει [στρατιωτικές βάσεις], ό,που είναι ευνοϊκό για τα στρατηγικά της συμφέροντα και είναι ευπρόσδεκτη από τις χώρες υποδοχής”, λέει ο Γκρομίκο και προσθέτει ότι “η Ρωσία είναι το μόνο μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ίσως εκτός από την Κίνα, με τόσο λίγες στρατιωτικές βάσεις στο εξωτερικό “.

Πέρα από αυτό, τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος αποδοκιμάζουν τις συνεχιζόμενες κυρώσεις που επιβάλλει η ΕΕ σε βάρος της Ρωσίας και οι οποίες έχουν δημιουργήσει εσωτερική αναταραχή στη χώρα. Ο Αλεξέι Γκρομίκο αναγνωρίζει ότι η ρωσική οικονομία υποφέρει, αλλά, όπως λέει, “με συνέπειες για όλες τις επιχειρήσεις με έδρα χώρες που στηρίζουν την επιβολή των κυρώσεων”. Με την επίσκεψη Τσίπρα, η ελληνική κυβέρνηση ελπίζει ότι η Μόσχα θα χαλαρώσει τα αντίμετρα στις κυρώσεις κατά των εισαγωγών από την Ελλάδα. Ο Γκρομίκο συγκρίνει τη Ρωσία με την Κούβα και επιμένει ότι εάν η Κούβα άντεξε , παρά τις κυρώσεις για πενήντα χρόνια, τότε μπορεί και η Ρωσία να το διαχειριστεί. Επιπλέον, ο ίδιος προβλέπει ότι “οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, τουλάχιστον στην Ευρώπη, θα καταργηθούν σταδιακά πολύ πιο γρήγορα από ό, τι πολλοί πιστεύουν”.

Παρ ‘όλα αυτά, ένα χρόνο μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, με πάνω από 6000 νεκρούς και δύο συμφωνίες για κατάπαυση του πυρός, η σύγκρουση στην Ουκρανία βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. Αυτό ενισχύει το φόβο στη Δύση ότι η Ρωσία θα χρησιμοποιήσει υβριδικές τακτικές πολέμου σε γειτονικές χώρες, όπως η Μολδαβία, καθώς και σε χώρες της Βαλτικής.

Ωστόσο, η ουκρανική κρίση, λέει ο Γκρομίκο, “δεν δημιουργήθηκε από τη Ρωσία, αλλά από αυτούς που παράνομα κατέλαβαν την εξουσία στο Κίεβο, που υπονόμευσαν την συμφωνία της 21ης Φεβρουαρίου και από εκείνους που την παρέβλεψαν”. Επιπλέον τονίζει ότι “αν παρά την ουκρανική κρίση, η Μολδαβία πιέζεται να ακολουθήσει την ίδια πορεία και να γίνει ένα αντι-ρωσικό κράτος, δεν θα ξεφύγει από την αποσταθεροποίηση, όχι λόγω της Ρωσίας, αλλά λόγω της δικής της εσωτερικής πολυμορφίας” .

Ωστόσο ποιος ο ρόλος του ΝΑΤΟ; Η λεγόμενη επέκταση του ΝΑΤΟ, έχει κατηγορηθεί από ορισμένους εμπειρογνώμονες, ότι προκαλεί τη ρωσική επιθετικότητα, ωστόσο, άλλοι θεωρούν ότι η στάση του ΝΑΤΟ είναι ένα απαραίτητο μέτρο άμυνας. Η στάση του Γκρομίκο είναι σαφής. Αναφερόμενος στη Σύνοδο Κορυφής του 2008 στο Βουκουρέστι, όταν όπως λέει, η Ουάσιγκτον πέτυχε να κρατήσει τις “πόρτες ένταξης στο ΝΑΤΟ ανοιχτές” για τη Γεωργία και την Ουκρανία, “κάθε χώρα θα αντιδρούσε με τον ίδιο τρόπο όπως η Ρωσία, αν ένα μεγάλο στρατιωτικό μπλοκ πλησίαζε τα σύνορά της.”

Παρ ‘όλα αυτά ο ίδιος πιστεύει ότι είναι “η ουκρανική πολιτική τάξη που είναι υπαίτια για την ουκρανική κρίση”.

Όσον αφορά στο ρόλο που έχει η Ρωσία του Πούτιν στην παγκόσμια πολιτική σκηνή σήμερα, ο Αλεξέι Γκρομίκο είναι αρκετά σαφής: θεωρεί ότι η Ρωσία και ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι δύο ξεχωριστά θέματα. Η Ρωσία, λέει, είναι μια χώρα με 1200 χρόνια ιστορίας και “ο Πούτιν είναι ένας πρόεδρος τον οποίο αυτήν τη στιγμή υποστηρίζει ποσοστό μεγαλύτερο από το 80% του πληθυσμού της χώρας. Είτε αρέσει, είτε όχι, αυτή είναι η πραγματικότητα”.

Πώς, λοιπόν, θα χειριζόταν ο Αντρέι Γκρομίκο την Ουκρανική κρίση, αν ζούσε σήμερα; Η απάντηση για τον Αλεξέι Γκρομίκο είναι απλή. Η φράση για την οποία είναι πιο γνωστός ο παππούς του: “Καλύτερα δέκα χρόνια διαπραγματεύσεων παρά μία ημέρα πολέμου”.

onalert.gr

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.