Είναι γεγονός ότι τόσο η ψυχική όσο και η σωματική υγεία επηρεάζονται δυσμενώς σε περιόδους οικονομικών κρίσεων.
Μάλιστα, ειδικά για τις συναισθηματικές διαταραχές, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι κατατάσσονται ανάμεσα στις πρώτες αιτίες που προκαλούν σημαντική ανικανότητα, ενώ μέχρι το 2020 υπολογίζεται ότι θα έρχονται δεύτερες σε συχνότητα μετά την ισχαιμική καρδιοπάθεια.
Παρατηρείται, λοιπόν, ότι η αύξηση της ανεργίας, η μείωση του εισοδήματος, το εργασιακό στρες και γενικότερα η αβεβαιότητα σε σχέση με το αύριο σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με την αύξηση περιστατικών αγχώδους διαταραχής, κατάθλιψης, αυτοκτονιών, αλλά και έλκους, διαφόρων μορφών καρκίνου καθώς και με τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα δεν θα μπορούσαν να μην επηρεαστούν αρνητικά και οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων.
Τι συμβαίνει;
Το μεταιχμιακό μας σύστημα, ο «συναισθηματικός μας εγκέφαλος» θα μπορούσαμε να πούμε, ενεργοποιεί τον μηχανισμό του άγχους έτσι ώστε να προετοιμαστούμε για να αντιμετωπίσουμε όλα όσα απειλούν τη ζωή μας (π.χ. την απώλεια εργασίας, την οικονομική αστάθεια, τις έκτακτες εισφορές). Όμως, το παρατεταμένο άγχος που προκαλείται αντί τελικά να λειτουργήσει ως κινητήριος δύναμη, καταλήγει να κατατρώει τα ψυχικά και σωματικά μας αποθέματα, οδηγώντας σταδιακά σε παθητικότητα και αδρανοποίηση. Επιπρόσθετα, παύουμε να σκεφτόμαστε λογικά κυριευμένοι από τα αρνητικά μας συναισθήματα, με αποτέλεσμα να γινόμαστε ευερέθιστοι και εριστικοί.
ΠΟΥ ΞΕΣΠΑΜΕ;
Συνήθως, όλη αυτή η αρνητική ενέργεια εκτονώνεται στα αγαπημένα μας πρόσωπα που τελικά παίρνουν τη θέση «σάκου του μποξ». Έτσι, η αγορά για παράδειγμα από τον σύντροφό μας ενός προϊόντος από το σούπερ μάρκετ που είναι λίγο πιο ακριβό συγκριτικά με μια άλλη μάρκα ή ακόμα και ενός μικρού δώρου προκειμένου να μας ευχαριστήσει μπορεί να πυροδοτήσει σκέψεις όπως: «πάλι μπαίνουμε σε περιττά έξοδα, δεν θα έχουμε να πληρώσουμε το νοίκι, πώς θα τα βγάλουμε πέρα» με αποτέλεσμα να αυξάνεται το άγχος και ο θυμός και να καταλήγουμε σε συγκρούσεις δίχως ουσιαστικό λόγο.
ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΣΕΞ
Η οικονομική κρίση, όμως, επηρεάζει και τη σεξουαλική επιθυμία. Σύμφωνα με έρευνα της Εταιρείας Μελέτης της Ανθρώπινης Σεξουαλικότητας, τα προβλήματα που επικρατούν κυρίως στον εργασιακό χώρο καθώς και η γενικότερη ενασχόληση με την οικονομική αστάθεια κάνουν τα ζευγάρια να παραμελούν τη σεξουαλική τους ζωή. Εκτός αυτού, το χρόνιο στρες οδηγεί σε υιοθέτηση ανθυγιεινών συμπεριφορών, μεταξύ των οποίων και η μεγάλη κατανάλωση τροφών πλούσιων σε λίπη και ζάχαρη (emotional eating), με αποτέλεσμα την αύξηση της παχυσαρκίας. Κατ’ επέκταση, η άσχημη εικόνα για το σώμα μας δημιουργεί την πεποίθηση ότι είμαστε λιγότερο ποθητοί και έτσι επιλέγουμε περισσότερο την απόσυρση, παρά την επαφή.
Σε γενικές γραμμές, αυτοί που επηρεάζονται περισσότερο σε σχέση με τη σεξουαλική τους ζωή, φαίνεται να είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι επιστήμονες, όσοι ασχολούνται με χειρωνακτικά επαγγέλματα και γενικότερα όσοι ανήκουν στα λεγόμενα μεσαία στρώματα, καθώς αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο να μετακινηθούν προς χαμηλότερες κοινωνικά βαθμίδες.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ
Μερικές χρήσιμες συμβουλές από την ειδικό που καλό είναι να ακολουθήσεις όσο περισσότερο μπορείς…
-Δημιούργησε ένα «κοινωνικό δίκτυο» με ανθρώπους που πραγματικά θέλεις στη ζωή σου. Από εκεί θα μπορέσεις να αντλήσεις δύναμη και κουράγιο
-Προσπάθησε να αφήσεις στην άκρη όλα όσα ΘΑ μπορούσες να έχεις. Αυτό που έχει σημασία είναι να αντλήσεις ικανοποίηση από αυτά που ΗΔΗ έχεις
-Θυμήσου ότι ΖΩ δεν σημαίνει απλά ΥΠΑΡΧΩ. Όσες δυσκολίες κι αν υπάρχουν σε επαγγελματικό και οικονομικό τομέα, βρες λίγο χρόνο για τον εαυτό σου και τους αγαπημένους σου. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη από στιγμές ανάπαυσης και ψυχαγωγίας που έστω και για λίγο θα τον αποφορτίσουν από τα βάρη της καθημερινότητας
-Μην ξεχνάς ότι αν και τα χρήματα δίνουν λύση σε πολλά προβλήματα, δεν είναι απαραίτητα ταυτόσημα της ευτυχίας!
Ελπίδα Παναγιωτουνάκου – ψυχολόγος