Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, ιδρύθηκε με το Π.Δ. 92/11-4-2003, και η 1η Διοικούσα Επιτροπή με Πρόεδρο τον Καθηγητή Χρήστο Μασσαλά, ορίστηκε με Υπουργική Απόφαση στις 26-6-2003.
Την 1 Ιανουαρίου του 2004, τα Τμήματα που υπήρχαν στην περιοχή της Κοζάνης και της Φλώρινας, και ανήκαν στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, μεταφέρθηκαν διοικητικά και ακαδημαϊκά στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, με μια διαδικασία πρωτόγνωρη για τα Ελληνικά δεδομένα.
Στις 15/6/2004, τροποποιείται η σύνθεση της Διοικούσας Επιτροπής. Πρόεδρος παραμένει ο Καθηγητής Χρήστος Μασσαλάς (Φ.Ε.Κ 141 τχ ΝΠΔΔ.).
Στις 19/3/2010 η σύνθεση αλλάζει και πάλι με πρόεδρο αυτή τη φορά τον Καθηγητή του Α.Π.Θ. κ. Ιωάννη Μανωλόπουλο (ΦΕΚ 101 τχ. ΥΟΔΔ).
Η τελευταία αλλαγή της σύνθεσης της Διοικούσας Επιτροπής πραγματοποιείται στις 8-11-2011, (ΦΕΚ 168 τχ ΥΟΔΔ) και την προεδρία του Ιδρύματος αναλαμβάνει ο Καθηγητής του Α.Π.Θ. κ. Θεόδωρος Χατζηπαντελής με μέλη της:
1. Πατιά Πέτρο, Καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ως Αντιπρόεδρο.
2. Μαργαρίτη Κωνσταντίνο, Καθηγητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ως μέλος.
3. Βλαχόπουλο Ηλία, Φυσικό, ως μέλος.
4. Τρέσσου−Φατούρου Ευαγγελία, Καθηγήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ως μέλος.
5. Ανδρέου Ανδρέα Καθηγητή του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ως μέλος.
6. Κικκινίδη Ευστάθιο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ως μέλος.
7. Κομνηνό Νικόλαο, Καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ως μέλος.
8. Ζερβό Αρθούρο, Πρόεδρος Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού, Καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ως μέλος.
Στα 11 χρόνια λειτουργίας του Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, μέσα από διεργασίες, ανακατατάξεις, και αναθεωρήσεις, προσπάθησε να βρει τον δρόμο του και να καθιερωθεί στο εγχώριο και ευρωπαϊκό ακαδημαϊκό και ερευνητικό γίγνεσθαι. Σημεία κομβικά της ανάπτυξης και λειτουργίας του είναι και τα παρακάτω:
Η Ίδρυση δυο τμημάτων: α) Τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής (Κοζάνη 2005) και β) Ίδρυση Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών ( Φλώρινα 2006).
Το Π.Δ. 72/28/5/2013 τ.χ. Α ΦΕΚ 119, γνωστό και ως ΑΘΗΝΑ με το οποίο το Πανεπιστήμιο κατοχύρωσε τον ακαδημαϊκό του χαρακτήρα στο χάρτη της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Η υπογραφή της Προγραμματικής Σύμβασης με την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας τον Οκτώβριο του 2013, με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 22 παρ. 3 του Ν. 3614/2007 για το έργο «Ανάπτυξη του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη».
Η ολοκλήρωση τον Ιούνιο του 2013, και η κατάθεση προς έγκριση και δημοσίευση του Οργανισμού του Ιδρύματος στο πλαίσιο των διατάξεων του Ν. 4009/2011.
Η ανάδειξη κοσμητόρων της Πολυτεχνικής και Παιδαγωγικής Σχολής.
Η υποβολή προς έγκριση της ίδρυσης και λειτουργίας της Σχολής Δια Βίου Μάθησης.
Η συνεργασία με την κοινοπραξία του TAP για τη δημιουργία, ενός Μεταπτυχιακού Προγράμματος Ειδίκευσης στο ευρύτερο γνωστικό πεδίο της Ενέργειας και του φυσικού αερίου.
Η ίδρυση και λειτουργία 10 (δέκα) Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών στα Τμήματα του Ιδρύματος.
Ο σταθερός φοιτητικός πληθυσμός σε επίπεδο προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών ο οποίος ανέρχεται τα τελευταία χρόνια περίπου στους 3000 φοιτητές.
Η σύναψη συμφωνίας- συνεργασίας με το Ε.Α.Π. (Η Κοζάνη με έδρα το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας αποτελεί πια Πύλη Πόλο του Ε.Α.Π.).
Η συνεργασία με 49 Πανεπιστήμια της αλλοδαπής σε Ευρωπαϊκά, Εκπαιδευτικά και Ερευνητικά προγράμματα.
Η λειτουργία τριών Επώνυμων Εδρών σε συνεργασία με τη Δ.Ε.Η. Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας είναι το πρώτο Πανεπιστήμιο στην Ελλάδα που αξιοποίησε και τον θεσμό των Επώνυμων Εδρών σε αντικείμενα αιχμής, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4009/2011.
Η ολοκλήρωση των εξωτερικών αξιολογήσεων όλων των Τμημάτων του Ιδρύματος,. Καθώς και η ολοκλήρωση της αυτοαξιολόγησης του Ιδρύματος σύμφωνα με τις υποδείξεις της ΑΔΙΠ.
Ο Πρόεδρος εκπροσωπώντας τη Διοικούσα Επιτροπή, ήδη από τις 12/6/2013, με έγγραφό του προς τον Υπουργό Παιδείας, είχε επισημάνει την ανάγκη το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας να κάνει το επόμενο βήμα του και να οδηγηθεί στην αυτοδυναμία. και τη εκλογή των πρώτων πρυτανικών αρχών.
Σήμερα και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 121 του Ν.4316/2014 (ΦΕΚ 270 Α΄ 270), το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας βρίσκεται στην ευχάριστη Θέση να οδηγείται στην εκλογή των πρώτων πρυτανικών αρχών.
Παράλληλα με τη διαδικασία για την εκλογή Πρύτανη, βρίσκεται σε εξέλιξη και η διαδικασία συγκρότησης της 1ης Συγκλήτου του Ιδρύματος.
Η Διοικητική του δομή θα ολοκληρωθεί με τη Εκλογή του Συμβουλίου Διοίκησης, και έτσι το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας από την παιδική ηλικία στην οποία βρισκόταν μέχρι σήμερα, θα κάνει τα πρώτα του βήματα ως έφηβος.