Έχοντας ως έναυσμα κουβέντα με φίλους σχετικά με τη σχέση κεντρικής πολιτικής σκηνής και τοπικής αυτοδιοίκησης αναρωτιέμαι για τη χαμένη τιμή της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και τον υποβιβασμό της σε 2ης κατηγορίας πολιτική ενασχόληση. Άλλωστε και μόνο οι όροι «Περιφέρεια» και «Κεντρική πολιτική σκηνή» προσδίδουν την έννοια του επαρχιωτισμού, του υποδεέστερου για την αυτοδιοίκηση σε σχέση με τα αστραφτερά φώτα της πλατείας Συντάγματος και τα επιβλητικά υπουργικά γραφεία της κεντρικής σκηνής. Κάτι σαν Ελληνικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου σε σχέση με το champions league δηλαδή. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η συνηθισμένη διαδρομή ενός πολιτικού με φιλοδοξίες είναι από την τοπική Αυτοδιοίκηση προς τη βουλευτική έδρα, πολύ σπάνια συμβαίνει το αντίστροφο και αυτό μόνο στους μεγάλους Δήμους της χώρας.
Είναι άραγε τυχαία αυτή η επιλογή υποβάθμισης της αυτοδιοίκησης από την ελληνική πολιτεία ή ο συγκεντρωτισμός κρύβει άλλες όχι και τόσο μύχιες σκέψεις του συστήματος που μας κυβέρνησε και συνεχίζει να μας κυβερνά όπως π.χ. φόβο για οτιδήποτε αμεσοδημοκρατικό και κοντινό στο λαό; Και όλες αυτές οι βαρύγδουπες διαχρονικές εξαγγελίες για αποκέντρωση εξουσιών θα εφαρμοστούν ποτέ ή θα μείνουν για πάντα στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας» αφού «στην πολιτική γίνονται πράγματα που δεν λέγονται και λέγονται πράγματα που δεν γίνονται» σύμφωνα με δύο αείμνηστους αγκιτάτορες της εγχώριας πολιτικής ζωής;
Μπορεί η περιφερειακή αυτοδιοίκηση να αποτελέσει πραγματική πρόκληση για όλους μας και συγχρόνως εργαλείο ανεξάρτητης πολιτικής σκέψης και δράσης ή θα παραμείνει εσαεί ένα ακόμη γρανάζι, το μακρύ χέρι της κεντρικής διοίκησης με το ρόλο της να εξαντλείται στην εξειδίκευση και εφαρμογή της κυβερνητικής περιοριστικής πολιτικής στην Περιφέρεια επαιτώντας ως αντάλλαγμα της εκδούλευσης ελεημοσύνη από τον κρατικό κορβανά;
Μπορεί να ανέβει κατηγορία και να παίξει ένα ουσιαστικό πολιτικό ρόλο ή η επικάλυψη και ο έλεγχος από την αποκεντρωμένη διοίκηση δημιουργεί απλά ένα ακόμη επίπεδο σχέσεων μεταξύ πολίτη και κράτους συντηρώντας την υπάρχουσα γραφειοκρατία και ευνουχίζοντας κάθε σκέψη αυτοτέλειας;
Η εύκολη επωδός των κρατούντων είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις αναφορικά με την εκλεγμένη περιφερειακή αυτοδιοίκηση και τον «Καλλικράτη» δεν λειτούργησαν λόγω της οικονομικής κρίσης. Όμως θεωρητικά με την συνταγματική αναθεώρηση του 2001 προσδιορίστηκε το νέο καθεστώς της Αυτοδιοίκησης με σημαντικότερες αρχές αυτές της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των περιφερειών ενώ με τον «Καλλικράτη» ορίστηκαν οι πηγές εσόδων, και τότε δεν είχαμε κρίση.
Που πήγε επομένως η ακριβοθώρητη οικονομική αυτοτέλεια μέσω της οποίας θα μπορούσαν να στηριχθούν οι 313 αρμοδιότητες που με τον “Καλλικράτη” της μεταφέρθηκαν και χωρίς την οποία η κάθε σκέψη πραγματικής περιφερειακής αυτοδιοίκησης μοιάζει ουτοπική;
Και σε τελική ανάλυση ποια η ευθύνη της Ένωσης Περιφερειών για τον συνεχιζόμενο εμπαιγμό; Και πιο το διεκδικητικό της πλαίσιο για ότι θεσμοθετημένα δικαιούται απέναντι στο απηρχαιωμένο κοτζαμπαδίστικο πολιτικό μας σύστημα;
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ευχολόγια ακούστηκαν πολλά, τόσο στο 1ο τακτικό όσο και στο έκτακτο συνέδριο της ΕΝ.ΠΕ όμως τα ευχολόγια και οι σχέσεις υποταγής και συνδιαλλαγής με το κεντρικό κράτος δεν δίνουν λύση στην οικονομική δυσπραγία. Ποια θα είναι επομένως η συνέχεια, θα περιοριστεί η χρηματοδότηση στο υπάρχον σύστημα, μέσω των κατά το δοκούν αποδιδόμενων Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων ή θα διεκδικήσουμε πολιτικά και παρεμβατικά αυτά που πράγματι δικαιούμαστε έτσι ώστε να υπάρξει ριζική αναδιάρθρωση του πολιτικού και διοικητικού μας συστήματος και επιτέλους πραγματική, κινηματική και ανεξάρτητη αυτοδιοίκηση;
Χάρης Κουζιάκης
Υποψήφιος Περιφερειακός σύμβουλος στο Συνδυασμό «ΑλλάΖουμε εποχή»
Με υποψήφιο περιφερειάρχη τον Θέμη Μουμουλίδη