«Αρκτική υπό εξαφάνιση;» του Μιχάλη Προδρόμου

Η μέση θερμοκρασία του αέρα στην Αρκτική αυξήθηκε φέτος κατά 3,5°C σε σχέση με τις αρχές του 20^ου αιώνα, τον Μάρτιο του 2016 η έκταση του πάγου ήταν η μικρότερη που έχει καταγραφεί από το 1979 (έτος έναρξης των σχετικών δορυφορικών μετρήσεων), ενώ σε ορισμένες περιοχές του Αρκτικού Ωκεανού (Barents και Chukchi) η θερμοκρασία στην επιφάνεια της θάλασσας ήταν αυξημένη κατά έως και 5°C σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 1982-2010.

Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ερευνητικά δεδομένα που συνέλεξε και παρουσίασε η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των Η.Π.Α., στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης για την Αρκτική Arctic Report Card. Επιστημονικές εκθέσεις σαν την Arctic Report Card αποκτούν ιδιαίτερη σημασία την εποχή που διανύουμε, χαρακτηριζόμενη από την ολοένα μεγαλύτερη επίδραση που έχει στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης η επίκληση στο συναίσθημα από ό,τι τα αντικειμενικά γεγονότα.

Από πού όμως προέκυψε η ανάγκη ειδικών μετρήσεων για την τόσο μακρινή Αρκτική; η περιοχή έχει αναγνωρισθεί από τους επιστήμονες ως ένας ‘δείκτης’ των κλιματικών αλλαγών που συντελούνται σε όλη την υφήλιο, ενώ οι όποιες μεταβολές των τοπικών παραμέτρων έχουν ένα τεράστιο αντίκτυπο και στον υπόλοιπο πλανήτη. Για να αντιληφθεί κανείς την κλίμακα των μεγεθών και των επερχόμενων αλλαγών, αρκεί να σκεφθεί πως ο πάγος της Αρκτικής τον χειμώνα είναι διπλάσιος σε μέγεθος από ότι η ηπειρωτική επιφάνεια των Η.Π.Α. Τα προηγούμενα χρόνια, η επιφάνεια των πάγων που απέμενε το καλοκαίρι έφθανε περίπου στο μέγεθος των Η.Π.Α. αλλά σήμερα φθάνει μόνο στο μισό από αυτό.

H έκταση των πάγων της Αρκτικής θάλασσας τον Σεπτέμβριο κάθε έτους, από το 1979. Επιλέγονται οι συγκεκριμένες μετρήσεις καθώς τον Σεπτέμβριο η έκταση των πάγων φτάνει στο ελάχιστο της.

Τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς η κάλυψη των κλιματικών επιστημονικών δεδομένων από τα Μέσα, ιδιαίτερα τα διαδικτυακά, ορισμένες φορές επιδίδεται στο λεγόμενο cherry-picking, δηλαδή την επιλεκτική παρουσίαση στοιχείων. Ένα τέτοιο πρόσφατο δείγμα βρίσκεται αναρτημένο στις σελίδες της Βρετανικής Daily Mail, όπου ο αρθρογράφος ισχυρίζεται πως «η μέση παγκόσμια θερμοκρασία εδάφους έχει πέσει κατακόρυφα κατά περισσότερο από 1°C», επιλέγοντας να απομονώσει δεδομένα κατά βούληση. Μια ματιά στις διαθέσιμες μετρήσεις της επιφανειακής θερμοκρασίας μέσω δορυφόρου από 5 ερευνητικές ομάδες (NASA, NOAA, Met Office, Berkeley Earth, και Cowtan and Way), από το 1979, αρκεί για να διαπιστώσει κανείς την τάση εξέλιξης των μεγεθών.

Παγκόσμια μέση επιφανειακή θερμοκρασία 1979-2016.

Πηγαίνοντας ακόμα πιο πίσω στον χρόνο, στα μετρητικά δεδομένα που προήλθαν από θερμόμετρα (πριν την εποχή των δορυφόρων δηλαδή) η εικόνα είναι ακόμα πιο σαφής – και ανησυχητική.

Μεταβολές της παγκόσμιας θερμοκρασίας εδάφους για τον μήνα Οκτώβριο.

Συμπέρασμα: το κλίμα αλλάζει, με ρυθμό που δεν έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα στο παρελθόν. Εάν θέλουμε να συνεχίσουμε να κάνουμε Χριστούγεννα όπως συνηθίσαμε, και όχι με μαγιό, οφείλουμε να λάβουμε τα μέτρα μας.

Μιχάλης Προδρόμου

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.