Αξιότιμε κύριε Υπουργέ
1. Με τον Ν. 2446/1996 επιβάλλεται το τέλος ανάπτυξης βιομηχανικών περιοχών παραγωγής ρεύματος από τους θερμικούς λιγνιτικούς σταθμούς των νομών Φλώρινας, Κοζάνης και Αρκαδίας.
Το τέλος ανάπτυξης ορίζεται στο 0,4% του ετήσιου κύκλου εργασιών της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού. Η κατανομή των κονδυλίων γίνεται αναλογικά σύμφωνα με την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας από τους θερμικούς λιγνιτικούς σταθμούς που λειτουργούν στους τρείς νομούς.
Με την υπουργική απόφαση του 2008 (ΦΕΚ 12/Β/11.01.2008 διαμορφώθηκαν τα ποσοστά κατανομής ως εξής: για τους νομούς Φλώρινας, Κοζάνης και Αρκαδίας σε ποσοστό 50% του συνολικού ποσού που αντιστοιχεί σε κάθε νομό χωριστά στη Ν.Α Κοζάνης, Φλώρινας και Αρκαδίας. Σε ποσοστό 35% του συνολικού ποσού στους ενεργειακούς δήμους και σε ποσοστό 15% του συνολικού ποσού στο σύνολο όλων των μη ενεργειακών δήμων και κοινοτήτων των αντίστοιχων Ν.Α Κοζάνης, Φλώρινας και Αρκαδίας.
Με την κατάργηση των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και την δημιουργία λιγότερων και ισχυρότερων δήμων προκύπτει η ανάγκη τροποποίησης του υφιστάμενου πλαισίου και προσαρμογής του στις νέες συνθήκες που δημιουργήθηκαν.
2. Είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε στο σημείο αυτό πως η τροποποίηση του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου για την διαχείριση του πόρου το 2008 έγινε αιφνίδια, χωρίς κανένα διάλογο με τους εμπλεκόμενους φορείς και με κάθετη αντίθεση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Για του λόγου το αληθές επισυνάπτονται αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου Κοζάνης και το Διοικητικού Συμβουλίου της ΤΕΔΚ Ν. Κοζάνης.
3. Με την ψήφιση από την Βουλή των Ελλήνων του Ν.3852/2010 για την αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης η χώρα μας εισήλθε σε μία νέα εποχή. Οι οργανισμοί Τοπική Αυτοδιοίκησης αποτελούν πλέον τους νέους ισχυρούς βραχίονες της τοπικής ανάπτυξης αφού και μεγαλύτεροι και ισχυρότεροι αυτοδιοικητικοί οργανισμοί έγιναν αλλά και σε επίπεδο αρμοδιοτήτων ενισχύθηκαν σημαντικά και στο μέλλον ενισχύονται ακόμη περισσότερο.
Δημιουργήθηκαν εκείνοι οι οργανισμοί που έχουν πλέον την ικανότητα να προγραμματίζουν, να σχεδιάζουν και να υλοποιούν έργα δράσεις και πρωτοβουλίες που τους αφορούν. Να υλοποιούν αναπτυξιακά έργα και να παρέχουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες στους πολίτες τους.
Είναι επιπλέον εκείνο το επίπεδο διοίκησης που βρίσκεται πιο κοντά στον πολίτη, είναι ο φορέας εκείνος που έχει την αρμοδιότητα να υλοποιήσει έργα υποδομής, ανάπτυξης και προστασίας περιβάλλοντος στην περιοχή του.
Επισυνάπτω κατάλογο έργων που εντάχθηκαν στο 3ο ΕΑΠ του Ν. Κοζάνης από την Ν.Α Κοζάνης και διατυπώνω το ερώτημα: Ποια από τα έργα αυτά δεν είναι έργα αρμοδιότητας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης; Ποια από τα έργα αυτά δεν μπορεί να υλοποιήσει πλέον η Τοπική Αυτοδιοίκηση όπως διαμορφώθηκε μετά τον Καλλικράτη;
Η εμπλοκή και άλλων φορέων στην υλοποίηση των έργων δημιουργεί και θεσμικά προβλήματα (αρμοδιότητας) αλλά αντιβαίνει και στην αρχή της επικουρικότητας.
4. Η καθημερινή λειτουργία της ΔΕΗ, μέσα στα διοικητικά όρια των Ενεργειακών Δήμων, δημιουργεί όπως είναι γνωστό μία σειρά από προβλήματα περιβάλλοντος, ασφάλειας, οχλήσεων κτλ. Είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, κύριε Υπουργέ αυτή που καλείται να παίξει τον ενδιάμεσο φορέα ανάμεσα στις τοπικές κοινωνίες και την ΔΕΗ για να βρεθούν λύσεις. Είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση που καλείται να δώσει άμεσες λύσεις στα τοπικά προβλήματα. Είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση που μπορεί να εγγυηθεί τα συμφέροντα της τοπικής κοινωνίας, να διασφαλίσει την εφαρμογή της Νομοθεσίας, να συζητάει θεσμικά με την ΔΕΗ και να είναι ένας αξιόπιστος θεσμικός συνομιλητής. Είναι επομένως αυτός ο φορέας που με την διαχείριση του τοπικού πόρου μπορεί να διασφαλίζει το συμφέρον την ασφάλεια και το περιβάλλον του τόπου.
5. Αυτήν την περίοδο βρίσκονται σε εξέλιξη είτε έχουν νομοθετικά κατοχυρωθεί, μία σειρά από μετεγκαταστάσεις. Οι μετεγκαταστάσεις αυτές ( της Ποντοκώμης και της Ακρινής ειδικότερα για τον Δήμο Κοζάνης) έχουν γίνει πλέον Δημοτικές υποθέσεις μιας και οι μετακινήσεις των οικισμών γίνονται εντός των διοικητικών ορίων του ίδιου Δήμου.
Ο Τοπικός Πόρος ιστορικά χρηματοδότησε και ωρίμασε, μελετητικά τις διαδικασίες μετεγκατάστασης και βοήθησε την παρακολούθηση – υποστήριξη της όλης διαδικασίας. Για τον λόγο αυτό είναι αναγκαίο η διαχείριση του Τοπικού Πόρου να ασκείται από τον φορέα που καλείται να υλοποιήσει τις διαδικασίες μετεγκατάστασης (θεσμικά ζητήματα – μελέτες – έργα), δηλαδή τους Δήμους.
6. Όλοι οι παραπάνω λόγοι συνηγορούν κατά την γνώμη μας στην αλλαγή του θεσμικού πλαισίου διαχείρισης του Τοπικού Πόρου. Την αλλαγή του και την προσαρμογή του στις νέες συνθήκες οργάνωσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τις νέες αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τον νέο ρόλο που καλείται αυτή να αναλάβει τόσο στις σχέσεις με την ΔΕΗ όσο και στον τομέα των μετεγκαταστάσεων.
Συνηγορούν στον επανασχεδιασμό του θεσμικού πλαισίου διαχείρισης του πόρου, όπως ήταν στον αρχικό σχεδιασμό με κυρίαρχη την ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως προβλέπει η πρόταση που κατατέθηκε από το δίκτυο Ενεργειακών Δήμων.
Στην κατεύθυνση αυτή η αναλογία συμμετοχής των ενεργειακών και των μη ενεργειακών Δήμων του Νομού Κοζάνης στην διαχείριση του Τοπικού Πόρου θεωρούμε πως πρέπει να είναι ίδια με την σημερινή.