- Συλλήψεις 9 ατόμων σε περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, για παραβάσεις της νομοθεσίας περί ναρκωτικών και περί όπλων
- Σύλληψη 38χρονου αλλοδαπού στην πόλη της Φλώρινας, διότι εκκρεμούσε σε βάρος του καταδικαστική απόφαση
- Συνελήφθησαν 3 άτομα στην πόλη της Κοζάνης για διακίνηση κοκαΐνης
- Εξιχνιάστηκε από το Τμήμα Ασφάλειας Κοζάνης ληστεία που διαπράχθηκε σε βάρος 78χρονης γυναίκας στην πόλη της Κοζάνης
32ον)Τυρρηνοί: Τα κάστρα των Πύργων Εορδαίας – Ήταν τα κάστρα της χαμένης πρωτεύουσας του βασιλείου των Εορδών της Εορδαίας;
Σταύρου Π.Καπλάνογλου
Στην προηγούμενη δημοσίευση αναφερθήκαμε στα κάστρα που υπήρχαν στον δήμο Εορδαίας ανάμεσα σε αυτά ήταν και δύο κάστρα του δ.δ. Πύργων
ΠΥΡΓΟΙ ΕΟΡΔΑΙΑΣΟι Πύργοι Εορδαίας βρίσκονται στους δυτικούς πρόποδες της οροσειράς Βερμίου. σε υψόμετρο 700-800 μέτρων. Το παλαιό όνομα των Πύργων ήταν Κατράνιτσα , όνομα με το οποίο αποκαλείται μέχρι σήμερα συνήθως το χωρίο, γνωστό και στα γύρω χωριά και πόλεις της επαρχίας Εορδαίας του νομού Κοζάνης, και ακόμη με τα ονόματα Καστράνιτσα η Καστράνισσα ΄ .Τα δυο τελευταία ονόματα συνδέονται κυρίως με το κάστρο που υπήρχε στην περιοχή και σήμερα σώζονται μόνο ερείπια του.
Οι Πύργοι δεσπόζουν στο κέντρο κοιλάδας, που υποχρεωτικά πρέπει να περάσει κανείς για να πάει από το υψίπεδο Εορδαίας – Πτολεμαΐδας προς Έδεσσα – Γιαννιτσά – Θεσσαλονίκη.
Ανατολικά η κοιλάδα συνορεύει με την οροσειρά Βερμίου, βόρεια με τη λίμνη Βεγορίτιδα ή Οστρόβου,
Η απόσταση των Πύργων από την λίμνη κάποτε ήταν μικρότερη από την σημερινή , μια και μετά το 1955 η λίμνη έχασε μεγάλο μέρος της επιφάνειας της, λόγω της άντλησης τεράστιων ποσοτήτων ύδατος για την λειτουργία του υδροηλεκτρικού εργοστασίου του Άγρα.
Βόρεια επίσης βρίσκεται η επιβλητική οροσειρά του Βόρα (Καϊμακτσαλάν) , δυτικά δε η οροσειρά Μαυροπούλι (Κάρακους).
Η απόσταση των Πύργων ., από τη Θεσσαλονίκη 130χλμ.
Κατά την αρχαιότητα υπήρξε σημαντικότατο πόλισμα ,έχοντας ιδρυθεί κατά τους προϊστορικούς χρόνους
Υπήρχαν 2 σημαντικά οχυρά που έλεγχαν την είσοδο του δρόμου που ερχόταν από την Κεντρική Μακεδονία .
1 Το πρώτο σε ένα ύψωμα που περικλειόταν απο 2 χειμάρρους εκεί βρισκόταν και η σημαντικότερη Ακρόπολη της πόλης που σήμερα φέρει την ονομασία Μητρόπολης.
2. Νοτιότερα σε ένα μικρό λόφο υπάρχουν τα ίχνη ενός ακόμη φρουρίου που στους Ρωμαϊκούς χρόνους επόπτευε την διάβαση της παλιάς Εγνατίας οδού
Και στα δύο φρούρια κατέφυγαν οι κάτοικοι σε περίπτωση κινδύνου από επιθέσεις εχθρών που ερχόταν από το στενό της Έδεσσας.
Τα δύο αυτά φρούρια ήταν και η πρώτη γραμμή αμύνης της Άνω Μακεδονίας από εισβολείς που ερχόταν από τα ανατολικά.
Η δεύτερη γραμμή ήταν το φρούριο του Μεσόβουνου
Η τρίτη γραμμή ήταν τα οχυρά των Κομνηνών .
ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΠΥΡΓΩΝ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ Η ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΟΥ ΕΟΡΔΑΙΚΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ?
Κατά την άποψη του Μαργαρίτη Δήμσα η χαμένη πόλη της αρχαίας Εορδαίας βρισκόταν στην θέση της Κατράνιτσας που ήταν το παλαιό όνομα των Πύργων.
Γράφει μεταξύ άλλων ο Μαργαρίτης Δήμτσας* στο πόνημα του “Αρχαία Γεωγραφία της Μακεδονίας” :
“…η μεν πρωτεύουσα αυτής Εορδαία έκειτο μεσημβρινοανατολικώς της λίμνης του Οστρόβου παρά το νύν χωρίω Κατράνιτσα, του οποίου η θέσις φαίνεται λίαν κατάλληλος εις αρχαίαν πόλιν παρά τω Εορδαικώ (Ποτάβα) ποταμώ. Η αρχαία αυτή πόλις διατηρηθείσα μέχρι του 10 αιώνος κατεστράφη υπό των Βουλγάρων και έκτοτε πλέον δεν ανωκοδομήθη καταλίπουσα ερείπια τινά παρά τω προμνησθέντι χωρίω Κατράνιτσα”
*Μαργαρίτης Δήμσας :Το δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα, ήταν διαπρεπής εκπαιδευτικός, φιλόλογος, ιστορικός και συγγραφέας ) που έγραψε πολλά βιβλία ανάμεσα τους και:
1. Ή Γεωγραφία της Μακεδονίας {1870)
2. Οι αρχαίοι Μακεδόνες (1892) και
3.Λίγο αργότερα το 1896 H Mακεδονία εν λίθοις φθεγγομένοις και μνημείοις σωζομένοις .
ΘΡΥΛΟΙ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΡΑΝΙΤΣΑ
Υπάρχουν διάφοροι θρύλοι που αναφέρονται στην αρχαία πόλη και τα Κάστρα της.
1 ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΑΝΑΣΣΑΣ
Κάστρο της Άνασσας αποκαλείτο το μεγαλύτερο Κάστρο και Ακρόπολη του πολίσματος που το αρχαίο όνομα αγνοείται (αν δεχθούμε την άποψη του Μαργαρίτη Δήμτσα ήταν η πρωτεύουσα του Βασιλείου της Εορδαίας, η πόλη Εορδαία )
Η Ακρόπολη αυτή θεωρείτο το βασικό κάστρο της περιοχής ήταν δηλαδή η βασίλισσα των Κάστρων ) μια και από ότι φαίνεται η Ακρόπολη ήταν επιβλητική και υπερείχε από τα άλλα κάστρα , όχι μόνον της πόλης, αλλά και των άλλωντης περιοχής (Κομνηνών, Μεσόβουνου, Άρνισσας κ.α )
2. ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΑΝΝΙΤΣΗΣ
Η Αννίτση ήταν η κόρη του άρχοντα της πόλης , προς τιμή της κόρης του Άρχοντα το όνομα του δεύτερου Πύργου ή της μικρότερης Ακρόπολης ονομάστηκε Κάστρο της Αννίτσης
3 ΚΑΤΡΑΝΙΤΣΤΑ ή ΚΑΣΤΡΑΝΙΣΣΑ
Το όνομα που επικράτησε στην διάρκεια της Οθωμανικής κατοχής ήταν Κατράνιτσας ή Καστράνισσας ή Καστράνιτσα που είναι μια συνένωση δυο λέξεων
1.Κατράνιτσα = Κατράν(μ)ι + Αννίτσα(ης)
(Κατράμι μεταφορικά σημαίνει ο πολύ μαύρος που σε τοπική διάλεκτο αποκαλείται και κατράνι)
2.Καστράνισσα = Κάστρα + Άνασσα (Στην αρχαία Ελληνική διάλεκτο η λέξη σημαίνει Βασίλισσα )
3. Καστράνιτσα =Κάστρα + Αννίτσα(ης)
Το όνομα Κατράνιτσα καταργήθηκε το 1927 Το Κατράνιτσα έγιναν Πύργοι και η επαρχία το 1927 που έγινε η αλλαγή λεγόταν Καϊλαρίων έγινε Πτολεμαΐδος ή Εορδαίας
Μέχρι την δεκαετία του 1960 το πρώτο όνομα ‘’Κατράνιτσα ‘’ ήταν γνωστό στους γεωργούς της περιοχής και όχι μόνο για την ανθεκτική ποικιλία σταριού με το ίδιο όνομα ”Σιτάρι ποικιλίας Κατράνιτσας ” που είχε μαύρα άγανα ,είχε μεγάλη αντοχή σε πρώιμους παγετούς και μπορούσε να καλλιεργηθεί σε φτωχά χωράφια
ΤΙ ΑΠΕΜΕΙΝΕ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΡΧΑΙΟΥΣ ΚΑΙΡΟΥΣ .
Ακόμη και σήμερα υπάρχουν αρκετά ευρήματα στην περιοχή των που θυμίζουν την ένδοξη εποχή της περιοχής, στην διάβα του χρόνου από την εποχή των Πελασγών ως τους Βυζαντινούς χρόνους
— Αρχαίος οικισμός
Σε κοντινή προς το χωριό τοποθεσία «Γκραντ» μαρτυρείται από διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα (επιγραφές, νομίσματα, τάφοι) η ύπαρξη αρχαίου οικισμού, οχυρωμένου κατά την ελληνιστική και υστερορωμαϊκή περίοδο, ο οποίος είχε τον έλεγχο ενός σπουδαίου δρόμου που οδηγούσε από την Εορδαία στην Κάτω Μακεδονία
— Ερείπια 2 κάστρων
Υπάρχουν ερείπια από 2 κάστρα όπως προαναφέραμε.
Μάλιστα στο μεγαλύτερο από αυτά μέρος των κατάλοιπων ανήκουν στην εποχή των Πελασγών οντάς Κάστρο αρχικό δημιούργημα της εποχής του χαλκού (3000 π.Χ. – 1200 π.Χ.) κατά τους ειδικούς.
— 2 Θολωτές γέφυρες
Στους Πύργους υπάρχουν δυο πέτρινα γεφύρια όμοια με αυτά που συναντούν οι περιηγητές στην Ήπειρο και τα οποία είναι πράγματι μοναδικά στο είδος τους. Πρόκειται για το γεφύρι του Κάστρου ή γέφυρα Αλέξανδρος και το γεφύρι Σάνδρυμος.
*Το γεφύρι του Κάστρου το συναντούμε και ως «γεφύρι της νύφης πριγκίπισσας».
Το γεφύρι του Κάστρου βρίσκεται ανατολικά του οικισμού σε απόσταση περίπου 2,5 χλμ
Το γεφύρι είναι μονότοξο έχει μήκος 20,50 μ. πλάτος 2,80 μ.υψος6,40 μ. και το άνοιγμα του τόξου είναι 9,75μ. και κατασκευασμένο εξ’ ολοκλήρου από ασβεστόλιθο.
. Ο ποταμός που ρέει από κάτω σήμερα λέγεται Ασπροπόταμος. Παλαιότερα, το γεφύρι ένωνε τους Πύργους με το Κάτω Γραμματικό της Π.Ε.Πέλλας
** Το γεφύρι Σάνδρυμος ή γέφυρά του Αλεξάνδρου μας Η τελευταία ονομασία δόθηκε γιατί από εκεί κατά τον μύθο περνούσε η στρατιά του Μ. Αλεξάνδρου καθώς η γέφυρα αυτή οδηγούσε στην πρωτεύουσα του Μακεδονικού κράτους την Πέλλα
Η γέφυρα βρίσκεται 2 χιλιόμετρα περίπου βορείως των Πύργων,είναι μονότοξο γεφύρι κτισμένο με ασβεστόλιθους,μόνον η καμάρα του είναι χτισμένη με πωρόλιθους, πάνω είναι λιθόστρωτη σαν συνέχεια των δυο δρόμων που ένωνε, που ήταν επίσης λιθόστρωτοι.
Οι διαστάσεις του είναι :22 μ. μήκος,2,80 μ πλάτος , 6,70 ύψος και άνοιγμα τόξου 6,10 μ.
— Κατάλοιπα αρχαίου δρόμου
Υπάρχει καταλείπω από λιθόστρωτο δρόμο που ένωνε το κάστρο με την Βεγορίτιδα
— Υδρευτικό δίκτυο
Ανακαλύφθηκε το 1939 το υδρευτικό – αρδευτικό δίκτυο της Ακρόπολης
— Ψηφιδωτό δάπεδο
Ερείπια ναού της πρώιμης Βυζαντινής εποχής μα ψηφιδωτό δάπεδο.
— Άλλα ευρήματα
Βρέθηκαν ακόμη μαρμάρινα ανάγλυφα , περίτεχνα αγγεία , όπλα, νομίσματα κ.α.
— Μακεδονικός τάφος
Ο Μακεδονικός τάφος βρίσκεται στην είσοδο των Πύργων, ακριβώς πάνω στο δρόμο που συνδέει τον οικισμό με την Πτολεμαΐδα.
Ανακαλύφθηκε το 1983 και οι διαδικασίες ανασκαφής του ξεκίνησαν το 1995. Είναι μικρών διαστάσεων, διαστάσεων 2,83 επί 2,55μ.μονοθάλαμος και συλημένος μιας και λείπουν μεταξύ άλλων και όλοι οι θολίτες της κάμαρας.
Η πρόσοψη είναι επίπεδη και επιχρισμένη με υπόλευκο κονίαμα. Όπως και οι επιφάνειες στο εσωτερικό του θαλάμου είναι επιχρισμένες με το ίδιο υπόλευκο κονίαμα, ενώ μελανότεφρη ταινία περιτρέχει τις τέσσερις πλευρές του
Στο τάφο οδηγούσε λιθόστρωτος δρόμος. Οι ειδικοί τοποθετούν το μνημείο στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα, κατατάσσοντας τον στα αρχαιότερα δείγματα του είδους.
Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν εξαιτίας των ευρημάτων στο εσωτερικό του τάφου: ένα χάλκινο νόμισμα του Φιλίππου του Β΄ και μια ερυθρόλευκη πελίκη με παράσταση αμαζονομαχίας
Είναι μονοθάλαμος, , με απλή Το άνοιγμα της εισόδου δεν φέρει διαμορφωμένες παραστάδες και υπέρθυρο και κλεινόταν με δύο θυρόφυλλα, ένα εκ των οποίων παραμένει στη θέση του. Στο δάπεδο υπάρχει καλά πατημένο χώμα, το οποίο έχει καταστραφεί σε κάποια σημεία.
— Νεώτερα ευρήματα στους Πύργους
Σε πρόσφατες σωστικές ανασκαφές λόγω της διέλευσης του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΠ βρέθηκαν οικιστικά κατάλοιπα της πρώιμης εποχής του σιδήρου (10ος-8ος αιώνα π.Χ.), αποθηκευτική κατασκευή και νόμισμα ρωμαϊκής περιόδου, τμήμα νεκροταφείου πρώιμων βυζαντινών χρόνων, αλλά και ταφικά κατάλοιπα νεότερου τάφου που περιείχε ασημένιο νόμισμα του 19ου αιώνα.
ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΗΣ ΕΟΡΔΑΙΑΣ
Η Εορδαία εκτεινόταν στο λεκανοπέδιο του σημερινού ομώνυμου Δήμου, επίσης στο νότιο τμήμα του Δήμου Αμυνταίου και στο δυτικό τμήμα του Δήμου Έδεσσας .
Συνόρευε δυτικά με την αρχαία Ορεστίδα , νότια με την Ελιμιώτιδα, βόρεια με τη Λυγκηστίδα και ανατολικά με τη Βοττιαία της Κάτω Μακεδονίας.
Τα ανατολικά σύνορά της ορίζονταν από την οροσειρά του Βερμίου και τα δυτικά από τα βουνά Άσκιο και Βέρνο,
Η ετυμολογία του ονόματός της ίσως να μην είναι άσχετη με την υδρογραφική ιδιαιτερότητα του λεκανοπεδίου, το οποίο ξεχώριζε για τα άφθονα νερά του, καθώς υπήρχαν σε αυτό πέντε λίμνες (ανάμεσά τους και η αποξηραμένη σήμερα Κίτρινη λίμνη-έλος), ενώ το διέρρεε από το νότιο ως το βόρειο άκρο ο Εορδαϊκός ποταμός (σημερινό ρέμα του Πεντάβρυσου) με τους παραποτάμους του (Ασπροποτάμου κ.α.) και ένα πλήθος από άλλους χειμάρρους.
Οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχή αναφέρονται οι Πελασγοί, που αργότερα, αφομοιώθηκαν πιθανότατα, με ένα άλλο ελληνικό φύλο τους Εορδούς.
Οικιστικές προϊστορικές ή μυκηναϊκές θέσεις εντοπίζονται στην περιοχή της Κίτρινης Λίμνης.
Η Εορδαία είναι περιοχή της Αρχαίας Μακεδονίας.
Εντάσσεται ιστορικά στην Άνω Μακεδονία και αποτελούσε βασίλειο, το οποίο διοικούσε μια τοπική αριστοκρατία, όπως τα υπόλοιπα βασίλεια της Άνω Μακεδονίας, της Ορεστίδας και της Ελιμείας
Κατά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου οι Εορδοί συμμετείχαν υπό την αρχηγία του ηγεμόνα τους Πτολεμαίου του Λάγου .
.
Μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου το 323 π.Χ., ο Πτολεμαίος είναι γνωστό στην αρχαιότητα ως ο ιδρυτής της δυναστείας των Πτολεμαίων της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο , η οποία άκμασε μέχρι τον θάνατο της Κλεοπάτρας της τελευταίας βασίλισσας της Αιγύπτου.
Μνεία της Εορδαίας γίνεται και αργότερα κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο επειδή μέσω αυτής πέρναγε η ρωμαϊκή οδός Εγνατία.
Η ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΕΟΡΔΑΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΓΝΩΣΤΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΤΗΣ ΕΟΡΔΑΙΑΣ
Η Πόλη Εορδαία,Ένα κοινό χαρακτηριστικό των περιοχών στις οποίες διατηρήθηκε το όνομα Εορδαία, είναι το ότι βρισκόταν κοντά σε λίμνες.
Αποτελούσε την πρωτεύουσα πόλη της περιοχής.
Η Εορδαία που βρισκόταν όπως λένε στην όχθη της Βεγορίτιδας λίμνης καταστράφηκε από επιδρομές τον 3ο αιώνα μ.Χ.
Κατά την άποψη του Μ. Δήμτσα βρισκόταν στην περιοχή γύρω από το χωριό Πύργοι (Κατράνιτσα), . Ν.Α, της λίμνης Οστρόβου (Βεγορίτιδος) που τότε η λίμνη ήταν μεγαλύτερη και η όχθη της πολύ πιο κοντά από σήμερα .
Τα αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής συνεχίζουν μέχρι σήμερα να τον επιβεβαιώνουν.
Η αρχαιότητα των Πύργων Εορδαίας φαίνεται από το γεγονός ότι ένα μέρος από τα ερείπια των Κάστρων της χαρακτηρίζονται ως Πελασγικά που παραπέμπουν την ύπαρξη τους τουλάχιστον στην 3ή και 2η χιλιετία π.Χ.
Άρνισσα,.
Η Άρνισσα, πιθανόν βρισκόταν κοντά στην θέση του σημερινού οικισμού
Η πόλη κάνει την εμφάνιση από το 1500 π.Χ. αργότερα το 424π.Χ. την αναφέρει και ο Θουκυδίδης ,χαρακτηρίζοντας την Μακεδονική πόλη.
Το 1955, με την υποχώρηση του νερού της λίμνης, αποκαλύφθηκε προϊστορική νεκρόπολη, με δέκα κιβωτιόσχημους τάφους.
3.Εύια
Την ύπαρξη της πόλης επιβεβαιώνει μια επιγραφή του Βασιλιά Φιλίππου του Ε,’ που βρίσκεται στην αρχαιολογική συλλογή της Κοζάνης και ηταν μια διαταγή του Βασιλιά της Μακεδονίας στον διοικητή μιας στρατιωτικής μονάδος Ἀρχίππ̣ω που στρατοπέδευε κοντά στο σημερινό Καπνοχώρι (Ελίμεια) και καταγόταν από την Εύια
Η επιστολή καταγράφεται από την αρχαιολογική υπηρεσία στον ”Πανδέκτη ”
”EAM 087: Επιστολή Φιλίππου Ε΄ στον Άρχιππο, επιστάτη των Ευιεστών, και υπόμνημα των αξιωματικών των Ευιεστών προς τον βασιλιά”
Ο κλίβανος κεραμοποιίας που βρέθηκε κατά την διάνοιξη της Νέας Εγνατίας οδού κοντά στα διόδια του Πολυμήλου από σωστικές έρευνες της αρχαιολογικής υπηρεσίας Κοζάνης πιθανολογείται ότι ανήκε στην πόλη Εύια , άλλωστε μέχρι εκεί έφθανε το Βασίλειο της Εορδαίας συμπεριλαμβάνοντας Δυτικό Βέρμιο ,συνορεύοντας με την Ελίμεια στα εδάφη που βρίσκονται σήμερα στο νότιο μέρος της Νέας Εγνατία .
4 Γραία η Γρηία,
Την Γραία η Γρηία, επίσης αναφέρει η επιστολητου Φιλίππου του Ε,’
Το σχετικό τμήμα της επιστολής αναφέρει :
”Συνχωρῶ οὖν αὐτοῖς τὴν Κορράγου τοῦ Π̣ερδίκκου τῶν ἐγ Γρήιαι μετοίκων χώ̣ρα̣ν ψιλήν, [ἥν]”
Στο βιβλίο του Μ. Παπακωνσταντίνου για την ιστορία της Κοζάνης εκφράζεται η άποψη ότι η Γραία ή Γρήια άνηκε στην Ελίμεια και βρισκόταν στην θέση που βρίσκεται σήμερα η Κοζάνη .
Οι έρευνες που κάναμε τα τελευταία 8 χρόνια δείχνουν ότι στην θέση αυτή βρισκόταν η αρχαία πόλη Τύρισσα της Ελίμειας και όχι η Γρήια
5. Κέλλη,η Κέλλα
Βρισκόταν πιθανόν, σε παραλίμνια θέση νότια της λίμνης Βεγορίτιδας.
Ενδεχόμενα, να είναι και η πόλη που βρέθηκε κοντά στις Πέτρες ,και κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, αποτέλεσε σημαντικό κόμβο της Εγνατίας οδού.
Καθοριστικό ρόλο στην ιστορική πορεία και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του οικισμού έπαιξε η γεωγραφική του θέση, μια χαράδρα ανάμεσα στο Καϊκμακτσαλάν και το Λιλιάκο, η οποία αποτελούσε μέχρι πρόσφατα τη δίοδο από την πεδιάδα της Φλώρινας προς την Έδεσσα και τη Θεσσαλονίκη. Το στρατηγικό αυτό πέρασμα φαίνεται ότι επόπτευε κάστρο της αρχαίας κλασσικής αλλά και Ρωμαϊκής εποχής που στην θέση του κτίσθηκε βυζαντινό τείχος, λείψανα του οποίου είναι και σήμερα ορατά.
Το χωριό που σήμερα υπάρχει με το όνομα Κέλλη ή Κέλλα ονομαζόταν «Γκορνίτσοβο κατά την Τουρκοκρατία . Μετονομάστηκε σε Κέλλα το 1926 παίρνοντας το όνομα της αρχαίας Ελληνικής πόλης που όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι βρισκόταν σε αυτό το μέρος.
6. Κράννα
Αναφορά σε επιγραφή
7. Βεγόρα
Τα Βέγορα, ή αλλιώς η Βεγόρα, είναι χωριό της Φλώρινας
Βρισκόταν σε μια από τις αρχαιολογικές θέσεις βόρεια των λιμνών.
Στις παρυφές του σημερινού χωριού και σε άμεση σχέση με τη λίμνη έχουν εντοπιστεί λείψανα της ανθρώπινης παρουσίας, τα οποία χρονολογούνται από τη Νεολιθική και την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (τοποθεσίες Νησί, Τσαΐρια, Γκαγιά, Μέτλα), ενώ ερείπια Ελληνιστικών, ρωμαϊκών και βυζαντινών αρχαιοτήτων πιστοποιούν τη διαχρονική σημασία της περιοχής, η οποία ενισχύθηκε τότε και από τη διέλευση της Εγνατίας Οδού.
Πρόσφατες ανασκαφές στη Βεγόρα αποκάλυψε, στην περιφέρεια μιας κώμης ρωμαϊκών χρόνων, ένα τετράγωνο κτίσμα με περίστυλη αυλή και ένα καλοκτισμένο λουτρό με ψηφιδωτά δάπεδα διακοσμημένα με γεωμετρικά σχέδια και δελφίνια.
8. Βοκεριά,
Βρέθηκε οδοδείκτης στην αρχαία Εγνατία, κατά την κατασκευή της Σ. Γραμμής Θεσ/νικης Μοναστηρίου, που έγραφε ’’ Ἐγ ~ Βοκερίας στάδιοι ἑκατόν. ‘’ γεγονός που επιβεβαιώνει την ύπαρξη της πόλεως κάπου εκεί κοντά .
Ορισμένοι ερευνητές, επιχειρούν να ταυτίσουν τις πόλεις Λεβαία και Βοκερία στηριζόμενοι και στις ιστορικές αναφορές αρχαίων συγγραφέων
31o)Τυρηννοί: «Φρούρια και κάστρα στον Δήμο Εορδαίας» Του Σταύρου Π. Καπλάνογλου
0 comments