Μέσα στο καλοκαίρι η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έδωσε στη δημοσιότητα το δημόσιο διαγωνισμό 9/2023, μια προκήρυξη αξίας 2,7 εκατομμυρίων ευρώ. Για ποιο πράγμα νομίζετε; Τι είναι αυτό που έλειπε απ’ τη Δυτική Μακεδονία και η Περιφέρεια δέσμευσε 2,7 εκατομμύρια ευρώ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ, για να τ’ αποκτήσουμε, «μη τυχόν και χάσει η Βενετιά βελόνι»;
Το ακριβές ποσό είναι 2.147.425,00+ΦΠΑ=2.662.807€ και η έγκριση διενέργειας του διαγωνισμού έγινε σε ΈΚΤΑΚΤΗ και ΔΙΑ ΠΕΡΙΦΟΡΑΣ (γιατί άραγε;) συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, στις 25/5/2023.
Το αντικείμενο της προκήρυξης είναι «Προμήθεια και Εγκατάσταση ενός (1) Συστήματος Υδρογόνου, Φωτοβολταϊκής εγκατάστασης και Φορτιστή ηλεκτρικού αυτοκινήτου, ενός (1) Σταθμού Ανεφοδιασμού με Καύσιμο Υδρογόνο και δύο (2) επιβατικών οχημάτων υδρογόνου στο πλαίσιο του έργου Πιλοτικό Ενεργειακά Θετικό Κτίριο».
Το 2020 η Περιφέρεια θέλησε να αξιοποιήσει το πρώην Κτηνιατρείο στη Λευκόβρυση Κοζάνης, μετατρέποντάς το σε «Πιλοτικό ενεργειακά θετικό κτίριο». 510.000 ευρώ (με το ΦΠΑ) θα ήταν οι κτηριακές παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης. Σ’ αυτό το έργο πρόσθεσαν δαπάνη παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρισμού, σε μπαταρία και υδρογόνο και είπαν ν’ αγοράσουν αρχικά ένα και στη συνέχεια και δεύτερο αυτοκίνητο υδρογόνου. Έτσι ο προϋπολογισμός έφθασε στα 2,7 εκατομμύρια ευρώ. Επιλογές πανάκριβες και ΜΗΔΕΝΙΚΗΣ εγχώριας προστιθέμενης αξίας, φυσικά «με τα λεφτά των άλλων».
Στην Ευρωπαϊκή αγορά υπάρχουν σήμερα διαθέσιμα μόλις δυο μοντέλα υδρογόνου, (αφού η συντριπτική πλειονότητα των κατασκευαστών τα εγκατέλειψε): το Toyota Mirai και το Hyundai Nexo, που πριν μερικούς μήνες επιδείχθηκε στην Κοζάνη. Ειδικά μόνο η δαπάνη αγοράς δυο αυτοκινήτων υδρογόνου έχει προϋπολογιστεί σε 238.806,64 ευρώ! Τζάμπα πράγμα!
Υπάρχουν λοιπόν πολλά ερωτήματα, σε μια εποχή που το ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΗΜΑ είναι είδος σε πλήρη ανεπάρκεια:
- Ποιοι και πότε ακριβώς έδωσαν την εντολή προθήκης συστήματος και αυτοκινήτων υδρογόνου στην Υπηρεσία που έκανε την Τεχνική περιγραφή κι ετοίμασε τα τεύχη δημοπράτησης;
- Αληθεύει πως αυτό έγινε το φθινόπωρο 2020, ακριβώς μόλις η κυβέρνηση έβαλε την Κοζάνη σε λοκντάουν κι ενώ ακριβώς τότε, με ανοικτή επιστολή, είχα δημοσίως καλέσει τον Περιφερειάρχη να διακόψει την προσχηματική, ΔΗΘΕΝ «διαβούλευση», για το σχέδιο της ΔΗΘΕΝ «Δίκαιης» Μετάβασης;
- Αληθεύει πως ακριβώς τις μέρες που ο Περιφερειάρχης μας παρότρυνε να κάνουμε «κηπάκο με κοτούλες», σχεδίαζε πανάκριβα συστήματα υδρογόνου «με τα λεφτά των άλλων»;
- Αληθεύει πως το 2020 είχε υποβληθεί πρόταση ένταξης της δαπάνης σε Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα, η οποία πήρε ΑΡΝΗΤΙΚΗ αξιολόγηση το 2021;
- Γιατί η προκήρυξη πέρασε από ΕΚΤΑΚΤΗ κι όχι τακτική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου;
- Γιατί η προκήρυξη πέρασε από το Συμβούλιο «δια περιφοράς», δηλαδή περίπου «στα μούτ’κα», όπως λέμε στην Κοζάνη;
- Γιατί πρέπει τώρα άρον-άρον να ξοδευτούμε για σύστημα υδρογόνου και δεν περιμένουμε να υλοποιηθεί η επένδυση της Advent Technologies στην περιοχή μας, που θα παράγει παρόμοια συστήματα; Δεν είναι καλύτερα να δώσουμε δουλειά σε Έλληνες κι όχι σε Γερμανούς;
- Υπάρχει Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων για την παραγωγή και αποθήκευση του ιδιαίτερα εύφλεκτου υδρογόνου σε πολύ μικρή απόσταση απ’ τα σπίτια, το νεκροταφείο και το μεγάλο Κλειστό Γυμναστήριο της Λευκόβρυσης;
2,7 εκατομμύρια ευρώ είναι πολλά λεφτά, που σε κάποιες άλλες επιλογές θα είχαν ωφελήσει απείρως περισσότερο τους πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας. Για παράδειγμα:
- με απείρως πιο μικρή δαπάνη μπορεί να επισκευαστεί το κομμάτι καθίζησης του δρόμου Ρύμνιο-Τριγωνικό. 20-30 μέτρα μήκους είναι η προβληματική ζώνη, αλλά 30 χρόνια τώρα κανείς δεν την επισκευάζει. Όπως ουδείς ενδιαφέρεται για σωστές διαγραμμίσεις και σήμανση, κι ας είναι ο βασικός δρόμος κυκλοφορίας για τα Καμβούνια.
- Μετά το κλείσιμο της γέφυρας Σερβίων για τα φορτηγά, η κυκλοφορία τους γίνεται μέσα απ’ τους Οικισμούς του δρόμου Αιανή-Κοζάνη. Πόσα χρήματα δαπάνησε η Περιφέρεια για μέτρα πρόληψης ατυχημάτων και βελτίωσης της κυκλοφορίας στους Οικισμούς; Μήπως ΜΗΔΕΝ;
- Τα ίδια φορτηγά, φθάνοντας στην Κοζάνη κινούνται προς Βατερό. Όμως η απότομη ανηφόρα και στη συνέχεια κατηφόρα μειώνει την ταχύτητα των φορτηγών σε 15-20 χλμ/ώρα κι από πίσω μαζεύονται κάθε φορά 15-20 ΙΧ ή μικρά φορτηγά. Η κυκλοφορία δυσχεραίνεται και γίνεται επισφαλής, καθώς πάντα υπάρχουν και «βιαστικοί», που επιχειρούν προσπεράσματα στα τυφλά. Με 2,7 εκατομμύρια ευρώ μήπως θα μπορούσε να προστεθεί ακόμα μια λωρίδα κυκλοφορίας, για να γίνει η κίνηση πιο ασφαλής;
- Μήπως με 2,7 εκατομμύρια ευρώ θα μπορούσε να προστεθεί μια π.χ. πτέρυγα γηροκομείου σε κάποια απ’ τις με όλο και πιο γερασμένο πληθυσμό πόλεις της Δυτικής Μακεδονίας; Όταν τα παιδιά μας μεταναστεύουν, λόγω της ανεργίας, ποιος θα φροντίσει τους ηλικιωμένους;
- Μήπως επίσης τα 2,7 εκατομμύρια ευρώ θα μπορούσαν να δοθούν σε επιχειρήσεις για δημιουργία θέσεων εργασίας, όπως κάποτε είχε συμβεί με τον Τοπικό Πόρο; Μήπως και συγκρατηθεί η νεολαία στην περιοχή, αντί να έχουμε νέα γενιά μεταναστών; 10% μείωση πληθυσμού είχε η Δυτική Μακεδονία στην τελευταία απογραφή, μακράν τη μεγαλύτερη στην Ελλάδα. Πόσους πόρους διέθεσε η Περιφέρεια γι’ αυτό το πρόβλημα;
Ασφαλώς πολλές ακόμα προτάσεις και ιδέες μπορούν να υπάρξουν: αυτό είναι το λεγόμενο «κόστος ευκαιρίας», που έχασε η Δυτική Μακεδονία με τη συγκεκριμένη επιλογή της Περιφέρειας. Πολύ περισσότερο μάλιστα, που η δαπάνη του υδρογόνου φαίνεται να παίρνει χρηματοδότηση από τον Τοπικό Πόρο κι όχι από Ευρωπαϊκά προγράμματα.
Η ουσία των πιο πάνω είναι πως στις επερχόμενες εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση (Περιφέρεια & Δήμους) χρειαζόμαστε αιρετούς που ΝΑ ΣΕΒΟΝΤΑΙ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΗΜΑ και να προωθούν το συμφέρον της περιοχής, όχι των Γερμανικών ή άλλων εργοστασίων. Ανθρώπους που να εκπροσωπούν τους συμπολίτες μας απέναντι στην κεντρική διοίκηση κι όχι μαριονέτες των αθηναϊκών κομματικών κέντρων ή εκπροσώπους ποικίλων συμφερόντων. Θα βρούμε τέτοιους μέσα απ’ τις κάλπες; Η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία!
Χρήστος Ι. Κολοβός
Δρ Μηχανικός Μεταλλείων – Μεταλλουργός Μηχανικός ΕΜΠ
τ. Διευθυντής Κλάδου Μεταλλευτικών Μελετών & Έργων ΔΕΗ ΑΕ/Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας
Ανεξάρτητος Σύμβουλος ενεργειακών θεμάτων
ck-energy.blogspot.com