Στην πιο συχνή ανθρωπογενή αιτία θανάτου για τις αρκούδες εξελίσσονται τα τροχαία ατυχήματα στην Ελλάδα σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώνει η επιστημονική ομάδα του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ. Το 2012 ήταν η πιο θανατηφόρα χρονιά για το είδος που μέτρησε 11 θύματα στο εθνικό οδικό δίκτυο.
Έτσι ξεπεράστηκε το προηγούμενο αρνητικό «ρεκόρ» των 8 νεκρών αρκούδων του 2009. Με λίγα λόγια η ασφάλεια των άγριων ζώων αλλά και των οδηγών στο εθνικό οδικό δίκτυο έχει γυρίσει τέσσερα χρόνια πίσω!
Η Ομάδα Άμεσης Επέμβασης του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ κατέγραψε συνολικά 10 θανατηφόρα τροχαία στα οποία σκοτώθηκαν 11 αρκούδες, ενώ υπήρξαν ακόμη 4 επιβεβαιωμένα ατυχήματα στα οποία τα ζώα κατόρθωσαν να φύγουν από τον τόπο του συμβάντος. Τα ατυχήματα του 2012 μάλιστα αντιστοιχούν στα θανατηφόρα τροχαία της διετίας 2008-2009.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι από τα 11 θύματα του 2012 τα έξι ήταν μικρά αρκουδάκια περσινής γέννας.
Πού εντοπίζεται το πρόβλημα
Έξι από τα 10 θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα έγιναν στον κάθετο άξονα Σιάτιστας-Κρυσταλλοπηγής. Ωστόσο το πρόβλημα δεν περιορίζεται εκεί καθώς ατυχήματα έχουμε και σε όλο το υπόλοιπο οδικό δίκτυο της βορειοδυτικής Ελλάδας.
Ποια μέτρα προτείνει ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ
- Θα πρέπει να εγκατασταθεί άμεσα ο κατάλληλος αποτρεπτικός φράκτης και να γίνουν τα απαραίτητα τεχνικά έργα για τη βελτίωση της λειτουργικότητας των περασμάτων τόσο σε επίμαχα τμήματα της Εγνατίας Οδού, όσο και στον κάθετο άξονα της Εγνατίας Οδού Σιάτιστα – Καστοριά. Επιπλέον χρειάζεται ειδική σήμανση.
- Τοποθέτηση σήμανσης στο επαρχιακό οδικό δίκτυο στις κύριες περιοχές κατανομής της αρκούδας, τοποθέτηση ειδικών ανακλαστήρων και ενημέρωση του κοινού και των διερχόμενων οδηγών.
Τι κάνει ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ
- Ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ έχει ήδη προχωρήσει σε ειδικά προγράμματα παρακολούθησης των επιπτώσεων από την κατασκευή και λειτουργία μεγάλων οδικών αξόνων και έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις στην Εγνατία Οδό και στις αρμόδιες υπηρεσίες για την αποτροπή των προβλημάτων που δημιουργούνται στην άγρια πανίδα, στην Εγνατία Οδό, στον κάθετο άξονα και στη διάβαση Κλειδίου του οδικού άξονα Αμυνταίου – Φλώρινας.
- Σύμφωνα με την Εγνατία Οδό Α.Ε., μετά την δημοπράτηση και την υπογραφή της σύμβασης με τον εργολάβο αναμένεται άμεσα η κατασκευή του ενισχυμένου φράχτη στον κάθετο άξονα Σιάτιστα – Καστοριά, κατά προτεραιότητα, και η ολοκλήρωση του φράχτη στο επίμαχο τμήμα Παναγιά – Γρεβενά (κατασκευή νέου φράχτη στο κομμάτι που υπολείπεται και συμπλήρωση του ημιτελούς φράχτη με αύξηση του ύψους και τοποθέτηση ειδικού αποτρεπτικού πλέγματος στην κορυφή).
- Για το επαρχιακό οδικό δίκτυο της Δυτ. Μακεδονίας ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ σε συνεργασία με την Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας έχει τοποθετήσει πάνω από 40 ειδικές ενημερωτικές πινακίδες για τα σημεία-περάσματα των αρκούδων. Ειδικά για τη διάβαση του Κλειδίου στην Φλώρινα έχει προχωρήσει στην πιλοτική εγκατάσταση ειδικών ανακλαστήρων που προειδοποιούν τα ζώα όταν περνάει κάποιο όχημα από τον αυτοκινητόδρομο.
- Σημαντικό μέρος της εκστρατείας του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού σε περιβαλλοντικά ζητήματα αποτελεί και η αντίστοιχη ενημέρωση για τα θέματα που αφορούν στα προβλήματα της άγριας ζωής με τους δρόμους (με παραγωγή έντυπου υλικού, ειδικούς θεματικούς χώρους στο Κέντρο Ενημέρωσης για την Καφέ Αρκούδα, οργάνωση ειδικών συνεδρίων και ανάπτυξη διεθνών συνεργασιών) και λειτουργία της Ομάδας Άμεσης επέμβασης, οργάνωση και λειτουργία του Εθνικού Παρατηρητηρίου Τροχαίων Ατυχημάτων Άγριας Πανίδας.
Ήδη στις πρώτες 40 ημέρες του 2013 οι ενδείξεις είναι αρνητικές, καθώς έχουν σκοτωθεί δύο αρκούδες σε τροχαία ατυχήματα. Οι υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες φαίνεται ότι έχουν οδηγήσει κάποιες αρκούδες να βγουν από τη φωλιά διαχείμασης σε αναζήτηση τροφής.
Το ότι δεν έχει σημειωθεί ακόμη σοβαρός ανθρώπινος τραυματισμός στα πολυάριθμα τροχαία ατυχήματα με αρκούδες των τελευταίων ετών αποτελεί τυχαίο γεγονός.
Ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ υποβάλλει δημόσια για άλλη μια φορά έκκληση στα Υπουργεία Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων, Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας για επίσπευση και άμεση υλοποίηση των προτεινόμενων έργων για την παροχή της ασφαλούς λειτουργικότητας τόσο του οδικού δικτύου για τους πολίτες όσο και των φυσικών διαδρόμων επικοινωνίας για την άγρια πανίδα