Ολοκληρώθηκε χθες στο Μονομελές Πρωτοδικείο Κοζάνης, σε μια αίθουσα που γέμισε ασφυκτικά από εκατοντάδες κατοίκους, η εκδίκαση των απαλλοτριώσεων των ακινήτων της Μαυροπηγής, μετά την αναγκαστική απαλλοτρίωση του οικισμού από τη ΔΕΗ.
Πηγή:e-ptolemeos.gr
Η ακροαματική διαδικασία ήταν απρόσμενα σύντομη, καθώς αρχικά υπήρχε η εκτίμηση ότι η δίκη θα διαρκούσε αρκετές ημέρες, δεδομένου ότι η υπόθεση αφορά εκατοντάδες κατοίκους και εμπεριέχει συνολικά 720 κτηματολογικούς πίνακες.
Τελικώς η δίκη τελείωσε μέσα σε δύο ημέρες, επειδή εξετάστηκαν μόνο τρεις μάρτυρες, αν και οι μάρτυρες ήταν αρκετές δεκάδες. Κι’ αυτό γιατί η ΔΕΗ πρότεινε έναν μάρτυρα από την πλευρά της, γι’ αυτό οι συνήγοροί της ζήτησαν από το δικαστήριο να εξετάσει επίσης έναν μάρτυρα από την πλευρά των κατοίκων. Με την παρέμβαση των δικηγόρων των κατοίκων βρέθηκε συμβιβαστική λύση και εξετάστηκαν δύο μάρτυρες. Ειδικότερα κατέθεσε η δήμαρχος Εορδαίας, Παρασκευή Βρυζίδου, η οποία μίλησε για τις κοινόχρηστες υποδομές και ένας μηχανικός, ελεύθερος επαγγελματίας.
Η δήμαρχος Εορδαίας υπογράμμισε ότι «είναι καταστροφικό να αφανίζεται ένα ολόκληρο χωριό», γι’ αυτό πρόσθεσε ότι «πρέπει να ξανακτιστεί η καινούρια Μαυροπηγή, αλλά για να γίνει αυτό είναι απαραίτητο οι αποζημιώσεις για τις παλιές υποδομές να επαρκούν για την αντικατάσταση των νέων υποδομών στη νέα τοποθεσία». Μάλιστα η Π. Βρυζίδου με την ιδιότητα της μηχανικού, παρέθεσε μελέτες που δείχνουν ότι το κόστος των νέων υποδομών ανέρχεται περίπου στα 40 εκ. ευρώ και ενδεχομένως με κάποια έκπτωση που θα επιτευχθεί να μειωθεί στα 30 εκ. ευρώ, ποσό το οποίο πρέπει να καλυφθεί από τη ΔΕΗ. Να σημειωθεί ότι η ΔΕΗ με τον τρόπο που εκτιμά τις παλιές υποδομές, υπολογίζοντας μόνο τα υλικά, προσφέρει αποζημίωση για τις υποδομές της τάξης μόλις των 3-4 εκ. ευρώ!
Ο έτερος μάρτυρας των κατοίκων Νίκος Αραηλόπουλος, ο οποίος είναι μελετητής μηχανικός, υπογράμμισε ότι οι εκτιμήσεις της ΔΕΗ για τα ακίνητα είναι υποτιμημένες, καθώς ίδια ακίνητα με ίδιας ποιότητας υλικά, εντάσσονται σε διαφορετικές κατηγορίες. Στην υποτίμηση της αξίας των ακινήτων εκ μέρους της ΔΕΗ, συνηγορεί και το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις της επιχείρησης δεν έλαβαν υπόψη τη βασική αρχή της «ικανότητας της αντικατάστασης», πράγμα που παραδέχτηκε ο μοναδικός μάρτυρας της ΔΕΗ, όταν δέχτηκε «βροχή ερωτήσεων» από τους συνηγόρους των κατοίκων. Με άλλα λόγια η ΔΕΗ εκτιμά την αξία του ακινήτου που απαλλοτριώνει, με τους δικά της βεβαίως κριτήρια, χωρίς να υπολογίζει ότι αυτό το σπίτι πρέπει να αντικατασταθεί. Έτσι για μία οικία πρώτης κατηγορίας, η ΔΕΗ πρότεινε μέγιστη αποζημίωση 306 ευρώ ανά κυβικό μέτρο, ενώ οι δικηγόροι των κατοίκων αντιπρότειναν τιμή μονάδας 580 ευρώ ανά κυβικό μέτρο.
Την έντονη δυσφορία των δημοτών της Μαυροπηγής, προκάλεσε με την έναρξη της διαδικασίας, η προσπάθεια ενός εκ των συνηγόρων της ΔΕΗ να μειώσει ακόμη περισσότερο τις ήδη χαμηλές τιμές που ήδη πρότεινε η επιχείρηση, ο οποίος ζήτησε από το δικαστήριο «να μην κριθούν αποζημιώσιμα» σπίτια και κτίσματα που ενδεχομένως δεν διαθέτουν άδειες. Σε περίπτωση που τελικώς κριθούν «αποζημιώσιμα» από το δικαστήριο, τότε ζήτησε να χαρακτηριστούν ως «μειωμένης αξίας».
Τον ισχυρισμό του νομικού εκπροσώπου της ΔΕΗ αντέκρουσαν οι δικηγόροι των κατοίκων της Μαυροπηγής. Παίρνοντας το λόγο ο Βασίλης Τσιώτσιας, σημείωσε ότι «το κρίσιμο ζήτημα που τίθεται από τη ΔΕΗ είναι να μην αποζημιωθούν οικίες άριστης κατασκευής. Οι ιδιοκτήτες πρέπει να αποζημιωθούν με «πλήρη αποζημίωση» με βάση την αρχή της αντικατάστασης που ισχύει από τη νομολογία».
Ο πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Μαυροπηγής, Τάσος Εμμανουήλ, δήλωσε ότι «αντιλαμβανόμαστε ότι βούληση της ΔΕΗ είναι να κατεβάσει το δυνατόν το κόστος απαλλοτρίωσης. Ζητά να μην αποζημιωθούν κτίσματα που δεν έχουν άδειες, παρά το ότι είναι ξεκάθαρος ο νόμος για τις αποζημιώσεις που προβλέπει ότι το τίμημα θα είναι ικανό για να αντικαταστήσει ο ιδιοκτήτης το κτίσμα που χάνει. Σε καμιά περίπτωση δεν θέλω να πιστέψω ότι η επιχείρηση προτείνει σήμερα στις περιπτώσεις που υπάρχουν αυθαίρετα κτίσματα να πάνε οι κάτοικοι και να τα αντικαταστήσουνε με καινούργια αυθαίρετα. Επειδή τα κτίσματα που απαλλοτριώνει η ΔΕΗ θα πρέπει να αντικατασταθούν με νόμιμα κτίσματα, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το κόστος αυτής της νόμιμης διαδικασίας, προκειμένου να είναι δίκαιο σύμφωνα με το νόμο. Ζητούμενο για μας είναι το τίμημα να είναι ικανό για να αντικαταστήσουνε οι κάτοικοι, αυτό που σήμερα αναγκαστικά χάνουν για δημόσιο όφελος».
Επίσης, το δικαστήριο αποφάσισε να αυτοψία στον οικισμό της Μαυροπηγής για να διαμορφώσει ιδία άποψη. Η απόφαση του δικαστηρίου αναμένεται περίπου σε έξι μήνες. Μετά την έκδοση της απόφασης η ΔΕΗ θα πρέπει εντός 18 μηνών να καταθέσει το τίμημα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και να πάρει γραμμάτιο παρακατάθεσης, ώστε να γίνει η «συντέλεση απαλλοτρίωσης». Εντός έξι μηνών μπορεί να ασκηθεί έφεση στην απόφαση του μονομελούς πρωτοδικείου.