Ολογραφία – και νεκρούς ανασταίνει!

By Λένα Πλόσκα on 08/05/2012

Οταν οι ράπερ Dr. Dre και Snoop Dogg εμφανίστηκαν ζωντανά στο καλιφορνέζικο μουσικό φεστιβάλ Coachella το βράδυ της Κυριακής 15 Απριλίου, ήταν προγραμματισμένο να μοιραστούν τη σκηνή με μερικά από τα πιο τρανταχτά ονόματα της hip hop σκηνής:

τον Eminem, τον 50 Cent, τον Wiz Khalifa και τον Warren G.

Το δυνατότερο χειροκρότημα όμως εκείνη τη νύχτα ακούστηκε όταν στα μισά του σετ το κοινό αντίκρισε τον ράπερ Tupac Shakur που ανέβηκε για να ερμηνεύσει δύο επιτυχίες του με τίτλο «Hail Mary» και «2 of Americaz Most Wanted».

Μια λεπτομέρεια που δεν αγνοούσε κανείς από τους παρευρισκομένους ήταν ότι ο Tupac δεν είχε γεράσει ούτε μια μέρα από το 1996, όταν σε ηλικία 25 χρονών και ενώ οδηγούσε στο Las Vegas σκοτώθηκε από τέσσερις πυροβολισμούς, άγνωστης μέχρι σήμερα προέλευσης.

Ηταν φυσικά ένα ολόγραμμα, προϊόν μιας τεχνολογίας που επιτρέπει σε οποιονδήποτε χώρο την τρισδιάστατη προβολή οποιουδήποτε αντικειμένου ή προσώπου. Με τη βοήθειά της, σε εκείνο το σόου ο Tupac εμφανίστηκε στη σκηνή, άνοιξε τα χέρια διάπλατα, σήκωσε το μικρόφωνο, τραγούδησε, χόρεψε, «ράπαρε» με τους ομοτέχνους του όπως τον παλιό καλό καιρό και τελικά εξαϋλώθηκε υπό τους ήχους αιθέριων μελωδιών.

Ηταν το βασικό θέμα συζήτησης για ένα κοινό που μάλλον ένιωσε και λίγη ανατριχίλα ή δυσπιστία εκτός από ενθουσιασμό, σύμφωνα τουλάχιστον με σχόλια στα social media του στυλ «ήταν σαν να είδα φάντασμα», «ο Tupac είναι ο θεός ενσαρκωμένος» ή «ναι, αλλά μπορείς να δεις από μέσα του και η μορφή του τρεμοπαίζει». Από την πλευρά τους, οι αστέρες που έγιναν μάρτυρες της δεύτερης έλευσης του λατρεμένου συναδέλφου τους κινήθηκαν στο ίδιο, ανθρώπινο μήκος κύματος, γράφοντας στο twitter τους σχόλια όπως «νομίζω πως παραλίγο να κλάψω όταν είδα τον Tupac» (η ποπ σταρ Katy Perry), «αυτό το ολόγραμμα με κυνηγούσε στον ύπνο μου» (ο ράπερ Questlove) ή πληκτρολογώντας απλώς – και ίσως με κομμένη την ανάσα – τις λέξεις «Tupac-επιστροφή-απίστευτο» (η Rihanna).

Και όμως, η τεχνολογία που επιστρατεύτηκε δεν είχε μικρή ιστορία.

Η ανάσταση του Tupac επιτεύχθηκε χάρη σε μια βελτιωμένη έκδοση του «Φαντάσματος του Πέπερ», μιας μεθόδου παραγωγής οπτικών τρικ, γεννημένης στη βικτωριανή εποχή και της οποίας η εξέλιξη επιτρέπει πλέον προβολές τρισδιάστατων κινούμενων ολογραμμάτων σε σχεδόν οποιοδήποτε περιβάλλον.

Η βασική ιδέα τότε ήταν η ένωση δύο γωνιακών δωματίων (ενός σκοτεινού και ενός φωτισμένου) με έναν ημιδιαπερατό από την όραση του θεατή καθρέφτη. Μια φιγούρα (ένας ηθοποιός ντυμένος φάντασμα λόγου χάρη) βρισκόταν στο σκοτεινό δωμάτιο, δεχόταν το φως ενός προβολέα και τελικά εμφανιζόταν στον καθρέφτη που επέτρεπε να δεις από πίσω του, στο φωτισμένο τμήμα δηλαδή, στο οποίο το φάντασμα εμφανιζόταν ή εξαφανιζόταν, ανάλογα με το φως που δεχόταν στον δικό του χώρο.

Η βασική ιδέα στην Coachella περιλάμβανε ένα λεπτό επιμεταλλωμένο φιλμ στο μπροστινό μέρος της σκηνής, τοποθετημένο σε γωνία 45 μοιρών με τους θεατές, πάνω στο οποίο ένας κρυφός προτζέκτορας πρόβαλε τη μορφή του Tupac.

Η εικόνα του δεν ήταν ακριβώς τρισδιάστατη, μπορούσε όμως να κινείται και με τη βοήθεια ψηφιακού ήχου να τραγουδά.

«Είναι μια διαδικασία σε εξέλιξη, η τεχνολογία όμως βελτιώνεται διαρκώς» δήλωνε λίγες μέρες αργότερα ο James Rock, διευθυντής της βρετανικής Musion, της εταιρείας που διατηρεί την πατέντα της σύγχρονης μορφής του «Φαντάσματος του Πέπερ» και που επέτρεψε στην εταιρεία παραγωγής AV Concepts να τη χρησιμοποιήσει για να δημιουργήσει το ολόγραμμα του Tupac. «Οταν οι άνθρωποι συμφιλιωθούν με το τι μπορεί να πραγματοποιηθεί» συνέχιζε ο Rock «θα δούμε ακόμα πολλές περιπτώσεις αποθανόντων καλλιτεχνών να επανέρχονται στη ζωή. Προφανώς εγείρονται ζητήματα διαχείρισης κληρονομιάς ή πνευματικών δικαιωμάτων, όμως η τεχνολογία είναι εκεί και περιμένει».

Στην πραγματικότητα, ούτε η περίπτωση του Tupac είναι η πρώτη φορά που ένα ολόγραμμα χρησιμοποιείται στον χώρο της διασκέδασης. Τον περασμένο Νοέμβριο, η τραγουδίστρια Mariah Carey εμφανίστηκε ταυτόχρονα σε πέντε διαφορετικές συναυλίες και πέντε διαφορετικές χώρες, τουλάχιστον σαν τρισδιάστατη προβολή. Πρόσφατα, στα μουσικά βραβεία NRJ, τα μέλη του συγκροτήματος Black Eyed Peas ερμήνευσαν μερικά τραγούδια, επίσης ως ολογράμματα. Η ίδια τεχνολογία έχει επιστρατευτεί και από συγκροτήματα όπως οι Gorillaz που από το 2005 δίνουν τις περισσότερες συναυλίες τους με αυτόν τον τρόπο καθώς και για τη δημιουργία εικονικών ποπ σταρ όπως η Γιαπωνέζα Hatsune Miku, οι εμφανίσεις της οποίας πραγματοποιούνται με την ίδια μέθοδο.

Στην «εμφάνισή» του όμως στην Καλιφόρνια, ο Tupac έμοιαζε τόσο ζωντανός όσο οι θαυμαστές του θα επιθυμούσαν να είναι. Κάτι που μάλλον ίσχυε και για τον βρετανό τηλεοπτικό παραγωγό Simon Cowell, ο οποίος στα πεντηκοστά του γενέθλια προ διετίας παρήγγειλε στη Musion ένα ολόγραμμα του αγαπημένου του Frank Sinatra για να ερμηνεύσει μπροστά σε τετρακόσιους καλεσμένους το «Pennies from heaven» ή για τους καλεσμένους του μουσικού ριάλιτι «American Idol» που το 2007 έγιναν μάρτυρες ενός ντουέτου της Celine Dion και του Elvis Presley στο τραγούδι του τελευταίου, «If I can Dream».

Πλέον τα πάντα μοιάζουν πιθανά. Οπως η παλιότερη ανεκπλήρωτη ιδέα του «Cirque du Soleil», ενός σόου βασισμένου σε ολόγραμμα του Michael Jackson, που ενδέχεται σύντομα να γίνει πραγματικότητα, στα πλαίσια όμως μιας περιοδείας των Jackson 5 σε πλήρη σύνθεση.

Και όλα αυτά, μπορεί να ακούγονται αρκετά μακάβρια σενάρια μιας χαξλεϊκής επιστημονικής φαντασίας. Πόσο διαφέρουν όμως, πόσο λιγότερο μακάβρια είναι, από το να ακούς ευχάριστα ένα ηχείο με τη φωνή ενός τραγουδιστή που έχει αυτοκτονήσει ή από το να κλείνεσαι σε μια θεοσκότεινη αίθουσα και να παρακολουθείς μια ηθοποιό που χρόνια πριν έχασε τη ζωή της σε ένα αυτοκινητικό δυστύχημα; Ισως πολύ, ίσως καθόλου, ίσως τόσο όσο χρειάζεται για να δημιουργηθεί ένα CD, μία ταινία, ένα ολόγραμμα.