“Μπαράζ” αγωγών για μείωση ενοικίων επαγγελματικής στέγης και κατοικιών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη σε όλη τη χώρα, λόγω της βαθιάς οικονομικής κρίσης, την οποία τα δικαστήρια έχουν αρχίσει να δέχονται ως αιτία για αναπροσαρμογή των μισθωμάτων προς τα κάτω.
Πηγή:news247.gr
Σχετικές δικαστικές αποφάσεις περιφερειακών δικαστηρίων, έχουν αρχίσει να δέχονται ότι η τρέχουσα κακή οικονομική κατάσταση που οδήγησε τη χώρα στο ΔΝΤ, οι περικοπές αποδοχών, η ανεργία, οι απολύσεις, τα λουκέτα σε μαγαζιά και επιχειρήσεις, συνθέτουν ένα “παζλ” γεγονότων απρόβλεπτων (κατά τη συνήθη πορεία των συναλλαγών) που δικαιολογούν τη μείωση των ενοικίων διά της δικαστικής οδού.
Τα δικαστήρια δέχονται δηλαδή ότι έχει προκληθεί εκτάκτως και εντελώς απρόβλεπτα, μια πλήρης κατάλυση της ισορροπίας που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στις δύο αντισυμβαλλόμενες πλευρές (τους ιδιοκτήτες και τους ενοικιαστές) λόγω της οικονομικής κρίσης, με συνέπεια η μία πλευρά (των ενοικιαστών) να υφίσταται ουσιώδη έως υπερμεγέθη ζημιά και αντίστοιχα η άλλη να ωφελείται υπέρμετρα.
Κάτι τέτοιο είναι, όμως, αντίθετο στις αρχές της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών και όπου έχουν συμφωνηθεί υψηλά ενοίκια ή μεγάλη ετήσια αύξησή τους, τα δικαστήρια μπορούν να μειώσουν το ύψος των μισθωμάτων και τις αναπροσαρμογές τους.
Σημείο-κλειδί για τη δικαστική αυτή πτώση των ενοικίων αποτελεί η παραδοχή ότι οι σημερινές συνθήκες ρευστότητας της εσωτερικής και διεθνούς οικονομίας είναι τόσο ουσιώδεις που οδηγούν σε ανατροπές και είναι τόσο απρόβλεπτες, που αν γνώριζαν οι ενοικιαστές την επέλευση αυτής της κατάστασης, δεν θα είχαν συνάψει συμφωνίες με τόσο υψηλά ενοίκια.
Το στήριγμα στις σχετικές αγωγές δίνει η νομολογία του ΑΠ, που επιτρέπει τη δικαστική μείωση των ενοικίων (ή αντίθετα και την αύξησή τους) με εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 288 και 388 του Αστικού Κώδικα, όταν προκύπτουν σημαντικές μεταβολές των συνθηκών από λόγους απρόβλεπτους.
Κατά την ίδια αρεοπαγιτική νομολογία (2166/09 κλπ.), ως τέτοιοι απρόβλεπτοι λόγοι που δικαιολογούν τη δικαστική αναπροσαρμογή των ενοικίων, δεν μπορεί να αποτελέσουν η αυξομείωση των εισπράξεων και κερδών μιας επιχείρησης ή η αύξηση της αξίας ενός ακινήτου, ενώ αντίθετα έχουν αξιολογηθεί ως απρόβλεπτα γεγονότα η μεγάλη μετατροπή του πληθωρισμού, η σημαντική αυξομείωση της εμπορικότητας μιας περιοχής κ.λπ.