-Κλεοπάτρα Τσουχνικά: Η ανεργία ή η απώλεια της δουλειάς ενός γονέα σίγουρα επηρεάζει και το ρόλο του μέσα στην οικογένεια. Εμφανίζονται συναισθήματα όπως άγχος, πίεση, εκνευρισμός, θλίψη και δημιουργούνται περισσότερες εντάσεις στο σπίτι
-Γονείς και παιδιά τηλεφωνούν καθημερινά για θέματα που τους απασχολούν
-Διαφυλάσσεται το απόρρητο
– Τους πρώτους μήνες του 2016 περισσότερες από 3.000 κλήσεις, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 1.200 τηλεφωνικές συνεδρίες και ωφελήθηκαν περισσότεροι από 2.900 καλούντες
– Έδαφος κερδίζουν τα ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια μέσω Skype
Στην Ελλάδα του 2016 όπου η κρίση έχει απλώσει την σκιά της και έχει πλήξει κοινωνικές τάξεις σε μέγιστο σημείο οι οικογένειες είναι οι πυρήνες που κρατούν σταθερά τον κοινωνικό ιστό.
Τι γίνεται όμως όταν και αυτές πάλλονται από τα προβλήματα της καθημερινότητας όπου μετατρέπονται σε πελώρια κύματα τα οποία στο πέρασμα τους καταπίνουν ότι βρεθεί στο διάβα τους;
Ποια είναι πλέον η σχέση όπου έχουν οι γονείς με τα παιδιά -πια- όταν για ελάχιστα ευρώ αναγκάζονται να λείπουν από το σπίτι όλη μέρα;
Ποια είναι η σχέση όταν οι γονείς είναι άνεργοι και η ζωή τρέχει με τους δικούς της ιλιγγιώδεις ρυθμούς;
Τι συμβαίνει όταν τα παιδιά βρίσκονται στο κατώφλι της εφηβείας ή κατά την διάρκεια αυτής είναι αντιμέτωπα με τα θέματα των έντονων αλλαγών σε συνάρτηση με την κρίση;
Όταν χωρίζουν οι γονείς πως διαχειρίζονται το θέμα αυτό αναλόγως την ηλικία των παιδιών τους;
Αυτά είναι μόνο ελάχιστα από τα ερωτήματα που καλούνται να λύσουν οι ειδικοί επιστημονικοί συνεργάτες της Γραμμής 115-25 του Μαζί για το Παιδί.
Ακόμη και καταγγελίες κακοποίησης καταγράφουν και τις παραπέμπουν σε αρμόδιους λειτουργούς.
Δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί η Γραμμή 115-25 είναι μια σανίδα σωτηρίας για δεκάδες ή και εκατοντάδες ανθρώπους. Το συμπέρασμα είναι ότι η λύση των προβλημάτων βρίσκεται στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής.
3000 κλήσεις μόνο το πρώτο 4μηνο του 2016
Αρκεί κανείς να αναλογιστεί πως μόνο το πρώτο τετράμηνο του 2016 απαντήθηκαν περισσότερες από 3.000 κλήσεις, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 1.200 τηλεφωνικές συνεδρίες και ωφελήθηκαν περισσότεροι από 2.900 καλούντες.
Τα πιο συνηθισμένα θέματα που κλήθηκε να διαχειριστεί η επιστημονική ομάδα της Γραμμής ήταν κατά σειρά : η σχέση γονιών / παιδιών, οι σχολικές δυσκολίες, η εφηβεία, η οριοθέτηση, η επιθετικότητα / θυμός, η διαχείριση διαζυγίου με παιδιά και το άγχος.
Παράλληλα με τις κλήσεις για συμβουλευτική, ένα μικρότερο ποσοστό κλήσεων παραπέμπεται σε άλλες υπηρεσίες, όπως σε Κέντρα Ψυχικής Υγείας, στο Συνήγορο του παιδιού (για νομικά ζητήματα), στην Γραμμή Συμβουλευτικής Ενηλίκων και σε Κοινωνικά Παντοπωλεία και Κοινωνικές Υπηρεσίες Δήμων.
Αναφορικά με την λήψη καταγγελιών, οι κλήσεις αφορούν κυρίως τη ψυχική και σωματική κακοποίηση ανηλίκων ενώ, σε μικρότερο ποσοστό, την παραμέληση και την σεξουαλική παρενόχληση ανηλίκων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η οικονομική κρίση έχει προσθέσει στην θεματολογία της τηλεφωνικής υποστήριξης την πληροφόρηση για ενίσχυση σε είδος.
Ακολουθεί η συνέντευξη της κας. Κλεοπάτρας Τσουχνικά κοινωνικής λειτουργού η οποία ανήκει στο δυναμικό της ομάδας των επιστημόνων του 115-25. Η ίδια σκιαγραφεί το πώς λειτουργεί η Γραμμή 115-25 αλλά και πως επιλύονται τα θέματα που προκύπτουν. Στο τέλος της συνέντευξης θα ακολουθήσουν δύο περιστατικά που έχουν καταγραφεί στο αρχείο του 115-25.
Σε αυτό το σημείο να τονιστεί πως λειτουργεί και συμβουλευτική μέσω SKYPE για ανθρώπους που δεν μπορούν να μετακινηθούν ή βρίσκονται στην περιφέρεια. Ξεκίνησε το τελευταίο διάστημα σε πιλοτικό επίπεδο και τείνει να εφαρμοστεί καθώς έτυχε ευρείας αποδοχής από ανθρώπους αποκρυσμένων περιοχών της χώρας μας,
Τέλος να σημειωθεί ότι το σκίτσο είναι του Κερκυραίου καλλιτέχνη Σπύρου Μουρατίδη όπου ευαισθητοποιημένος για την συμβολή της Γραμμής 115-25 ζωγράφισε ένα παιδί τρομοκρατημένο αλλά που τελικά βρίσκει χείρα βοηθείας από την τηλεφωνική του γραμμή.
Ποιες είναι οι υπηρεσίες και οι δυνατότητες της γραμμής 11525 & του Συμβουλευτικού Κέντρου της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί»;
«Η Πανελλαδική τηλεφωνική γραμμή «11525» της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί» παρέχει συμβουλές σε γονείς, παιδιά και εφήβους για οποιοδήποτε θέμα τους απασχολεί.
Δέχεται 4 κατηγορίες κλήσεων:
-Συμβουλευτική για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίζει ανήλικο παιδί
-Παραπομπή σε αρμόδιους φορείς σε όλη τη Χώρα ανάλογα το περιστατικό
-Γενικότερες πληροφορίες για τις δράσεις της Ένωσης
-Ανώνυμες /επώνυμες καταγγελίες για περιστατικά κακοποίησης ανηλίκων.
Στελεχώνεται από Ψυχολόγους & Κοινωνικούς Λειτουργούς, καθώς και πλειάδα εθελοντών – συμβούλων ψυχικής υγείας, προκειμένου να ανταποκριθεί στα αιτήματα των γονιών – εκπαιδευτικών – εφήβων».
Το «Συμβουλευτικό Κέντρο» για παιδιά, εφήβους και γονείς της ένωσης «Μαζί για το Παιδί», απευθύνεται σε κάθε οικογένεια καθώς και στην εκπαιδευτική κοινότητα συμπληρώνοντας και διευρύνοντας τις υπηρεσίες που παρέχονται τηλεφωνικά μέσω της «Γραμμής 115 25».
Προσφέρει 3 υπηρεσίες:
Ατομικές, ομαδικές & οικογενειακές συνεδρίες με στόχο την ψυχολογική στήριξη και καθοδήγηση γονέων, παιδιών & εφήβων για πληθώρα θεμάτων (σχολικά προβλήματα, εφηβεία, διαχείριση σχέσεων, ρόλων και συναισθημάτων κ.α.)
Ομάδες Γονέων με στόχο την καθοδήγηση & την ψυχοσυναισθηματική στήριξη στο γονικό τους ρόλο.
Ψυχο-εκπαιδευτικά σεμινάρια με στόχο την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση γονέων που παρέχονται τόσο στο Συμβουλευτικό Κέντρο, όσο και στην Κοινότητα (Σχολεία, Σύλλογοι Γονέων κ.ά.)».
Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η γραμμή 115-25 ως το εργαλείο της λύσης για τα δαιδαλώδη προβλήματα της καθημερινότητας;
«H γραμμή 11525 δεν μπορεί φυσικά να «λύσει» τα καθημερινά προβλήματα των γονέων. Μπορεί όμως να είναι πολύ βοηθητική για ανθρώπους που καλούν και έχουν ανάγκη από στήριξη. Οι σύμβουλοι της γραμμής ακούν τα προβλήματά τους και, μέσα από την εκπαίδευσή τους και τις δεξιότητες επικοινωνίας τους, βοηθούν όσους καλούν να επεξεργαστούν τις δυσκολίες τους και να ανακαλύψουν τις πιο λειτουργικές για τους ίδιους λύσεις».
Μέσω της επαφής που έχετε με τους ανθρώπους που καλούν την γραμμή έχετε σκιαγραφήσει τα θέματα που πλήττουν την ελληνική κοινωνία και κατά επέκταση την ελληνική οικογένεια; Θεωρείτε πως η ανεργία έχει επισκιάσει γονείς και παιδιά και αν ναι σε τι βαθμό;
«Σχεδόν κάθε κλήση που δεχόμαστε αφορά τη σχέση των γονιών με τα παιδιά τους. Πολλές φορές εκλείπει η ανοιχτή επικοινωνία, γεγονός που δυσκολεύει την συνύπαρξη και την εγγύτητα και δημιουργεί έδαφος για προστριβές και συγκρούσεις.
Η ανεργία ή η απώλεια της δουλειάς ενός γονέα σίγουρα επηρεάζει και το ρόλο του μέσα στην οικογένεια. Εμφανίζονται συναισθήματα όπως άγχος, πίεση, εκνευρισμός, θλίψη και δημιουργούνται περισσότερες εντάσεις στο σπίτι. Το ζήτημα είναι πώς κανείς το διαχειρίζεται και το επεξεργάζεται μέσα στην οικογένεια. Τα παιδιά γνωρίζουν πολύ καλά τι συμβαίνει γύρω τους τα τελευταία χρόνια και για αυτό, αρκετές φορές, είναι πιο εύκολο για τους γονείς να συζητήσουν ανοιχτά με τα παιδιά για αυτές τις δυσκολίες. Από την άλλη, είναι σημαντικό οι γονείς να προσπαθούν να προστατεύουν τα παιδιά από αυτά τα προβλήματα και να τα επιβαρύνουν όσο το δυνατόν λιγότερο».
Η γραμμή 115-25 λειτουργεί από το 2009 ποιες είναι οι κυριότερες μεταλλάξεις της ελληνικής κοινωνίας; Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι οικογένειες τότε; Ποια είναι τα σημερινά;
«Στην αρχή της λειτουργίας της γραμμής τα θέματα που απασχολούσαν τους γονείς ήταν πιο απλά. Για παράδειγμα αφορούσαν την εκπαίδευση τουαλέτας, απλά ζητήματα οριοθέτησης, προβλήματα με το διάβασμα κ.ά. Τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει η φύση των κλήσεων και των αιτημάτων για συνεδρίες στο συμβουλευτικό κέντρο. Πράγματι, έχουν αυξηθεί οι κλήσεις γονέων που αναζητούν ενίσχυση σε είδος όπου και παραπέμπονται σε αντίστοιχους φορείς. Επίσης, τα θέματα που απασχολούν τους γονείς είναι πια βαθύτερα και πιο πολύπλοκα. Οι γονείς προβληματίζονται όλο και περισσότερο για τη σχέση τους με τα παιδιά, την προσωπική ανάπτυξη των παιδιών και την ψυχική τους υγεία συνολικότερα».
Το γεγονός ότι στην γραμμή 115-25 ο καλών έχει διασφαλισμένο το απόρρητο των προσωπικών του δεδομένων και σε συνάρτηση ότι η κλήση δεν καταγράφεται τον βοηθά ώστε να είναι πιο ανοιχτός;
«Η τήρηση του απορρήτου είναι πράγματι παράγοντας που βοηθάει κάποιον να απευθυνθεί στην υπηρεσία μας. Δεν είναι απαραίτητο να μας δώσει οποιοδήποτε στοιχείο (π.χ. όνομα, περιοχή απ’ όπου καλεί) που να αποκαλύπτει την ταυτότητά του εφόσον δεν το επιθυμεί. Από την άλλη, οι σύμβουλοι που απαντούν στις κλήσεις, δίνουν πάντα το ονοματεπώνυμό τους και προσκαλούν αυτόν που καλεί να κάνει το ίδιο εξηγώντας πάντα ότι διατηρείται το απόρρητο. Με αυτόν τον τρόπο, ο καλών μπορεί να ξαναμιλάει με τον ίδιο σύμβουλο και αυτό βοηθά να δημιουργηθεί μια σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσά τους που θα βοηθήσει αυτόν που καλεί να πάρει περισσότερη στήριξη και να αναπτυχθεί».
Το τελευταίο διάστημα έχετε ξεκινήσει να κάνετε ομάδες στήριξης γονέων και ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια μέσω Skype. Θα μας πείτε δυο λόγια για αυτές και την φιλοσοφία τους;
«Το Συμβουλευτικό Κέντρο του «Μαζί για το Παιδί» εμπλουτίζει τις υπηρεσίες του με σκοπό την εξυπηρέτηση κοινωνικών ομάδων που αδυνατούν να επισκεφθούν τις εγκαταστάσεις του στο Κέντρο Αλληλεγγύης Αθηνών.
Πρόκειται για την καινοτόμο κοινωνική πρωτοβουλία eλα, μια πιλοτική ηλεκτρονική υπηρεσία που δίνει τη δυνατότητα σε γονείς και παιδιά που διαμένουν στην επαρχία, άτομα με ειδικές ανάγκες και περιορισμένη κινητικότητα, καθώς και σχολεία, συλλόγους γονέων και οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, εκτός νομού Αττικής, να λαμβάνουν ηλεκτρονικά τις υπηρεσίες που προσφέρει το Συμβουλευτικό Κέντρο «Μαζί για το Παιδί».
Το συμβουλευτικό κέντρο εξοπλίστηκε κατάλληλα ώστε να δίνει πλέον τη δυνατότητα στους ωφελούμενους να συμμετέχουν και να χρησιμοποιούν δωρεάν μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Skype, τις ακόλουθες υπηρεσίες:
– Οnline Ομάδες Στήριξης Γονέων, οι οποίες θα πραγματοποιούνται με την καθοδήγηση ψυχολόγου.
– Οnline ψυχο-εκπαιδευτικά σεμινάρια για θέματα που αφορούν τη σύγχρονη οικογένεια (σχολικές δυσκολίες, διαχείριση διαζυγίου, άγχος, σχολικός εκφοβισμός, ενίσχυση αυτοεκτίμησης κ.α.)».
Ακολουθούν δύο περιστατικά:
Γεφυρώνοντας το χάσμα και κατευνάζοντας την ένταση:
Η Μαρία απευθύνθηκε στη Γραμμή 11525 του «Μαζί για το Παιδί» έπειτα από παρότρυνση μιας φίλης της για τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε με τον μεσαίο της γιο, 6 ετών. Είχε χωρίσει με το σύζυγό της πριν 4 χρόνια και έκτοτε μεγάλωνε τα τρία της παιδιά μόνη. Δυσκολευόταν πολύ να του βάλει όρια και να συνεργαστεί μαζί του. Δεν την άκουγε σχεδόν ποτέ και κατέφευγε σε διάφορες προκλητικές και ζημιογόνες συμπεριφορές για τον ίδιο, όπως για παράδειγμα να χτυπά τον εαυτό του όποτε του φώναζε ή του αρνιόταν κάτι. Όλη αυτή η συμπεριφορά εκδηλωνόταν μόνο στο σπίτι.
Η μητέρα δυσκολευόταν πολύ στην αρχή να ζητήσει βοήθεια αλλά ένιωθε πλέον ότι η όλη κατάσταση της προκαλούσε μεγάλη ένταση με αποτέλεσμα να επηρεάζει τη συμπεριφορά της και προς τα υπόλοιπα παιδιά. Ήταν πολύ φορτισμένη συναισθηματικά και κουρασμένη. Προτάθηκε στη μητέρα να έρθει στο συμβουλευτικό κέντρο και έτσι πραγματοποιήθηκαν 4 συνεδρίες. Στη συνέχεια παρακολούθησε μια ομάδα στήριξης γονέων του συμβουλευτικού κέντρου με θέμα τις μονογονεϊκές οικογένειες.
Στη διάρκεια των συναντήσεων δούλεψε πολύ το συναίσθημά της και την δυσκολία της να επικοινωνήσει ουσιαστικά με το γιο της. Συνειδητοποίησε ότι ο γιος της λειτουργούσε κατά κάποιο τρόπο ως καθρέφτης δικός της. Η ίδια δεν εξέφραζε τα συναισθήματά της και ο γιος της έκανε το ίδιο, τα εκτόνωνε με άχαρο και έντονο τρόπο. Μαζί με την ψυχολόγο εστίασαν στο πώς η ίδια μπορεί να ενισχύσει την έκφραση του συναισθήματος του γιου της, να βάζουν με πιο λειτουργικό τρόπο τα όρια και να συζητούν περισσότερο.
Από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες, ο γιος της άρχισε να αλλάζει σιγά σιγά συμπεριφορά και οι εντάσεις να μειώνονται σε συχνότητα και διάρκεια. Έπειτα από 4 μήνες και την εμπειρία της στην ομάδα, ανέφερε ότι νιώθει πολύ ανακουφισμένη. Στην ομάδα μοιράστηκε τους προβληματισμούς της και αντιλήφθηκε ότι δεν ήταν μόνη. Μέσα από την αλληλεπίδραση και το μοίρασμα με τους άλλους γονείς βοηθήθηκε πολύ, διαμόρφωσε μια πιο θετική και λειτουργική προσέγγιση στα πράγματα και πλέον αναφέρει ότι η κατάσταση στο σπίτι και η σχέση της με το γιο της έχουν βελτιωθεί πολύ.
Καταγγελία κακοποίησης ανηλίκου:
Στην τηλεφωνική Γραμμή 11525 του «Μαζί για το Παιδί» κάλεσε γείτονας από περιοχή της Αθήνας προκειμένου να κάνει ανώνυμη καταγγελία για περιστατικό κακοποίησης ανήλικων παιδιών από τους γονείς.
Η καταγγελία αφορούσε τον κύριο …………………..και τη σύζυγό του κυρία ………………………οι οποίοι διαμένουν με τα δυο ανήλικα παιδιά τους (……………17 ετών-αγόρι και ……………..4 ετών-κορίτσι) στο ……………..και συγκεκριμένα στην οδό………………., σε μονοκατοικία.
Σύμφωνα με το άτομο που έκανε τη καταγγελία, ο κύριος …………………..και η κυρία …………………….κακοποιούν ψυχολογικά, εκμεταλλεύονται οικονομικά και παραμελούν τα δυο ανήλικα παιδιά τους.
Συγκεκριμένα αναφέρθηκε από το άτομο που έκανε την καταγγελία ότι ο κύριος ………………είναι χρήστης ουσιών, ενώ η κυρία …………………αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα με το αλκοόλ.
Ο κύριος………………….., προκειμένου να εξασφαλίσει τη δόση του, εκμεταλλεύεται οικονομικά τα δυο ανήλικα παιδιά του, (τα ωθεί σε επαιτεία) ενώ και οι δυο γονείς αναφέρθηκε ότι είναι ακατάλληλοι στο ρόλο τους ως γονείς.
Επιπλέον, το άτομο που έκανε την καταγγελία, ανέφερε ότι και οι δυο γονείς παραμελούν τα δυο ανήλικα παιδιά τους. Ο κύριος ………….κάνει χρήση ουσιών ακόμα και μπροστά στα ανήλικα παιδιά του, ενώ στο σπίτι επικρατεί το αδιαχώρητο. Δεν τηρούνται οι βασικοί κανόνες υγιεινής και μαζί τους μένουν άλλες δυο οικογένειες. Τέλος αναφέρθηκε ότι ο κύριος …………..και η κυρία …………….έχουν άλλα δυο παιδιά που δε ζουν μαζί τους (κορίτσι 18 ετών και κορίτσι 16 ετών το οποίο φιλοξενείται σε ξενώνα).
Για το συγκεκριμένο περιστατικό ενημερώθηκε άμεσα η Εισαγγελία Ανηλίκων Αθηνών με σχετικό έγγραφο που στάλθηκε από τη Γραμμή 11525 του «Μαζί για το Παιδί» περιγράφοντας τη κατάσταση. Κατόπιν Εισαγγελικής εντολής επισκέφθηκε την οικογένεια Κοινωνικός Λειτουργός προκειμένου να διερευνήσει το συγκεκριμένο περιστατικό.
Μετά από την ενημέρωση της Εισαγγελίας από τον Κοινωνικό Λειτουργό μέσω της Κοινωνικής έρευνας, θα παρθούν τα κατάλληλα μέτρα από τον Εισαγγελέα προκειμένου να προστατευτούν τα ανήλικα παιδιά της οικογένειας. Συνήθως γίνεται μια σύσταση προς τους γονείς, οι οποίοι παρακολουθούνται από Κοινωνικό Λειτουργό ή και Ψυχολόγο εάν χρειαστεί, ενώ σε επείγοντα περιστατικά γίνεται απομάκρυνση των ανήλικων παιδιών από το οικογενειακό τους περιβάλλον, (φιλοξενούνται σε ξενώνες-ιδρύματα).
Λευτέρης Θεοδωρακόπουλος
Δημοσιογράφος – blogger – Διαχειριστής του Πινακίου (https://pinakio.blogspot.gr/)
