Άλλα ονόματα Τερμεσός ,Τέμενος, Τεμιζόνιουμ ,Μαχιμιανούπολη , Θαμψιόπολη , Στεφάνη , Κύρωση , Temizonium, Termesos, Τemen(n)os , Cirrhosis , Stefani, Istefani Tefenni
Σταύρου Π. Καπλάνογλου Σπάρταλη εκ πατρός
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
To Θεμισώνιο ήταν αρχικά πόλη της Φρυγίας, κοντά στα σύνορα της Πισιδίας, απ’ όπου σε μεταγενέστερους χρόνους εντάχθηκε στην Πισιδία και θεωρούνταν πόλη της ,σήμερα ανήκει με το όνομα Τεφέννι στην επαρχία Βουρδουρίου που και αυτή ανήκει για το μεγαλύτερο διάστημα στην Πισιδία και αποτελεί ομώνυμη περιφέρεια ( του Τεφενίου που αντιστοιχεί σε δημοτικό διαμέρισμα στην Ελληνική επικράτεια )
-Η Φρυγία
Η Φρυγία ήταν αρχαίο βασίλειο της Μικράς Ασίας, που είχε διαφορετική έκταση σε διαφορετικές περιόδους.
Κάτω από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία η Φρυγία οριοθετήθηκε στα δυτικά από τη Μυσία, τη Λυδία και την Καρία. στα νότια από τη Λυκία και την Πισιδία. ανατολικά από τη Λυκαονία,και τη Γαλατία και στα βόρεια από τη Βιθυνία.
Πισιδία Γαλατία και Λυκαονία συχνά υπολογιζόταν τμήματα της Φρυγίας.
Οι Φρύγες αναφέρονται από τον Όμηρο ως εγκατεστημένοι στις όχθες του Σαγγαρίου, όπου μεταγενέστεροι συγγραφείς μας λένε για το ισχυρό Φρυγικό βασίλειο του Γόρδιου και του Μίδα.
Οι ρίζες των Φρυγών βρισκόταν στην περιοχή των Βαλκανίων και μάλιστα στην περιοχή γύρω από λίμνες , Μεγάλη και Μικρή Πρέσπα που στους αρχαίους χρόνους έφεραν το όνομα Μικρή και Μεγάλη Βρυγιής .
Το όνομα επί Βυζαντινής εποχής ήταν Στεφάνη παρέμενε έτσι μέχρι τον 13ο αιώνα όποτε μετά την είσοδο και την κατάληψη από τους Οθωμανούς το όνομα αλλοιώθηκε και έγινε Istefani από το Ις +Στεφάνη κατά την προσφιλή μέθοδο των Σελτζούκων Τούρκων
Λόγω του σεισμού που συνέβη στην περιοχή το 1882, το παλιό κέντρο οικισμού εγκαταλείφθηκε και εγκαταστάθηκε στη σημερινή του θέση, και το 1886, το όνομα του Istefani άλλαξε και έγινε περιοχή με το όνομα Τεφέννι .
Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΙΦΕΝΙΟΥ
.Η περιοχή στο δυτικό τμήμα είναι πλήρως δασωμένη.
Το ψηλότερο βουνό της περιοχής είναι το βουνό Eseler.
Δεδομένου ότι η περιοχή Tefenni είναι μια πύλη μεταξύ της Περιφέρειας της Μεσογείου και της Κεντρικής Μ. Ασίας, είναι υπό την επίδραση του κλίματος και των δύο περιοχών. Το υψόμετρο είναι 1200 μέτρα.
Επομένως, τα καλοκαίρια είναι ζεστά και ξηρά και οι χειμώνες είναι κρύοι και βροχεροί. Γενικά η θερμοκρασία κυμαίνεται –21 και +36 βαθμων Κελσίου
Υπάρχουν πολλά μικρά ποτάμια και ρυάκια, αλλά λόγω των ζεστών καλοκαιριών μερικά από αυτά είναι ξηρά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ Η ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗ ΜΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΘΕΣΜΙΣΘΟΝΙΟΝ ( Themisonium )
To Θεσμισθόνιον βρισκόταν στην επαρχία της Μεγάλης Φρυγίας, στις όχθες του ποταμού Λύκου που ήταν ο αριστερός παραπόταμος του Μαιάνδρου .
O ποταμός Λύκος (τουρκικά: Çürüksu) ήταν το όνομα ενός ποταμού στην αρχαία Φρυγία, ενός παραποτάμου του Μαιάνδρου, που ενώνονταν με αυτόν λίγα χιλιόμετρα νότια της Τρίπολης της Φρυγίας. Είχε τις πηγές του στο ανατολικό τμήμα του όρους Κάδμου, κοντά σε αυτές του Μαιάνδρου και έρεε σε δυτική κατεύθυνση προς τις Κολοσσές, κοντά στις οποίες εξαφανίζονταν σε ένα χάσμα και επανεμφανιζόταν, μετά από απόσταση πέντε σταδίων και αφού περνούσε από την Λαοδίκεια, εξέβαλε στον Μαίανδρο.
Ο Arundell (Discoveries, ii. Σελ. 136), καθοδηγούμενος από ένα νόμισμα του τόπου, καθορίζει τη θέση του στον ποταμό Azanes και πιστεύει ότι τα ερείπια στο Kai Hissar είναι αυτά του Themisonium. αλλά ο Kiepert (στο Funf Inschriften του Franz, σελ. 29) πιστεύει ότι τα ερείπια του Kisel Hisser, τα οποία παίρνει ο Arundell για να σημαδέψει την τοποθεσία της Κίβυρα (Cibyra, ) είναι αυτά του Themisonium.
Ο διάσημος Γάλλος περιηγητής Charles Taxierr αναφέρει ως Tefenni στο έργο του «Μικρά Ασία».
Είναι γραμμένο ως Temizonium στην αρχαιότητα.
Στο παράρτημα του βιβλίου, οι Πέρσες, ο Μέγας Αλέξανδρος, το έδειξαν ως Temizonium στους χάρτες που ανήκαν στη Ρωμαϊκή Περίοδο.
Η θέση του Τεφέννι έμεινε κενή στον χάρτη της Βυζαντινής Περιόδου και εμφανίστηκε ως Tεφέννι στην Οθωμανική Περίοδο.
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ
Η περιοχή βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της επαρχίας (Δήμου ) του Βουρδουρίου
Η πρωτεύουσα της επαρχίας το αρχαίο Ελληνικό Πολυδώριον ή Βουρδούρι του 1922 ή Burdur σήμερα απέχει 71 χλμ. από την πόλη του Τεφενιου
Από την Σπάρτη το Τεφεννι απέχει 101 χλμ.
Από την Λαοδίκεια (Denizli ) 135 χλμ.
Από την αρχαία πόλη Κιβύρα (Kibyra ) απέχει 40 χλμ.
Από την Αττάλεια. (Antalya)και 138 χλμ.
ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΟ 1922
Το σημερινό Τεφέννι που η ονομασία του είναι παραφθορά του ονόματος Στεφάνι εμφανίζει Ελληνορθόδοξο -πληθυσμό το 1914 στην απογραφή.
Στην απογραφή του 1881-1893 έχουν καταγράφει 17878 κάτοικοι Μουσουλμάνοι κανένας αλλόθρησκος
Όμως στην απογραφή του 1914 οι Μουσουλμάνοι έφτασαν στους 27.671 ,οι Έλληνες στους 86 και οι Αρμένιοι στους 24 κατοίκους
ΟΝΟΜΑ
Το σημερινό Tefenni είναι ένας πολύ παλιός οικισμός που χρονολογείται χιλιάδες χρόνια (2500-2300 π.Χ.). Για το λόγο αυτό, τον φώναζαν με διαφορετικά ονόματα που σχετίζονται με τις περιόδους που πέρασε. Αναφέρεται ως Τερμεσός ,Τέμενος, Τεμιζόνιουμ ,Μαχιμιανούπολη , Στεφάνη , Κύρωση ή αν θέλετε στα Λατινικά
Temizonium, Temenos, Stefani, Cirrhosis (Tefenni).
Το αναφερωμενο νόμισμα του Τεμιζόνιουμ – Themisonium στη Φρυγία, με το όνομα Azanes, παραπέμπει σε ένα είναι ένας ποταμιο-θεό, στοιχεία που δείχνουν ότι κάποιο ποτάμι βρίσκεται κοντά ή κοντά στο Θεμισώνιο. Η τοποθεσία του Themisonium δεν φαίνεται να είναι σίγουρη. και τίποτα περισσότερο δεν φαίνεται να είναι γνωστό για τον ποταμό Αζάνες, αν και το συμπέρασμα από το νόμισμα, ότι υπήρχε ένας ποταμός με αυτό το όνομα, δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθεί.
– Θεμισθόνιον Termesos, Temizonium,
Θεμισθόνιον ή Θεμισώνιον ηταν η πρώτη ονομασία του οικισμού από την εποχή που στην περιοχή ήταν εγκαταστημένοι οι Φρύγες ,Τους κατοίκους της πόλης τους αποκαλούσαν Θεμισώνιους),
Εμφανίζεται σε νομίσματα έως το υ τελευταίου χρόνους πριν την έλευση του Χριστού ,αυτό τουλάχιστον φαίνεται από νομίσματα που έχουν εκδοθεί
–Τέμενος – Temen(n)os
Πιστεύεται ότι το όνομα του Tefenni στην κλασική εποχή ήταν Temennos»,. Η έννοια του temennos αναφέρεται στον 20ο τόμο της AnaBritannica ως εξής. «Ελληνική τειχισμένη γη που περιέχει ναό ή βωμό. Εκτός από τον ναό, τα κτίρια όπου κάθονται ιερείς, κρήνες, ιερά δέντρα κ.λπ. υπήρχε.” είναι γραμμένο.
–Μαχιμιανούπολη
Το 535 μ. X.: έχει καταγραφή το όνομα Maksimianópolis [Ελληνικά για την «πόλη του Μαξιμιλιανού » Ονομάστηκε προς τιμήν του Μαξιμιλιανού , ο οποίος ήταν αυτοκράτορας το 286-305. και ενδεχόμενα από τότε να υπήρχε
– Στέμμα ή Στεφάνη
Αυτό το όνομα πρέπει να έφερε η πόλη από το 535 μ.Χ που είδαμε να έχει προς τιμή του Μαξιμιλιανού και την καθιέρωση του Χριστιανισμού επί Βυζαντίου
– Θαμψιόπολη -Thampsiopolis
Το 869 μ.Χ. εμφανίζεται σε εκκλησιαστική σύναξη εκπρόσωπος της πόλης Θαπσιοπολης που φαίνεται να είναι το τότε όνομα της .
– Stefani,
Ιδρύθηκε ως το χωριό «Ιστεφάνι» της βυζαντινής εποχή.
— Istefani
Είναι η παραφθορά του ελληνικού ονόματος στέμμα ή στεφάνη από τους Οθωμανούς [ελληνικό στέφανο “στέμμα”Λόγω του σεισμού που σημειώθηκε στην περιοχή το 1882, ο παλιός οικισμός εγκαταλείφθηκε και εγκαταστάθηκε το την τρέχουσα τοποθεσία του,
Ως συνήθως οι Οθωμανοί σε πολλά τοπωνύμια έχοντας πρόβλημα με την εκφορά του λόγου με τα σύμφωνα τοποθετοθςν μπροστά από την λέξη τι Ιs Έτσι βλέπουμε την Νίκαια να γίνεται Ισνικ ,την Σμύρνη Ισμιρ την Κωνσταντινούπολη Ισταμπουλ ,εν προκειμένου το Στεφάνι έγινε Ισ+στεφάνι = Ισστεφάνι = Ιστεφανι
1891c Tefenni. SN
-Sinoz
Κατά την Οθωμανική περίοδο, είναι επίσης γνωστό ως Tefenni (συνώνυμο) Siroz μεταξύ των διοικητικών ενοτήτων του Hamit Sanjak. . Σε χάρτη μεταξύ 1522 και 1567 ,το SIROZ βρίσκεται ως Tefenni.
–Tefenni
Το 1886 το όνομα “Istefani” άλλαξε σε “Tefenni”.
Υπάρχει μια άποψη που υποστηριζεται από κάποιους Τούρκους ότι. Η περιοχή, η οποία πήρε το όνομά της από την κόρη ενός Ιταλού στρατηγού ονόματι Tiffany και αργότερα άλλαξε σε Tefenni,
ΙΣΤΟΡΙΑ
Είναι πιθανό να υπάρχουν στην γύρω περιοχή ίχνη Χετταίων, Φρυγίων, Λυδίων, Λυκίων, Μπαλμπαύρων, Μπουμπούν, Οινόντα, Ελληνιστικών, Ρωμαίων, Χαμιτολλάρι και Οθωμανικών περιόδων
Πολύ πιθανόν να ήταν Ελληνιστική πόλη όπως κρίνεται από την ονομασία της. Αγνοείται όμως ο ιδρυτής της.
Υπάρχουν στην ελληνιστική ιστορία τρία πρόσωπα με το όνομα Θεμίσων: ο ένας ήταν ναύαρχος του Αντιγόνου Μονοφθάλμου,
Ο δεύτερος ήταν φίλος και αξιωματικός του Αντιόχου Β΄ και ο τρίτος φίλος του Αντιόχου Γ΄.
Δεν αποκλείεται να ιδρύθηκε από κάποιους εκ των ανωτέρω βασιλέων προς τιμήν ενός εκ των φίλων τους.
Κατά την εισβολή των Γαλατών (279 π.Χ.), οι Θεμισωνείς αφού συμβουλεύτηκαν τα μαντεία του Ηρακλέους, του Απόλλωνος και του Ερμού, σώθηκαν σε ένα σπήλαιο που απείχε 30 στάδια από την πόλη.
Προς ευγνωμοσύνη λοιπόν στους προαναφερθέντες θεούς, τους έστησαν αγάλματα προς τιμήν τους στην είσοδο της σπηλιάς, οι οποίοι κατά τον Παυσανία λέγονταν σπηλαΐται (Χ,32,3).
Μετά την έλευση των Ρωμαίων η πόλη εντάχθηκε στο Βυζάντιο.
Ιδρύθηκε ως το χωριό «Στεφάνι» της βυζαντινής εποχής μεταξύ 500 και 800 μ.Χ Έμεινε υπό την κυριαρχία του Βυζαντίου μέχρι τον 13ο αιώνα. και από Τον αιώνα αυτο καταλήφθηκε από τους Τούρμεν, τους Σελτζούκους και τους Οθωμανούς, αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τα ιστορικά αρχεία που έχουμε, η φυλή Kınalı εγκαταστάθηκε στην περιοχή, η οποία περιλαμβάνει τον Gölhisar, μεταξύ 1071-1100 μ.Χ. . Το όνομα της περιοχής έγινε αργότερα Tirkemi
Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΟΥ ΔΩΔΕΚΑΘΕΟΥ ΣΤΟ ΘΕΜΙΣΩΝΙΟ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ
Η μικρή αναφορά του Παυσανία για τους Γαλάτες και τους Θεσμισωνείς που θέλησαν να κρυφτούν στην σπηλιά για να γλυτώσουν δείχνει το πιστεύω τους στους θεούς των Ελλήνων τους Ολύμπιους Θεούς
Αναφέρονται ο Απόλλων και ο Ερμής αλλά και ο ημίθεος Ηρακλής
Επίσης από τα λίγα νομίσματα που βρήκαμε βλέπουμε να εμφανίζονται σε αυτά ο Δίας και η Αρτέμης , η Αθήνα ,ο Ποσειδώνας και ο θεός Σώζων
–Ο θεός Σώζων ( CΩZΩN ) σε νομίσματα
Ο αρχαίος θεός Σώζων (CΩZΩN) .ηταν θεός γνωστός στην Μ.Ασια και τον τον Ελληνισμό της .
Πατρίδα του θεωρείτο η Πισιδία από όπου η λατρεία του εξαπλώθηκε στη Φρυγία, την Καρία, την Παμφυλία και τη Λυκία.
Λίγοι είναι γνωστά για αυτόν.
Το όνομά του βρίσκεται μόνο σε επιγραφές και σε νομίσματα:
1. Νομίσματα από την Αntiochia ad Maeandrum in Caria
2. Aphrodisias in Caria:
Ένα νόμισμα του Αυγούστου, που έχω παρουσιάσει εδώ, με το όνομα CΩZON σε αναθ.
3 Νομίσματα από τη Μαστουρία της Λυδίας:
Εδώ η απεικόνιση ανακαλεί τον Απόλλωνα με κλαδί και λύρα.
Ονομάζεται μερικές φορές Απόλλων Τυριμναίος ή Ήρωας Μασταύρος , όταν απεικονίζεται ως ο αναβάτης-θεός
**4. Νομίσματα από το Θεμισώνιο της Παμφυλίας
Το όνομα Σώζων είναι σίγουρα ελληνικό, ακόμη κι αν ο χαρακτήρας του φέρει διακριτά ανατολίτικα χαρακτηριστικά.
Δείχνει λοιπόν έναν ιδιότυπο συνδυασμό ελληνικής μυθολογίας και τοπικής πίστης (Roscher).
Ο Ramsay έχει υποθέσει ότι ο Σώζων (Sozon ) είναι μια ελληνική αναδιαμόρφωση του Θρακο-Ελληνα Σαμπάζιου ( Sabazios).
Ο Cumont συνέστησε αυτήν την εξίσωση επειδή οι λάτρεις της λατρείας του Σώζον έχουν συγχωνευθεί με Εβραίους πιστούς και έχουν ταυτίσει τον Σαμπάζιο με τον Ζεβαώθ.
Αυτό είχε ήδη σκεφτεί ο Πλούταρχος, κυρίως λόγω της ομοιότητας των τελετών τους.
Ο Σαμπάζιος ήταν μια θεότητα της Μ. Ασιας που συνδέθηκε από τους Έλληνες με τον Διόνυσο και τον Ζαγρέα. Το Zebaoth είναι ένα χαρακτηριστικό της μεγαλειότητας του Θεού στον συνδυασμό Jahwe Zebaoth , που σημαίνει ” Κύριος των δυνάμεων
–Ο θεός Σώζων ( CΩZΩN ) σε αναθηματικές πινακίδες
Σε αναθηματικές πινακίδες απεικονίζεται ως ιππέας με ρόπαλο ή διπλό τσεκούρι.
Η επιγραφή μερικές φορές αναφέρεται στον Απόλλωνα ή έναν ιππικό Ήλιο. Στο πλαίσιο αυτών των αντιλήψεων ανήκει και ο Θράκας Καβαλάρης-Θεός που μερικές φορές ονομάζεται και Ήλιος.
Εδώ Ο Σώζων συγκλίνει με τον Απόλλωνα και τον Ήλιο.
Ο Σώζων είναι επίσης γνωστός ως επίθετο του Δία και σημαίνει σε αυτό το πλαίσιο όπως ο Σώτερ (=Λυτρωτής).
Σε αυτή την περίπτωση ο Δίας θεωρείται ως θεός της συγκομιδής που από την άλλη πλευρά μπορεί να καταστρέψει τη σοδειά με τη χαλαζόπτωση του. Αυτό το χαρακτηριστικό διπλής όψης είναι επίσης γνωστό για τον Απόλλωνα.
Στην ύστερη αρχαιότητα η Απολλωνία στην Πισιδία το σημερινό Ουλουμπορλού ονομαζόταν Σωζόπολη.
Σε προηγούμενη δημοσίευση για την πόλη αυτή ,γράψαμε αυτό που βρήκαμε τότε στην βιβλιογραφία ότι το παλιό αυτό όνομα δόθηκε στην αρχαία Απολλωνία της Πισιδίας προς τιμή του Αγίου Ζώσιμου που μαρτύρησε στην πόλη. Στην αναζήτηση του αρχαίου θεού με το όνομα Σώζων είδαμε να αποδίδουν κάποιοι την ονομασία της Πισιδίκης πόλης στον αρχαίο ποτάμιο Θεό.
Η μόνη παρατήρηση που μπορούμε να κάνουμε είναι ότι από ότι φαίνεται ο θεός αυτός για το οποίο είδαμε κάπου χαρακτηρίζετε και ως ποτάμιος θεός , συνδέεται με το Απόλλωνα ,αντίστοιχες είναι και οι περιπτώσεις της Σωζόπολης της Βουλγαρίας και της Σωζόπολης ή Απολλωνίας Ποντικής που βρίσκεται στις βόρειες ακτές της Μ. Ασίας κοντά στην Σαφράμπολη.
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
Ο Le Quien αναφέρει το όνομα ενός μόνο επισκόπου του Θεμισωνίου,
Υπήρχε έδρα στη Θαμψιόπολη,(ονομασία του Τεφενίου επί Βυζαντίου για μικρο διάστημα ) με δύο επισκόπους: τον Ζώσιμο, που έζησε το 451, και τον Ιωάννη, παρών στη Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης, 869.
Αυτές οι δύο έδρες είναι σίγουρα ένα και το αυτό. :
Η Θαμψιόπολη, που αναφέρεται στο «Notitiae episcopatuum» από τον δέκατο έως τον δέκατο τρίτο αιώνα, δεν είναι άλλη από το Θεμισώνιο.
Αν το προηγούμενο “Notitiae episcopatuum” δεν λέει τίποτα γι’ αυτό, βλέπε πιθανώς επειδή ενώθηκε με την Agathe Come, για τους επισκόπους της οποίας δεν υπάρχει καμία ειδοποίηση, και η οποία εξαφανίστηκε από τους μεταγενέστερους “Notitiae”.
Στους δύο επισκόπους που αναφέρθηκαν παραπάνω μπορούμε να προσθέσουμε τον Μάγκνους, που ήταν παρών στη Σύνοδο της Σελεύκειας, 359 μ.Χ.
ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΟ ΤΕΦΕΝΙ ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΡΟΦΗ
Καμιά πληροφορία δεν υπάρχει για την Ελληνορθόδοξη κοινότητα του Τεφενίου του 1914 που αναφέρεται στην απογραφή και συμπεριλάμβανε κατά τους Τούρκους 86 άτομα και φυσικά δεν υπάρχει πληροφορία για την αντίστοιχη κοινότητα των 24 Αρμενίων
Ερευνώντας στο διαδίκτυο βρήκαμε μια φωτογραφία μια μικρής εκκλησίας του Τεφενίου χωρίς αλλά στοιχεία ένδειξη ότι ενδεχόμενα να υπήρχε λατρευτικός χώρος για εκείνους τους ανθρώπους
ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ
Η οικονομία της περιοχής βασίζεται και βασιζόταν από την εποχή που οι Ελληνόφωνες βρισκόταν εκεί στη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Καλλιεργούσαν :
Σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, βρώμη, κρεμμύδια, λαχανικά και φρούτα ως καλλιέργειες αγρού, ζαχαρότευτλα, γλυκάνισος, κόλιανδρο, όπιο (παπαρούνα), τριαντάφυλλα για παραγωγή ροδέλαιου , ρεβίθια, φασόλια και πατάτες ως καλλιέργειες βοσκοτόπων, μηδική, φρυγνό και βίκος, καθώς καλλιεργούνται βοσκοτόπια από αυτά γη. γίνεται.
Στον τομέα της κτηνοτροφίας, γενικά παράγεται κρέας, γάλα, τυρί και μέλι.
Βεβαίως όπως σε ολόκληρη την Πισιδία η ταπητουργία κυριαρχούσε στα σπίτια των γυναικών.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Υπάρχουν πολλά ιστορικά αντικείμενα και κατασκευές στην περιοχή που περιμένουν να ανακαλυφθούν και πιστεύεται ότι ρίχνουν φως στην ιστορία. Δεδομένου ότι δεν έχουν λάβει αρκετή προσοχή και υποστήριξη, δεν μπορούσαν να αποκαλυφθούν και να εκτίθενται .
ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ
200-10 π.Χ.
Μετά το 116 π.Χ. Ρωμαϊκοί χρόνοι
Φρυγίας. μ.Χ. 198-209.
-Παραστάσεις
*Γενειοφόρο κεφάλι του Δία ή του Ποσειδώνα δεξιά, μαλλιά σε ταένια , αετός στέκεται ακριβώς πάνω σε κεραυνό, φτερά ανοιχτά
*η Αθηνά Κεραυνός στέκεται δεξιά, στοχεύει το δόρυ κρατημένο στο δεξί χέρι.
*Καλυμμένο κεφάλι δεξιά & τέσσερα στάχυα δεμένα μεταξύ τους.
*Τιβέριος Κλαύδιος Παρδαλάς. AY AYΡ KOMOΔOC KAICAΡ ANTΩNEIN
* Ο μεγάλος θεός Σώζων καβάλα δεξιά, κρατώντας bipennis.
*γυμνό κεφάλι, ντραπέ μπούστο δεξιά / λατρευτική εικόνα της Αρτέμιδος Εφεσίας όρθια απέναντι, φορώντας πόλο και πέπλο.
– Προσδιορισμός του τόπου έκδοσης του νομίσματος
Θ EΡI-ZH-NΩN ,/ ΓΡA TI KΛAYΔIO Î AΡΔAΛA EΡIZHNΩN, ΘEΡIZHNΩN,
ΤΟ ΤΕΦΕΝΝΙ ΣΗΜΕΡΑ
Η περιφέρεια του δημου αποτελείτε από 12 χωριά και 8 γειτονιές που συνδέονται με το κέντρο της
Το 1965 είχε 19297 κατοίκους από αυτούς 2893 ζούσαν στην πόλη
Το 1990 είχε 13667 κατοίκους ,στην πόλη ζούσαν οι 5458
Το 2016 είχε 10242 και ζούσαν στην πόλη 5673 κάτοικοι .
Η ΙΑΜΑΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
Σε απόσταση 5 χλμ. από το Τεφέννι υπάρχει η ιαματική πηγή Μπαρουτουσλού (Barutlusu ) είναι μια πηγή με φαρμακευτικό νερό που περιέχει ελαφρύ θείο και βρωμίδιο με ελεύθερα ιόντα υδροξυλίου. Το Barutlusu σημαίνει Πυρίτιδα -μπαρούτι, λόγω της μυρωδιάς του.
Αυτό το φαρμακευτικό νερό είναι πολύ γνωστό γιατί μπορεί να διαλύσει τους νεφρόλιθους. Έχει σκληρότητα 1,5 και είναι 18,1 μοίρες.