Στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έχουν προσφύγει Δήμοι και Κοινότητες, και ειδικά ορεινών περιοχών, κατά του «Καλλικράτη» (νόμος 3852/2010) και κατά αποφάσεων του Yπουργού Εσωτερικών, με τις οποίες καθορίζεται ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων κάθε εκλογικής περιφέρειας, ο οποίος και μειώθηκε.
Πηγή:ethnos.gr
Οι Δήμοι υποστηρίζουν ότι ο «Καλλικράτης» είναι αντίθετος στις συνταγματικές επιταγές.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας φέρονται να δέχονται τις εισηγήσεις των συναδέλφων τους Ν. Μαρκουλάκη και Παναγιώτας Καρλή, οι οποίοι έχουν υποστηρίξει ότι “δεν αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 102 του Συντάγματος νόμος με τον οποίο προβλέπεται η κατάργηση, ακόμη και σε ευρύτατη έκταση, πρωτοβάθμιων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης με συνένωση ή συγχώνευσή τους σε ενιαίους (μεγαλύτερους) Οργανισμούς και η ανάθεση στους Οργανισμούς αυτούς της διοίκησης των τοπικών υποθέσεων των καταργούμενων Δήμων και Κοινοτήτων”.
Όπως επισημάνθηκε κατά τη διάσκεψη, οι συνενώσεις των Δήμων έγιναν με βάση δέσμη κριτηρίων, που αντιστοιχούν στα κριτήρια του άρθρου 101 του Συντάγματος, αλλά και βάσει επιπλέον ειδικών κριτηρίων που εφαρμόστηκαν στο σύνολο των συνενώσεων σε όλη τη χώρα.
Ακόμη, οι δικαστές δέχτηκαν ότι η διάταξη του άρθρου 102 του Συντάγματος επιτρέπει κατά την ενάσκηση νομοθετικής ή κανονιστικής εξουσίας, την ευρεία συνένωση των ΟΤΑ στο πλαίσιο ανασυγκρότησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Παράλληλα, απερρίφθη ο ισχυρισμός των Δήμων ότι ο Ν. 3852/2010 είναι αντίθετος στα άρθρα 26, 95 και 102 του Συντάγματος, καθώς οι καταργήσεις και ενσωματώσεις των Δήμων, ανά την Ελλάδα, έγιναν με τον ίδιο το νόμο, χωρίς να προβλέπεται η έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων, υπουργικών αποφάσεων ή άλλων αποφάσεων διοικητικών οργάνων.
Έτσι, υποστήριζαν οι Δήμοι, με τον τρόπο αυτό δεν έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη και να ζητήσουν δικαστική προστασία και έλεγχο της νομιμότητας των συνενώσεων, καθώς ευθέως ο Ν. 3852/2010 δεν μπορεί να προσβληθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας, παρά μόνο αποφάσεις (υπουργικές, νομαρχιακές κ.λπ.), που εκδόθηκαν σε εκτέλεση του εν λόγω νόμου.
Ο ισχυρισμός αυτός απορρίφθηκε, καθώς οι σύμβουλοι Επικρατείας αποφάνθηκαν ότι εκδόθηκαν διοικητικές πράξεις (αποφάσεις υπουργού, νομαρχών κ.λπ.), που μπορούν να προσβληθούν με αίτηση ακύρωσης στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο. Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει αδυναμία προσβολής «εκτελεστών πράξεων» (όπως λέγονται), από την πλευρά των Δήμων.
Έτσι, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου απέρριψε όλες τις αιτήσεις των Δήμων και Κοινοτήτων που ζητούσαν να ακυρωθούν οι συνενώσεις, οι οποίες έγιναν σύμφωνα με τον «Καλλικράτη».
Η μειοψηφία υποστήριξε ότι οι συνενώσεις είναι αντισυνταγματικές, καθώς δεν διευκρινίζονται με ειδική αιτιολογία τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για την κάθε μία συνένωση, όπως είναι μορφολογικές ιδιορρυθμίες της κάθε περιοχής, οι χιλιομετρικές αποστάσεις που θα πρέπει να καλύψουν οι δημότες για να μεταβούν στη νέα έδρα του Δήμου, οι οικονομικές συνθήκες της κάθε περιφέρειας κ.λπ.
Μεταξύ των Δήμων που έχουν προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά του «Καλλικράτη», είναι ο Δήμος Σοχού Θεσσαλονίκης, ο οποίος ενσωματώθηκε στο Δήμο Λαγκαδά, μαζί με τους Δήμους Λαχανά, Ασσήρου, Καλλινδοίων, Κορώνειας και Βερτίσκου, ο Δήμος Σταυρούπολης του Νομού Ξάνθης, ο οποίος καταργείται και ενσωματώθηκε στο Δήμο Ξάνθης, ο Δήμος Ευρυμενών Νομού Λαρίσης, ο οποίος υπήχθη στο Δήμο Αγιάς, ο Δήμος Αποδοτίας, ο οποίος ενσωματώθηκε στο νέο Δήμο Ναυπακτίας μαζί με τους πρώην Δήμους Ναυπάκτου, Αντιρρίου, Πυλήνης, Πλατάνου και Χάλκειας, η Κοινότητα Σμίξης Γρεβενών, η οποία καταργείται και ενσωματώθηκε στο Δήμο Γρεβενών, η Κοινότητα Αγίου Κοσμά Γρεβενών, η οποία καταργείται και ενσωματώθηκε στο Δήμο Γρεβενών, η Κοινότητα Αβδέλλας Γρεβενών, η οποία καταργείται και ενσωματώθηκε στο Δήμο Γρεβενών κ.λπ.
Το δικαστήριο επιφυλάχθηκε να εκδώσει τις αποφάσεις του.