Σταυρίν ή Σταυρί ή Σταυρίον ή Σταυρά , Ισταυρί , Ουγούρτασι- Ουγούρτασι – Uğurtaşı )
Σταύρου Π. Καπλάνογλου Συγγραφέα – Ιστορικού ερευνητή
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το Σταυρίν ή Σταυρί ή Σταυρίον ήταν μία ιστορική κωμόπολη της Χαλδίας και ανήκε στη διοίκηση της Αργυρούπολης. Σήμερα ονομάζεται Ουγούρτασι (Uğurtasi).poy shmainei τυχερή πέτρα και είναι ένα χωρίο στην περιοχή
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
Είναι κτισμένο σε οροπέδιο, σε υψόμετρο από 1.700 ώς 2.000 μ. και βρίσκεται σε απόσταση 30 χλμ. Β. Δ. της Αργυρούπολη,70 χλμ νότια της Τραπεζούντας Συνόρευε στα βόρεια με τη Ματσούκα, δυτικά με τη Μούζενα και ανατολικά με την Κρώμνη .
Το βουνό Κουλάτ που δεσπόζει στην περιοχή, ίσως είναι ο Θήχης του Ξενοφώντα απ’ όπου οι Μύριοι είδαν τη θάλασσα της Τραπεζούντας
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΌΝΟΜΑ
Το όνομα κατά καιρούς ήταν Σταυρίν ή Σταυρί ή Σταυρίον ή Ουγούρτασι- Ουγούρτασι – Uğurtaşı
Στα αρχεία της Τουρκιάς είναι καταγγραμμενο το :
– 1895 μ.Χ.: Stavrí / Stavra
– 1928 μ.Χ İstavri – Ισταύρι ..
– 1950 μ.Χ. Ουγούρτασι: Uğurtaşı)
Με αναφορά << Ελληνορθόδοξος οικισμός στις αρχές του 20ού αιώνα. >>
Συντεταγμένες: 40° 34′ 58” E, 39° 30′ 46” Β
Το όνομά της η πόλη το όφειλε ασφαλώς στη Μονή του Τιμίου Σταυρού, η οποία καταστράφηκε το 1763 και αποτελούσε μετόχι της Μονής Βαζελώνος, στην εκκλησιαστική δικαιοδοσία της οποίας υπαγόταν παλαιότερα. ιστορία
Το όνομα του χωριού, που ήταν Σταυριν ή İstavri για τους Τούρκους , άλλαξε προς τα τέλη της δεκαετίας του 1950 έγινε Uğurtaşı και άρχισε να περιλαμβάνεται στα αρχεία με τη σημερινή του ονομασία από την απογραφή του 1960.
ΣΥΝΟΙΚΙΕΣ
Το 1854 οι γειτονιές ήταν το
1.Επανοχώρι «πάνω χωριό»),
2 Το Μονοβάντον,
3. Το Μπαϊραμάντον και
4. Το Κατοχώρι
*Ο αρχικός οικισμός ενισχύθηκε, μετά την Άλωση της Τραπεζούντας, από φυγάδες της πρωτεύουσας των Κομνηνών.
Ανάμεσα στους πρώτους οικιστές αναφέρονται οι Αμοιρούτζαι και οι Ξιφιλίνοι, αρχοντικές οικογένειες της αυτοκρατορικής αυλής της Τραπεζούντας]. Το όνομα Σταυρί ή Σταυρίν και Σταυρίον το απέκτησε από την μονή του Τιμίου Σταυρού (που καταστράφηκε το 1769, μετόχι της Μονής Βαζελώνος, στη δικαιοδοσία της οποίας υπαγόταν παλιότερα[.
Από το Σταυρίν περνούσε παλιότερα «το βασιλιακόν η στράτα», ο δημόσιος δρόμος Τραπεζούντας – ενδοχώρας που ήταν και δρόμος του ταχυδρομείου.
Μετά την ερήμωση κάποιων ενοριών στον οικισμό, που τότε ονομαζόταν Σταυριν, παρέμειναν μέχρι την Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 4 ενορίες: Απανοχώρ’, Αφκατοχώρ’, Μονοβάντων και Μαχαλάς.
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΕΩΣ ΤΟ 1922
Στα μέσα της δεκαετίας του 1750, ο πληθυσμός του Σταυρίν έφτασε τους 2.000 κατοίκους.
Την περίοδο μεταξύ 1839 και 1861, 41 Ελληνορθόδοξες οικογένειες μετανάστευσαν από το χωριό
Σύμφωνα με την απογραφή του 1876, στο χωριό κατοικούν 373 άνθρωποι σε 148 νοικοκυριά.
Parque Nacional de AigüesTortes, Cataluña (Aigües Tortes National Park, Catalonia)
ΙΣΤΟΡΙΑ
–Προϊστορία
Στις αρχαιολογικές μελέτες που έγιναν στην περιοχή, βρέθηκαν ίχνη ανθρώπινων οικισμών στην περιοχή γύρω στο 3500 π.Χ. και ότι υπήρχε γεωργία το 3000 π.Χ. Βρισκόταν υπό την κυριαρχία των Μήδων (2200 π.Χ.-900 π.Χ.) και αργότερα των Ουραρτίων-Κιμμερίων (900 π.Χ.-700 )
–Ιστορικοί χρόνοι
Ασσύριοι ,Σκύθες και Πέρσες (559 π.Χ.-330 π.Χ συνέχισαν να κυριαρχούν στην περιοχή, αντίστοιχα.
Αργότερα κυβερνήθηκε από Βασίλειο του Πόντου,
Κυβερνήθηκε από τους Ρωμαίους από τότε που ξεκίνησε η περίοδος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορία Από τον 1ο αιώνα π.Χ. έως .395 μ.Χ.που διασπάσθηκε.
Κυβερνήθηκε από τους Βυζάντιους μετά τη διάλυση της αυτοκρατορίας και τον θάνατο του Θεοδοσίου .(395 μ.Χ.-1204 μ.Χ. )
Κατά την περίοδο της αποδυνάμωσης της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, ιδρύθηκε το 1204 η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας.
Με την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1453, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία τερματίστηκε. 6 χρόνια αργότερα, το 1461, η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας έφτασε στο τέλος της περνώντας υπό Οθωμανική κυριαρχία.
– Το βουνό Θήχης
Το βουνό Κουλάτ που δεσπόζει στην περιοχή, είναι ίσως ο Θήχης του Ξενοφώντα απ΄ όπου οι μύριοι είδαν τη θάλασσα της Τραπεζούντας. Ο αρχικός οικισμός του Σταυρίου είχε ενισχυθεί, μετά την ΄Άλωση της Τραπεζούντας, από φυγάδες της πρωτεύουσας των Κομνηνών. Οι περισσότεροι κάτοικοι της κωμόπολης, όπως και όλοι της Χαλδίας, ασχολούνταν παλιά με τα μεταλλεία.
— Ο Evliya Çelebi περιγράφει την περιοχή τον 17ο αιώνα.
–Ο Evliya Çelebi (1611-1682),επισκέφθηκε την περιοχή το 1647
Τι αναφέρει : << … ότι υπάρχουν πολλά ορυχεία αργύρου εδώ και ότι υπάρχουν περίπου 70 εργαζόμενα και άδεια λατομεία
. Αναφέρει επίσης ότι από 7 κλαδιά από αυτά τα λατομεία εξήχθη αμόλυβδο μετάλλευμα και ότι υπήρχε νομισματοκοπείο στο Emin Mahallesi αυτής της πόλης και ότι είχε πολλά νομίσματα με την επιγραφή «Azze nasrahu daraba fi catha» (τυπωμένο στο Canca).
Σε αυτό το νομισματοκοπείο, πρώτα ο Μωάμεθ ο Πορθητής και μετά ο Β. Μετά τον Βαγιαζήτ κόπηκαν νομίσματα στο όνομα του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Ντιβανοκασέλα Γράφεται στα αρχεία ότι το χρηματικό ποσό που στάλθηκε στην Κωνσταντινούπολη, ειδικά από τα ορυχεία αργύρου, ήταν 1 εκατομμύριο 2 εκατοντάδες χιλιάδες ακσέ το 1572.
Ενώ τα περισσότερα από τα ορυχεία χρυσού, αργύρου και
…