Σταύρου Π.Καπλάνογλου
Σε προηγούμενη δημοσίευση είδαμε ότι, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, μετά την μάχη του Δραγατσανίου και τη διάλυση του στρατού, μαζί με όσους απέμειναν ανάμεσα τους τα αδέρφια του ,ο Γ. Λασσάνης ,ο Γεωργάκης Ολύμπιος κ.α κατευθύνθηκαν στην μονή Κόζια που βρισκόταν Β.Δ του Δραγατσανίου.
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ήθελε να μείνει μαζί με τους συντρόφους του και να προσπαθήσουν να διασχίσουν την περιοχή μέχρι τα σύνορα της Ρωσίας και από εκεί να κατευθυνθούν στην Ελλάδα, όπου είχε αρχίσει η επανάσταση, σε αντίθετη περίπτωση να παραμείνουν στο έδαφος της Μολδοβλαχίας και να πεθάνουν πολεμώντας.
Είχε μαζί του τον Γεωργάκη Ολύμπιο με τον οποίο συζήτησε του πρόβλημα τον δυο αδερφών του Γεωργίου και Νικολάου, γιατί ανησυχούσε για την τύχη τους.
Έτσι, στέλνει στην Αυστρία το Λασσάνη να διαπραγματευτεί τη διέλευση των δυο αδερφών για μετάβαση στη Γερμάνια και από εκεί στην Αμερική.
Ο διοικητής των συνόρων συνταγματάρχης Σβιντ, τον ενημερώνει ότι έχει διαταγή να επιτραπεί η διέλευση μόνον του Αλεξάνδρου Υψηλάντη, για να μεταβεί στο Αμβούργο και μάλιστα του είπε ότι αυτό είναι μια απόφαση που πήραν σε μια συνάντηση οι 2 αυτοκράτορες της Αυστρίας και της Ρωσίας.
Στην μονή Κόζια, όπου μαθαίνουν τα νέα από τον Λασσάνη , ο Υψηλάντης αποχωρίζεται τον Γεωργάκη Ολύμπιο, με μεγάλη συγκίνηση, ο οποίος θα προσπαθούσε να φθάσει στα σύνορα της Ρωσίας
Ο ίδιος αποφασίζει να περάσει στην Αυστρία και από εκεί να προσπαθήσει να βρει τον τρόπο να σώσει τα αδέρφια του .
Το τί συνέβη με τους συντρόφους που παρέμειναν και προσπάθησαν να κατευθυνθούν προς την Βεσσαραβία όπως και στον Ολύμπιο Γεωργάκη, το είδαμε στην προηγούμενη δημοσίευση.
Ας δούμε τώρα τι συνέβη στον Αλέξανδρο Υψηλάντη που αποφάσισε την μετάβαση του στην Αυστρία.
Φθάνει στα σύνορα μαζί τα δυο αδέρφια του, τον Γεώργιο Λασσάνη, τον Γεράσιμο Ορφανό, τον πιστό του υπηρέτη Καραβαγγελόπουλο και 8 άλλους φίλους του, συνοδευμένος από μεγάλη ομάδα ιερολοχιτών. Στα σύνορα περνούν αυτοί που τον συνόδευαν, αλλά και 100 ιερολοχίτες, παρά την προσπάθεια των Αυστριακών να τους εμποδίσουν, χωρίς όμως να χρησιμοποιήσουν όπλα.
Στα σύνορα στις 1/6/1821 παίρνουν διαβατήρια ο Αλέξανδρος με το όνομα Δημήτριος Παλαιογανείδης και με το ίδιο επίθετο και τα δυο αδέρφια του, ψευδώνυμα δίνονται και στους άλλους 11, που, νομίμως, τους έχει επιτραπεί η είσοδος.
Οι Αυστριακοί, όμως, παρά τις υποσχέσεις τους, τους εξαπάτησαν . Ενώ υποσχεθήκαν ότι δεν είχαν να φοβηθούν τίποτα, τελικά τους συνέλαβαν όλους και τους φυλάκισαν αρχικά στο κάστρο Μουγκτς (Μουγκάτσεβο) και κάτω από άθλιες συνθήκες.
Ο Μέττερνιχ στις 14 /7/ 1821 τους φυλάκισε στο μεσαιωνικό φρούριο Μούγκατς ΄ήταν ο άνθρωπος με μεγάλη επιρροή στην Αυστρία και από την αρχή ήταν αντίθετος με την Ελληνική επανάσταση.
Η φυλακή ήταν άθλια, για κακοποιούς, και η υγεία του Υψηλάντη χειροτέρευε συνεχώς.
Ταυτόχρονα, στη Ρωσία δημεύτηκε η περιουσία της οικογένειάς του .
Μαζί του και ο Γεώργιος Λασσάνης όλα τα χρόνια που έμεινε στην φυλακή.
Στη διάρκεια της φυλάκισής του στο Mukkatz και την Theresienstad ο Λασσάνης και οι άλλοι φυλακισμένοι σύντροφοί του είχαν δικά τους ψευδώνυμα– χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο “υπηρέτης Anton Schwartz”.
Οι φυλακές του Μουκατζ
Τρία χρόνια μαρτύρησε στα κάτεργα του Μούνκατς ο Αλέξανδρος Υψηλάντης και οι συναγωνιστές του. Ο Υψηλάντης για να κάνει ευκολότερη τη ζωή των συντρόφων του και να μην οδηγηθούν στο θάνατο είχε υπογράψει να μην δημοσιοποιηθούν τα του εγκλεισμού του και γι’ αυτό του είχαν προσδώσει και παραπλανητικό όνομα (ήταν φυλακισμένος ως βαρόνος Σόνχαρτ).
Μάλιστα, μετά από προσπάθειες του αδελφού του Δημ. Υψηλάντηπου ήταν αρχιστράτηγος του Αγώνα στην Ελλάδα, έγινε προσπάθεια προκειμένου να αποδράσει!!!
Όμως, ο Υψηλάντης αρνήθηκε υπακούοντας στον δικό του κώδικα τιμής καθώς είχε δώσει το λόγο του στους δημίους του ότι δεν θα αποπειραθεί να αποδράσει.
Το έκανε επίσης γιατί δεν ήθελε να αφεθούν στην τύχη οι σύντροφοι του.
Μεταφορά στις φυλακές του Τερεζίν
Πολύ αργότερα, όλοι μεταφέρθηκαν στις φυλακές Theresienstad (σημ. Τερεζίν) που, κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο υπήρξε στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί.
Ο Κοζανίτης αγωνιστής, με αίτηση του προς τις αυστριακές αρχές, επικαλούμενος κλονισμό της υγείας του από τις άσχημες συνθήκες διαβίωσης που επικρατούσαν στη φυλακή, του ζήτησε, τον τελευταίο χρόνο της φυλάκισης τους τον Ιανουάριο του 1827, την αποφυλάκισή του και την έκδοση διαβατηρίου προκειμένου να μεταβεί στη Λειψία, η οποία απορρίφθηκε.
Έμειναν μέσα μέχρι το Νοέμβριο του 1827 συμπληρώνοντας 7 περίπου χρόνια φυλάκισης.Η αποφυλάκιση
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, ήταν στα πρόθυρα του θανάτου και μετά από πίεση του Τσάρου Νικολάου αποφυλακίσθηκε μαζί με τους συντρόφους του το Νοέμβριο του 1827.
Περιπλανήθηκαν σε διάφορες πόλεις της αυστροουγγρικής μοναρχίας, κατέληξαν στη Βιέννη στις 10 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.
Η κλονισμένη υγεία του Αλέξανδρου Υψηλάντη δεν του επέτρεψε έκτοτε να βοηθήσει το επαναστατημένο έθνος, πράγμα που έκανε, όμως, ο έμπιστος του Γεώργιος Λασσάνης, που ήλθε στην Ελλάδα και συνεργάσθηκε με τον αδερφό του Αλέξανδρου Δημήτριο .
Ο θάνατος του Αλέξανδρου Υψηλάντη
Η θερμή φιλία με του Λασσάνη με τον Αλέξανδρο διατηρήθηκε έως το τέλος της ζωής του.Λιγο πριν από τον θάνατο του, ζήτησε από τον Λασσάνη η καρδιά του να απομακρυνθεί από το σώμα του και να σταλεί στην Ελλάδα.
Το σώμα του αρχικά θάφτηκε στο νεκροταφείο του Αγ. Μάρκου (Sankt Marxer Friedhof) της Βιέννης και στις 18 Φεβρουαρίου του 1903. τα λείψανά του μεταφέρθηκαν στο κάστρο Υψηλάντη-Σινά στην Rappoltenkirchen – Αυστρίας από μέλη της οικογένειάς του .
H τελευταία μεταφορά του συνέβη τον Αύγουστο του 1964, όταν τελικά μεταφέρθηκε στην εκκλησία των Αγ. Ταξιαρχών στο Πεδίον του Άρεως στην Αθήνα, 136 χρόνια μετά το θάνατό του.
Την στιγμή του θανάτου του εκτός από τον Λασσάνη ήταν μαζί ο γέροντας και παλιός του υπηρέτης Καβαλιερόπουλος, οι δύο φίλες του Υψηλάντη αδελφές Λουλού Τιρχάιμ (Lulu Tierheim )και Κωνσταντίνα Ραζουμόφσκι Τιρχάιμ( Konstantina Razumovski Tierheim ) Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης πέθανε στις αρχές του 1828.
Η ΠΟΡΕΙΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΑΣΣΑΝΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου Υψηλάντη το 1828, ο Λασσάνης αναχώρησε για την Ελλάδα, περνώντας από το Μόναχο, όπου έγινε δεκτός από το βασιλιά της Βαυαρίας Λουδοβίκο στις 6 Ιουνίου 1828.
Ο Λουδοβίκος διετέλεσε βασιλιάς της Βαυαρίας από το 1825 μέχρι την επανάστασης εναντίον των Βαυαρων το 1848 που παραιτήθηκε.
Ηταν ο πατέρας του νεαρού βασιλιά των Ελλήνων ΄Οθωνα.
Επίσης, επισκέφθηκε διάφορες γερμανικές πόλεις και το Παρίσι, Θέλησε να επιστρέψει στην Ελλαδα μέσω Τεργέστης ,αλλά εμποδίστηκε, από την Αυστριακή κυβέρνηση . Έτσι, αφού διάβηκε τη Γερμανία και τη Γαλλία, ήλθε στην Τουλών και από εκει, με γαλλική φρεγάτα απέπλευσε στην Ελλάδα, τον Ιούλιο του 1828.
Ο Λασσάνης πραγματοποιώντας την τελευταία επιθυμία του Αλεξάνδρου Υψηλάντη μεταφέρει στην Ελλάδα και την καρδιά του . . Ο Αλέξανδρος και πολλοί συναγωνιστές του δεν έζησαν, για να δουν, ότι ο σπόρος που έριξαν έπιασε τόπο και η Ελλάδα έγινε κράτος και σταδιακά, έφτασε στα σημερινά σύνορα, δυστυχώς, προδομένη, κατά καιρούς, όπως και τότε, από πολλούς “συμμάχους”.