Λωτός – Diospyros kaki: Ποια η σχέση του με τον «λωτό»του Ομήρου και της χώρας των λωτοφάγων που αναφέρει η Ελληνική μυθολογία (Μάρθα Στ. Καπλάνογλου, Γεωπόνος)

By on 17/10/2024

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο καρπός του Λωτού και η βρώση του είναι γνωστή από την Ελληνική μυθολογία.
Τον αναφέρει ο Όμηρος τόσο στην Οδύσσεια όσο και στην Ιλιάδα .Ο Όμηρος στην Οδύσσεια αναφέρει τον καρπό ενός δέντρου ως το σύμβολο του ναρκωμένου νου, της λησμονιάς και του λήθαργου. Πρόκειται για τον λωτό, ζουμερό και γλυκό καρπό που τρώνε οι σύντροφοι του Οδυσσέα στη χώρα των ειρηνικών Λωτοφάγων και ξεχνούν την επιστροφή στην πατρίδα.

Όμως όπως διαπιστώθηκε ο << λωτός >> του Ομήρου δεν έχει καμιά σχέση με τον λωτό που σήμερα κυκλοφορεί στην αγορά και το μόνο κοινό που τους συνδέει είναι η απίθανη γεύση του σημερινού λωτού όταν τον γευτούμε σε περίοδο που έχει υπερωριμάσει , μια γεύση που σε ξετρελαίνει κι σε κάνει να ονειρεύεσαι, και απολαμβάνοντας την γλυκά του , ξεχνάς τα πάντα .
Αποδείχθηκε από την επιστήμη ότι ο λωτός που αναφέρεται στον Όμηρο είναι το φυτό Melilotus , γνωστό ως melilot , γλυκό τριφύλλι
Ο μελιλωτος του Ομήρου είναι γνωστό ως κοινό φυτό των λιβαδιών και ως ζιζάνια του καλλιεργούμενου εδάφους. Και στην προκείμενη περίπτωση υπάρχουν 2 είδη με παραπλήσιες ιδιότητες το Melilotus officinalis και το Melilotus alba ή Apis_mellifera , το γνωστό τριφύλλι,που οι καροι του είναι είδη οσπριου,που χρησιμοποιείται σαν ζωοτροφή αλλά ςιναι και πηγή του αντιπηκτικού κουμαρίνη.
Με καταγωγή από την Ευρώπη και την Ασία, εμφανίζεται πλέον τα μήκη και τα πλάτη της γης .
Αυτό το όσπριο ονομάζεται συνήθως για τη γλυκιά μυρωδιά του, η οποία οφείλεται στην παρουσία κουμαρίνης στους ιστούς του

Στην σημερινή δημοσίευση θα αναφέρουμε στο φυτό με το επιστημονικό όνομα Diospyros kaki ,που κυκλοφορεί και με τα ονόματα , Ανατολίτικος λωτός , Κινέζικος λωτός , Ιαπωνικός λωτός ή λωτός kaki , είναι το πιο ευρέως καλλιεργούμενο είδος του γένους Diospyros .
Τα κοινά ονόματα που προαναφέραμε δείχνουν τις περιοχές της πιθανής προέλευσης του.

ΒΟΤΑΝΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ

Υφομοταξία Asterides
Ταξη Ericales
Οικογενεια Ebenaceae
Γενος Diospyros
Είδος D. kaki

–Ποικιλίες
*- Diospyros kaki var. sylvestris
Όταν ωριμάσει, ο καρπός αποτελείται από παχύρρευστο πολτό ζελέ που περικλείεται σε ένα κηρώδες κέλυφος με λεπτό δέρμα.
Το σφαιρικό έως ωοειδές φρούτο, που φέρει το οδοντωτό στέλεχος και τέσσερα σέπαλα, μπορεί να ζυγίζει έως και 500 γραμμάρια
. Το λείο, γυαλιστερό, λεπτό κέλυφος κυμαίνεται σε σκιά από κίτρινο έως κόκκινο-πορτοκαλί.
Τα ελαφρώς πιο ανοιχτόχρωμα φρούτα μπορούν να περιέχουν έως και οκτώ σπόρους και μπορεί να έχουν στυφή γεύση.
Με την αυξανόμενη ωριμότητα, ο καρπός μαλακώνει, όπως ένα ακτινίδιο .
Η υψηλή περιεκτικότητα σε τανίνη στο ακόμα ανώριμο κακι παρέχει ένα πικρό συστατικό που θυμίζει ωμό μη αποφλοιωμένο κάστανο , το οποίο εξασθενεί με την προοδευτική ωρίμανση
. Η γούνινη γεύση, που προκαλείται από τις τανίνες, μειώνεται και τελικά εξαφανίζεται εντελώς κατά τη διαδικασία ωρίμανσης.
Η στυπτική γεύση μπορεί να αφαιρεθεί με επεξεργασία με διοξείδιο του άνθρακα. Σε στυπτικές ποικιλίες (καλλιεργούμενες ποικιλίες), ο καρπός έχει υψηλή περιεκτικότητα σε τανίνες τύπου προανθοκυανιδίνης που κάνει τον ανώριμο καρπό στυπτικό και πικρό.
Τα επίπεδα τανίνης μειώνονται καθώς ωριμάζει ο καρπός.
Ο καρπός αυτών των ποικιλιών δεν είναι βρώσιμος στην τραγανή, σταθερή του κατάσταση. είναι βρώσιμα όταν είναι μαλακά ώριμα.
Το ώριμο φρούτο έχει μια μαλακή σύσταση σαν ζελέ.

*- Hachiya
Η ιαπωνική «Hachiya» είναι μια ευρέως αναπτυσσόμενη στυπτική ποικιλία.

*- Fuyu γλυκεία ποικιλία
Η ποικιλία «Fuyu», δεν περιέχει τανίνες όταν είναι σταθερές
. Αυτά μπορούν να καταναλωθούν σαν μήλο ή μπορούν να περάσουν σε οποιοδήποτε στάδιο ωρίμανσης, συμπεριλαμβανομένου του σταδίου που μοιάζει με ζελέ.

*- Μηλολωτός η γλυκεία ποικιλία
Μηλολωτός ονομάζεται ο λωτός που δεν είναι στυφός.
Σαν υποκείμενο χρησιμοποιούμε το Diospyros Kaki.
O μηλολωτός είναι η μοναδική ποικιλία λωτού που τρώγεται ακόμα και πράσινος, Έχει εύκολη καλλιέργεια, είναι πολύ ανθεκτικός στις ασθένειες, κατάλληλος και για βιολογική καλλιέργεια.

1. Για πιο γρήγορη ωρίμανση συνιστάται η αποθήκευση μαζί με αλλά φρούτα. με η λαχανικά .
Και καθώς τα ώριμα φρούτα δεν έχουν μεγάλη αντοχή και διάρκεια ζωής, το πιο πιθανό είναι να βρείτε άγουρους λωτούς τους οποίους θα πρέπει να αφήσετε μαζί με ένα μήλο σε μια χάρτινη σακούλα για να ωριμάσουν μετά από λίγες μέρες ή να τους αφήσετε στο συρτάρι του ψυγείου με άλλα φρούτα και λαχανικά.

2. Κατάψυξη
Καρποί λωτού πράσινοι αν μπουν στην κατάψυξη μετά την παρέλευση κάποιου διαστήματος γλυκαίνουν.

ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ
100 γραμμάρια λωτού περιέχουν λίγες θερμίδες ( Σε 100 γραμμάρια λωτού περιέχονται 67 kcal ) αλλά πολλές χρήσιμες ουσίες, όπως ασβέστιο, κάλιο, φώσφορο, μαγγάνιο, σίδηρο , ιώδιο, νάτριο και μαγνήσιο. Περιέχει επίσης βιταμίνες Α, C, Ε και βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
Ένα καρπός ζυγίζει περίπου 250-300 γραμμάρια , κατά Μ.Ο.

ΙΑΤΡΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΕΣ
Ο λωτός ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, βελτιώνει τη λειτουργία του νευρικού συστήματος και βοηθά ακόμη και στην αναιμία .

–Οφέλη από την ύπαρξη των αντιοξειδωτικών
Οι λωτοί περιέχουν πολλές ευεργετικές ουσίες και φυτικές ενώσεις που έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Τα αντιοξειδωτικά καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες, επιβραδύνοντας έτσι τη διαδικασία γήρανσης και την καταστροφή των κυττάρων. Επιπλέον, οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες του λωτού συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης πολλών ασθενειών – νευρολογικών, ογκολογικών και καρδιαγγειακών.

– Έχει αντιφλεγμονώδη δράση
Οι λωτοί περιέχουν βιταμίνες που βοηθούν στην καταπολέμηση των φλεγμονωδών διεργασιών

–Υπάρχουν οφέλη από τις πολλές φυτικές ίνες που περιεχέι.
Τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες βοηθούν στη μείωση της κακής χοληστερόλης (LDL), στη μείωση του σακχάρου στο αίμα και στην υποστήριξη ενός υγιούς πεπτικού συστήματος.

– Βελτιώνει την όραση
Οι λωτοί είναι εξαιρετικά σημαντικοί για την υγεία των ματιών.
Η βιταμίνη Α υποστηρίζει τη λειτουργία των μεμβρανών του επιπεφυκότα και του κερατοειδούς και είναι επίσης σημαντικό συστατικό της ροδοψίνης , μιας πρωτεΐνης απαραίτητης για τη διατήρηση της οπτικής οξύτητας. Επιπλέον, οι λωτός περιέχουν τα αντιοξειδωτικά καροτενοειδή λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, τα οποία βρίσκονται στον αμφιβληστροειδή, το ευαίσθητο στο φως στρώμα ιστού στο πίσω μέρος του ματιού.

– Συκώτι και προβλήματα
Όταν ωριμάσει ο καρπός είναι πολύ γλυκός και περιέχει μεγάλη ποσότητα
σακχάρων σε γλυκόζη και πρωτεΐνη.
Έχει διουρητικές και καθαρτικές ιδιότητες και συστήνεται ειδικά για εκείνους
που υποφέρουν από συκώτι.

– Αποχρεμπτικό , κλείνει πληγές

Ορισμένοι οπαδοί της παραδοσιακής ιατρικής χρησιμοποιούν τον λωτό ως αποχρεμπτικό ή συστατικό επούλωσης πληγών,

ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Σε γενικές γραμμές, ο λωτός είναι ένα αρκετά αβλαβής καρπός και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν πρέπει να φοβούνται τυχόν δυσάρεστες συνέπειες. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετές αντενδείξεις για αυτό.

– Αλλεργία
Η αλλεργία στον λωτό είναι αρκετά σπάνια, αλλά αυτή η πιθανότητα δεν μπορεί να αποκλειστεί. Επομένως, όσοι είναι γενικά επιρρεπείς σε αλλεργικές αντιδράσεις θα πρέπει πρώτα από όλα να είναι προσεκτικοί και να μην υπερβαίνουν τη συνιστώμενη ποσότητα.
Τα πιο κοινά συμπτώματα αλλεργιών είναι ο κοιλιακός πόνος και η ναυτία. Παρεμπιπτόντως, ορισμένοι ερευνητές προτείνουν ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ της αλλεργίας στο λάτεξ και της αλλεργίας σε εξωτικά φρούτα (ο λωτός είναι ένα από αυτά).

– Προβλήματα με το γαστρεντερικό σωλήνα
Σε σπάνιες περιπτώσεις, , μετά από χειρουργική θεραπεία ή με έντονη επιβράδυνση της γαστρικής κινητικότητας, η υπερβολική κατανάλωση λωτού μπορεί να οδηγήσει σε πόνο στο στομάχι ή να προκαλέσει πυκνές συσσωρεύσεις κυτταρίνης, τανίνης και λιγνίνης που διαταράσσουν τη διαπερατότητά του.
Η τανίνη, η οποία περιέχεται στους καρπούς του ξινής (στυπτικού) λωτού, μπορεί να αυξήσει τη δυσκοιλιότητα, επομένως τα άτομα που πάσχουν από δυσκοιλιότητα ή αιμορροΐδες δεν πρέπει να τρώνε μεγάλες ποσότητες λωτού
Επίσης, δεν συνιστάται η κατανάλωση πολλών λωτών σε άτομα με παγκρεατική δυσλειτουργία και σε όσους έχουν προβλήματα με πέτρες στα νεφρά.

– Σακχαρώδης διαβήτης
Εκτός από πολλές χρήσιμες ουσίες, οι λωτός περιέχουν αρκετή ζάχαρη και υδατάνθρακες (18,5 γραμμάρια ανά 100 γραμμάρια προϊόντος), επομένως μπορούν να προκαλέσουν ένα απότομο άλμα του σακχάρου στο αίμα. Επιπλέον, οι λωτούς περιέχουν πολλές τανίνες και επιβραδύνουν την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, έτσι τα άτομα με διαβήτη μπορούν να τρώνε λωτούς, αλλά με προσοχή – όχι περισσότερο από μισό καρπό την ημέρα. Είναι σημαντικό να παρακολουθούμε είτε την αντίδραση του οργανισμού και, συγχρόνως τα επίπεδα γλυκόζης

– Η υπερκατανάλωση βλάπτει.
Κατά μέσο όρο, οι ειδικοί συμβουλεύουν να τρώτε όχι περισσότερα από δύο έως τρία μούρα την εβδομάδα, αλλά εάν τα φρούτα είναι μικρότερα, μπορείτε να τρώτε ένα κάθε μέρα.

Για περισσότερες πληροφορίες για την καλλιέργεια και τις ιατροφαρμακευτικές ιδιότητες δείτε την εκπομπή αρχείου του γεωπόνοι Σταύρου Π. Καπλάνογλου , διαρκεί 44 λεπτά.
Τίτλος: ΛΩΤΟΣ – KAKI- DIOSPYROS KAKI ΑΕΙΦΟΡΙΑ

Σχολιάστε αυτό το άρθρο!

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

%d bloggers like this: