Στις 9/2/2022 ο Υπουργός Ενέργειας γεμάτος περηφάνια μας ανακοίνωσε πως «για τη στήριξη της κοινωνίας από τις μεγάλες ανατιμήσεις στην ενέργεια, το συνολικό ύψος των παρεμβάσεων της Κυβέρνησης υπερβαίνει τα 2 δισ. ευρώ». Στις 18/2 ωστόσο, ούτε καν 10 μέρες αργότερα, με νέα ανακοίνωση μας ενημέρωσε πως «Δεν υπάρχει καμία αλλαγή στο πλάνο απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων» επειδή «Η απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ επιβάλλεται όχι μόνο για περιβαλλοντικούς αλλά και για οικονομικούς λόγους. Η επιχείρηση είχε ζημιά ύψους 400 εκατ. ευρώ το 2020 και 200 εκατ. ευρώ το 2021 από τη χρήση των λιγνιτικών εργοστασίων».
Για όποιον δεν κατάλαβε, οι δυο ανακοινώσεις μας ενημερώνουν πως η κυβέρνηση προτίμησε να ζημιώσει τους Έλληνες με πάνω από 2 δισεκατομμύρια, προκειμένου να μη ζημιωθεί η ΔΕΗ 200 εκατομμύρια. Το απολύτως χειρότερο είναι πως η ΔΕΗ δεν πρόκειται να ζημιωθεί απ’ το λιγνίτη, καθώς, παρά τη μεγάλη άνοδο του φόρου CO2, το φυσικό αέριο έχει ακριβύνει τόσο, που, για τιμές φυσικού αερίου πάνω απ’ τα 80€/MWh και τιμή φόρου CO2 90-100€/t, η παραγωγή ηλεκτρισμού από λιγνίτη είναι σημαντικά πιο φθηνή!
Με περίσσια αμετροέπεια ο Υπουργός μας σύστησε «να μην ξεχνούμε το θερμοσίφωνα αναμμένο» όταν η κυβερνητική πολιτική πενταπλασίασε το κόστος λειτουργίας του ψυγείου, του πλυντηρίου, του φωτισμού, της τηλεργασίας, της φόρτισης τηλεφώνων, κλπ κι έκανε συνολικά την οικονομία πολύ λιγότερο ανταγωνιστική. Επιπλέον όμως λησμόνησε να μας πει πολλά ακόμα και πολύ πιο ενδιαφέροντα:
- λησμόνησε να μας πει πως ο προκάτοχός του μόλις προ διετίας μας χρέωσε με 500 εκατομμύρια για να «σώσουμε» τη ΔΕΗ απ’ τη χρεοκοπία και μόλις μας χρέωσε έσπευσε να εγκρίνει αύξηση των αποδοχών του Γενικού Διευθυντή στα 360 χιλιάρικα, με τη μέθοδο του μπόνους. Ταυτόχρονα αυξήθηκαν και οι αποδοχές πολλών στελεχών, καθώς επί ΝΔ αυξήθηκαν υπέρμετρα οι Γενικοί και οι Βοηθοί Γενικοί Διευθυντές.
- Λησμόνησε να μας πει πως διέκοψαν τη λειτουργία δυο λιγνιτωρυχείων, καταργώντας πάνω από 2 χιλ. θέσεις εργασίας, προκειμένου να παραδώσουν εκτάσεις στη Γερμανική RWE, για να βάλει φωτοβολταϊκά. Πρόκειται για πρακτική που δεν ακολουθεί η RWE στα δικά της Γερμανικά λιγνιτωρυχεία, καθώς εκεί οι εκτάσεις είναι πολύτιμες!
- Λησμόνησε να μας πει πως στην περίοδο του καύσωνα στο τέλος Ιουλίου-αρχές Αυγούστου 2021 η ΔΕΗ αύξησε σημαντικά την παραγωγή ηλεκτρισμού από λιγνίτη προκειμένου να μη μείνει η χώρα χωρίς ηλεκτρισμό. Ακόμα κι αν αυτή η αύξηση έφερε όντως «ζημιά» 200 εκατομμυρίων στη ΔΕΗ, πόσο θα ήταν το κόστος για τη χώρα αν έμενε χωρίς ηλεκτρισμό στο κατακαλόκαιρο, μέσα σε περίοδο καύσωνα και ακριβώς στην αιχμή της τουριστικής περιόδου;
- Λησμόνησε να μας πει πως η ΔΕΗ έχει υποστεί ζημιές δισεκατομμυρίων τα προηγούμενα χρόνια απ’ την υποχρεωτική χρήση φυσικού αερίου, ενώ μπορούσε να καίει πολύ πιο φθηνό λιγνίτη. Ζημιές που βεβαίως όλοι μας πληρώσαμε, μέσω των λογαριασμών. Πρακτική που είχε αναγκάσει ακόμα και τον προηγούμενο Πρόεδρο της ΔΕΗ, κ. Αθανασόπουλο, να εκφράσει δημόσια την αγανάκτησή του το 2014, με αφορμή τη διαφωνία του με την τότε κυβερνητική πολιτική για τη ΔΕΗ.
- Λησμόνησε να μας πει πως το 2010, λίγο μετά την ένταξη της χώρας στα μνημόνια, η τότε κυβέρνηση ανακοίνωσε την αντικατάσταση όλων των λιγνιτικών μονάδων με μονάδες φυσικού αερίου, πολιτική που υπηρέτησε με συνέπεια η μετέπειτα κυβέρνηση Σαμαρά και το 2014 δεν ζήτησε για την Ελλάδα δωρεάν δικαιώματα εκπομπής «αερίων θερμοκηπίου», την ώρα που τα αναγνώριζε σε άλλες χώρες.
- Λησμόνησε να μας πει πως τα πάνω από δυο δισεκατομμύρια, που έδωσε στους παρόχους ηλεκτρισμού για να μετριάσει το σοκ στους καταναλωτές, προέρχονται απ’ τους φόρους που πληρώνουμε κι απ’ τα δάνεια που συνάπτει κάθε τρεις και λίγο το χρεοκοπημένο κράτος μας.
- Λησμόνησε να μας πει πως τα πάνω από δυο δισεκατομμύρια, που έδωσε στους παρόχους ηλεκτρισμού από δικά μας λεφτά, δεν αντιμετωπίζουν στο παραμικρό την αιτία της ακριβής ενέργειας.
- Λησμόνησε να μας πει πως η ηλεκτροπαραγωγή από λιγνίτη δημιουργεί οικονομικό κύκλο στη χώρα, με έσοδα για το κράτος, δουλειές για τους Έλληνες και στηρίζει την κοινωνική συνοχή στις λιγνιτοπαραγωγές περιοχές.
- Λησμόνησε να μας πει πως η ενεργειακή κρίση δεν είναι παγκόσμια, όπως ανακριβώς διαδίδει σε κάθε περίσταση η κυβέρνηση. Η κρίση υπάρχει μόνο στην ΕΕ κι οφείλεται στην πολιτική της άναρχης δήθεν «απανθρακοποίησης», η οποία στηρίζεται μονοσήμαντα στο φυσικό αέριο, το οποίο βεβαίως όχι μόνο κατά την καύση εκπέμπει CO2, αλλά, επιπλέον, κατά την παραγωγή εκπέμπει και τεράστιες ποσότητες μεθανίου.
Για όλους αυτούς τους λόγους, και πολλούς ακόμα, η κρίση την οποία βιώνουμε δεν είναι απλά και μόνο ενεργειακή. Είναι πρωτίστως πολιτική, καθώς αποτέλεσμα συγκεκριμένης πολιτικής είναι η ακριβή ενέργεια, που απειλεί ν’ αφήσει τα χωράφια ακαλλιέργητα και τα ράφια άδεια από τρόφιμα. Την ώρα που στην Ελλάδα η κυβέρνηση σβήνει το λιγνίτη, προκειμένου να καίει φυσικό αέριο, η Κίνα μόνο στο τελευταίο τρίμηνο του 2021 αύξησε την παραγωγή των διαφόρων μορφών κάρβουνου κατά περισσότερο από 55 εκατομμύρια τόνους! Τον Ιανουάριο 2022 το Εθνικό Γραφείο Στατιστικής της Κίνας ανακοίνωσε νέο ιστορικό ρεκόρ παραγωγής κάρβουνου για το 2021. Ανάλογα συμβαίνουν στη διπλανή μας Τουρκία, απ’ την οποία εισάγουμε συστηματικά ρεύμα.
Ένα πουκάμισο αδειανό είναι η ενεργειακή πολιτική της τελευταίας 15ετίας και γι’ αυτό πρέπει να αναθεωρηθεί άμεσα! Η μετάβαση σε νέες μορφές ενέργειας δεν μπορεί να είναι αγώνας ταχύτητας, δεν μπορεί να είναι άναρχη, να διαλύει την κοινωνία και την οικονομία και να λειτουργεί προς όφελος των ξένων. Για δυο γενιές Ελλήνων ο λιγνίτης προστάτευσε τη χώρα απ’ τις αναταραχές στις διεθνείς τιμές ενέργειας κι αυτό μπορεί να γίνει και τώρα.
Στην κατεύθυνση αυτή η Ελλάδα και πρέπει και μπορεί :
- να συνταχθεί με τις χώρες που ζητούν άμεση άρση της χειραγώγησης απ’ την ΕΕ της τιμής του φόρου CO2 με το απόθεμα Market Stability Reserve (φόρο CO2 βεβαίως πληρώνουμε κι όταν καίμε φυσικό αέριο).
- να συνταχθεί με τις χώρες που ζητούν την αναθεώρηση του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, καθώς η σημερινή του μορφή έχει επιτρέψει την καταλήστευση των Ευρωπαίων καταναλωτών απ’ τους χρηματιστηριακούς «παίκτες».
- Άμεσα να δώσει γενναία κίνητρα για να γεμίσουν οι στέγες κι οι ταράτσες της χώρας με φωτοβολταϊκά, καθώς σήμερα δεν υπάρχει πρακτικά κανένα κίνητρο.
- Άμεσα να δώσει γενναία κίνητρα για να κατασκευαστούν το ταχύτερο μονώσεις σε όσο περισσότερες κατοικίες, δημόσια κι επαγγελματικά κτήρια.
- Άμεσα να διακόψει την εγκατάσταση των εντελώς αναξιόπιστων αιολικών, που διαταράσσουν την κοινωνική συνοχή, μέχρις ότου βρεθεί τεχνολογία οικονομικής και εύλογης αποθήκευσης της τυχαίας ενέργειας που παράγουν.
- Να διατηρήσει την ηλεκτροπαραγωγή από λιγνίτη από όσες λιγνιτικές μονάδες είναι ακόμα σε λειτουργία και να διατηρήσει τη νέα και υπερσύγχρονη μονάδα Πτολεμαΐδα 5 ως λιγνιτική μέχρι και το 2049, ακόμα κι αν στενοχωρήσει όσους φέρνουν στη χώρα το φυσικό αέριο.
- Να προωθήσει την εξόρυξη των υδρογονανθράκων που βρίσκονται στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης, ώστε να χρησιμοποιούμε ΕΛΛΗΝΙΚΟ φυσικό αέριο, να σταματήσει η συναλλαγματική αιμορραγία και να δημιουργηθούν δουλειές για τους Έλληνες.
Χρήστος Ι. Κολοβός
Δρ Μηχανικός Μεταλλείων – Μεταλλουργός Μηχανικός ΕΜΠ.
τ. Διευθυντής Κλάδου Μεταλλευτικών Μελετών & Έργων ΔΕΗ ΑΕ/Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας.