Κλαζομενές Ιωνίας – Κλαζομένη – Χυτόν – Σκάλα Βούρλων – Clazomenae – Klazumen – Kilizman – Limantepe

Σταύρου Π.Καπλάνογλου

ΤΙ ΗΤΑΝ
Οι Κλαζομενές ήταν μια σπουδαία, πλούσια και ισχυρή πόλη, σύμμαχος της Σπάρτης, κτισμένη επί της ακτής της Ιωνίας, περίπου στην ευθεία που συνδέει τη Χίο με τη Σμύρνη.
Από εκεί καταγόταν ο διάσημος φιλόσοφος Αναξαγόρας (490-428 π.Χ.), φίλος του Περικλή.
Clazomenae (μονή Klazumen),ήταν μία από τις δώδεκα πόλεις του Πανιώνιου,
Η Ελληνική διάλεκτος που μιλούσαν στις Κλαζομενές, ήταν ίδια με της Εφέσου, Κολοφώνας, Λεμπέδου, Τέως, Φώκιας διαφορετική από τις άλλες Ιωνίκες σχηματίζοντας ξεχωριστή περιοχή από άποψη γλώσσας.
. Ήταν αρχικά πιθανώς το αρχαιότερο τακτικά χρησιμοποιημένο λιμάνι στον κόσμο.
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ
Βρισκόταν περίπου 35 χλμ δυτικά της Σμύρνης
Στην θέση αυτή σήμερα βρίσκεται η Τουρκική πόλη Κλαζυμέν [Klazumen] Kilizman
Η θέση που βρισκόταν η πόλη Κλαζομενές έχει αλλάξει 3 τουλάχιστον φόρες από την εποχη που ιδρύθηκε από τους Ίωνες
1. Χυτὸν
Σύμφωνα με τον Παυσανία, οι άποικοι των Κλαζομενών εγκαταστάθηκαν αρχικά στην ενδοχώρα, στη θέση Χυτόν
2..Ν.Καραντίνα
Είναι ένα μικρό νησί που συνδέεται με την ηπειρωτική χώρα με μια προκυμαία. Η μετακίνηση στο νησί ήρθε «από φόβο των Περσών» (Παύση 7. 3. 9), προφανώς κατά την εποχή της Ιωνικής εξέγερσης (500-494 π.Χ.).
3 Σκάλα Βούρλων (Iskele)
Σκάλα Βούρλων (Iskele παραφθορά της Σκάλας ) Βρισκόταν σε κοντινή απόσταση από την πόλη των Βούρλα, χτισμένη απέναντι από την νησίδα Καραντίνα.
ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΟ 1922
Η πόλη που βρισκόταν κοντά στις 3 θέσεις που εδώ και 3 χιλιάδες περιπου χρόνια βρισκόταν οι Κλαζομενές ήταν Ελληνικά Βούρλα της Σμύρνης και το επίνειον της Σκόλα Βούρλων που το 1922 είχε περίπου 35.000 Ελληνορθόδοξους και 3000 μόνον Μουσουλμάνους
ΤΟ ΟΝΟΜΑ
Το όνομά της προέρχεται πιθανώς από το ρήμα «κλάζω», το οποίο ο Όμηρος συνδέει με τις κραυγές των πουλιών που ζούσαν στις εκβολές του Έρμου.
Και μάλιστα από τις αγριόπαπιες που ξεφώνιζαν δυνατά όταν μετέβαιναν στον νότο
Κλάζω < καλέω + -ζω = βγάζω κλαγγή = ξεφωνίζω
”ἀλλὰ κλάγξαντος ἄκουσαν” (Ομήρου Ιλιάδα, Ραψ. Κ, στ. 275)
ΙΣΤΟΡΙΑ
Η ημερομηνία ίδρυσης της αρχαίας πόλης Klazomenai, η οποία είναι μία από τις 12 πόλεις του Ιονίου, χρονολογείται από το 4000 π.Χ.
Ωστόσο, η πλήρης ημερομηνία εγκατάστασης της πόλης είναι το 1050 π.Χ .
Οι ανασκαφές έδειξαν ότι κατοικείτε σε όλη τη διάρκεια της εποχής του Χαλκού και του Σιδήρου,
Οι αρχαιολόγοι έχουν αποκαλύψει στοιχεία προϊστορικής κατοχής σ το ακρωτήριο Λιμάνι Τεπέ – (LIMAN TEPE )
Κατά την επικρατούσα παράδοση αλλά και την θέση του Παυσανία ο αρχικός πληθυσμός της πόλης ήταν κατά κύριο λόγο Πελοποννήσιοι από τις Κλεωνές και το Φλειούντα,
Προδωρικοί πληθυσμοί που διέφυγαν μετά την κάθοδο των Δωριέων και έφθασαν στις Κλαζομενές, αφού προηγουμένως απέτυχαν να σταθεροποιηθούν στους πρόποδες του όρους Ίδα.
Ο Παυσανίας αναφέρει ως οικιστή τον Κολοφώνιο Πάρφορο και ότι οι άποικοι των Κλαζομενών εγκαταστάθηκαν αρχικά στην ενδοχώρα, στη θέση Χυτόν
Σύμφωνα με το Στράβωνα, ιδρυτής ήταν ο Πάραλος,
Στράβων μιλά για 8 μικρά νησάκια που υπήρχαν απέναντι από στην θέση Κύθων απέναντι από ακτή που ανήκαν στις Κλαζομενές

— AΘΗΝΑΙΟΙ
Ο Αιλιανός αντίθετα θεωρεί την πόλη κτίση του Νηλέα, γιου του Αθηναίου βασιλιά Κόδρου
— ΛΥΔΟΙ
Στα τέλη του 7ου αι. π.Χ., ο Λυδός βασιλιάς Αλυάττης επιχείρησε ανεπιτυχώς να καταλάβει τις Κλαζομενές, ενώ είχε ήδη καταλάβει τη Σμύρνη έπειτα από πολιορκία. Περίπου μισό αιώνα αργότερα όμως, η πόλη δεν ήταν σε θέση να αντισταθεί στον Κροίσο και αναγκάστηκε να υποκύψει, πληρώνοντας φόρο
ΠΕΡΣΕΣ
Μετά το 546 π.Χ., η πόλη των Κλαζομενών πέρασε υπό τον έλεγχο των Περσών.
Η Αρχαία Πόλη Κλαζομενές οποία βρισκόταν υπό την κυριαρχία της Περσίας για μια περίοδο, ζούσε τους πιο ευημερούσες και ειρηνικές περιόδους της ιστορίας της, χάρη στην επιτυχή και ανεκτική διαχείριση των Περσών.
Αργότερα, τα επαγγέλματα και οι εξεγέρσεις μετέτρεψαν τις Kλαζομενές σε μια άσημη πόλη. Μετά από αυτό το διάστημα, άρχισε να ζει μια εσωστρεφής ζωή ως νησιωτική πόλη
ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΣΤΟ ΝΗΣΙ
Την περίοδο εκείνη τοποθετείται η μετακίνηση των κατοίκων σε νήσο φοβούμενοι τους Πέρσες, μετακινήθηκαν στη νήσο, που σήμερα έχει ενωθεί με τη στεριά
— ΙΩΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Το 494 π.Χ., κατά τη διάρκεια της Ιωνικής επανάστασης, οι Κλαζομενές κατακτήθηκαν εύκολα από το στρατό του Αρταφέρνη και του Οτάνη. Οι ενδείξεις συνηγορούν στο ότι ο οικισμός εγκαταλείπεται γύρω στο 545 π.Χ., μπροστά στη λαίλαπα της Περσικής κατάκτησης, αλλά η κατοίκηση επαναλαμβάνεται ύστερα από περίπου ένα τέταρτο του αιώνα. Οριστικά εγκαταλείπεται γύρω στο 490 π.Χ.
ΑΠΟΙΚΙΕΣ ( Άβδηρα ,Φαναγόρεια , Ναύκρατη στην Αίγυπτο, Καρδιά της Ταναίδος )
Ίδρυσαν τα Άβδηρα στη Θράκη την Φαναγόρεια στην βορεινό μέρος του Ευξείνου Πόντου και συμμετείχαν στην δημιουργία του Ελλήνιου της Ναύκρατη στην Αίγυπτο.και στην ίδρυση της Καρδιάς της Ταναίδος Επίσης δείγμα του πλούτου και του μεγαλείου της ήταν και ο «θησαυρός» που αφιέρωσε στους Δελφούς
ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ 5ΟΥ ΑΙΩΝΑ ΕΝΑΛΛΑΓΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΘΗΝΩΝ -ΣΠΑΡΤΗΣ

— ΔΗΛΙΑΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
Μετά το 478 π.Χ., η πόλη συμμετέχει στη Συμμαχία της Δήλου, με εισφορά 1,5 ταλάντων αρχικά, που αργότερα αυξήθηκε σε 6 ως και 15 τάλαντα.
Το καλοκαίρι του 412 π.Χ., κατά τη διάρκεια του Ιωνικού πολέμου, οι Κλαζομενές αποστάτησαν από την Αθήνα, υπό την πίεση μιας μικρής Λακεδαιμονιακής ναυτικής δύναμης, συντάχθηκαν με τους Σπαρτιάτες και τον Τισσαφέρνη, και οχύρωσαν την Πολίχνη στην ενδοχώρα. Σύντομα συμμετείχαν σε επιχειρήσεις εναντίον της αθηναϊκής φρουράς στην Τέω.
Λίγο αργότερα όμως (411 π.Χ.), λόγω της επιτυχημένης δράσης του αθηναϊκού ναυτικού, οι Κλαζομενές προσχώρησαν εκ νέου στο αθηναϊκό στρατόπεδο. Οι Αθηναίοι κατέλαβαν την Πολίχνη και εξανάγκασαν τους ολιγαρχικούς να επιστρέψουν στη νήσο. Οι αρχηγοί τους κατέφυγαν στη Δαφνούσα.
Το 407 π.Χ. η πόλη φαίνεται πως ανακαταλήφθηκε από φιλοσπαρτιάτες ολιγαρχικούς, κάτι που ανάγκασε τον Αλκιβιάδη να αφήσει το στόλο στη Σάμο και να σπεύσει σε βοήθεια των δημοκρατικών συμμάχων, επιβάλλοντας συνθήκη μεταξύ των αποστατών στη Δαφνούσα και της Αθήνας. Μετά το 404 π.Χ., οι ολιγαρχικοί, προφανώς με την υποστήριξη του Σπαρτιάτη Λυσάνδρου, επανήλθαν στη νήσο. Η διαμάχη πάντως μεταξύ των δύο πολιτικών φατριών συνεχίστηκε και κατά τον 4ο αι. π.Χ.
— Μ.ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ – ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
καταλήφθηκαν από τον Μέγα Αλέξανδρο, ο οποίος ένωσε την πόλη με το απέναντι ομώνυμο νησάκι χτίζοντας ένα κυματοθραύστη, λείψανα του οποίου σώζονται ακόμα και σήμερα
Το 334 π.Χ. η πόλη των Κλαζομενών απελευθερώθηκε από τον Αλέξανδρο, ο οποίος και συνέλαβε το σχέδιο να δημιουργηθεί ένας τεχνητός ισθμός, που συνέδεσε τη νήσο με την ενδοχώρα.Το 301 π.Χ., όντας υπό τον έλεγχο του Αντιγόνου και του Δημητρίου, η πόλη πολιορκήθηκε από τον υπασπιστή του Λυσιμάχου, τον Πρεπέλαο, αλλά ο Δημήτριος την έσωσε στέλνοντας βοήθεια από θαλάσσης. Περίπου στην ίδια περίοδο, στα τέλη του 4ου αι. π.Χ., η πόλη αναγκάστηκε να καθορίσει την επικράτειά της, λόγω διαφορών με τους γείτονές της, και ιδιαίτερα την Τέω, κατόπιν διαιτησίας δικαστών από την Κω.
ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ
Αργότερα, οι Κλαζομενές υπάχθηκαν στο βασίλειο των Πτολεμαίων
ΣΕΛΕΥΚΟΣ
Κατά τον 3ο αι. π.Χ., οι Κλαζομενές ανήκαν διαδοχικά στο Λυσίμαχο, τους Σελευκίδες και τους Ατταλίδες.
ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΗΣ ΠΕΡΓΑΜΟΥ
Κατόπιν ήρθαν οι βασιλιάδες της Περγάμου.
Μετά τον Πρώτο Μιθριδατικό Πόλεμο η πόλη υπέφερε από αλλεπάλληλες επιθέσεις πειρατών. Κατά τη διάρκεια του Α΄ Μιθριδατικού πολέμου, αποτέλεσαν μαζί με άλλες θέσεις στη Μικρά Ασία και το Αιγαίο, στόχο επιδρομών των πειρατών συμμάχων του βασιλιά Μιθριδάτη Στ΄ του Ευπάτορος του Πόντου.
Στην ειρήνη της Απάμειας (188), οι Κλαζομενές ορίστηκαν ελεύθερη και ανεξάρτητη πόλη και έλαβαν και κάποια εδάφη με τα οποία αυξήθηκε η επικράτειά τους
ΡΩΜΑΙΟΙ
Στα Ρωμαϊκά χρόνια είχε χάσει, σε μεγάλο βαθμό, τη σημασία της.
Κατά τη ρωμαϊκή εποχή κηρύχθηκε «ελεύθερη πόλη»
ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Διατηρήθηκε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία με το όνομα Κλαζομένη.
Υπήρχε μητρόπολη Clazomene (στα Λατινικά : Dioecesis Clazomeniensis ) είναι κατασταλμένη έδρα του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης και καθιερωμένη έδρα της Καθολικής Εκκλησίας
Οι Κλαζομενές , είναι μια αρχαία επισκοπική έδρα της ρωμαϊκής επαρχίας της Ασίας στην ομώνυμη μητρόπολη και στο πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης .
Κατά τον 10ο αιώνα η Επισκοπή Κλαζομενών υπήχθη στη Μητρόπολη Σμύρνης, η οποία τότε ανυψώθηκε σε Μητρόπολη από Αρχιεπισκοπή.
Κατά την ύστερη Βυζαντινή περίοδο η Επισκοπή Κλαζομενών προήχθη σε Αρχιεπισκοπή. Ωστόσο μετά την Οθωμανική κατάκτηση εξέλιπε κι έτσι υπήχθη στη Μητρόπολη Εφέσου.
Δυο γνωστοί επίσκοποι της είναι ο Ευσέβιος που συμμετείχε το 431 στο συμβούλιο της Εφέσου και στη Χαλκηδόνα το 451 , και Μακάριος, οι οποίος συμμετείχαν στο συμβούλιο του 869 στην Κων/πολη .
ΟΘΩΜΑΝΟΙ
Όταν η περιοχή καταλήφθηκε για πρώτη φορά από τους Σελτζούκους και μετά από τους Οθωμανούς , η χριστιανική παρουσία μειώθηκε σημαντικά. για το λόγο αυτό το 1387 μια πατριαρχική πράξη διαλύθηκε η συγκεκριμένη μητρόπολη με την ένταξή της περιοχής στην Αρχιεπισκοπή της Εφέσου.
ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ
— Καλλιέργεια ελιάς και παράγωγη ελαιολάδου
Βρέθηκε εργαστήριο ελαιολάδου Klazomenai, ίσως το πρώτο εργοστάσιο ελαιολάδου που εδρεύει στον κόσμο, βρίσκεται στην αρχαία πόλη που βρίσκεται στην περιοχή Limantepe.
Αυτό το εργοστάσιο είναι ακριβώς 2600 ετών.
Οι ειδικοί ερμηνεύουν την ίδρυση του εργοστασίου ελαιολάδου ως ένα συνεχώς αυξανόμενο επίπεδο ευημερίας
Στις Κλαζομενές βρέθηκε ένα από τα παλιότερα οργανωμένα ελαιοτριβεία που η κατασκευή του χρονολογήθηκε στον 6ο αιώνα π.Χ..χ.είναι το μοναδικό επιτακτικό παράδειγμα ενός τυποποιημένου πιεστηρίου από μια αρχαία ελληνική πόλη και προηγείται ό δύο τουλάχιστον αιώνες τα επόμενα πιο πρώιμα πιεστήρια που βρέθηκαν στην Ελλάδα. Αποκαταστάθηκε και ανακατασκευάστηκε το 2004-2005
με βάση την μυλόπετρα που βρέθηκε, με ένα κύλινδρο και τρεις κοιλότητες διαχωρισμού. Το ελαιόλαδο που κατάφεραν να βγάλουν μετά την αποκατάσταση του αρχαίου ελαιοτριβείου ήταν εξαιρετικό και κατάλληλο για διάθεση στο εμπόριο και κατανάλωσης.Από τέτοια ελαιοτριβεία την αρχαία εποχή γινόταν εξαγωγές ελαιολάδου σε άλλες πόλεις
— Εργαστήρια κεραμικής
Θεωρείται ένα σημαντικό κεραμικό κέντρο
. Από τα μέσα του 7ου αιώνα γίνεται κατανοητό ότι παρήχθησαν κεραμικά άγρια αιγών. Αυτή η ημερομηνία είναι πολύ πιο μπροστά από άλλα εργαστήρια της βόρειας Ιωνικής κεραμικής και δείχνει ότι η παραγωγή κεραμικής άγριας κατσίκα ξεκίνησε περίπου στις ίδιες ημερομηνίες με τη Νότια Ιωνία. Παρατηρείται ότι οι εξωτερικές επιφάνειες των αγγείων καλύφθηκαν με λευκό ή ανοιχτόχρωμο αστάρι υπό την επίδραση των Κορινθιακών αγγείων, τα οποία ήταν τα κοινά και λαϊκά κεραμικά της εποχής. Οι οινοχόοι με τριφύλλια με διογκωμένα ωοειδή σώματα, είναι οι πιο συνηθισμένες μορφές αγγείων της πρώιμης περιόδου. Ο κρατήρας,, ο σκύφος, ο αμφορέας και ο στύλος ήταν κάποιες από τις πολλές μορφές αγγείων που χρησιμοποιούνται με την πάροδο του χρόνου. Χοίροι, σκύλοι, κουνέλια, λιοντάρια, ελάφια, χοίροι και ταύροι είναι οι συχνότερα χρησιμοποιούμενες φιγούρες, ιδιαίτερα άγριες κατσίκες, οι οποίες δίνουν αυτό το είδος κεραμικής εικόνα
ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ
Τα προτιμότερα αναγνωρίσιμα νομίσματα, των Κλαζομενών ήταν από άργυρο και ήλεκτρο και ανήκουν στον 6ο αι. π.Χ.,
Η Κλαζομενές είναι μια από τις παλαιότερες πόλεις που χρησιμοποιούν αργυρά νομίσματα στα περισσότερα έφεραν στην μια όψη ένα φτερωτό αγριόχοιρο.
Σύμφωνα με τον Αρτέμωνα τον Κλαζομένιο ένας πτερωτός αγριόχοιρος κατέστρεψε κάποτε την επικράτεια της πόλεως των Κλαζομενίων ( ο φτερωτός κάπρος, θεωρείται, πως είναι το «γοργόνειο των Κλαζομενών» ή ο «Πήγασος των Κλαζομενών» )
Κατά την περίοδο της Αθηναϊκής Συμμαχίας, στο β΄ μισό του 5ου αι. π.Χ., η πόλη κόβει αργυρά νομίσματα στον Αττικό σταθμητικό κανόνα (ημίδραχμο και διόβολο), με την προτομή του φτερωτού αγριόχοιρου ή την κεφαλή της Αθηνάς στον εμπροσθότυπο, και έγκοιλο τετράγωνο με Γοργόνειο ή την κεφαλή ενός κριού και την επιγραφή ΚΛΑ στον οπισθότυπο
Μετά το 387 π.Χ., το κλαζομενιακό αργυρό νόμισμα, ακολουθεί τον περσικό σταθμητικό κανόνα, που είναι ελαφρύτερος: τα τετράδραχμα αναλογούσαν σε βάρος με το βάρος τριών περσικών σίγλων.
Στον εμπροσθότυπο παρουσιάζεται η κεφαλή του Απόλλωνα και στον οπισθότυπο ένας κύκνος με την επιγραφή ΚΛΑ ή ΚΛΑΖΟ, ενώ εμφανίζεται και το όνομα του αξιωματούχου που ήταν υπεύθυνος για το νομισματοκοπείο.
Κατά την ίδια περίοδο ξεκινά και η κοπή χάλκινου νομίσματος με την κεφαλή της Αθηνάς και σπανιότερα του Απόλλωνα στον εμπροσθότυπο, και τον κύκνο στον οπισθότυπο.
Το 362 π.Χ., ο σατράπης της Μυσίας Ορόντης, , έκοψε νόμισμα με εμπροσθότυπο την κεφαλή γενειοφόρου Πέρση που φορά τιάρα και το γράμμα Κ και την παραδοσιακή προτομή του φτερωτού αγριόχοιρου στον οπισθότυπο

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
**Αναξαγόρας
Ο Αναξαγόρας (~500-428 π.Χ) ήταν σπουδαίος αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και αστρονόμος.
Γεννήθηκε στις Κλαζομενές της Ιωνίας περίπου το 500 π.Χ. Ήταν γιος του Ηγησίβουλου ή Εύβουλου και ανήκε σε πλούσιο και αριστοκρατικό γένος. Σε ηλικία 20 ετών εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, επιδιδόμενος σε φιλοσοφικές σπουδές, όπου και έζησε εκεί επί 30 χρόνια. Σύμφωνα όμως με την παράδοση κατηγορήθηκε για ασέβεια και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πόλη.
Γενικά ο Αναξαγόρας προσπάθησε να ανανεώσει την ιωνική φυσιολογία και να τη συνδυάσει με τις πνευματικές κατακτήσεις του Παρμενίδη και του Εμπεδοκλή.
** Αρτέμων
Μηχανικός από τις Κλαζομενές (5ος αι. π.Χ.).
Ήταν σύγχρονος του Περικλή, τον οποίο και ακολούθησε στην εκστρατεία της Σάμου (440-439 π.Χ.)· εκεί ανακάλυψε και εφάρμοσε πολλά είδη πολιορκητικών μηχανών. Τον αποκαλούσαν ”περιφόρητον,” γιατί παρίστανε τον ανάπηρο και είχε επινοήσει ένα είδος φορείου, με το οποίο τον μετακινούσαν γύρω από τα τείχη της Σάμου. Αναφέρεται ότι ο Πολύκλειτος του έστησε ανδριάντα.
** Ερμότιμος ο Πρεσβύτερος, ο Κλαζομένιος
Ο Ερμότιμος ο Πρεσβύτερος, ο Κλαζομένιος ήταν Έλληνας φιλόσοφος και φυσικός.που έζησε στην κλασσική Εποχή, ανάμεσα στον 6ος αιώνα π.Χ.και τον 5ος αιώνα π.Χ..
** Σκοπελιανός
‘Έλληνας σοφιστής από τις Κλαζομενές (80-120 μ.Χ.).
Σπούδασε στη Σμύρνη, όπου αργότερα ίδρυσε δική του σχολή. Ήταν οπαδός του Γοργία. Ως πρεσβευτής της πατρίδας του στον αυτοκράτορα Δομιτιανό, πέτυχε την άρση του μέτρου που απαγόρευε την καλλιέργεια των αμπελιών. Υπήρξε δάσκαλος του Ηρώδη του Αττικού.
– H ΦΗΜΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΤΩΝ ΚΛΑΖΟΜΕΝΩΝ
” Οι κάτοικοι της πόλεως Κλαζομενές της Μικράς Ασίας ήταν γνωστοί κατά την αρχαιότητα για τα πειράγματα τους. Χωρίς καμιά διάκριση πείραζαν τους πάντες με ένα δικό τους τρόπο, που καθώς παραδίδεται από την αρχαιότητα ακόμη, ήταν πολύ βρώμικος.
Ενδεικτική είναι μια φράση που τους χαρακτηρίζει και αφορά το χαρακτήρα τους και την συμπεριφορά τους από την εποχη που ήταν σύμμαχοι της Σπάρτης ( 4ος αιων π.Χ ) .**** Έξεστι Κλαζομενίοις ασχημονείν ***
Η φράση έγινε παροιμιώδης έκφραση και χρησιμοποιείται σήμερα για να «χαρακτηρίσει τη ροπή κάποιου ανθρώπου στην ασχημοσύνη (απρέπεια, ακοσμία)»], την έκφραση περιφρόνησης για ανθρώπους τέτοιας ποιότητας από τους οποίους είναι αναμενόμενη απρεπής συμπεριφορά.
Σε κάποια χρονική στιγμή επισκέφθηκαν τη Σπάρτη απεσταλμένοι των Κλαζομενίων. Κατά την παραμονή τους στη Σπάρτη η συμπεριφορά τους ήταν αυτό που σήμερα θα λέγαμε συμπεριφορά “χωριάτη”, άσεμνου και χυδαίου, που ούτε γνωρίζει, ούτε ενδιαφέρεται να ακολουθήσει κανόνες συμπεριφοράς και έθιμα καλής διαγωγής, ελαττώματα για τα οποία είχαν γενικώς κακό όνομα οι Κλαζομένιοι. Μεταξύ των άλλων, τους καταλογίζουν ότι, κατά την παραμονή τους στη Σπάρτη, “ελέρωσαν” (άλλοι λένε ότι μαύρισαν με καπνιά) τους θώκους των εφόρων, που βρίσκονταν
Οι Έφοροι βρέθηκαν σε δύσκολη θέση, γιατί δεν ήθελαν να χαλάσουν τις σχέσεις της Σπάρτης με μια σημαντική συμμαχική πόλη, ενώ εξ άλλου αναγνώριζαν την δικαιολογημένη αγανάκτηση των Σπαρτιατών, τους οποίους δεν ήθελαν να συνηθίσουν στην ανοχή της απειθαρχίας και της αυθαιρεσίας απέναντι του νόμου. Αντέδρασαν λοιπόν με τον εξής τρόπο: έβαλαν τον κήρυκα να περιφέρεται στην πόλη ξεφωνίζοντας “έξεστι Κλαζομενίοις ασχημονείν”, δηλαδή επιτρέπεται στους Κλαζομένιους να κάνουν απρέπειες.
ΟΙ ΚΛΑΖΟΜΕΝΕΣ ΣΗΜΕΡΑ
Με την ανταλλαγή του 1923 μετανάστες άρχισαν να φθάνουν στην Τουρκία από τον Δεκέμβριο. Η πρώτη ομάδα έχει μετακινηθεί από τα Χανιά στο τέλος του Νοεμβρίου, στις 3 Δεκεμβρίου, 1923 πήγαν στο Klazumen και την Καραντίνα