Καντηλίνα (Salvia sclarea) Σταύρου Π. Καπλάνογλου, Γεωπόνου

Το γενικό όνομα προέρχεται από το λατινικό salvus (σώζω, θεραπεύω), που αναφέρεται στις φαρμακευτικές ιδιότητες,

Υπάρχουν περιγραφές της φαρμακευτικής χρήσης του φυτού,στα γραπτά του Θεόφραστου (4ος αιώνας π.Χ.), του Διοσκουρίδη (1ος αιώνας μ.Χ.) και του Πλίνιου του Γέροντα (1ος αιώνας μ.Χ.)

Οι παλαιότερες επιγραφές για τις θεραπευτικές ιδιότητες των φυτών του γένους Σάλβια χρονολογούνται πριν από περισσότερα από 4000 χρόνια.

Μεταξύ των αρχαίων Αιγυπτίων χρησιμοποιήθηκε στην ταρίχευση και χρησιμοποιήθηκε ως φάρμακο για τη στειρότητα και για σοβαρές ασθένειες ή επιδημίες.

Για τους Έλληνες και τους Ρωμαίους, τα φυτά αυτού του γένους θεωρούνταν βότανα της υγείας.

Όσοι το συνέλεγαν σεβάστηκαν ένα ιδιαίτερο τελετουργικό, φορώντας λευκό χιτώνα, ξυπόλητα πόδια καλά πλυμένα και χωρίς να χρησιμοποιούν σιδερένια αντικείμενα.

Χρησιμοποιήθηκαν επίσης ως φυσικά συντηρητικά για τα τρόφιμα τα οποία, καλυμμένα με τα φύλλα του, διαρκούσαν περισσότερο.

Για τους Άραβες του δέκατου αιώνα, παρέτειναν τη ζωή.

Στο Μεσαίωνα, θεωρούνταν ακόμα μια αληθινή πανάκεια, το πιο αποτελεσματικό από όλα τα φάρμακα. Το εύρος δράσης του ήταν τόσο μεγάλο που, με το ρήμα σώζω, εννοούνταν γενικά η θεραπευτική του συνταγή.

Δεδομένου ότι χορηγούνταν με φαγητό, οι αρετές του ως καρύκευμα για να αρωματίσουν τα πιάτα άρχισαν να αναγνωρίζονται.

Στη Γαλλία, γύρω στον δέκατο έβδομο αιώνα, παρήχθη ένα αρωματικό ξύδι που ονομαζόταν «των τεσσάρων κλεφτών», που θεωρούνταν χρήσιμο ενάντια σε μολυσματικές ασθένειες όπως η πανώλη, που εκείνη την εποχή ήταν πολύ διαδεδομένη.

Ονομάζεται επίσης «ιερό βότανο», θεωρούνταν ισχυρό ανδρικό αφροδισιακό, ικανό να προστατεύσει την εγκυμοσύνη και να αυξήσει τη γυναικεία γονιμότητα.

Σύμφωνα με την παράδοση, χρησιμοποιήθηκε ως έγχυμα για τη θεραπεία της υπερβολικής εφίδρωσης ή κατά της νευρικής εξάντλησης.

Για εξωτερική χρήση ακόμη και σήμερα τα φρέσκα φύλλα τρίβονται για να απολυμανθούν τα τραύματα, για ερεθισμούς της επιδερμίδας, των ούλων και του στόματος γενικότερα και για να γίνουν πιο λευκά τα δόντια.

Ανάμεσα στα κύρια αποτελέσματα που αναγνωρίζονται στο φυτό είναι τα αντισηπτικά, ηρεμιστικά και χωνευτικά.

Το έλαιο περιέχει αρωματικές ενώσεις :

Μονοτερπένια 2,5%, σεσκιτερπένια 5%, σεσκιτερπενόλες, μονοτερπενόλες 5% (λιναλοόλη), τερπενικοί εστέρες 75%(οξικός λιναλυλεστέρας, γερανυλεστέρας), διτερπενόλες 5% (σκλερεόλη).

Το έγχυμα της καντηλίνας είναι άοσμο και κάπως πικρό και χρησιμοποιείται ως βότανο, για διάφορες παθήσεις.

— Άνθη και φύλλα

Τα λουλούδια και τα φύλλα χρησιμοποιούνται για την παρασκευή φαρμάκων.

Έχει αντισπασμωδικές, τονωτικές, αντικαταθλιπτικές, αφροδισιακές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες, και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία διαταραχών του στομάχου και των νεφρών. Είναι κατευναστικό βότανο, που βοηθά στην ανακούφιση από τους πόνους της περιόδου και προβλημάτων της εμμήνου ρύσεως.

Σταματά τις αιμορραγίες.

Αιθέριο έλαιο

Και το αιθέριο έλαιο της θεωρείται ένα από τα κορυφαία αιθέρια έλαια για ορμόνες και έχει επίσης αντικαταθλιπτικές, αντιμυκητιασικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Χρησιμοποιείται , για διαταραχές του στομάχου και άλλων πεπτικών διαταραχών

Το αιθέριο έλαιο σε ανάμιξη με άλλα βότανα χρησιμοποιείται για να αντιμετωπίσει :

Υπερβολική εφίδρωση,

Σεξουαλική κόπωση στην γυναίκα,

Αμηνόρροια και τις διαταραχές της εμμηνόπαυσης και της προεμμηνόπαυσης.

Επίσης, το αιθέριο έλαιο χρησιμοποιείται για την:

Τριχόπτωση και ευνοεί την τριχοφυΐα, όν εξαιρετικό για λιπαρά μαλλιά και πιτυρίδα

Ο σπόρος σχηματίζει μια παχιά βλέννα, όταν εμποτίζεται για λίγα λεπτά σε νερό.

Αυτό είναι αποτελεσματικό στην απομάκρυνση μικρών σωματιδίων σκόνης από τα μάτια . — Το τσάι

Το τσάι της θεωρείται ότι βοηθά σε ένα πλήθος προβλημάτων υγείας, όπως:

Γνωστική μείωση που σχετίζεται με την ηλικία.

Υπερβολική εφίδρωση (υπεριδρωσία), καούρα , εξάψεις , αυπνία .

Πονόλαιμο ( Οι γαργάρες με φασκόμηλο έχουν χρησιμοποιηθεί από καιρό,ως θεραπεία για τον πονόλαιμο και το βήχα. )

Πολλές οι χρήσεις και η προσφορά του φυτού, για την υγεία, μεγάλη.

Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει ότι μπορεί ο καθένας να το χρησιμοποιεί,χωρίς μέτρο, ανεξέλεγκτα.

Ενώ, η καντηλίνα θεωρείται, γενικά, ασφαλής, όταν χρησιμοποιείται στις ποσότητες, που συνήθως, απαντώνται σε συνταγές τροφίμων

Είναι επισφαλής,όπως και το συγγενες προς αυτο φασκόμηλο γιατί περιέχει Θουγιόνη και καμφορά, αιθέρια έλαια που έχουν τη δυνατότητα να είναι επιβλαβή, εάν ληφθούν από το στόμα, σε αρκετά υψηλές ποσότητες, με σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως επιληπτικές κρίσεις και βλάβες οργάνων .

Μια επιστημονική μελέτη δείχνει ότι τρία φλιτζάνια καντηλίνας τσαγιού θα μπορούσαν να καταναλώνονται, καθημερινά, χωρίς να φτάνουν τα τοξικολογικά κατώτατα όρια.

Η ποσότητα θουγιόνης, καμφοράς και άλλων ενώσεων, που εκχυλίζονται στο τσάι του φασκόμηλου και της καντηλίνας, ποικίλλει, ανάλογα με παράγοντες, που μπορεί να επηρεάζουν τη δραστικότητα, όπως η διαδικασία παραγωγής (π.χ. συγκομιδή, ξήρανση και μέθοδος εκχύλισης) και ο χρόνος απόρριψης.

–Προσοχή στην εγκυμοσύνη

Οι έγκυες γυναίκες δεν πρέπει να παίρνουν την κανδηλίνα πέρα από τις ποσότητες που χρησιμοποιούνται, συνήθως στο μαγείρεμα.

Η υψηλή πρόσληψη μπορεί να προκαλέσει συστολές της μήτρας.

— Προσοχή στις θηλάζουσες μητέρες

Παρόλο, που μερικές φορές συνιστάται η καντηλίνα, για να μειώσει την παροχή μητρικού γάλακτος σε θηλάζουσες μητέρες,που αντιμετωπίζουν υπερβολική ποσότητα γάλακτος, οι θηλάζουσες γυναίκες θα πρέπει να συμβουλευτούν τους γιατρούς τους, πριν το χρησιμοποιήσουν λόγω της περιεκτικότητας σε θουγιόνη σε υψηλές συγκεντρώσεις.

— Προσοχή στους πάσχοντες από επιληψία ή αρτηριακή πίεση.

Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σε πάσχοντες από επιληψία ή αρτηριακή πίεση.

— Προσοχή στα άτομα με ορμονικά προβλήματα.

Υπάρχει, επίσης, ανησυχία ότι ορισμένες ποικιλίες φασκόμηλου,που ανήκουν στο ίδιο είδος με την Καντιλήνα όπως το ισπανικό φασκόμηλο (Salvia lavandulaefolia), μπορεί να έχουν δυσμενές οιστρογόνο αποτέλεσμα.

Τα άτομα με ορμονικά προβλήματα, δεν πρέπει να παίρνουν φασκόμηλο. Αλληλοεπίδραση φαρμάκων

— Προσοχή στην σύγχρονη λήψη φαρμάκων (αλληλεπίδραση )

Σε μεγάλες ποσότητες, το φασκόμηλο μπορεί να αλληλεπιδράσει με διάφορα φάρμακα, όπως ηρεμιστικά, αντισπασμωδικά και φάρμακα για τον διαβήτη.

— Προσοχή σε αλλεργικούς.

Αποφύγετε το τσάι φασκόμηλο, εάν έχετε αλλεργίες στο φασκόμηλο ή σε άλλα φυτά στην οικογένεια φυτών Lamiaceae (όπως μέντα και ρίγανη).

Προβλήματα δημιουργούνται,λόγω θουγιόνης και καμφοράς.

Δεν υπάρχει αρκετή έρευνα σχετικά με τα οφέλη του φασκόμηλου ( πόση τσαγιού φασκόμηλου ), για να το χρησιμοποιήσετε ως θεραπεία για οποιαδήποτε κατάσταση. Επίσης, προσέξτε να αποφύγετε να πίνετε τακτικά ή υπερβολικά ποσά, λόγω της περιεκτικότητας σε θουγιόνη και καμφορά.

— Προσοχή σε εμφάνιση άλλων παρενεργειών.

Άλλες παρενέργειες της καντηλίνας και του φασκόμηλου περιλαμβάνουν ήπια πεπτικά προβλήματα, ναυτία, εμετό, διέγερση, συριγμό, δερματικό εξάνθημα, υψηλή ή χαμηλή αρτηριακή πίεση αλλεργικές αντιδράσεις και υπογλυκαιμία σε διαβητικούς

Δεν συνιστάται η χρήση παρασκευασμάτων βοτάνων, χωρίς την ενημέρωση του θεράποντα ιατρού ή φαρμακοποιού.

Μπορεί , να επιβαρύνουν περαιτέρω εξασθενημένες ζωτικές λειτουργίες με κίνδυνο για την υγεία και την ζωή του ασθενούς.