Η ΚΟΙΛΑΔΑ ΚΟΡΑΜΑΖ & ΤΟ ΒΕΚΣΕ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ
- ( Οι οικισμοί της κοιλάδας : Büyük Bürüngüz, Subaşı, Küçük Bürüngüz, Ağırnas, Turan, Vekse και Bağpınar. )
- (Άλλα ονόματα του Βεκσέ : Vekse,Vekse Köyü ,Békse, Béxe , Όζλουτζε , Özlüce )
ΣΤΑΥΡΟΎ Π. ΚΑΠΛΑΝΟΓΛΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΈΑ – ΙΣΤΟΡΙΚΟΎ ΕΡΕΥΝΗΤΉ
1.Η ΚΟΙΛΑΔΑ ΚΟΡΑΜΑΖ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Αν και δεν είναι γνωστό στους περισσότερους ανθρώπους, η κοιλάδα Koramaz? Είναι μια από τις σημαντικές κοιλάδες του κόσμου όσον αφορά την ιστορία, τη φυτική ποικιλότητα, τα ιστορικά μνημεία και τις φυσικές ομορφιές της.
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
Η κοιλάδα Koramaz, που βρίσκεται εντός των ορίων της συνοικίας Μελικγκαζί της Καισάρειας ( Kayseri Melikgazi) .
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΟΙΛΔΑΣ
–Πως δημιουργήθηκε
Η κοιλάδα Koramaz είναι δημιούργημα ενός μεγάλου σεισμού που παραμόρφωσε το έδαφος και εμφανίσθηκε ένα τεράστιο ρήγμα στην επιφάνεια του εδάφους .
Στην προκείμενη περίπτωση εμφανίσθηκε ένα ρήγμα 12 χιλιόμετρων που ξεκινούσε από τα ανατολικά με κατεύθυνση στα δυτικά .
Τα υψόμετρα στο βάθος του ρήγματος ποικίλλει από 1250 μέτρα έως 1550 μέτρα. και ενώ είναι 1165 μέτρα στο δυτικό άκρο, είναι 1500 μέτρα στο ανατολικότερο άκρο.
Αυτή η υψομετρική διαφορά επιτρέπει στο ρεύμα Koramaz να ρέει ελεύθερα στον πυθμένα της κοιλάδας.
Οι μαλακοί βράχοι έχουν διαβρωθεί, δημιουργώντας πλάγιες κοιλάδες. Υπάρχει ακόμα ζωή στην κοιλάδα σήμερα
Υπάρχουν επτά οικισμοί στην κοιλάδα που κατοικούνται ακόμα και σήμερα
Οι οικισμοί αυτοί, κατά σειρά από τα ανατολικά προς τα δυτικά, είναι: Büyük Bürüngüz, Subaşı, Küçük Bürüngüz, Ağırnas, Turan, Vekse και Bağpınar.
— Αρχαίοι οικισμοί
Η κοιλάδα Koramaz φιλοξενεί ερείπια αρχαίων οικισμών με διάφορες κατασκευές, που είναι γνωστό ότι χρησιμοποιήθηκαν κατά τη Βυζαντινή περίοδο αλλά ο ακριβής σκοπός τους είναι άγνωστος,
— Ο σύγχρονοι οικισμοί
Σήμερα υπάρχουν οι επτά οικισμοί που προαναφφέραμε στην κοιλάδα , όπου η ζωή συνεχίζεται και είναι :
- Αγίου Ανάργυροι ή Ağırnas,
Είναι η πατρίδα του αρχιτέκτονα του Ιωσήφ Δογάνογλου ή Μιμάρ Σινάν ήδη κάναμε ξεχωριστή δημοσίευση
2 .Βέκσε ή Vekse
Για την παρουσία του Ελληνικοί πληθυσμού στο Βερσε και την υπόγεια πόλη που λεγόταν << ΖΙΛΕ > τις λίγες πληροφορίες που ήδη συγκεντρώσαμε θα τις παραθέσουμε στο τέλος του σημερινού δημοσιεύματος
3.& 4. Μεγάλο και μικρό Μπορουνγκάζ ή Büyük Bürüngüz, ή Büyük Bürüngüz Ulubürüngüz, Büyükbürüngüz, Bürüngüz & Küçük Bürüngüz,
Το Büyük Bürüngüz , παλαιότερα γνωστό ως Fatih , εΕ.ίναι μια γειτονιά στην περιοχή Mελίκγκαζί της επαρχίας της Καισαρεία
Πληθυσμός (2019) • Σύνολο 551
- Τουράν ή, . Turan, Dimitri, Dimitre
Το Τουράν είναι μια γειτονιά στην περιοχή Μελικγκάζι της επαρχίας Καϊσέρι .
Πληθυσμός (2019) • Σύνολο 1.075
Έγινε δήμος στις 30 Δεκεμβρίου 1998.
- Μπαγκπινάρ ή Bağpınar, İspidin, Ispıdın, Isbıdın, Σπάθιον
Το Bağpınar ίναι μια γειτονιά στην περιοχή Mελίκγκαζί της επαρχίας της Καισαρείας. Σύνολο πληθυσμού το 2019 κάτοικοι 278
- Σούμπασι ή Επισκοπή ή Σκοπή ή Subaşı, ή Üsgübü, İskopi, İsgobi, Skopí, Episkopi
Απέχει 26 χλμ από την επαρχία Καϊσέρι και 26 χλμ από την περιοχή Μελικγκάζι.
Το Σούμπασι είναι μια γειτονιά στην περιοχή Mελίκγκαζί της επαρχίας της Καισαρείας .
–Εκκλησίες , κατοικίες & σχολεία στην κοιλάδα.
Υπήρχαν πολλά σπηλαία στην κοιλάδα λαξευμένα στις πλάγιες της κοιλάδσς πάνω στα μαλακά στρωματά της λάβας , κάποια από σπήλαια που χρησιμοποιήθηκε αρχικά για κατοικίες και όχι μόνον αργότερα μεταποιήθηκαν σε βραχώδεις τάφους κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο. Με την έλευση του Χριστιανισμού, αυτά τα σπήλαια αναδιαμορφώθηκαν σε εκκλησίες στα τέλη της Ρωμαϊκής εποχής ή στις αρχές του Βυζαντίου. Ο αριθμός των λαξευμένων σε βράχο εκκλησιών που έχουν εντοπιστεί στην κοιλάδα Koramaz μέχρι σήμερα είναι 38,
Σήμερα διασώζονται και 2 σύγχρονες εκκλησίες .
Οι περισσότερες εκκλησίες είναι της Βυζαντινής περιόδου με μοναδικές τοιχογραφίες Υπάρχουν ακόμη εκατοντάδες αρχοντικά/ και σχολεία που χτίστηκαν τον 19ο και τον 20ο αιώνα στην κοιλάδα με το δικό τους αρχιτεκτονικό στυλ .
–Ο Ιωσήφ Δανόγλου ή Μιμαρ Σινάν σώζει τους συγγενείς του κατοίκους της κοιλάδας από την μεταφορά τους στην Κύπρο
Σε προηγούμενη δημοσίευσή μας, γράφοντας για τον Σινάν τον Αρχιτέκτονα και την απόφαση του τότε σουλτάνου Σουλεϊμάν Α του μεγαλοπρεπή να δίωξει όλους τους συντοπίτες του Έλληνες στην Κύπρο γράφαμε : .
<< Ο Μιμάρ Σινάν δεν ξέχασε αυτό το μέρος και δεν άφησε το χωριό του στην μοίρα του και προσπάθησε να σώσει τους συγγενείς του από το ξερίζωμα από την πατρίδα τους (Αγίους Αναργύρους ή Αγιρνάς ) όταν ο Σουλτάνος τους ανάγκαζε, να μεταναστεύσουν στην Κύπρο για να την Τουρκοποιήσουν . >>
Εκδόθηκε διάταγμα σχετικά με τη μετανάστευση των κατοίκων της Καισάρειας, που έφθασε και στα γειτονικά χωρία και διαβάστηκε στα κέντρα των χωριών αναμεσα σε αυτα ήταν και οι κάτοικοι των χωριών Ağırnas, Büyük και Küçük Bürüngüz και İsgobü (Subaşı) που ουσιαστικά εξοριζόταν στην Κύπρο για να την αποικίσουν.
Ο Μιμάρ Σινάν, που βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη << αναγνωρισμένος πια σαν ο μεγάλος αρχιτέκτονας που όλοι σεβόταν >>, όταν άκουσε το διάταγμα, και είδε ότι ανάμεσα στα πληττόμενα χωριά υπήρχε το Αγίρνας που ήταν η πατρίδα αλλα και τα χωριά Büyük και Küçük Bürüngüz και İsgobü, όπου ζούσαν συγγενείς του
Παρενέβει και έστειλε επιστολή στο σουλτάνο ζητώντας να εξαιρεθούν όλοι οι κάτοικοι των χωρίων της κοιλάδας του Κοραμάζ.
Ο Σουλτάνος δεν απέρριψε το αίτημα αυτού του 86χρονου μεγάλου αρχιτέκτονα και έστειλε το ακόλουθο διάταγμα σχετικά με την απαλλαγή των κατοίκων αυτών των χωριών από τη μετανάστευση:
<< Η απόφαση δίνεται στους Akdağ Kadı και Hüseyin Çavuş:
Τώρα ο Αρχηγός των Αυτοκρατορικών Αρχιτεκτόνων μου στέλνει μια επιστολή που αφορά την διαταγή μου για την απέλαση στην Κύπρο.
Ο Zimnis ονόματι Ulise και ο Kudışan από το χωριό İsgobü σώθηκαν από την αποστολή στην Κύπρο. (προφανώς επρόκειτο για συγγενείς του Μιμάρ Σινάν )
Διέταξα να προστατευθεί το εν λόγω χωριό και οι συγγενείς του εν λόγω προσώπου από την εξορία στην Κύπρο και διέταξα επίσης ότι· Μόλις φτάσει η παραγγελία μου, θα αποτρέψεις από το να πληγωθούν αυτοί από το χωριό που έμενε και οι συγγενείς του λέγοντας «Είσαι ένας από τους εξόριστους στην Κύπρο», ακόμα κι αν είναι γραμμένο στο βιβλίο που θα στείλεις. Θα πρέπει να καταγράψετε αυτή την εξαιρετική απόφασή μου στο προστατευόμενο ληξιαρχείο στην Κύπρο και να την αφήσετε στα χέρια τους να την παραδώσουν στον Μεχμέτ Ούστα. … >>
Με αυτόν τον τρόπο ο Σινάν έσωσε τους συγγενείς του από την εξορία στην Κύπρο. αλλά όχι όλους τους κατοίκους της κοιλάδας
ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΛΑΔΑΣ
Σε αντίθεση με όλους τους άλλους οικισμούς στην κοιλάδα,Κοραμάζ στην περιοχή του Βέκσε και οι δύο πλαγιές της κοιλάδας δημιούργησαν αναβαθμίδες που γινόταν καλλιέργεια φρούτων και λαχανικών. Η γεωργία σε αυτές τις ταράτσες, που οι κάτοικοι τις αποκαλούν «σφήνα», συνεχίζεται ακόμη και σήμερα, αν και έχει μειωθεί σημαντικά σε σύγκριση με το παρελθόν.
Προκείμενου να δούμε με τι ασχολιόταν οι άνθρωποι που ζούσαν στην κοιλάδα αναζητήσαμε τους χώρους εργασίας και τις εναπομείναντες εγκαταστάσεις .
Υπάρχουν μερικές από αυτές όπως είναι οι λιναρόμυλοι, αλευρόμυλοι , οινοποιεία. και οι περιστεριώνες,
-Λιναρόμυλοι
Είναι φανερό ότι υπήρχε καλλιέργεια λιναριού και παραγωγή λινελαίου, όπου οι σπόροι λιναριού συνθλίβονται ανάμεσα σε δύο βαριές πέτρες και το λινέλαιο χρησιμοποιείται εδώ για μηχανική λίπανση, φωτισμό και θρέψη εδώ και πολλά χρόνια. Υπάρχουν συνολικά 4 λιναρόμυλοι με πέτρες και μερικά βοηθητικά κτίρια στην κοιλάδα Koramaz. που έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα. Υπάρχουν πληροφορίες οτι στο Αγρυμνάς υπήρχαν 24 λιναρόμυλοι .
— Αλευρόμυλοι
Χάρη στο ρεύμα Koramaz που ρέει από τον πυθμένα της κοιλάδας Koramaz και τις 18 πηγές νερού που τροφοδοτούν αυτό το ρεύμα, υπάρχουν πολλοί ιστορικοί νερόμυλοι στην κοιλάδα που άλεθαν σιτάρι. Ο αριθμός των μύλων που σώζονται μέχρι σήμερα είναι 6, ένας από αυτούς βρίσκεται στο Βεκσέ ,κοντά στην πέτρινη γέφυρα που είχαν κτίσει μετανάστες που ζούσαν το 1890 στην Κωνσταντινούπολη και είχαν ιδρύσει το σύλλογο το 1890, έκτισε σιντριβάνια έκτισε την πέτρινη γέφυρα στην κοιλάδα Κοραμάζ, δίπλα στον μύλο,«Σύλλογος Βοήθειας Βεκσέ», Κατά συνέπεια πρέπει να δεχτούμε και την ύπαρξη της καλλιέργειας ων σιτηρών
Την καλλιέργεια του σίτου επιβεβαιώνει η ύπαρξη των << Σετέν >> .Τα σέτεν είναι στην πραγματικότητα ένα άλλο στυλ μύλου. Το Seten είναι ένα εργαλείο παραγωγής που χρησιμοποιείται για να συνθλίψει το σιτάρι ανάμεσα σε δύο βαριές πέτρες και να το μετατρέψει σε πλιγούρι. Τα σέτεν, που συνήθως βρίσκονται σε πλατείες χωριών, χρησιμοποιούνται κοινόχρηστα. Η κυκλική πέτρα σετέν, που μετακινείται με τη βοήθεια βοοειδών, μετατρέπει το σιτάρι στην πέτρα στο δάπεδό της σε πλιγούρι.
–Οινοποιεία
Η ύπαρξη οινοποιείων μάρτυρα την καλλιέργεια αμπελιών Προφανώς παρήγαγαν κρασί και τσίπουρο.
–Περιστερώνες
Υπάρχουν περίπου 100 περιστερώνες στην κοιλάδα, οι οποίοι χρησιμοποιούνταν ενεργά μέχρι πρόσφατα. Οι περιστερώνες είναι ειδικοί χώροι σίτισης και αναπαραγωγής περιστεριών, που χρησιμοποιούνται για εκτροφή περιστεριών για διατροφή των ανθρώπων ,αλλά και για την παροχή κοπριάς.
Για την χρησιμότητα της κοπριάς γράψαμε αναφερόμενοι και στο Γκεσι.. Η κοπριά των περιστεριών χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια τόσο στη γεωργία όσο και στην παραγωγή εύφλεκτων υλικών. . υπήρχαν και πρωτότυποι περιστερώνες στην κοιλάδα.
— Μεταφορές
Οι μεταφορές γινόταν με βοϊδάμαξες. φαίνεται από την ύπαρξη σημείων στην περιοχή ποι δείχνουν τους δρόμους από τις βοϊδάμαξες. Τα καρότσια είναι ένα από τα πιο πιστά μέσα μεταφοράς των ανθρώπων εδώ και χιλιάδες χρόνια. Οι τροχοί των βοϊδαμαξών είναι γενικά καλυμμένοι με σίδηρο και είναι πολύ σκληροί. Οι βοϊδάμαξες ταξιδεύουν με εκατοντάδες κιλά φορτίο πάνω τους. Καθώς οι βοϊδάμαξες περνούν από περιοχές που αποτελούνται από μαλακούς βράχους, οι τροχοί τους αρχίζουν να χαράζουν το έδαφος και με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι τρύπες αρχίζουν να βαθαίνουν και να μετατρέπονται σε μια κούφια ράγα
–Δένδρα οπωροφόρα και η αλλά χλωρίδα ..
Πολλά δέντρα όπως η καρυδιά, η φουντουκιά, η τερεμπίνθος, η καρυδιά, η ιτιά, η λεύκα, η βελανιδιά, βιβουρνο , η ιπποφαές, η βατόμουρα , η ελιά, η μηλιά, η αχλαδιά, η δαμασκηνιά, η βερίκοκα, το κυδώνι, το βατόμουρο, το σταφύλι, η μουριά, το τριαντάφυλλο, ο κράταιγος και η πασχαλιά είναι φυσικά στην κοιλάδα Αναπτύσσεται ως.
Και πάλι, εκατοντάδες ποικιλίες λουλουδιών αναπτύσσονται στην κοιλάδα, μερικές από τις οποίες μπορούν να αναφερθούν ως Πουλικάρια (pulicaria odora) , ημεροκάλις (hemerocallis fulva ) , μπουράντζα ( boraginaceae,) , κιρσιο ήγαιδουρακανθο ( cirsium palustre ) , γεράνιο ( geranium tuberosum ).
Εκτός από τα λουλούδια, στην κοιλάδα φύονται και πολλά είδη μανιταριών και είδη όπως η τσουκνίδα και η μέντα.
Εκατοντάδες φουντουκιές αναπτύσσονται εντελώς φυσικά στην περιοχή Mançır της κοιλάδας και παράγουν καλλιέργειες κάθε χρόνο. Είναι γνωστό ότι αυτό το είδος, το οποίο είναι ανθεκτικό στις σκληρές κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής,
********************************************************
- ΒΕΚΣΕ (Βekse,Vekse Köyü ,Békse, Béxe , Όζλουτζε , Özlüce )
Αυτός ο οικισμός, βρίσκεται στις νότιες πλαγιές της κοιλάδας Koramaz, στους πρόποδες του λόφου Kanlıhöyük, είναι εκατοντάδων ετών και η υπόγεια πόλη που βρισκόταν κάτω από αυτή είναι απόδειξη . Η απέναντι πλαγιά της κοιλάδας είναι καλυμμένη με κόκκινα ηφαιστειακά χώματα που έχουν ύψος περίπου 10 μέτρα και εκτείνονται σαν τείχος. Εμπνευσμένοι από τις τρύπες των παραθύρων ν βράχων σε αυτό το βραχώδες τείχος, οι Βέκσε ονόμασαν αυτό το μέρος “Επτά Τρύπες”.
ΤΟ ΌΝΟΜΑ
Το χωρίο είχε διάφορα ονόματα κατά το παρελθόν όπως :
.ΖεΊλε ή Ζιλέ ή Zeile,Vekse, Vekse Village ,Békse, Béxe και σημεία Vekse Melikgazi / Kayseri
1.ΖεΊλε ή Ζιλέ ή Zeile
Ονομαζόταν “Zeile”και ήταν ένα τυπικό Ελληνικό χωριό. ονομασία που άνηκε κυρίως στην υπόγεια πόλη .
- Vekse, Vekse Village ,Békse, Béxe , άλλα είναι και η ονομασία που χρησιμοποιείται σήμερα ,Αφορούσε κυρίως τιν υπέργειο οικισμό .
- Όζλουτζε, Özlüce
Ονομασία δόθηκε μετά την εκδίωξη των Ελλήνων το 1923 όμως δεν υπάρχει πια .
- Vekse Melikgazi / Kayseri
Επανήλθε το ΒέσΚε γιατί οι κάτοικοι επέμεναν να χρησιμοποιούν το παλιό όνομα σε όλες τις συναλλαγές
ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟ 1922
Το 1899 κατοικούσαν σε αυτό 250 Ρωμιοί. Το 1924 είχαν απομείνει 27 ελλη-
νικές οικογένειες με 68 άτομα
Η ΥΠΟΓΕΙΑ ΠΟΛΗ
Η υπόγεια πόλη του Βεκσέ βρίσκεται 6 χλμ δυτικά της πόλης Kaymaklı στον αυτοκινητόδρομο Νεάπολις -Μαλακοπής η βασική είσοδος της υπόγειας πόλης βρίσκεται στο κέντρο του χωριού, που ονομαζόταν παλιότερα “Zeile” και οι κάτοικοι ήταν όλοι Έλληνες .
Ο κύριος χώρος στην είσοδο είναι ο μεγαλύτερος χώρος που τον χρησιμοποιούσαν σαν αποθήκη τροφίμων .
ΙΣΤΟΡΙΑ
Τα αρχεία απογραφής της Καισαρείας ενός σημαντικού σαντζακιού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, χρονολογούνται πριν από 600 χρόνια.
. Γνωρίζουμε οτι ο πληθυσμός που ζούσε στο χωρίο όπως και σε άλλα χωριά στην κοιλάδα Koramaz εγκαταστάθηκε πριν απο το 1500 u.
Τα αρχεία μετά το 1830 είναι πολύ διαφωτιστικά .όταν κάτοικοι έφευγαν για Καισάρεια ή στην Κωνσταντινούπολη προκείμενου να σπουδάσουν τα παιδιά ή να εργασθούν
Το χωριό άρχισε να αδειάζει με αποτέλεσμα τόσο οι άνθρωποι που πήγαν σε αυτή την εκπαίδευση να μένουν στις πόλεις που πήγαν όσο και οι πλούσιοι προύχοντες των χωριών μετανάστευσαν στις πόλεις. Παλαιά αρχεία δείχνουν ότι πλούσιοι χριστιανοί που ζούσαν στην Καισάρεια τον 19ο αιώνα χρησιμοποιούσαν τα παλιά τους σπίτια σε αυτά τα χωριά ως καλοκαιρινό θέρετρο
ΘΡΗΣΚΕΙΑ
Η Χριστιανική κοινότητα του Βεκσέ άνηκε στην Μητρόπολη Καισάρειας
–Εκκλησίες
Οι Ρωμιοί εκκλησιάζονταν στο μικρό ναό της Γεννήσεως της Θεοτόκου. που υπάρχει ακόμα . Η Ελληνική εκκλησία στο Βεκσέ της οποίας η ακριβής ημερομηνία κατασκευής είναι άγνωστη, βρίσκεται στη γειτονιά Μaşatlık του χωριού
Η εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί μετά την ανταλλαγή πληθυσμών τα πρώτα χρόνια , αλλά δεν χρησιμοποιήθηκε μετά την κατασκευή του νέου τζαμιού στο Βεκσέ .
Επρόκειτο να αποκατασταθούν οι ζημίες που υπήρχαν και να τεθεί σε λειτουργία ως πολιτιστικό κέντρο σύμφωνα με το έργο που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Διατήρησης Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς. κτίριο θα καθαρίζοταν πρώτα από τυχόν μεταγενέστερες επεμβάσεις και προσθήκες.
Όμως αυτό δεν έγινε και η ιστορική εκκλησία κινδυνεύει να καταρρεύσει ανά πάσα στιγμή.
Εν το μεταξύ χρησιμοποιήθηκε από τους κατοίκους του χωριού για μεγάλο χρονικό διάστημα ως αποθήκη πατάτας.
Ωστόσο, ως αποτέλεσμα της αμέλειας κα, η μπροστινή όψη της εκκλησίας κατέρρευσε εντελώς και οι άλλες πλευρές υπέστησαν σοβαρές ζημιές. , με αποτέλεσμα πολλά παιδιά παίζουν γύρω από την εκκλησία σήμερα να κινδυνεύουν από μια πιθανή κατάρρευση.
ΠΑΙΔΕΙΑ
Το 1899 το χωριό είχε καλά οργανωμένη δημοτική σχολή.π ριν από την ανταλλαγή ,δίδασκε στους ελάχιστους μαθητές ένας δάσκαλος. Εκείνα τα χρόνια Ελληνικά σχολεία παρείχαν βασική εκπαίδευση και στο χωριό Βέκσε , οικογένειες που ήθελαν κάτι περισσότερο από τη «βασική εκπαίδευση» για τα παιδιά τους, τα έστελναν Καισαρεία και την Κωνσταντινούπολη.
ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
-Καλλιέργεια λιναριού.
Οι κάτοικοι στην πλειοψηφία τους ήταν γεωργοί, καλλιεργούσαν λινάρι (1 από τους 4 λιναρόμυλους που έχουν διασωθεί βρίσκεται Ι στο Βερσέ. )
σιτηρά ,οπωροφόρα δένδρα, αμπέλια .
ΣΗΜΕΡΑ BEKSE
To Βεκσέ διοικητικά ανήκει στο Μελικγκραζι της Καισαρείας το 2019 είχε 116 κάτοικους .