Ηλεκτροπαραγωγή και άρδευση απ’ τα ΜΑΒΕ, όχι Χωματερή Αποβλήτων Αμιάντου

Εκτός απ’ την αψυχολόγητα βίαιη απολιγνιτοποίηση, που ανατρέπει ταχύτατα την οικονομία της περιοχής μας, φαίνεται πως η κυβέρνηση επείγεται να μας μετατρέψει και σε σκουπιδότοπο των Βαλκανίων. Απ’ τη μια ετοιμάζει σχέδια να καίει σκουπίδια, γεμίζοντας την ατμόσφαιρα τοξικές διοξίνες και φουράνια, απ’ την άλλη θέλει να φέρει εδώ αμιαντούχα απόβλητα. Αποτελεί υποχρέωση της τοπικής αυτοδιοίκησης και των βουλευτών όχι απλά να απορρίψουν κάθε τέτοια σκέψη, αλλά να προωθήσουν εναλλακτικές προτάσεις παραγωγικής αξιοποίησης της περιοχής.

Στο ηλεκτρικό μας σύστημα έχουν ήδη μπει πανάκριβα αιολικά και ηλιακά συστήματα, που παράγουν όταν κι αν φυσά, όταν κι αν έχει ήλιο, όχι όταν χρειαζόμαστε ρεύμα. Με τον τρόπο αυτό η χώρα κατέληξε είτε να καίει όλο και περισσότερο απ’ το 100% εισαγόμενο φυσικό αέριο είτε να εισάγει ρεύμα απ’ το λιγνίτη Σκοπιανών, Βούλγαρων, ακόμα και Τούρκων. Επιβάλλεται συνεπώς η αξιοποίηση κάθε δυνατότητας για αποθήκευση του τυχαία παραγόμενου ηλεκτρισμού και χρησιμοποίησή του τη στιγμή που πραγματικά χρειάζεται. Ο καλύτερος και περισσότερο χρησιμοποιούμενος παγκοσμίως τρόπος αποθήκευσης, αν και ακριβός, είναι η αντλησιοταμίευση, (άντληση νερού από έναν χαμηλά ευρισκόμενο ταμιευτήρα σε έναν άλλο υψηλότερα και μετατροπή της δυναμικής ενέργειας του νερού σε ηλεκτρική).

Υπάρχουν ήδη διεθνώς παραδείγματα αξιοποίησης παλιών μεταλλείων ως ταμιευτήρων αντλησιοταμίευσης. Ο λάκκος του μεταλλείου των ΜΑΒΕ ως ταμιευτήρας νερού βρίσκεται ακριβώς πάνω από τους ταμιευτήρες των φραγμάτων του Ιλαρίωνα και του Πολυφύτου, με σημαντική υψομετρική διαφορά από την κοίτη του Αλιάκμονα. Είναι συνεπώς ιδιαίτερα ευχερής η αξιοποίηση του μεταλλείου για αντλησιοταμίευση και ηλεκτροπαραγωγή: στη διάρκεια της ημέρας, με ενέργεια από φωτοβολταϊκά, το νερό μπορεί να αντλείται απ’ τον Ιλαρίωνα προς το μεταλλείο και το βράδυ, τις ώρες αιχμής της ζήτησης ηλεκτρισμού, να κατεβαίνει προς τη λίμνη Πολυφύτου.

Η δυνατότητα χρήσης του μεταλλείου για ηλεκτροπαραγωγή δίνει ταυτόχρονα τη δυνατότητα μέρος του νερού να χρησιμοποιείται τους καλοκαιρινούς μήνες για άρδευση, ενισχύει λοιπόν τη δυνατότητα να υλοποιηθεί το αρδευτικό στα Καμβούνια. Ανάλογη δυνατότητα αξιοποίησης μεταλλευτικής εκσκαφής ως άνω ταμιευτήρα για αντλησιοταμίευση και ηλεκτροπαραγωγή υπάρχει μελλοντικά και για το λιγνιτωρυχείο της ΛΑΡΚΟ, όπου η υψομετρική διαφορά με τη λίμνη Πολυφύτου είναι ιδιαίτερα πλεονεκτική. Εκεί ωστόσο είναι εφικτό να προηγηθεί η κατά το δυνατόν πλήρης απόληψη του λιγνίτη. 

Η προτεινόμενη λύση για ΜΑΒΕ και ΛΑΡΚΟ απαιτεί προφανώς συνεργασία της περιοχής με τη ΔΕΗ, η οποία έχει τα υδροηλεκτρικά του Αλιάκμονα και μπορεί να αναπτύξει τα υδροηλεκτρικά στους λάκκους των μεταλλείων. Στα πλαίσια της συνεργασίας οι κάτοικοι ίσως  μπορούν ν’ αναπτύξουν οι ίδιοι τα φωτοβολταϊκά, που είναι απαραίτητα για την άντληση, για μεγιστοποίηση του δικού τους οφέλους. Είναι μια πρόταση αμοιβαίου οφέλους, τόσο για τους κατοίκους όσο και τη ΔΕΗ, εφόσον βέβαια υπάρχει ανάλογη διάθεση απ’ τα δυο μέρη. 

Χρήστος Ι. Κολοβός

Δρ Μηχανικός Μεταλλείων – Μεταλλουργός Μηχανικός ΕΜΠ

τ. Διευθυντής Κλάδου Μεταλλευτικών Μελετών & Έργων ΔΕΗ ΑΕ/Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας

Μέλος Περιφερειακής Επιτροπής Διαβούλευσης Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας από το 2010

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.