«Ερμηνεία Ποντιακών λέξεων και φράσεων Ρουζ΄ – Πατεύ’ -Γομούται» της Δέσποινας Μιχαηλίδου -Καπλάνογλου

Στην σημερινή δημοσίευση δίνουμε ένα ακόμη απόσπασμα Ποντιακού τραγουδιού.
ΣΤΑ ΠΟΝΤΙΑΚΑ
Η σιάπκα μ΄ρουζ΄μες΄ς σο κουήν
πατεύ΄και κι γομούται,
ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ.
Ερμηνεύται : Το καπέλο μου πέφτει μέσα στο πηγάδι,
βουλιάζει και δεν γεμίζει,
ΕΠΙΛΟΓΗ ΛΕΞΕΩΝ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ
Από το απόσπασμα του τραγουδιού που παραθέτουμε επιλέξαμε τις λέξεις
Ρουζ΄ – Πατεύ’ – Γομούται
***************************************
1..Ρουζ΄
Προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρήμα ρούζω που και αυτό με την σειρά του προέρχεται από την λέξη ροή,ρέω.
Στην νεοελληνική αποδίδεται ως πέφτω.
*************************************
2 Πατεύ’
Προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη πάτος που στην νεοελληνική αποδίδεται βάθος και πυθμένας .
Το πατεύω σημαίνει πάω στον πάτο ,βουλιάζω, πάω στον πυθμένα.
***************************************
3. Γομούται
Προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη γομώ.
Από το ρήμα γομώ έχουμε το ποντιακό γομώνω – γομούμαι που σημαίνει γεμίζω -γεμίζομαι.
Εξ ου και γόμωση
Υ.Γ.
Στον στίχο αυτό υπάρχουν ακόμη 2 λέξεις με ενδιαφέρον.
4 Κουήν: Που σημαίνει πηγάδι ,λάκκος με νερό. Στην περιοχή του Καρς αυτή η λέξη αποδίδεται ως γουήν.
5. Σιάπκα ή Σιάφκα είναι Ρωσικής προέλευσης και αφορούσε το σκούφο (καπέλο) που φορούσαν στην περιοχή του Καυκάσου για να προφυλάσσεται το κεφάλι από το πολύ κρύο. Λέγεται στην Ρωσία και Ουσάνκι, σάπκι, πετούσκι. Πρόκειται για γούνινο καπέλο, σκούφος, κ.λ.π.,

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.