Το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης συζητήθηκε, στο πλαίσιο της 4ης συνεδρίασης της Εδαφικής Επιτροπής Δίκαιης Μετάβασης, πριν λίγες μέρες στην Κοζάνη.
Το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης είναι ο 1ος από τους τρεις Πυλώνες του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης, με πόρους 1,6 δις €.
Το σύνολο των πόρων που αθροίζει συνολικά ο Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης (μόχλευση ιδιωτικών πόρων, πόροι Ταμείου Ανάκαμψης και ΕΤΕπ), ανέρχονται σε 5 δις€.
Η Περιφέρεια μας, από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, ως γνωστόν, παίρνει μόνο το 67%, δηλαδή 1,08δις€, καθώς το υπόλοιπο 33% πηγαίνει στις Περιφέρειες Πελοποννήσου, Κρήτης, Βορείου και Νοτίου Αιγαίου.
Σήμερα, πέντε (5) χρόνια μετά την απόφαση για την βίαιη Απολιγνιτοποίηση, το Ταμείο και συνολικά ο Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης, δυστυχώς καρκινοβατούν.
Το γνωστό ΣΔΑΜ (Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης) έχει εγκαταληφθεί και στη θέση του υπάρχει μια απλή συρραφή έργων χωρίς συνοχή, που και αυτά είναι ακόμη στα χαρτιά.
Τα στοιχεία αποκαρδιωτικά (https://eydam.gr/entaxeis/techniki-voitheia/)
1ο Καμία Επένδυση δεν έγινε ακόμη και το χρηματοδοτικό εργαλείο για χαμηλότοκα επενδυτικά δάνεια έμεινε στα χαρτιά
2ο Καμία θέση εργασίας δεν δημιουργήθηκε και από τις 6.000 θέσεις (ΣΔΑΜ) που θα δημιουργούνταν μέχρι το 2023 κατεβήκαμε στις 3.005 (sic!) όταν χάθηκαν πάνω από 10.000 !
3ο Οι πληρωμές (απορρόφηση) από όλους τους Πυλώνες είναι ΜΗΔΕΝ (0) με εξαίρεση κάποιες χιλιάδες ευρώ στην Αθήνα, για λειτουργικά, συμβούλους συνεδριάσεις κλπ
4ο Οι εντάξεις έργων στο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης είναι μόλις 12% (201εκ€ από τα 1,6δις€ του Ταμείου) για όλες τις Περιφέρειες.
5ο Τα προγράμματα για τις επιχειρήσεις προκηρύχθηκαν με καθυστέρηση τριών χρόνων, τον Φεβρουάριο του 2024, ενώ εξαγγέλλονταν από τον Ιούνιο του 2021. Τώρα ξεκινάει η Αξιολόγηση τους. Δεν αξιολογήθηκε ακόμη ούτε το πρώτο έργο του Ιανουαρίου του 2024
6ο Τα 950 εκ€ για μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις του 2ου Πυλώνα αγνοούνται. Καμία συντονισμένη προσπάθεια από το αρμόδιο Υπουργείο να κατευθυνθούν οι επενδυτές για απευθείας δανειακή ενίσχυση από τον 2ο Πυλώνα.
7ο Το υπόλοιπο 1,086 δις του 3ου Πυλώνα για Δημόσιες Επενδύσεις αγνοείται, με πολλά ερωτηματικά για την ολοκληρωτική απώλεια του. Η πρώτη υπογραφή συμφωνίας με την ΕΤΕπ για δάνεια έως 300 εκατ €, ξέμεινε στα πρώτα 80 εκ € του 2022 ,που και αυτά ακόμα αγνοούνται. Από αυτόν τον Πυλώνα θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν τα μεγάλα Δημόσια έργα της Περιφέρειας (Σιδηρόδρομος, Κάθετος Άξονας Λάρισα – Νίκη, Αρδευτικά τουριστικές υποδομές κλπ).
8ο Τα 370εκ€ του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που θα χρηματοδοτούσε αποκαταστάσεις ορυχείων και Τηλεθερμάνσεις, αγνοούνται.
9ο Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) που θα συμπλήρωνε το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, έμεινε με ένα Σύμφωνο Συνεργασίας που απλά κάλυψε ότι θα κάλυπτε εκ των πραγμάτων το ΠΑΑ σε όλες τις Περιφέρειες. Οι επενδύσεις του ΣΔΑΜ, τα Αρδευτικά, η στήριξη της Γούνας κλπ ξέμειναν στα χαρτιά
10ο Η Ρήτρα Μετάβασης δεν ενεργοποιήθηκε
Εν κατακλείδι, από τα 5 δις€ του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης, η οικονομία της Δυτικής Μακεδονίας σε πραγματικό χρήμα και δουλειές, μέχρι σήμερα, δεν είδε τίποτε. ΜΗΔΕΝ
Απ΄ ότι φαίνεται η Χώρα κινείται με μοναδική προτεραιότητα τον θαλάσσιο Τουρισμό και εμάς μας αφήνουν στην τύχη μας.
Μεγάλη η ευθύνη και του Περιφερειάρχη που αντί να διαμορφώσει μαζί με τους Δημάρχους ένα σφικτό διεκδικητικό πλαίσιο για τα καυτά ανοιχτά θέματα της Περηφέρειας, αρκείται σε χαλαρές διαδικασίες χωρίς πολιτική ατζέντα.
Για να ορθοποδήσει η Δυτική Μακεδονία από το σοκ της βίαιης Απολιγνιτοποίησης, χρειάζεται ριζική αλλαγή πολιτικής για την Μετάβαση και άμεσα.
Πρέπει:
1ο Να αποκεντρωθεί η διαχείριση του Ταμείου και να έχει αποφασιστικό και όχι γνωμοδοτικό ρόλο η Αυτοδιοίκηση
2ο Να ξεκινήσει η χρηματοδότηση του 2ου και 3ου Πυλώνα με τις επενδύσεις που θα αντιστρέψουν τα αρνητικά για την ανάπτυξη μας σημεία που αναφέρονται στο Πρόγραμμα Μετάβασης (ΣΔΑΜ)
- Τουλάχιστον δύο μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις
- Διασύνδεση με το κεντρικό σιδηροδρομικό δίκτυο προς τις Βαλκανικές χώρες
- Διείσδυση διαδικτύου υψηλών ταχυτήτων
- Δημιουργία ξενόγλωσσων Σχολών στο Πανεπιστήμιο (σήμερα μόλις 2 ξενόγλωσσα μεταπτυχιακά και κανένα ξενόγλωσσο προπτυχιακό πρόγραμμα)
3ο να ξεκινήσουν τουλάχιστον τα εμβληματικά έργα που ονοματίζονται στο ΣΔΑΜ πχ Έξυπνες αγροτικές μονάδες Μονάδα υδροπονίας ντομάτας και μονάδα ΣΥΘΗΑ 40ΜW από ιδιώτες επενδυτές, Οικοσύστημα οινικού τουρισμού στα πρότυπα της Β. Ιταλίας, Υπερσύγχρονη κλινική φυσικής αποκατάστασης 200 κλινών μέσω ΣΔΙΤ κ.λπ
Κυρίως, όμως πρέπει Περιφερειάρχης και Υπεύθυνοι του Ταμείου να σταματήσουν να βλέπουν την κατάσταση με παραμορφωτικούς φακούς….
…..διαφορετικά, όλα θα βαίνουν καλώς …. εναντίον μας*
Γεωργία Ζεμπιλιάδου
Περιφερειακή Σύμβουλος
Επικεφαλής του Συνδυασμού «ΕΛΠΙΔΑ»
*(Συγγραφέας Σκαμπαρδώνης Γ. τίτλος βιβλίου)