Τα ενεργητικά & παθητικά πυρόφυτα
Δυστυχώς, για άλλη μια χρονιά, τα δάση στην Ελλάδα καίγονται, χρονικά πολύ νωρίς, ενώ, συγχρόνως, καίγονται μαζί με αυτά, και οπωροφόρα δένδρα, κατοικίες, σταυλικές εκτάσεις και αλλά περιουσιακά στοιχεία των Ελλήνων, ενώ, και ακόμη χειρότερα, ενίοτε χάνονται και ανθρώπινες ζωές.
Οι τίτλοι των εφημερίδων(22/5/2021) παρουσιάζουν τη ζοφερή κατάσταση:
-΄΄Φωτιά σε Κορινθία και Δυτική Αττική: Εφιαλτική νύχτα για τους κατοίκους .
Ανήμποροι να αντιδράσουν΄΄
– ΄΄Η φωτιά έχει κάψει δεκάδες χιλιάδες στρέμματα με τους πυροσβέστες να δίνουν συνεχείς μάχες με τις φλόγες.΄΄
— ΄΄Εικόνες πανικού τη νύχτα, που η φωτιά θέριεψε και πάλι. Η απόγνωση καταβάλει τους πολίτες, οι περιουσίες τους καίγονται. Πυροσβεστική, κάτοικοι και εθελοντές είδαν τους ανέμους να παίζουν επικίνδυνο παιχνίδι και τη φωτιά να τους κυκλώνει
– ΄΄ . Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ευρωπαϊκού σύστηματος πληροφόρησης για τις δασικές πυρκαγιές (European Forest Fire Information System – EFFIS), τα καμένα στρέμματα στην περιοχή έχουν ξεπεράσει τα 71.000 μέχρι και αυτή την ώρα. (12.58μ.μ., 22/5/2021)
Υπάρχει, όμως, λύση για να μην επαναλαμβάνεται αυτή η κατάσταση;
Η λύση υπάρχει και μπορεί να αντιμετωπίσει το μεγαλύτερο μέρος του προβλήματος και δεν είναι άλλη, παρά η εφαρμογή ενός μακροχρόνιου προγράμματος, τόσο από τους ιδιώτες, αλλά και από το ίδιο το κράτος, με στόχο τη φύτευση φυτών ,ανθεκτικών στις πυρκαγιές.
Η δράση αυτή, από μόνη της, δεν είναι αρκετή, καθώς πρέπει να συνοδεύεται από τα κλασικά μέτρα εφαρμογής της πυροπροστασίας, όπως η στελέχωση των πυροσβεστικών υπηρεσιών, η λειτουργία παρατηρητηρίων,για την εμφάνιση πυρκαγιάς, η διάνοιξη ζωνών πυροπροστασίας,η προώθηση δράσεων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ενημέρωσης σε θέματα δασικών πυρκαγιών κ.α
Ο διαχωρισμός των φυτών, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ή μη, για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, τα εντάσσει σε 2 κατηγορίες: στα παθητικά & στα ενεργητικά πυρόφυτα .
– Παθητικά πυρόφυτα
Τα παθητικά πυρόφυτα έχουν, ιδιαίτερα, μεγάλη αντοχή στις υψηλές θερμοκρασίες, αλλά και στις ίδιες τις φλόγες.
Η αντοχή τους αυτή μπορεί να οφείλεται στον παχύ τους φλοιό( φελλοφόρος δρυς),
στο σκληρό ξύλο τους, που τα κάνει να αναφλέγονται δύσκολα, (ίταμος και άλλες δρύες),
στην υψηλή περιεκτικότητα σε μεταλλικά στοιχεία στο ξύλο τους ( όπως στο αλμυρίκι),
αλλά και στη φύλαξη των αναπαραγωγικών τους οργάνων στο έδαφος( όπως είναι οι φτέρες και τα γεώφυτα).
Περιέχουν πολλούς χυμούς, οι οποίοι μπορεί να είναι λεπτόρρευστοι, σαν νερό και σχεδόν άοσμοι(παχύφυτα).
Δεν έχουν ξερά μέρη. Έχουν ευλύγιστα φύλλα και χλωρά.
Μάλιστα, τα γεώφυτα της Μεσογειακής πανίδας βρίσκονται σε λήθαργο την περίοδο των πυρκαγιών, επομένως, πολύ δύσκολα επηρεάζονται και από τις φωτιές.
–Ενεργητικά πυρόφυτα
Τα ενεργητικά πυρόφυτα, τα οποία καίγονται εύκολα, αλλά φυτρώνουν, εξίσου, εύκολα.
Για παράδειγµα το πουρνάρι, η άρκευθος και ο σχίνος.
Τα ενεργητικά πυρόφυτα έχουν λεπτά φύλλα, κλαριά με πτητικές ουσίες, ύλη που αντιστέκεται στην αποσύνθεση, νεκρά φύλλα και κλαδιά, που παραμένουν πάνω στο φυτό.
Έχουν έντονη μυρωδιά, όταν συνθλίβονται, ενώ ο χυμός τους είναι παχύρρευστος, κολλώδης, με έντονη μυρωδιά.
Ο κορμός τους ξεφλουδίζεται και ο φλοιός είναι ξηρός και αποσπάται εύκολα.
Αυτά ενεργοποιούν τους αναπαραγωγικούς τους μηχανισμούς, αμέσως μετά τη φωτιά.
Αυτό γίνεται, μέσω της ριζοβλάστησης ή της πρεμνοβλάστησης, αλλά μπορεί να πραγματοποιηθεί και μέσω προστατευμένων σπόρων ή σπόρων των οποίων η φυτρωτικότητα μπορεί να ενεργοποιηθεί με τη φωτιά ή τον καπνό.
– Δέντρα με μεγάλες αντιστάσεις στις φλόγες
Ιπποκαστανιά -Λάριξ, Κέρκις( Ανατολική κουτσουπιά), Άλνος (Σημύδα), Κατάλπη, Οξιά, Καρυδιά, Ψευδοακακία, Λεύκα, Ιτιά, Αγριοσουρβιά, Πλάτανος, Μανώλια, Φλαμουριά Φτελιά, Σκλήθρα , Καλλωπιστική δαμασκηνιά, Κουμαριά, Κουτσουπιά
Δείτε και στο video που ακολουθεί μερικά δένδρα από αυτά άλλα και άλλα παρόμοια :