ΠΕΡΙΟΧΕΣ NATURA 2000:Προστασία μόνο στα χαρτιά!

Το Δίκτυο Natura 2000 αποτελεί ένα Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών, οι οποίες φιλοξενούν φυσικούς τύπους οικοτόπων και οικοτόπους ειδών, που είναι σημαντικοί σε ευρωπαϊκο επίπεδο. Αποτελείται από δύο κατηγορίες περιοχών : Τις «Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ)» για την Ορνιθοπανίδα και τους «Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ)». Μετά τον χαρακτηρισμό τους εντάσσονται στο Δίκτυο Natura 2000, και η διαχείρισή τους ακολουθεί τις διατάξεις του άρθρου 6 της Οδηγίας 92/43/ΕΚ. Ειδικότερα για την ένταξη των ΤΚΣ πραγματοποιείται επιστημονική αξιολόγηση και διαπραγμάτευση μεταξύ των Κρατών Mελών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μετά την οριστικοποίηση του καταλόγου των ΤΚΣ τα Κράτη Μέλη υποχρεούνται να κηρύξουν τις περιοχές αυτές ως «Ειδικές Ζώνες Διατήρησης» το αργότερο μέσα σε μια εξαετία.
Ο Νομός Κοζάνης, ένας από τους μεγαλύτερους νομούς της χώρας, ο δέκατος κατά σειρά, αν και δεν υπολείπεται σε οικολογικό του ενδιαφέρον και σημαντικά οικοσυστήματα, διαθέτει μόνο μία χαρακτηρισμένη ως προστατευόμενη περιοχή στο όρος Βούρινος (Κοιλάδα του Μεσιανού νερού). Η εν λόγω τοποθεσία καλύπτει μικρή έκταση και βρίσκεται αρκετά απομονωμένη ανάμεσα σε δυσπρόσιτες πλαγιές του Βούρινου, χωρίς να δέχεται σημαντικές ανθρωπογενείς πιέσεις.
Αντίθετα, μια σειρά περιοχών του Ν. Κοζάνης, που έχουν ενταχθεί εδώ και χρόνια στον επιστημονικό κατάλογο του NATURA, υφίστανται συνεχή περιβαλλοντική υποβάθμιση και δυστυχώς δεν έχουν ακόμη χαρακτηρισθεί ως προστατευόμενες. Η τοποθεσία Άρκευθοι Κοζάνης – Πτολεμαϊδας, το όρος Πόρτα των Καμβουνίων, η αλπική ζώνη του Σινιάτσικου, το τμήμα των Πιερίων στο Βελβενδό, καθώς και μεγάλη έκταση του Άνω Βοϊου πληρούν όλα τα κριτήρια, ώστε να ενταχθούν στο Δίκτυο NATURA 2000 και να προστατευθούν. Όμως κι εδώ οι καθυστερήσεις λειτουργούν εις βάρος της προστασίας της φύσης.
Βέβαια, ακόμη κι όταν οι παραπάνω περιοχές χαρακτηριστούν ως προστατευόμενες, η προστασία τους δυστυχώς θα παραμείνει υποτυπώδης. Η ελληνική εμπειρία στις μέχρι σήμερα ενταγμένες στο Δίκτυο περιοχές αναδεικνύει την απουσία ολοκληρωμένου θεσμικού πλαισίου και γνώσης των δυνατοτήτων δράσης εντός αυτών, την έλλειψη ενημέρωσης των εκπροσώπων των τοπικών φορέων, την έλλειψη δικτύου παρακολούθησης, ολοκληρωμένης και βιώσιμης διαχείρισης, τη μη συμμόρφωση στις οδηγίες για την προστασία του περιβάλλοντος, τη ρύπανση των νερών και του εδάφους από εξωτερικές πηγές, τους κινδύνους από πυρκαγιές, την υπερβόσκηση και τη λαθροθηρία.
Μια σειρά αναγκαίων ενεργειών που θα πρέπει άμεσα να ληφθούν είναι ο καθορισμός των χρήσεων γης στους προστατευόμενους χώρους, η επανεξέταση των ορίων τους, η αποκέντρωση υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων ελέγχου, η ουσιαστική εφαρμογή της προβλεπόμενης νομοθεσίας, η διεύρυνση των κριτηρίων και η απλοποίηση των διαδικασιών ένταξης στο Δίκτυο νέων περιοχών.
Η ορθή διαχείριση των υφιστάμενων περιοχών Natura του Ν. Κοζάνης και ο χαρακτηρισμός νέων περιοχών ως προστατευμένων είναι ευθύνη της Πολιτείας και ξεκινάει από το ΥΠΕΧΩΔΕ για να καταλήξει στην Νομαρχιακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση. Περιμένουμε λοιπόν από τους αρμόδιους τοπικούς φορείς να πάρουν πρωτοβουλίες για να ξεκολλήσουν το θέμα και να το αντιμετωπίσουν ως πρώτης προτεραιότητας. Το φυσικό κεφάλαιο του τόπου πρέπει να τύχει της προστασίας που του αξίζει, πριν είναι πολύ αργά.
Κοζάνη 26 Απριλίου 2006
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΟΖΑΝΗΣ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.