Αρθρο του Κώστα Χατζηδαμιανού, Γραμματέα της ΤΕ Ενεργειακου Κέντρου του ΚΚΕ, για το σχέδιο “απολιγνιτοποίησης” κυβέρνησης-κεφαλαίου -ΕΕ που δημοσιεύτηκε στο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ του Σ/Κ στις 15-16/2/20
Ως «ευκαιρία» και «στοίχημα» παρουσιάζει η κυβέρνηση της ΝΔ το προωθούμενο σχέδιο για την «απολιγνιτοποίηση» της Δυτικής Μακεδονίας και γενικότερα της ενεργειακής παραγωγής της χώρας. Δεν κρύβει, κατά τα λεγόμενα των ίδιων των κυβερνητικών στελεχών, πως αυτό το σχέδιο εκπορεύεται από τον σκληρό πυρήνα της ΕΕ. Δεν το παρουσιάζουν τυχαία και ως πείραμα μετάβασης από ένα παραγωγικό μοντέλο σε ένα άλλο. Κατά τα άλλα, η κυβέρνηση δηλώνει πως προχωράει το σχέδιο «απολιγνιτοποίησης» για περιβαλλοντικούς και οικονομικούς λόγους.
Προ ημερών, κατά τη διάρκεια της ημερίδας που οργάνωσε η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας στην Πτολεμαΐδα για τη «δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή», στις ομιλίες των υπουργών της κυβέρνησης της ΝΔ (Κ. Χατζηδάκη – Α. Γεωργιάδη), αλλά και του διευθύνοντα σύμβουλου της ΔΕΗ ΑΕ Γ. Στάσση, ξεδιπλώθηκαν με σαφήνεια τα σχέδια που έχει το μεγάλο κεφάλαιο για την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας.
Εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, της Παγκόσμιας Τράπεζας καθώς και του μεγάλου κεφαλαίου αποτελούσαν το ακροατήριο στην ημερίδα, αλλά και τη συνοδεία του κλιμακίου της κυβέρνησης κατά την περιοδεία του στην περιοχή.
Ο λαός και οι εργαζόμενοι όμως τους γύρισαν την πλάτη. Με τα σωματεία τους και άλλους μαζικούς φορείς διατράνωσαν την αντίθεσή τους στο σχέδιο «απολιγνιτοποίησης» της κυβέρνησης, οργανώνοντας μαζικές κινητοποιήσεις κατά την επίσκεψή τους στην περιοχή.
Για τα επιχειρηματικά κέρδη οι κυβερνητικές εξαγγελίες
Ο ΥΠΕΝ Κ. Χατζηδάκης, για να στηρίξει ακόμη μια φορά το σχέδιο «απολιγνιτοποίησης», επικαλέστηκε το αυξημένο κόστος για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από την καύση του λιγνίτη και την περιβαλλοντική καταστροφή που αυτός προκαλεί. Κρύβει ότι το κόστος για την λιγνιτική παραγωγή έχει εκτοξευτεί μέσα από το εμπόριο ρύπων και τα αυξανόμενα όρια CO2, που επιβάλλονται από την ΕΕ, από τους διεθνείς ανταγωνισμούς που βρίσκονται σε εξέλιξη για την προώθηση του «Green Deal» και που συμπεριλαμβάνει επενδύσεις τεράστιων κεφαλαίων στην «πράσινη ενέργεια». Αποκρύπτουν ότι σήμερα υπάρχει η δυνατότητα, με βάση την εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη να αφήνει ένα ελάχιστο περιβαλλοντικό αποτύπωμα με μικρό κόστος παραγωγής. Τέτοια περίπτωση αποτελεί μία από τις πιο υπερσύγχρονες μονάδες στην Ευρώπη, ο ΑΗΣ Πτολεμαΐδας V αξίας 1,5 δισ. που βρίσκεται στο στάδιο ολοκλήρωσης της κατασκευής του, που πληρώθηκε με χρήματα του λαού και των εργαζομένων και που με το σχέδιο για την «απολιγνιτοποίηση» μετά το 2028 θα οδηγηθεί στην αλλαγή χρήσης καυσίμου.
Από την άλλη, μόνο υποκρισία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η ξαφνική ευαισθησία της κυβέρνησης αλλά και των μεγάλων καπιταλιστικών κολοσσών για το περιβάλλον, τη στιγμή που στα σχέδιά τους προτείνουν την καρκινογόνο καύση απορριμμάτων ως εναλλακτική πρόταση για τη Δυτική Μακεδονία.
Οι 12 εξαγγελίες του ΥΠΕΝ Κ. Χατζηδάκη, κατά την ομιλία του στην ημερίδα, δεν αφορούσαν τα δικαιώματα και τις ανάγκες του λαού, το μέλλον του. Αφορούσαν το πώς θα διασφαλιστούν τα μεγάλα επιχειρηματικά κέρδη, πώς συσσωρευμένα κεφάλαια που θα επενδυθούν στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας θα αποφέρουν ακόμα πιο ικανοποιητική κερδοφορία. Σε αυτήν την κατεύθυνση, αξιοποιείται και θα αξιοποιηθεί όλο το αντεργατικό νομοθετικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε και από τη σημερινή και από την προηγούμενη κυβέρνηση.
Δεν τους αρκούν όμως μόνο τα παραπάνω. Γι’ αυτό σκοπεύουν να μετατρέψουν τη Δυτική Μακεδονία σε μια απέραντη ειδική οικονομική ζώνη, παράδεισο για τους επενδυτές και πραγματική κόλαση για τους εργαζόμενους και τα δικαιώματά τους. Μηδενική φορολογία και ισοπεδωμένα εργατικά δικαιώματα, ανύπαρκτες ΣΣΕ κ.ά. είναι μερικά από τα ελάχιστα κίνητρα για τους καπιταλιστές που ανακοινώθηκαν κατά τη διάρκεια της ημερίδας.
Τα «αναπτυξιακά» έργα (φωτοβολταϊκά πάρκα στα εξορυγμένα εδάφη), που παρουσίασε ο υπουργός ως αντισταθμιστικά, σε καμιά περίπτωση δεν θα αναπληρώσουν τις χιλιάδες θέσεις εργασίας που θα χαθούν από το κλείσιμο των μονάδων και των ορυχείων (5.000 χωρίς να συνυπολογίζονται οι εργαζόμενοι στα 8μηνα και στις εργολαβίες), τις χιλιάδες θέσεις που θα χαθούν και από την ολοκλήρωση της κατασκευής της Μονάδας ΑΗΣ Πτολεμαΐδας V, από παράλληλες θέσεις εργασίας που στηρίζονταν στη λειτουργία των μονάδων και των ορυχείων της ΔΕΗ (μεταφορά λιγνίτη από αυτοαπασχολούμενους οδηγούς). Η κυβέρνηση προκαλεί το κοινό αίσθημα με την πρότασή της για ειδική φορολογική μεταχείριση των εργαζομένων, που θα χάσουν τις δουλειές τους και πανηγυρίζει για την ψήφιση και ταχεία εφαρμογή του νόμου 4643/2019, που προβλέπει εθελούσιες εξόδους – απολύσεις στη ΔΕΗ ΑΕ.
Στους εργαζόμενους φορτώνονται οι τεράστιες αρνητικές συνέπειες
Το σχέδιο της «απολιγνιτοποίησης» θα έχει μια σειρά από συνέπειες για το λαό της Δυτικής Μακεδονίας:
- Θα εκτοξευτεί η ανεργία και θα χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Oι ελαστικές σχέσεις εργασίας, το δουλεμπόριο των εργολαβιών, θα επεκταθούν μαζί με τη μείωση των μισθών και την εντατικοποίηση της εργασίας, με συνέπεια και την αύξηση των εργατικών ατυχημάτων.
- Η μετάβαση αυτή θα είναι βίαιη για το λαό, θα είναι μετάβαση σε νέα επιχειρηματικά κέρδη για λίγους μονοπωλιακούς ομίλους.
- Θα ενταθεί η ενεργειακή φτώχεια του λαού, θα αυξηθούν ακόμα περισσότερο τα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος – ήδη την τελευταία 15ετία οι αυξήσεις αγγίζουν το 150%.
- Θα δημιουργηθούν προβλήματα με την τηλεθέρμανση (διακοπή λειτουργίας, αύξηση κόστους κ.λπ). Π.χ. Σήμερα είτε λόγω επάρκειας του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας είτε λόγω συντήρησης, μονάδες της ΔΕΗ «βγαίνουν» εκτός λειτουργίας και έτσι μένουν κάποιες μέρες το χρόνο χωρίς τηλεθέρμανση οι κάτοικοι σε Αμύνταιο και Φιλώτα, πρόσφατα και στην Κοζάνη, καθώς βρέθηκαν και οι 5 μονάδες του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου εκτός λειτουργίας. Οι εναλλακτικές λύσεις που προτείνει η κυβέρνηση για τη λειτουργία των τηλεθερμάνσεων στις πόλεις Κοζάνης, Πτολεμαΐδας, Αμυνταίου, αφού επιδιώκει να κλείσει τις μονάδες της ΔΕΗ, αξιοποιήθηκαν ήδη από τις δημοτικές αρχές για αύξηση στα τιμολόγια, π.χ. στο δήμο Αμυνταίου αύξηση της τάξης του 30%.
- Είναι αβέβαιο το μέλλον των μετεγκαταστάσεων των πληττόμενων χωριών. Μια σειρά από έργα υποδομής (ύδρευση, αποχέτευση, ασφαλτόστρωση, ηλεκτροφωτισμός, άλλες αναγκαίες υποδομές) δεν έχουν ξεκινήσει στους νέους οικισμούς Ποντοκώμης, Μαυροπηγής και Κομάνου, ενώ αμφίβολη είναι η απαλλοτρίωση του οικισμού της Ακρίνης. Επιπλέον, σήμερα η ΔΕΗ ΑΕ διεκδικεί να πάρει πίσω το 50% των αποζημιώσεων που είχε καταβάλει στους κατοίκους της Μαυροπηγής και το 10% στους κατοίκους της Ποντοκώμης.
- «Στον αέρα» είναι οι αποκαταστάσεις των εδαφών των ορυχείων, δημιουργώντας πρόσθετο πρόβλημα για το περιβάλλον.
- Θα ενταθεί η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας από το εισαγόμενο φυσικό αέριο, αλλά και η ανασφάλεια για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας, καθώς δεν μπορεί να στηριχτεί το ηλεκτρικό σύστημα στις ΑΠΕ.
- Σε κλείσιμο θα οδηγηθούν λογικά με βάση τις εξελίξεις τα ορυχεία της ΛΑΡΚΟ ΑΕ και της ΜΕΤΕ ΑΕ στην περιοχή των Σερβίων, καθώς και το λιγνιτωρυχείο στην Αχλάδα Φλώρινας που απασχολεί περίπου 160 εργαζόμενους («Λιγνιτωρυχεία Αχλάδας ΑΕ»). Οι συνέπειες θα είναι οι δεκάδες χαμένες θέσεις εργασίας από εργαζόμενους στα ορυχεία καθώς και αυτοαπασχολούμενων οδηγών που εργάζονται με δικά τους φορτηγά στη μεταφορά του λιγνίτη.
Κατά τις εξαγγελίες των υπουργών της κυβέρνησης, προβλήθηκαν ως ανταλλάγματα δισ. ευρώ, χρήματα του λαού και των εργαζομένων που προκύπτουν από την άγρια φοροληστεία, που σε καμία περίπτωση δεν θα δοθούν στην κατεύθυνση της κάλυψης των λαϊκών αναγκών αλλά θα δοθούν απλόχερα στο κεφάλαιο.
Δίνουμε όλες μας τις δυνάμεις για την οργάνωση της πάλης
Το ΚΚΕ καλεί τους εργαζόμενους και το λαό της περιοχής να μην πέσουν στην παγίδα της ψευτοαντιπαράθεσης, που στήνουν με αφορμή το σχέδιο για την «απολιγνιτοποίηση» οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ με την κυβέρνηση της ΝΔ. Αντιπαράθεση που επικεντρώνεται στο αν υπάρχει σχέδιο ή όχι για την «απολιγνιτοποίηση» ή για το αν το χρονοδιάγραμμα είναι εφικτό. Το ΚΚΕ έχει αποκαλύψει πως τόσο το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) της προηγούμενης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ όσο και αυτό της σημερινής κινούνται στην ίδια στρατηγική κατεύθυνση: Πακτωλός χρημάτων και το μεγάλο κεφάλαιο που σκοπεύει να επενδύσει σε ΑΠΕ και φυσικό αέριο και ενεργειακή φτώχεια για το λαό.
Οι εργαζόμενοι δεν έχουν τίποτα να αναμένουν από τις δοκιμασμένες δυνάμεις στην Τοπική Διοίκηση, που χρόνια τώρα έβαλαν πλάτη στην προώθηση της «απελευθέρωσης» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, στην υλοποίηση των αντεργατικών πολιτικών σε βάρος των εργαζομένων στη ΔΕΗ. Δίπλα στην πολιτική της ενεργειακής φτώχειας που επιβαλλόταν στο λαό από όλες τις μέχρι σήμερα κυβερνήσεις, από κοντά και τις δυνάμεις τους στην Τοπική Διοίκηση, που αποδέχτηκαν όλες τις ανατιμήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος, κωλυσιεργούσαν και αυτές με τη σειρά τους στην υλοποίηση των μετεγκαταστάσεων των πληττόμενων οικισμών (Μαυροπηγής, Κομάνου, Ποντοκώμης) καθώς το αντιμετώπιζαν ως ένα ακόμα επιπρόσθετο έξοδο.
Το ΚΚΕ απέναντι στο σχέδιο «απολιγνιτοποίησης» που προωθεί η κυβέρνηση δίνει όλες του τις δυνάμεις στην οργάνωση της πάλης και της αντίστασης των εργαζομένων. Οι κομμουνιστές πήραν την πρωτοβουλία, μέσα από τις μαζικές οργανώσεις όπου δρουν, για τη συγκρότηση ενός συντονιστικού εργατικών σωματείων και φορέων της περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας που έχει ως στόχο να συνενώσει και να συντονίσει την πάλη των κοινωνικών δυνάμεων που πλήττονται από το σχέδιο της «απολιγνιτοποίησης». Να συνενώσει τους εργαζόμενους, τους φτωχούς αγρότες και μικρούς επαγγελματίες της περιοχής μας, τη νεολαία που περιπλανάται στη μισοδουλειά και στην ανεργία σε αγωνιστική κατεύθυνση.
Το συντονιστικό εργατικών σωματείων και φορέων Δυτικής Μακεδονίας βάζει απέναντί του το μαύρο μέτωπο κυβέρνησης – κεφαλαίου – ΕΕ, τους «πράσινους» μονοπωλιακούς ομίλους, που επιδιώκουν να βγάλουν τεράστια κέρδη από το προωθούμενο σχέδιο «απολιγνιτοποίησης». Βάση είναι τα αιτήματα που προτάσσουν τα συμφέροντα των εργαζομένων και των υπόλοιπων λαϊκών στρωμάτων έναντι των κερδών των λίγων.
Παράλληλα, το ΚΚΕ, μέσα από τη δράση των Κομματικών του Οργανώσεων στην περιοχή, αναδεικνύει πως υπάρχει λύση που να ικανοποιεί το σύνολο των αναγκών του λαού και διασφαλίζει ταυτόχρονα την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της λαϊκής οικογένειας, την προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας των κατοίκων, τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας, σταθερές θέσεις ασφαλούς εργασίας για τους εργαζόμενους του κλάδου, ώθηση στην ισόμετρη ανάπτυξη των περιοχών της χώρας.
Η πραγματική διέξοδος είναι στην πολιτική πρόταση του ΚΚΕ
Το ΚΚΕ έχει πρόταση για τους εργαζόμενους και το λαό της περιοχής μας και προτείνει έναν πραγματικά διαφορετικό, αλλά ανώτερο τύπο οργάνωσης της οικονομίας και της κοινωνίας, με κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, με κεντρικό σχεδιασμό, εργατικό έλεγχο με στόχο την ολοένα διευρυνόμενη λαϊκή ευημερία.
Σε αυτή την οικονομία, στην Ενέργεια θα λειτουργεί ένας Ενιαίος Κρατικός Φορέας Ενέργειας που θα συμπεριλαμβάνεται η ΔΕΗ, το σύνολο των μονάδων παραγωγής, μεταφοράς, διανομής ηλεκτρικής ενέργειας από όλες τις μορφές (λιγνίτη, ΑΠΕ, φυσικό αέριο, πετρέλαιο κ.ά.) και ο οποίος θα υπηρετεί το σύνολο των λαϊκών αναγκών και όχι τις ανάγκες κερδοφορίας επιχειρηματικών ομίλων.
Για να εφαρμοστεί αυτή η λύση πρέπει η εργατική τάξη, ο λαός να πάρει στα χέρια του τα κλειδιά της οικονομίας και το τιμόνι της εξουσίας, σκοπό της παραγωγής να αποτελούν οι κοινωνικές ανάγκες και όχι το καπιταλιστικό κέρδος.
Ετσι, το ενεργειακό προϊόν θα αποτελεί πλέον κοινωνικό αγαθό για όλους και όχι εμπόρευμα. Πρόκειται για έναν ριζικά διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης, όπου όλες οι εγχώριες ενεργειακές πηγές και τα μέσα παραγωγής, μεταφοράς και διανομής της Ενέργειας θα αποτελούν κρατική κοινωνική ιδιοκτησία.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, του σοσιαλισμού, ο ενεργειακός κεντρικός σχεδιασμός θα μπορεί να αξιοποιεί συνδυασμένα όλες τις διαθέσιμες εγχώριες πηγές και όλες τις διαθέσιμες τεχνικές λύσεις, για να βελτιώνεται το σημερινό «ενεργειακό μείγμα» της χώρας, για τη διασφάλιση της λαϊκής ευημερίας. Θα αξιοποιήσει την επιστημονική έρευνα για να προβλέπει έγκαιρα μελλοντικές ανάγκες της κοινωνίας”.
22/2/20