Καλύτερη η Δανία, χειρότερη η Σερβία, κάπου στη μέση η Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη Έλληνα ερευνητή
Αν κάποιος είναι ομοφυλόφιλος («γκέι») ή αμφιφυλόφιλος («μπάι»), η Δανία είναι η καλύτερη ευρωπαϊκή χώρα για να ζει, καθώς εκεί νιώθει μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή του, έχει τις λιγότερες δυσάρεστες εμπειρίες και αντιμετωπίζει τα λιγότερα εμπόδια στον τρόπο ζωής και έκφρασης της σεξουαλικότητάς του.
Στο άλλο άκρο, οι χειρότερες χώρες είναι η Σερβία και το Μαυροβούνιο, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται κάπου στη μέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, όσον αφορά την ικανοποίηση των «γκέι» και των «μπάι».
Αυτό προκύπτει από τη μελέτη ενός Έλληνα ψυχολόγου της διασποράς, του Παρασκευά Πέτρου του ολλανδικού Πανεπιστημίου Έρασμος του Ρότερνταμ, ο οποίος, μαζί με τον Ρίχαρντ Λέμκε του γερμανικού Πανεπιστημίου Γιοχάνες Γκούτενμπεργκ του Μάιντς, ανέλυσε τις απαντήσεις που έδωσαν 85.300 άτομα από 44 χώρες σε μια online έρευνα (Gay Happiness Monitor) με ερωτήματα σχετικά με τις αρνητικές προσωπικές εμπειρίες στην κάθε χώρα και τον βαθμό ικανοποίησης στη ζωή τους.
Οι ερευνητές, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Culture, Health and Sexuality», βαθμολόγησαν κάθε χώρα με βάση μία κλίμακα από το μηδέν έως το έξι. Βασικά κριτήρια ήσαν το γενικότερο κοινωνικό κλίμα σε μια χώρα απέναντι στους ομοφυλόφιλους και τους αμφιφυλόφιλους, ο βαθμός ανεκτικότητας και προσωπικής αποδοχής τους από τους γύρω τους, καθώς επίσης το αν δέχονται λεκτικές ή σωματικές επιθέσεις.
Στην πρώτη θέση της κατάταξης βρίσκεται η Δανία (με βαθμολογία 4,38) και ακολουθούν από πολύ κοντά στη δεύτερη θέση η Ισλανδία και το Λουξεμβούργο (4,37 και οι δύο). Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν κατά σειρά η Ολλανδία (4,34), η Ελβετία (4,32), η Νορβηγία (4,25), η Σουηδία (4,25), η Φινλανδία (4,20), η Αυστρία (4,12) και η Γερμανία (4,03).
Την τελευταία θέση μοιράζονται η Σερβία και το Μαυροβούνιο (με 2,45), ενώ την χειρότερη πεντάδα με την μικρότερη ικανοποίηση ζωής συμπληρώνουν αποκλειστικά βαλκανικές χώρες: το Κόσοβο (2,46), η Βοσνία-Ερζεγοβίνη (2,56), η Αλβανία (2,58) και η ΠΓΔΜ (2,64).
Ελλάδα
Από την Ελλάδα απάντησαν στην έρευνα 2.847 άνθρωποι (το 3,3% του συνολικού δείγματος) και, με βάση τις απαντήσεις τους, η χώρα μας βαθμολογείται με 3,36, κάπου στη μέση της κατάταξης. Γειτονικές χώρες έχουν χειρότερη βαθμολογία, όπως η Ιταλία (3,29), η Βουλγαρία (3,25), η Κύπρος (3,16) και η Τουρκία (2,96).
Από όσους Έλληνες απάντησαν, το 16% ανέφεραν ότι έχουν δεχθεί λεκτικές επιθέσεις (έναντι 10% στην πρώτη Δανία και 23% στην τελευταία Σερβία), το 4,4% δέχθηκαν απειλή σωματικής βίας (έναντι 3,2% στη Δανία και 11% στη Σερβία), ενώ το 1,7% υπέστησαν μικρή σωματική βία και το 0,8% μεγάλη βία. Τα αναφερόμενα ποσοστά σωματικής βίας (μικρής ή μεγάλης) στην Ελλάδα είναι από τα μικρότερα στην Ευρώπη, χαμηλότερα και από τα αντίστοιχα στην πρώτη Δανία, που είναι 3% και 2,4% αντίστοιχα.
Όσον αφορά το γενικό κοινωνικό κλίμα και την εθνική ανεκτικότητα απέναντι στους «γκέι» και τους «μπάι», η Ελλάδα βαθμολογείται με 3,71 έναντι 7,25 της πρώτης Δανίας και 1,82 της τελευταίας Σερβίας.
Τέλος, αναφορικά με το βαθμό εσωτερικευμένης ομοαρνητικότητας (δηλαδή πόσο ένας ομοφυλόφιλος έχει εσωτερικεύσει και ενσωματώσει στην εικόνα του εαυτού του την αρνητικότητα του περιβάλλοντός του για τη σεξουαλικότητα του), η Ελλάδα βαθμολογείται με 2,53 έναντι 1,29 της Δανίας και 2,62 της Σερβίας (η μεγαλύτερη βαθμολογία είναι χειρότερη).
Το χάσμα Βορρά-Νότου (κι εδώ)
Όπως επεσήμαναν οι ερευνητές, είναι ολοφάνερο ότι υπάρχει ένα πιο ανοιχτό και ανεκτικό κλίμα απέναντι στην ομοφυλοφιλία στις βόρειες ευρωπαϊκές χώρες και ιδίως στις σκανδιναβικές, αντίθετα με τις νότιες, κυρίως τις βαλκανικές, όπου οι ομοφοβικές προσβολές είναι ακόμη εξαπλωμένες. Αλλά και οι σκανδιβανικές χώρες απέχουν αρκετά από το να θεωρηθούν «παράδεισος» για τους «γκέι» και τους «μπάι», καθώς η βαθμολογία τους δεν πλησιάζει το άριστα (6).
Η πιο επικίνδυνη χώρα για τους «γκέι» και τους «μπάι» είναι το Κόσοβο, όπου το 15% έχουν δεχθεί σοβαρή σωματική βία, ένα 15% ελαφριά σωματική βία, ένα 15% απειλή σωματικής βίας και ένα 30% λεκτική βία. Πολύ κοντά σε αυτά τα ποσοστά βρίσκεται και η Αλβανία (με εξαίρεση το χαμηλότερο ποσοστό της 4,3% στη μεγάλη σωματική βία).
Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι από ψυχολογικής πλευράς κρίσιμο ρόλο παίζει πόσο μεγάλη εσωτερικευμένη ομοαρνητικότητα έχει ένας άνθρωπος. Όσοι είναι ικανοποιημένοι από τον σεξουαλικό προσανατολισμό τους και δεν έχουν εσωτερικές ψυχικές συγκρούσεις, είναι πιο ανθεκτικοί στην εχθρότητα που αντιμετωπίζουν στο περιβάλλον τους, αναπτύσσοντας ένα είδος χαρακτήρα «τεφλόν».
Από την άλλη, η έρευνα αποκαλύπτει ότι ακόμη και ένα γενικά ανεκτικό κοινωνικό και εθνικό κλίμα απέναντι στην ομοφυλοφιλία, όπως αυτό στη Σκανδιναβία, δεν δημιουργεί ψυχική ανοσία στους «γκέι» απέναντι στις αρνητικές προσωπικές εμπειρίες τους. Μάλιστα τα περιστατικά λεκτικής ή σωματικής βίας, όταν συμβαίνουν στις κατ’ εξοχήν ανεκτικές χώρες, επειδή είναι λιγότερο αναμενόμενα, έχουν μεγαλύτερη ψυχολογική επίπτωση στα θύματα. Αντίθετα, στις ομοφοβικές χώρες οι συχνότερες απειλές και επιθέσεις θεωρούνται περισσότερο μια αντανάκλαση της ευρύτερης νοοτροπίας της κοινωνίας και λιγότερο προσωπικές επιθέσεις.
Παύλος Δρακόπουλος
(ΑΠΕ ΜΠΕ)