Κελαίναι – Απάμεια Φρυγίας – Πισιδίας

Στην πρώτη δημοσίευση για την σύγχρονη πόλη του Ντινέρ όπως την αποκαλούσαν το 1922 οι Έλληνες Και που στα αρχαία χρόνια είχε διαχρονικά τα ονόματα Κελαίναι , Απάμεια , Κιβωτός και αλλά ,ανήκοντας διοικητικά ποτέ στην Φρυγία και ποτέ στην Πισιδία, δώσαμε πληροφορίες για την προέλευση των ονομάτων ,την ακριβή θέση τους, τα γεγονότα που αναφέρονται στην Ελληνική μυθολογία για την μουσική σύγκρουση του Απόλλωνα και του Μαρσύα και τραγική τύχη του τελευταίου στις πηγές του Μαιάνδρου που βρισκόταν κοντά στις αρχαίες Κελαίνες,ον αριθμό των Ελλήνων που καταγράφηκαν το 1906 (την μοναδική επίσημη καταγραφή που υπάρχει , τις αναφορές γι’ αυτή από τους αρχαίους συγγραφείς Ηρόδοτο, Ξενοφώντα και Στράβωνα ,την συνθήκη της Απάμειας που οριστικοποιείσαι την παραμονή των Ρωμαίων στη Μ. Ασία και όσες πληροφορίες είχαμε για την ιστορία της μέχρι περίπου την έλευση του Χριστιανισμού στην περιοχή . Θα δώσουμε συνέχεια στην ιστορία της πόλης για υπόλοιπες ς πληροφορίες μπορέσουμε να συγκεντρώσουμε για τα μετέπειτα χρόνια και την την Μικρασιατική καταστροφή που ξερίζωσε τους γηγενείς από τα εδάφη των προγόνων τους.

Πριν συνεχίσουμε την εξιστόρηση γεγονότων που συνέβησαν μετά από την οριστική εγκατάσταση των Ρωμαίων θα επανέλθουμε στα διαχρονικά ονόματα που υπήρξαν για την πόλη που βρήκαμε πρόσφατα σε αξιόπιστη εξειδικευμένη σελίδα του διαδικτύου και δίνει και άλλες παραλλαγές του ονόματος που ίσχυσαν κατά καιρούς το απόσπασμα έχει ως εξής :

<< Dinar : Gelenya, Kelenia, Kelenya, Kelainai, Apameia, Apemia, Celaenae-Apàmea, Kelaenae-Apameia, Geyikler, Dinias, Dineis, Dinies, Dinias, Diniari, Apemea, Celaenae , Κελαιναί >>

(Το απόσπασμα μεταφέρθηκε αυτούσιο από την σχετική δημοσίευση χωρίς δική μας παρέμβαση στην γραφή )

Kατά τη Ρωμαϊκή περίοδο η πόλη ήταν πολυάριθμη και πλούσια. Υπήρχε δε οργανωμένη Ιουδαϊκή κοινότητα .Η ιουδαϊκή κοινότητα είχε σημαντική παρουσία στην Απάμεια, όπως μαρτυρούν και οι τοπικές παραδόσεις για τον κατακλυσμό του Νώε. Στις οποίες ισχυριζόταν ότι το Αραράτ βρισκόταν κοντά στην Απάμεια.

Οι Ιουδαίοι προκειμένου να στείλουν χρήματα στην Ιερουσαλήμ το 86 π.Χ. έκαναν έρανο και το πόσο που συγκέντρωσαν ήταν εντυπωσιακό απόδειξη του μεγάλου αριθμού Ιουδαίων στην πόλη με οικονομική ευχέρεια Ο τοπικός Ρωμαίος κυβερνήτης κατάσχεσε τα χρήματα για τις ανάγκες της πόλεις μια και εκείνη την εποχή μεγάλος σεισμός είχε κατέστρεψε τις υποδομές της πόλεις και τις κατοικίες και αυτό έχει καταγράφει στην ιστορία από τότε.

Είναι γνωστό ότι η περιοχή της Πισιδίας ήταν ανέκαθεν σεισμογενής ,την μανία του Εγκέλαδου την πλήρωσε πολλές φορές και η Απάμεια .Αυτό συνέβη και στην περίοδο των Μιθιδρατικών πόλεμων που διήρκησαν από το 88 π.Χ. έως το -63 π.Χ.

Ο πιο ισχυρός ήταν ο σεισμός του 88 π.X. που κατέστρεψε την πόλη .Ο Στράβων αναφέρει ότι ο Mιθριδάτης Στ΄ πρόσφερε 100 τάλαντα για την ανοικοδόμησή της

Ένας ακόμα καταστροφικός σεισμός, που είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση λιμνών, ποταμών και πηγών, συνέβη λίγο αργότερα, και συγκεκριμένα μεταξύ του 88 π.Χ. και του τέλους του Α΄ Mιθριδατικού πολέμου 85/84 π.Χ

Η περιοχή γύρω από την Απάμεια έχει ταρακουνηθεί ξανά από σεισμούς, ένας από τους οποίους καταγράφεται ότι συνέβη στην εποχή του Κλαυδίου .(41-54 μ.X) είχε ως αποτέλεσμα την απαλλαγή των κάτοικων από την είσπραξη φόρων για πέντε χρόνια.

Ο Νικόλαος ο Δαμασκηνός ( Αθήνα σελ. 332) καταγράφει έναν βίαιο σεισμό στην Απάμεια σε προηγούμενη ημερομηνία, κατά τη διάρκεια των Μιθριδατικών Πολέμων και λέει οτι εμφανίστηκαν λίμνες όπου δεν υπήρχαν πριν, και ποτάμια και πηγές. και πολλά που υπήρχαν πριν εξαφανίστηκαν.

Ο Στράβων (σελ. 579) κάνει λόγο για αυτή τη μεγάλη καταστροφή, και για άλλους σεισμούς σε παλαιότερη περίοδο.

Παρ’ όλα αυτά η Απάμεια συνέχισε να είναι μια ευημερούσα πόλη υπό τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία .

H Απάμειας που όπως αναφέραμε στην προηγούμενη δημοσίευση ιδρύθηκε από τον Αντίοχο Α΄ Σωτήρα στο στρατηγικό σημείο της Φρυγίας στο οποίο ενώνονταν σημαντικοί δρόμοι από τη δυτική Μικρά Aσία και τις ανατολικές περιοχές,

Η μετακίνηση όλου του πληθυσμού της παλιάς ιστορικής πόλης Κελαινών στην νεοϊδρυθείσα πόλη , την προίκισε με ανθρώπινο δυναμικό με εμπειρίες .

Έτσι δεν άργησε η πόλη να γίνει σπουδαίο διοικητικό , εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο, σε αυτό βοήθησαν :

. H θέση της ευνόησε την οικονομική της ανάπτυξη, κυρίως λόγω του εμπορίου.

Ήταν στρατηγική θέση στον κόμβο των οδών που ένωναν τη Φρυγία και την Παμφυλία με τη Λυδία και την Iωνία. Έλεγχε την πύλη της Aνατολής, δηλαδή το πέρασμα ανάμεσα στα βουνά, από την πεδιάδα της παραλιακής ζώνης στο οροπέδιο της κεντρικής Μικράς Aσίας.

Στην Απάμεια υπάγονταν όχι μόνο πολλές ευημερούσες πόλεις αλλά και πολλά πλούσια χωριά. O μεγάλος φόρος υποτέλειας που πλήρωνε η πόλη στη ρωμαϊκή κυβέρνηση μαρτυρεί την έκταση και την απόδοση των καλλιεργήσιμων εκτάσεών της, καθώς και το μέγεθος των κοπαδιών που εκτρέφονταν στην περιοχή

Επί Ρωμαίων έγινε έδρα δικαστικής περιφέρειας (conventus juridicus), στην οποία ανήκαν επίσης η Λαοδίκεια και τα Σύνναδα, και κατά τον Πλίνιο, η Mητρόπολη, η Διονυσόπολη, το Eυφόρβιο, η Aκμονεία, οι Πέλτες, η Σίλβια και άλλες εννέα άγνωστες πόλεις.

Δύο πόλεις που ίσως ανήκαν στην περιφέρεια της Απάμειας ήταν η Bρία και η Σεβαστή.

Άλλη μία άγνωστη πόλη που πιθανότατα αποτελούσε μέλος της δικαστικής περιφέρειας βρισκόταν στη βόρεια όχθη της λίμνης Aσκανίας, όπως φαίνεται από τις επιγραφικές μαρτυρίες.

Tα δικαστήρια της πόλης επέφεραν επίσης προνόμια και οικονομικά οφέλη. O Δίων Χρυσόστομος περιγράφει:

«…κάθε χρόνο γίνονται δίκες στην πόλη σας και μαζεύεται ένα μεγάλο πλήθος δικαζομένων, δικαζόντων, ρητόρων, ηγεμόνων, υπηρετών, δούλων, μαστροπών, ημιονηγών, μικροπωλητών, πορνών και τεχνιτών ».

Έγινε σπουδαίο εμπορικό κέντρο, λειτουργώντας κυρίως σαν αποθήκη των εμπορευμάτων που εισάγονταν από την Δυτική επικράτεια και την Ελλάδα.

H αγορά της είχε εμβέλεια σε ολόκληρη τη Φρυγία, Λυδία, Καρία, Καππαδοκία, Παμφυλία και Πισιδία. H εξαιρετική σημασία των εμπορικών δραστηριοτήτων αποδεικνύεται και από μια επιγραφή στην οποία σώζεται ο τίτλος του «εμποριάρχη».

Επρόκειτο πιθανότατα για δημόσιο υπάλληλο επιφορτισμένο με το καθήκον του ελέγχου της αγοράς.

Ιδιαίτερη άνθηση είχαν τα επαγγέλματα σχετικά με τα υφάσματα και τα δέρματα, όπως και οι υποδηματοποιοί

H Φρυγία ήταν γνωστή επίσης για την εκτροφή αλόγων κάτι που συνέβαινε και στην Απάμεια . Ακόμη μεγάλος ήταν ο αριθμός των κοπαδιών μικρών ζώων (προβάτων – αιγών )

Στα υψώματα γύρω από τις πηγές του Μαιάνδρου, κοντά στην Απάμεια, καλλιεργούνταν αμπέλια για την παραγωγή γλυκού κρασιού, ιδιαίτερα ακριβού και δημοφιλούς την εποχή του Πλίνιου .

Η οργάνωση αγώνων και το πλήθος θεατών που συνέρρεαν στην πόλη ήταν ακόμα μια πηγή εσόδων, ενώ μια χρονιά είχαν δαπανηθεί 34.000 δηνάρια για την αγορά του ελαίου των αθλητών.

Σύμφωνα με τις επιγραφικές μαρτυρίες Ρωμαίοι αξιωματούχοι ενίσχυαν το δημόσιο ταμείο της πόλης με δωρεές, και όχι μόνο σε περιπτώσεις ανάγκης.

Την εποχή των Ρωμαίων ήταν μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της Φρυγίας, και αργότερα υπήρξε επισκοπή της Πισιδίας.

Aπό τον 4ο μ.X. αιώνα η Aπάμεια ήταν μία από τις μητροπόλεις της Aσίας, της οποίας οι επίσκοποι έλαβαν μέρος στη Σύνοδο της Nίκαιας το 325 μ.X.

Η Απάμεια Κίβωτος κατατάσσεται και από τον Ιεροκλή στις επισκοπικές πόλεις της Ρωμαϊκής επαρχίας της Πισιδίας .Στην Απάμεια υπήρχε επισκοπή και έχει γράφει , πρώτος Επίσκοπος είναι ένας Ιουλιανός από την Απάμεια στον Μαίανδρο, ο οποίος, σύμφωνα με τον Ευσέβιο , αναφέρθηκε περίπου το 253 μ.Χ. και από τον Αλέξανδρο της Ιεράπολης (Φρυγία) .

Το 325 μ.Χ. επίσκοπος είναι ο Θαρσίτιος της Απάμειας. Το όνομα του βρίσκεται στον κατάλογο των επισκόπων Πισιδίας που συμμετείχαν στην Α’ Σύνοδο της Νίκαιας(325) περιλαμβάνει ακόμη τους

Αναφέρθηκαν κατά καιρούς δυο ακόμη ονόματα που όμως κάποιοι αμφισβητούν. 1. ο Παυλος

Παύλο της Απάμειας ,και 2. Ένας επίσκοπος της Απάμειας ονόματι Θεόδουλος που έγινε μάρτυρας μιας διαθήκης του Γρηγορίου του Ναζιανζού.

Μετά τον διαχωρισμό του Ρωμαϊκού κράτους σε Ανατολικό και Δυτικό επίσκοποι στην Απάμεια εμφανίζονται οι:

* Ο Παυλίνος που έλαβε μέρος στη Σύνοδο της Χαλκηδόνας (451) και υπέγραψε την επιστολή των επισκόπων της Πισιδίας προς τον αυτοκράτορα Λέοντα Α’ τον Θράκα σχετικά με τη δολοφονία το 457 του Πρωτέριου Αλεξανδρείας

* Στις αρχές του 6ου αιώνα, ο Κόνων που εγκατέλειψε την επισκοπή του της Απάμειας στη Φρυγία και έγινε στρατιωτικός ηγέτης σε μια εξέγερση κατά του αυτοκράτορα Αναστάσιου .

* Τις πράξεις της Β’ Συνόδου της Κωνσταντινούπολης(553) υπέγραψε «Ιωάννης κατά το έλεος του Θεού επίσκοπος της πόλεως Απάμειας της επαρχίας Πισιδίας».

* Ο Σισίνιος της Απάμειας ήταν ένας από τους επισκόπους της Πισιδίας στη Β’ Σύνοδο της Νίκαιας (787).

**Στη Σύνοδο που έγινε στην Κωνσταντινούπολη το 879–880 συμμετείχαν δύο επίσκοποι της Απάμειας στην Πισιδία, ο ένας διορίστηκε από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ιγνάτιος και ο άλλος από τον Φώτιο Α΄ της Κωνσταντινούπολης .

*** Δεδομένου ότι δεν είναι πλέον οικιστική επισκοπή, η Απάμεια Κιβωτός κατατάσσεται σήμερα από την Καθολική Εκκλησία ως τιμητική έδρα

Η Απάμεια καταλήφθηκε από τους Τούρκους το 1070 και από τα τέλη του 13ου αιώνα ήταν πάντα στα χέρια των μουσουλμάνων . Για μεγάλο χρονικό διάστημα ήταν μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της Μικράς Ασίας ,που διέτρεχε τον δρόμο του Μαιάνδρου. αλλά όταν οι εμπορικοί δρόμοι εκτράπηκαν προς την Κωνσταντινούπολη , παρήκμασε γρήγορα και η καταστροφή του ολοκληρώθηκε από σεισμό.

Στα απομνημονεύματα ο Πάπα Ιωακείμ αναφέρεται επανειλημμένως στην παρουσία Ελλήνων στην πόλη όπως :

1 .Σε ένα περιστατικό του 1908 κατά την ανακήρυξη του Τούρκικου συντάγματος που υποτίθεται ότι θα έκανε ίσους όλους τους πολίτες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ανεξάρτητα θρησκείας και εθνικήε ταυτότητος.

Τότε όχι μόνον στην Μ. Ασία αλλά και σε ολόκληρη την Ελλάδα γινόταν εκδηλώσεις και επικρατούσε μια ατμόσφαιρα αδελφοσύνης ανάμεσα σε όλα τα << μελέτια >> της Οθωμανικής επικράτειας

Ανάλογη γιορτή έγινε και στην Σπάρτη της Μ. Ασίας ,αρχικά και μεταφέρθηκε και στις Ντινέρ .

Οργανωτές όπως γράφει ο Παπά Ιωακείμ Πεσμαζόγλου ήταν ο ίδιος ( που τότε δεν ήταν ιερέας ,άλλα πολίτης που ζούσε και κατοικούσε μόνιμα στο Ντινέρ} ,ο Έλληνας σταθμάρχης του Σιδηροδρομικού σταθμού Καραδημητρίου και ο γιατρός Γιάννης Βαρότσης ο οποίος ανέλαβε να απευθυνθεί στο πλήθος που είχε συγκεντρωθεί Έλληνες ,Τούρκοι ,Αρμένιοι κ.α) ο οποίος απευθυνόταν στο πλήθος στην Τουρκική γλώσσα με σύγχρονη μετάφραση του Παπά Ιωακείμ Πεσμαζόγλου στα Ελληνικά αναλύοντας το νέο σύνταγμα που θα έκανε όλους τους κατοίκους της Οθωμανικής αυτοκρατορία ίσους όπως πίστευαν οι περισσότεροι.

Κάποια στιγμή ο Ιωακείμ Πεσμαζόγλου φώναξε,,<< Ζήτω η Ελλάς ,ζήτω η φυσική σύμμαχός της Τουρκιάς >> Αυτό παρ’ ολίγον να προκαλέσει σύρραξη ανάμεσα στους Τούρκους και τους Ελληνόφωνες

Τότε σηκώθηκε ο δήμαρχος του και παρεμβαίνοντας άγρια ζήτησε από τον δυναμικό Ιωακείμ να πάρει τα λόγια του πίσω ,αυτός του απήντησε <<ότι βγήκε από τα δόντια δεν ξαναμπαίνει πίσω>>

Η κατάσταση είχε ηλεκτριστεί επικίνδυνα ,όταν επενέβη ένας Τούρκος λοχαγός ο οποίος έσωσε τα πράγματά λέγοντας <<όπως φαίνεται όλοι θέλουν το καλό της Τουρκιάς >> έτσι αποσοβήθηκε η σύρραξη .

Πλευρές του θρησκευτικού βίου της Απάμειας αποκαλύπτουν οι απεικονίσεις θεών και ηρώων σε νομίσματα της πόλης καθώς και αναφορές σε επιγραφές.

Oι θεοί που λατρεύονταν ήταν:

*Ο Δίας Κελαινεύς , Σε νομίσματα, πάλι, εμφανίζονται ο Δίας Kελαινεύς και ο Διόνυσος Kελαινεύς. H λατρεία του Δία συνδεόταν με τις τοπικές παραδόσεις για τη γέννηση του θεού στην περιοχή. H σπηλιά Στενός θεωρούνταν το ιερό μέρος όπου γεννήθηκε και ανατράφηκε ο Δίας από την Αδράστεια και τη Ρέα-Κυβέλη με τη βοήθεια των Κορυβάντων. Σε επιγραφή της Ρωμαϊκής εποχής αναφέρεται ο ιερέας του Διός Kελαινέως.

*Η Αθηνά, και ο Απόλλωνας που συνδέονται με τον τοπικό ήρωα τον Μαρσύα που στην ιστορία του έχουμε αναφερθεί στην προηγούμενη δημοσίευση. Εδώ τοποθετείται η έριδα Απόλλωνα και Μαρσύα, ενώ υπάρχει λίμνη όπου φυτρώνουν καλάμια κατάλληλα για τα γλωσσίδια των αυλών

Mε το Μαρσύα συνδέεται και η απεικόνιση της θεάς Αθηνάς. O διπλός αυλός, με τον οποίο ο Μαρσύας προκάλεσε σε μουσικό αγώνα το θεό Απόλλωνα προκαλώντας την τιμωρία του..O Μαρσύας φαίνεται να κυριαρχεί στις δοξασίες των κατοίκων της Aπάμειας.

*Η Αρτέμιδα Tο λατρευτικό άγαλμα της Εφεσίας Αρτέμιδος απεικονίζεται σε νόμισμα της εποχής του Γορδιανού Γ΄ H θεά πλαισιώνεται από τους ποτάμιους θεούς Μαίανδρο και Οργά, τη νύμφη Θέρμη και τον ήρωα Μαρσύα.

* Ο Ποσειδώνας και ο Άρης,.Ο θεός Ποσειδώνας λατρευόταν από τους κατοίκους της Απάμειας λόγω της έντονης σεισμικής δραστηριότητας της περιοχή και Στο επίγραμμα για το Γαλάτη Bρίκκωνα γίνεται αναφορά στο θεό Άρη.

* Θεοί και οι ηγεμόνες υπαρκτά πρόσωπα .Η πόλη πρόσφερε θεϊκές τιμές στους ηγεμόνες Eυμένη B΄ και Άτταλο B΄, ενώ στη Ρωμαϊκή εποχή καθιερώθηκε η αυτοκρατορική λατρεία

Στο Ντινερ έχει καταγράφει ότι Το 1914 άρχισε να χτίζεται το σπίτι του ιερέα μαζί με το σχολείο στον προαύλιο χώρο της Ελληνικής Εκκλησίας στο Ντινέρ

– Η Χριστιανική κοινότητα στο Ντινερ των αρχών του 20ου αιώνα

Αυτό σημαίνει ότι παρεχόταν εκεί Ελληνική παιδεία και συγχρόνως μέχρι τότε τουλάχιστον η Χριστιανική λατρεία κυλούσε απρόσκοπτα κάποιες εποχές και ότι ο αριθμός των Έλλήνων στην πόλη ήταν τέτοιος που επέτρεπε και την λειτουργία αρρεναγωγείο τουλάχιστον που επέβαλε και την ανέγερση σχολείου

Η οικιστική ή οργάνωση της Aπάμειας ήταν γνωστή από περιγραφές των αρχαίων συγγραφέων,τις αρχαίες επιγραφές που βρεθήκαν και τα ερείπια που βρεθήκαν .

O αρχαίος οικισμός ήταν τειχισμένος. O ποταμός Μαρσύας έρεε στο μέσο της πόλης.

Από την Ελληνιστική εποχή γνωρίζουμε την ύπαρξη του γυμνασίου.

Κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο οι Απαμείς παρακολουθούσαν αγώνες και γυμνάζονταν στο γυμνάσιο της πόλης, σύχναζαν στην αγορά και το θέατρο, κατασκεύαζαν ηρώα και ανήγειραν τιμητικά ψηφίσματα και αγάλματα στη Θερμαία πλατεία.

Σήμερα τα μόνα ερείπια που διακρίνονται στο χώρο είναι τα παλιά και τα νέα τείχη, καθώς και το ρωμαϊκό θέατρο,

Το στάδιο και το θέατρο της αρχαίας πόλης συγκαταλέγονται στα μνημειώδη έργα της Απάμειας . Ωστόσο, τα έργα αυτά έχουν διατηρήσει εν μέρει τα χαρακτηριστικά τους μια και ο χρόνος προκάλεσε τεράστιες φθορές .

–Το θέατρο

Το αρχαίο θέατρο των 7000 ατόμων, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης του Ντινέρ, . Κατά τις διακεκομμένες ανασκαφές έχουν αποκαλυφθεί οι τοίχοι του θεάτρου.

Το αρχαίο θέατρο, όπου το τμήμα της σκηνής καταστράφηκε ολοσχερώς από σωρούς χώματος, βλέπει δυτικά. Τα υπόλοιπα σημεία του θεάτρου, των οποίων οι αντηρίδες είναι στη θέση τους, συνεχίζουν να αποκαλύπτονται σιγά – σιγά.

Κατά τις ανασκαφές στο Dinar του Αρχαίου Θεάτρου της Ελληνιστικής περιόδου βρέθηκε

αρχαϊκό είδωλο και το κύπελλο

– Επιγραφές

Υπάρχουν πληροφορίες ότι πέραν των πολλών νομισμάτων που βρεθήκαν έχουν βρεθεί και πολλές επιγραφές της Ελληνορωμαϊκής εποχής.

Απο αυτές φαίνεται και η ύπαρξη γυμνασίου εφήβων και παίδων όπως και το αξίωμα του γυμνασιάρχη.

Ακόμη η ύπαρξή Βουλής και Δήμου στην Απάμεια από την Ελληνιστική εποχή .

Η ύπαρξή των δυο αυτών σωμάτων όπως και η γερουσία ή συνέδριο των γερόντων αναφέρονται συχνά στη λήψη αποφάσεων για τα ζητήματα της πόλης και κατά την Ρωμαϊκή εποχή . Συναποφασίζουν με τους Ρωμαίους πολίτες που αναφέρονται ως οι «κατοικούντες Pωμαίοι» ή απλώς «Pωμαίοι». Oι εξέχοντες πολίτες τιμούνται συχνά για τις ευεργεσίες και τις δωρεές τους από τις αρχές της πόλης. Και υπάρχουν αναφορές σε συνηγόρους της γερουσίας, στρατηγούς, αγωνοθέτες, ειρηνάρχους, αργυροταμίες, αγορανόμους, εφηβάρχους, επιμελητές

–H σαρκοφάγος του Ηρακλή

Το 2011 στην Ελβετία και συγκεκριμένα στην Γενευη αρχαιοκάπηλοι θέλησαν να περάσουν μια εκπληκτικής τέχνης σαρκοφάγο που προερχόταν από την Μ. Ασία για κακή του τύχη το παράνομο φορτίο βρέθηκε από τους τελωνειακούς υπαλλήλους και κατασχέθηκε .Ειδοποιήθηκε η αρχαιολογική υπηρεσία της Αττάλειας από όπου προερχόταν το φορτίο και αρχικά εκτιμήθηκε ότι προερχόταν από λαθραία ανασκαφή της Πέργης της Πισιδίας Η σαρκοφάγος επέστρεψε στην Τουρκία και η τελική διαπίστωση ήταν ότι η ανασκαφή είχε γίνει στο Ντινάρ σε θέση που βρισκόταν η αρχαία Απάμεα ,έτσι εστάλη εκεί και βρίσκεται πλέον στο μουσείο του Dinar,

Το όνομα που δόθηκε στην Σαρκοφάγο ήταν <,Σαρκοφάγος του Ηρακλή >> διότι απεικονίζει ανάγλυφα τους 12 άθλους του Ηρακλή ήταν ένα από τα τεχνουργήματα της ρωμαϊκής περιόδου τον 2ο αιώνα μ.Χ.. Είχε μήκος περίπου 235 εκατοστά, βάρος 3 τόνους και πλάτους 112 εκατοστών,

. Η Ηρακλή Σαρκοφάγος που βρέθηκε στην πόλη της Απάμειας είναι ένα καλό παράδειγμα σαρκοφάγων υψηλού ανάγλυφου. Και τα μυθολογικά γεγονότα που κατάφερε ο Ηρακλής που τον έκαναν να φτάσει στο βαθμό της θεότητας απεικονίζονταν με μια απαράμιλλη γλυπτική δεινότητα από τον δημιουργό της .

– Φρούριο Σούβλαιον

Στα περίχωρα του Ντινέρ υπάρχουν ερείπια από διάφορα κάστρα διαφόρων εποχών .Ξεχωρίζει ει ο Φρούριο Σούβλαιον ήταν οχύρωση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας

Το φρούριο βρισκόταν στις πηγές του Μαιάνδρου και χτίστηκε από τον Μανουήλ Α΄ Κομνηνό το 1175 μ.Χ. Ονομάστηκε έτσι από το χωριό Σούβλαιον που βρισκόταν εκεί. Το φρούριο έλεγχε τον δρόμο προς την Σωζόπολη (Ουλουμπορλού ) βρισκόταν στην πεδιάδα της Πεντάπολης .

Το φρούριο καταστράφηκες το 1176 από τον ίδιο τον Μανουήλ που το έχτισε, μετά την ήττα του στην Μάχη του Μυριοκέφαλου για στρατηγικούς λόγους και να μην πέσει στα χέρια των Τούρκων. Yπάρχουν σημαντικά ερείπια,

ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ

Η πόλη έκοψε τα δικά της νομίσματα στην αρχαιότητα. Το όνομα Κιβωτός εμφανίζεται σε μερικά

νομίσματα της Απάμειας και εικάζεται ότι ονομαζόταν έτσι από τον πλούτο που συγκεντρώθηκε σε αυτό το μεγάλο εμπορικό κεφάλαιο.

Tα πρωιμότερα νομίσματα της Απάμειας χρονολογούνται στην περίοδο μετά την κυριαρχία των Aτταλιδών. H πόλη ως έδρα του κοινού ήταν υπεύθυνη και για την κοπή νομισμάτων για το κοινό της Φρυγίας.Στα νομίσματα της Ρωμαϊκής εποχής έντονη είναι η παρουσία του Ελληνικού δωδεκάθεου και των ημίθεων και προσώπων της Ελληνικής μυθολογίας και όχι μόνον.

Σάτυρος Μαρσύας

Σεράπη , Ίσιδα ,

Διας ,Αθηνά . Αρτέμιδο =Απόλλων

Διοσκούρων ,Τύχη

Τα νομίσματα που είδαμε καλύπτουν μια περίοδο περίπου μισης χιλιετία από το 200 π.Χ έως το 258 μ.Χ την εποχή του Βαλεριανου Β\

Το τυχαίο διαχρονικό δείγμα νομισμάτων που είδαμε μας έδωσε την παρακάτω εικόνα.

Σε νόμισμα της πόλης που κόπηκε την εποχή του Σεπτίμιου Σεβήρου (193-211 μ.X.) η θεά Αθηνά παίζει το διπλό αυλό, ενώ ο Μαρσύας πλησιάζει πίσω από το βράχο με σκοπό να της αρπάξει το μουσικό όργανο. ο ίδιος ο ήρωας, εμφανίζονται συχνά σε νομίσματα της Απάμειας την εποχή του Aδριανού (117-138 μ.X.

–Χρονολόγηση

200-48 π.Χ. -* 150-140 π.Χ. * 133 – 48 π.Χ * 57 – 53 π.Χ. *27 π.Χ- 14 μ.Χ *

88 – 40 π.Χ * 244-249 μ.Χ. * 255-258. μ.Χ.

–Παραστάσεις

Συχνές είναι οι παραστάσεις σε νομίσματα του ήρωα Kελαινέως, του Διός Kελαινέως και του Διονύσου Kελαινέως. H πόλη αναφέρεται ως Kελαινές στον Hρόδοτο, ο οποίος θεωρεί ότι πρόκειται για ελληνική λέξη, από το επίθετο κελαινός, δηλαδή σκοτεινός. Ωστόσο, η διαφορετική γραφή της λέξης, όπως σώζεται σε νομίσματα με την επίκληση Zεύς Kελενεύς, ίσως αποδεικνύει την αρχική μορφή της.

Tρεις από τους ποταμούς, οι Mαρσύας, Θέρμας και Oργάς αναπαριστώνται μαζί με το Mαίανδρο ως MAI, MAP, ΘEP και OP σε νόμισμα της εποχής του Γορδιανού Γ΄ από την Aπάμεια. Von Aulock., H., SNG: Phrygia, 3508.

Μερικές άλλες από τις παραστάσεις που είδαμε στα νομίσματα είναι:

*Δαφνοστεφανομένη Βραβευμένη κεφαλή του Σεράπη δεξιά, φορώντας κόμμωση της Ίσιδας

Μεταξύ των πυλών των Διοσκούρων, που ο καθένας υπερκαλύπτεται από ένα αστέρι, όλα μέσα σε δάφνινο στεφάνι

*Cista mystica (μυστικό φέρετρο )είναι ένα ιερό αντικείμενο που πιστεύεται ότι προέρχεται από την αρχαία Αίγυπτο ) με φίδι, όλα μέσα σε στεφάνι κισσού / φιόγκο με φίδια, μονόγραμμα AÎ αριστερά, καπάκι Διοσκουρων με παλάμη προς τα δεξιά. κλαδί φοίνικα

* Εμπροσθότυπος κρανοφόρος προτομή της Αθηνάς δεξιά,

Όπισθεν αετός που πετάει δεξιά, αστέρι επάνω, κάτω σύμβολο Μαίανδρος στο κέντρο με καπάκια Διόσκουρους και αστέρι επάνω σε κάθε πλευρά

* Εμπροσθότυπος πυργίσκος κεφάλι Αρτέμιδος δεξιά, τόξο και φαρέτρα στον ώμο πίσω . αντίστροφος σάτυρος Μαρσύας που περπατά πάνω σε μοτίβο μαιάνδρου, γυμνός αλλά για νέφη(δέρμα ελαφιού) δεμένο στο λαιμό του και πετώντας πίσω, παίζοντας το διπλό φλάουτο της Αθηνάς

*Η Άρτεμις ήταν θεά της παρθενίας, των γυναικείων ανησυχιών, του κυνηγιού και του κάτω κόσμου. Το αινιγματικό λατρευτικό άγαλμα καλυμμένο με φαινομενικά σύμβολα γονιμότητας ήταν ένας μοναδικός συνδυασμός της Ελληνίδας παρθένου-κυνηγού Άρτεμης με μια γηγενή θεά της και εμπροσθότυπος βραβευμένος κεφάλι του Διός δεξιά? αντίστροφη λατρεία-άγαλμα της Αρτέμιδος Αναΐτης με όψη

*Δέσμη από πέντε κοτσάνια σιτηρών

*. Εμπροσθότυπο κεφάλι του Δία δεξιά, με στεφάνι από φύλλα βελανιδιάς και δάφνης

ΚΑΙ λατρεία-άγαλμα της Αρτέμιδος Αναΐτης με όψη, φορώντας κάλαθο και πέπλο, τανία κρέμεται από κάθε χέρι

*Φιλίππου Α’, Γενειοφόρος, βραβευμένος και ντραπέ προτομή του Δήμου δεξιά

& η Αθηνά στέκεται αριστερά, κρατώντας πατέρα και δόρυ.

**

Βαλεριανός Β’. Δαφνοστεφανομένος, ντραπέ και κουρεμένος μπούστο δεξιά η Τύχη στέκεται αριστερά, κρατά το πηδάλιο και το κέρας.

–Παραστάσεις Ρωμαίων Αυτοκρατόρων

Εμπροσθότυποι: AY KAI TP A∆PIANO ,AYTOKPATΩP KAIΣAP ΣEBAΣTOΣ OUEΣΠAΣIANOΣ, ΛIKI KOΡN OYAΛEΡIANOC K

–Εθνική ταυτότητα

AΠAMEΩN – AΠAMEΩ (δεξιά), MHTPO∆Ω / ∆IOTPE AΠAMEΩN ATTAΛOY BIANOPO – EΠI ΠΛANKIOY OYAPOY KOINON ΦPUΓIAΣ AΠAMEIΣ,-/ AÎ AMEΩN – ΔHMOC – ά / Î Î EΛAΓONT-OC AÎ AM-E, Ω-N / Î A EΡMOY AÎ AMEΩN,

Στην Απάμεια επίσης αποδίδονται κιστοφορικά νομίσματα με το μονόγραμμα AΠ.30 ί.

— Νομίσματα με το όνομα κιβωτός (με παράσταση της Κιβωτού του Νώε )

Νομίσματα της εποχής του Αδριανού φέρουν την επιγραφή «KIBΩTOI» με αναπαραστάσεις δύο, τριών ή πέντε κιβωτών. Μεταγενέστερα εμφανίζονται μία ανδρική και μία γυναικεία μορφή μέσα και δίπλα σε ορθογώνια κιβωτό που φέρει το όνομα «NΩE» Συχνή είναι η παράσταση κιβωτού με την επιγραφή ΝΩE, ζεύγος μορφών και δύο πουλιά.

Η παρουσία του ιουδαϊκού στοιχείου στην πόλη και οι θρησκευτικές δοξασίες του εμφανίζονται σε νομίσματα του τέλους του 2ου/α΄ μισό του 3ου αιώνα. μ.X… Κοπές με την παράσταση της Κιβωτού είναι γνωστές από την εποχή του Σεπτίμιου Σεβήρου (193-211 μ.X) ως τα χρόνια του Tρεβωνιανού Γάλλου (251-253 μ.X).

Tο όνομα «Κιβωτός» έχει δεχθεί πολλές ερμηνείες, ορισμένοι πιστεύουν ότι δεν υπήρξε ποτέ το πραγματικό όνομα της πόλης.

Oι επικρατέστερες θεωρίες υποστηρίζουν ότι συνδέεται είτε με τις εμπορικές δραστηριότητες της πόλης είτε με τον ιουδαϊκό πληθυσμό και την πίστη του στην κιβωτό του Νώε. Οι τοπικές παραδόσεις θεωρούσαν ένα από τα γειτονικά βουνά ως το όρος Αραράτ στο οποίο προσάραξε μετά το βιβλικό κατακλυσμό η Κιβωτός του Νώε

Πολύ πιθανόν αυτό να συνέβη λόγω της εξάπλωσης του χριστιανισμού.

Τα νομίσματα κόπηκαν όλα στη Απάμεια ,στην όποια αργότερα από το λόγο αυτό στο όνομα της προστέθηκε η λέξη Κιβωτός και έγινε <<Απάμεια Κιβωτός >> και για κάποιος σχετη << Κιβωτός >> έτσι ξεχώριζε ανάμεσα στις άλλες Απαμειες που υπήρχαν στην περιοχή που κάποτε ανήκε στους Σελευκίδες

Αναζητώντας πληροφορίες για τον πληθυσμό των Ελληνορθόδοξων στην Απάμεια και βρίσκοντας μια μόνο καταγραφή με 59 κατοίκους, είδαμε ότι κοντά στην Απάμεια υπήρχε ένας οικισμός που περίπου 400 Έλληνες την ίδια χρονολογία. Επειδή μας προξένησε ενδιαφέρον ο αριθμός αναζητήσαμε και άλλες πληροφορίες.

Το Σανδικλή με τους 392 Έλληνες το 1906 βρίσκεται σε απόσταση μισής ώρας από το

Ντινέρ περίπου 40 χλμ βόρεια .Το Σανδικλί είναι ένας από τους παλαιότερους οικισμούς της Μ. Ασίας Η πρώτη της ίδρυση ήταν την Εποχή του Χαλκού.

Το βασίλειο Kussar (Kursora), το οποίο ήταν οι Μάγια της Αυτοκρατορίας των Χετταίων, κυβέρνησε στην πόλη Prensa, 13 χλμ. από το Σαντικλί (Sandıklı,) το 2700-2000.

Τα αντικείμενα που ανακαλύφθηκαν εδώ βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Afyonkarahisar και αντικατοπτρίζουν την εποχή του χαλκού.

Το Φρυγικό κράτος ιδρύθηκε με την κατάρρευσή των Χετταίων το 1200. π.Χ. .

Με την καταστροφή των Φρυγών από τους Κιμμέριους, η περιοχή κυριαρχήθηκε από τους Λυδούς. Το Σανδικλί παρέμεινε υπό την κυριαρχία των Ρωμαίων για 470 χρόνια από το 72 έως το 395 μ.Χ.

Υπό βυζαντινή κυριαρχία παρέμεινε από το 395 έως το 1072. Μετά τη μάχη του Μαντζικέρτ το 1071, δέχτηκε επιθέσεις από τους Σελτζούκους Τούρκους.

Το 1115, ο Germiyanoğulları ενσωμάτωσε το Sandıklı στα εδάφη τους.

Το Σαντίκλι, το οποίο περιήλθε στην οθωμανική κυριαρχία μετά την εισβολή του Τιμούρ στην Μ.Ασία, παρέμεινε για λίγο υπό τον έλεγχο του Πριγκιπάτου Karamanoğulları, αλλά αργότερα πέρασε ξανά υπό Οθωμανική κυριαρχία. Το Σαντίκλι και τα χωριά του καταλήφθηκαν από τους Έλληνες μετά την απόβαση στην Σμύρνη το 1919-1920 όμως δεν κράτησε πολύ.

Αστικος πληθυσμός 25.178 • Περιφέρεια 48.529

Το Dinar σήμερα είναι μια μικρή πόλη σε μια αγροτική περιοχή, με περιορισμένες ανέσεις, ιδιαίτερα από τότε που έγινε ένας μεγάλος σεισμός εδώ το 1995, ο οποίος έκανε πολλούς ανθρώπους να μεταναστεύσουν μακριά από την πόλη.