ΑΡΧΙΜ. ΠΑΪΣΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ ΦΙΛΩΤΑ
Αν ισχυριστούμε πως το ψευδές είναι αυτό που στην πραγματικότητα δεν υπάρχει και γι’ αυτό είναι μη ον, στερούμαστε τα αναγκαία, όχι μόνο επιστημολογικά κριτήρια αλλά και αυτά τα αντικειμενικά όρια που έθετε κάποτε η επιστήμη της λογικής για να μιλήσουμε, αν η Σύνοδος της Κρήτης είναι ον ή μη ον. Η Σύνοδος στο Κολυμβάρι, αν και Ψευδοσύνοδος, διότι δεν ήταν ούτε κανονική, ούτε Αγία, ούτε Μεγάλη και γι’ αυτό ψευτοσύνοδος, δεδομένου ότι δεν αποφάσισε εν Αληθεία και για την Αλήθεια της Εκκλησίας αλλά διατύπωσε το ψεύδος, ό,τι οι αιρέσεις είναι Εκκλησίες, τελικά είτε μας αρέσει είτε όχι, είναι “οὖσα”, ως γενομένη! Επομένως, εφόσον έγινε καλούμαστε να τοποθετηθούμε. Να τοποθετηθούμε όχι ακαδημαϊκά, με λόγους και συγγράμματα μόνο, αλλά κυρίως εκκλησιολογικά, με κοινωνία ή εκκλησιαστική αποτείχιση. Το ίδιο και το Ουκρανικό Αυτοκέφαλο, ακόμη και αν τώρα, δοθεί τελικά πολιτική λύσις από το κράτος της Ουκρανίας. Όμως και το θέμα του τρόπου της Θείας Μεταλήψεως με τον κορωνοϊό δεν είναι δυνατόν για τους Ορθόδοξους πιστούς, είτε κληρικούς είτε λαϊκούς, να συζητείται. Αυτό το θέμα δεν το συζητούμε καν! Τα πράγματα στην Εκκλησία είναι σαφή και ξεκάθαρα. Τα κριτήρια για τα θέματα της Εκκλησίας μας, οπωσδήποτε είναι θεολογικά και πνευματικά.
Στην μεθοδολογία της σκέψης, για έρευνα μόνο, και όχι για το αν υπάρχει περίπτωση να προσβληθεί κανείς με νόσο από την κοινή χρήση της αγίας λαβίδας υπό των κοινωνούντων πιστών, εκεί για να συστηματοποιήσουμε την σκέψη μας, επιτρέπεται να εξετάζει κανείς τα γεγονότα υπό την επιστήμη της λογικής ως κλάδου της φιλοσοφίας. Τί εννοώ! Έχουμε το θέμα της αποτείχισης των πιστών κληρικών και λαϊκών από τους μητροπολίτες τους, το οποίο οι ίδιοι θεωρούν ορθό και εκκλησιολογικώς κανονικό ενώ όσοι δεν αποτειχίστηκαν αντικανονικό και σχισματικό! Τί ισχύει;
Αρχίζουμε με βάση την επιστήμη της Λογικής να διακρίνουμε ρωτώντας:
1. Έγινε Σύνοδος ή δεν έγινε;
Αλλά δίδοντας λογικές και αντικειμενικές απαντήσεις.
▪ Ναί, έγινε εν χρόνω και τόπω και πήρε συγκεκριμένες αποφάσεις με ορισμένες συνέπειες!
2. Οι αποφάσεις της ήταν σύμφωνες με το πνεύμα της Αγίας Γραφής, της Εκκλησιαστικής Παραδόσεως και της της Διδασκαλίας των Αγίων Πατέρων;
▪ Όχι, διότι αυτές προσκρούουν στην Πίστη του Συμβόλου Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως για την μοναδικότητα, την αγιότητα, την καθολικότητα και την Αποστολικότητα της Εκκλησίας!
3. Εφόσον, ακόμη και σε ένα από αυτά να υπάρχει πρόβλημα -δεν θα αναπτύξω στην συνάφεια αυτή γιατί δεν υπάρχει πρόβλημα μόνο στην μοναδικότητα- δεν είστε υποχρεωμένοι να τοποθετηθείτε;
▪ Οπωσδήποτε, είστε υποχρεωμένοι να ξεχωρίσετε την θέση σας.
4. Πώς θα τοποθετηθείτε, μόνο με προφορικό ή γραπτό λόγο -που οι περισσότεροι ούτε αυτό το κάνατε- ή συνάμα και όπως προβλέπει η Εκκλησιαστική Παράδοσις;
▪ Σαφώς με τον ίδιο τον τρόπο που ενεργούσαν οι Άγιοι Πατέρες! Αν θέλουμε να είμαστε«ἑπόμενοι τοῖς ἁγίοις πατράσι»!
5. Υπάρχει περίπτωσις η αποτείχισις να είναι προαιρετική, όταν ο Ίδιος ο Κύριος σαφώς λέγει: “Πᾶς οὖν ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὁμολογήσω κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς· ὅστις δ᾿ ἂν ἀρνήσηταί με ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ἀρνήσομαι αὐτὸν κἀγὼ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς”;
▪ Με κανέναν τρόπο. Εκτός εάν δεν θέλει να σωθεί ο άνθρωπος! Ο Θεός δεν αναγκάζει κανέναν να σωθεί, διότι σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου. Από την στιγμή όμως που εθελουσίως μπαίνουμε στον ζυγό του Κυρίου τα λόγια αυτά του Κυρίου για την σωτηρία μας είναι εντολές.
6. Υπήρχε περίπτωση η Εκκλησία σε καιρό αιρέσεως να μην προβλέψει κάποιον τρόπο άμυνας για τα πιστά τέκνα της;
▪ Σαφώς, Όχι!
7. Τότε ποιός είναι αυτός ο τρόπος άμυνας, δεν υπάρχουν γι’ αυτόν ιεροί κανόνες;
▪ Καποιοι σ’ αυτό θα απαντήσουν η ενημέρωση, το κήρυγμα κ.λπ. μόνο χωρίς την αποτείχιση, όπως και οι πατέρες την Φλωρίνης.
8. Αν ο τρόπος άμυνας πριν από το Κολυμβάρι υπήρξε μόνο αυτός, μετά την Σύνοδο δεν ήταν επιτακτική ανάγκη να ανέβει το επίπεδο άμυνας μία στάθμη ανάλογη προς την κρισιμότητα της κατάστασης;
▪ Σας βλέπω, εδώ, να ζορίζεστε. Συγνώμη! Δεν έχετε πλέον επιχειρήματα εδώ να αντιτάξετε!!! Διότι, αν είναι το ίδιο προ και μετά της Κολυμβαρίου Συνόδου θα είχατε ίσως
κάποια δικαιολογία αλλά εφόσον έχουμε Συνοδική απόφαση αδελφοί αστοχήσατε!
9. Τί είναι αποτείχιση;
▪ Αγνοείτε ότι αποτείχιση είναι το τείχος που σηκώνει ο πιστός κληρικός ή λαϊκός με την έννοια της απομάκρυνσης και του χωρισμού από κάθε τι νόθο, επιβλαβές και ξένο προς την υγιή Ορθόδοξη Πίστη της Εκκλησίας, ώστε να περιφρουρηθεί η Ορθοδοξία με την αντίσταση των Αληθινών Χριστιανών και να προφυλαχθεί ο ίδιος από την πλάνη των αιρετικών παραμένοντας μέσα στην Εκκλησία μαζί με τους Αγίους που αγωνίστηκαν κατά των αιρέσεων διαχρονικά εν τη Εκκλησία και μας στηρίζουν τώρα στον αγώνα μας από την θριαμβεύουσα Εκκλησία στην Βασιλεία του Θεού. Ταυτόχρονα δεν είναι το μέσο πίεσης που χρησιμοποιεί ο πιστός, ώστε να δρομολογηθεί σύνοδος που θα καταδικάσει τους αιρετικούς;
▪ Η αποτείχιση για τον τον ιερέα που βγαίνει στον αγώνα δεν γίνεται με την διακοπή της μνημονεύσεως του αιρετικού επισκόπου ή των επισκόπων εκείνων που μνημονεύουν και στηρίζουν τον αιρετικό Πατριάρχη;
▪ Η αποτείχιση για τον λαϊκό δεν γίνεται με το να σταματά να εκκλησιάζεται ο ορθόδοξος πιστός εκεί, όπου μνημονεύεται ο αιρετικός επίσκοπος ή πατριάρχης, καθώς και όπου μνημονεύεται επίσκοπος ο οποίος κοινωνεί με τον αιρετικό πατριάρχη;
10. Δεν υπάρχει αποτείχιση για τον ιερέα, τον μοναχό και τον λαϊκό παρά μόνο για τον επίσκοπο;
▪ Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ως πρεσβύτερος δεν έκανε αποτείχιση από τον αιρετικό Καλέκα προ συνοδικής διαγνώσεως; Ο Άγιος Μάξιμος δεν έκανε ως μοναχός χωρίς να δικαιωθεί εν όσω ακόμη ζούσε; Λαϊκοί χριστιανοί δεν έκοψαν την εκκλησιαστική κοινωνία με τον αιρετικό πατριάρχη Κων/πόλεως Νεστόριο μέχρις ότου η Εκκλησία έβαλε τάξη; Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει ότι ο ορθόδοξος πιστός σταματά να εκκλησιάζεται αλλά αναζητά ιερέα και εκκλησιαστική σύναξη αποτειχισμένων και εκκλησιάζεται πλέον εκεί.
11. Αν αυτό όμως συνεχιστεί μέχρι εκκλησιαστικής – συνοδικής διαγνώσεως δεν χρειάζεται το ορθόδοξο ποίμνιο ιερατείο; Έτσι δεν προέκυψαν οι χειροτονίες των παλαιοημερολογητών επισκόπων για λόγους ποιμαντικούς;
▪ Για τον ίδιο λόγο δεν θα προκύψουν νέες χειροτονίες επισκόπων για τους ορθόδοξους αποτειχισμένους χριστιανούς του νέου, αφού οι επίσκοποι του Πατρίου μόνο με αναμύρωση δέχονται στις συνάξεις τους, τους αγωνιστές του νέου ημερολογίου ή αυτούς που ακολουθούν το Πάτριο εορτολόγιο αλλά προέρχονται από το νέο και δεν θέλουν να μυρωθούν, διότι οι πιστοί αυτοί έκαναν με την στάση τους, δι’ αποτειχίσεως, Ομολογία Πίστεως;
12. Η μνημόνευση του επισκόπου κατά την Θεία Λειτουργία δεν δηλώνει την ταυτότητα πίστεως επισκόπου και λαού;
Ναι! Για όσους γνωρίζουν στοιχειώδη θεολογία!
▪ Επομένως, σε καιρό αιρέσεως ο καθένας μας δεν είναι συνυπεύθυνος, όταν με τον εκκλησιασμό του εκεί, και μόνον εκεί, που μνημονεύεται αιρετικός επίσκοπος ή επίσκοπος που κοινωνεί με αιρετικό πατριάρχη, ουσιαστικά δηλώνει συμμετοχή στην αίρεση;
Δεν είναι όμως δυνατόν να μνημονεύεται εκείνος που είναι εχθρός προς τον Θεό και δεν είναι δυνατό να ομολογείται δημόσια ότι ο αιρετικός ορθοτομεί τον λόγο της Αληθείας. Οι λαϊκοί, όταν κινδυνεύει η Πίστη, πρέπει να φεύγουν από ιερέα που μνημονεύει αιρετικό επίσκοπο και να αγωνισθούν για την Ορθοδοξία.
▪ Κατά τον Άγιο Γεννάδιο Σχολάριο, η πνευματική κοινωνία των ομοδόξων και η τέλεια υποταγή στους γνήσιους ποιμένες εκφράζεται με την μνημόνευση.
▪ Κατά τον Άγιο Θεόδωρο Στουδίτη, και μόνον η αναφορά ονόματος επισκόπου που δεν έχει ορθόδοξη πίστη, μολύνει τη Θεία Λειτουργία, έστω και αν ο τελών την Θεία Λειτουργία φρονεί ορθά.
▪ O Μέγας Βασίλειος συμβούλευε την μη εκκλησιαστική κοινωνία με αιρετικούς επισκόπους, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από τον Άγιο ως “λύκοι βαρείς” καθώς, και την απομάκρυνση από εκείνους που προσποιούνται ότι έχουν την ορθή πίστη αλλά κοινωνούν με τους ετερόφρονες.
▪ Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής με την αποτείχισή του δεν δίδασκε έμπρακτα την σωστή στάση απέναντι στην αίρεση; Πίστευε ότι είναι χρέος του καθενός να μη προδίδει την αληθινή Πίστη και να την υπερασπισθεί μέχρι θανάτου. Χαρακτήριζε τους αιρετικούς ως ψευδοδιδασκάλους και ψευδοπροφήτες και έλεγε ότι όποιος τους αποδέχεται ως ποιμένες της Εκκλησίας, αποδέχεται και αναγνωρίζει τον διάβολο. Η αποτείχιση για τον Άγιο είναι η μοναδική οδός σωτηρίας, διότι μόνο δι΄αυτής η αληθινή Πίστη παραμένει ανόθευτη από την κοινωνία με την αίρεση. Προτίμησε τον αναθεματισμό, την εξορία, τον μαρτυρικό θάνατο παρά την κοινωνία με τους αιρετικούς.
▪ Ο Άγιος Σωφρόνιος Πατριάρχης Ιεροσολύμων χαρακτήριζε τους Ορθοδόξους, που απομακρύνονταν από την αίρεση, υπό Συνόδου ή Αγίων Πατέρων κατεγνωσμένη, άξιους τιμής και αποδοχής.
▪ Ο Όσιος Θεόδωρος Στουδίτης, σε καιρό αιρέσεως, ως Εκκλησία θεωρούσε εκείνους που προχώρησαν σε αποτείχιση από τους αιρετικούς, έστω και αν ήταν ελάχιστοι. Την τοπική εκκλησία την θεωρούσε τότε “πεπτωκυία, καταπεσούσα, ερρυπωμένη” -σήμερα δεν είναι;- και γι αυτό συμβούλευε τους Ορθοδόξους να αποφεύγουν με παρρησία κάθε εκκλησιαστική επικοινωνία με τους κληρικούς και να διακόπτουν αυτοί την μνημόνευσή τους στην τέλεση της Θείας Ευχαριστίας.
▪ Ο Μέγας Φώτιος πρόσταζε το εξής: “αν ο ποιμένας είναι αιρετικός να απομακρυνθούμε από αυτόν άμεσα, διότι η κοινωνία με αυτόν είναι δηλητήριο φιδιού. Δεν πρέπει, έλεγε, να εξαπατηθούμε από το γεγονός ότι φαίνεται ήμερος, διότι είναι λύκος. Ως προς τον ορθόδοξο ποιμένα, συνέχιζε, ο πιστός αφού εξετάσει, αν έχει ευσεβή πίστη και ζωή, χωρίς κανένα αιρετικό σημάδι, πρέπει να υποτάσσεται σ’ αυτόν. Όλα τα άλλα, εκτός της πίστεως, δεν πρέπει να τα εξετάζουμε”.
▪ Ο Άγιος Γερμανός ο Β’ εξόρκιζε τους λαϊκούς να φεύγουν από ιερείς υποταγμένους σε Λατίνους και να μην παίρνουν ευλογία από τα χέρια τους. Καλύτερα προσεύχεστε στα σπίτια σας, έλεγε, ειδάλλως θα υποστείτε την ίδια κόλαση μ’ αυτούς.
▪ Γι ‘ αυτό ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς μας προειδοποιεί: «στα έσχατα χρόνια το κακό και η αίρεση θα έχει εξαπλωθεί τόσο πολύ που οι πιστοί δεν θα βρίσκουν ιερέα και ποιμένα να τους προστατέψει από τις πλάνες και να τους οδηγήσει στην πολυπόθητη σωτηρία. Τότε οι πιστοί δεν θα μπορούν να δεχθούν ασφαλείς οδηγίες από ανθρώπους αλλά οδηγός τους θα είναι τα κείμενα των Αγίων Πατέρων. Σ ‘αυτή την εποχή ο κάθε πιστός θα είναι υπεύθυνος για όλο το πλήρωμα της Εκκλησίας. Αδελφοί, καιρός ν’ αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας απέναντι στον Θεό και την Ιστορία. Μην ανέχεστε άλλες λοξοδρομίες και πλάνες απ’ τους αρχιερείς και τους ιερείς σας. Μην κάνετε τα στραβά μάτια, είστε συνυπεύθυνοι».
Καταλάβατε αδελφοί μου γιατί τα πράγματα είναι σοβαρά; Αν ακόμη δεν καταλάβατε είστε άξιοι της τύχης σας!!!