Σταύρου Π. Καπλάνογλου
Η Αλικαρνασσός ανέδειξε προσωπικότητες στα γράμματα και τέχνες, ονόματα που έμειναν, ήταν: Ο Ηρόδοτος o πατέρας της ιστορίας κατά το Ρωμαίο Κικέρωνα ,ο ποιητής Πανύασις ,ο ιστορικός Διονύσιος ο Αλικαρνασσέας ,ο ποιητής Πίγρης, ο ρήτορας Κλέων, ο ιστορικός ο Άνδρωνας , ο ποιητής ελεγειών Ηράκλειτος της Αλικαρνασσού , ο μουσικός και συγγραφέας Αέλιος Διονύσιος ο Αττικιστής .
Στην πολιτική πρόσωπα που παρά το γεγονός ότι βρισκόταν κάτω από την επικυριαρχία των Περσών, ανέδειξαν την πόλη τους και την Καριά στην οποία υπήρξαν σατράπες, δείχνοντας σε πολλές περιπτώσεις την ανεξαρτησία όπως η Αρτεμισία Α’, , Ο Εκάτομνος, ο Μαύσωλος, η Αρτεμισία Β’ ,η Ἄδα ή Άντα της Καρίας
Ακόμη ανέδειξε ολυμπιονίκες τον Ασιατικό τον Αλικαρνασσαία στο αρχαίο αγώνισμα δρόμου ‘’Στάδιον’’και τον Φορμίωνα τον Αλικαρνασσαία στην πυγμαχία
Βέβαια οι προσωπικότητες που προαναφέραμε δεν ήταν οι μοναδικές, όπως θα δούμε στην συνέχεια υπήρχαν πολλές άλλες ακόμη.
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
— Ηρόδοτος
Ο Ηρόδοτος ( Ηρόδοτος, Αλικαρνασσεύς 484 π.Χ. – Θούριοι 425 π.Χ./410 π.Χ
Ήταν αρχαίος Έλληνας ιστορικός, περιηγητής, και γεωγράφος του 5ου αιώνα π.Χ.. Θεωρείται ο θεμελιωτής της επιστήμης της ιστορίας.
Ο Ηρόδοτος, 484 – 425 π.Χ. ήταν ένας Έλλην ιστορικός που γεννήθηκε στον Αλικαρνασσό της Περσικής Αυτοκρατορίας). Είναι γνωστός ότι έχει γράψει το βιβλίο Ἱστορίαι ένα λεπτομερές αρχείο της «έρευνας» του σχετικά με την προέλευση των Ελληνο-Περσικών πολέμων .
Θεωρείται απ’ όλους ότι ήταν ο πρώτος συγγραφέας που αντιμετώπισε ιστορικά θέματα χρησιμοποιώντας μια μέθοδο συστηματικής έρευνας – συγκεκριμένα, συλλέγοντας τα υλικά του και στη συνέχεια τακτοποιώντας τα σε μια ιστοριογραφική αφήγηση.
Λόγω αυτού του γεγονότος, που συχνά αναφέρεται ως « ο πατέρας της Ιστορίας », έναν τίτλο που παρέχει για πρώτη φορά σε αυτόν από τον ρήτορα Κικέρωνα .
Ο Ηρόδοτος γεννήθηκε στον Αλικαρνασσό περίπου το 485 π.Χ. ήταν ο γιος του Λυξ και τής Δρυώ, και του αδελφού του Θεοδώρου, ακόμη ταν ανιψιός του επικού ποιητή Πανιάση .
Η πόλη ανήκε στην Περσική Αυτοκρατορία εκείνη την εποχή, κάνοντας τον Ηρόδοτο να ζήση το Περσικό θέμα, και ίσως ο νεαρός Ηρόδοτος άκουσε για την αυτοκρατορία και τις Περσικές προετοιμασίες για την εισβολή στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των κινήσεων του τοπικού στόλου υπό την διοίκηση της Αρτεμισίας Α’ της Καρίας που συντάχθηκε με τους Πέρσες .
Ο Ηρόδοτος έγραψε τις Ιστορίες του στη Ιωνική διάλεκτο , αλλά παρά το γεγονός ότι γεννήθηκε στην Αλικαρνασσό, ο οποίος ήταν Δωρικός οικισμός.
Η οικογένεια του εκδιώχθηκε από την Αλικαρνασσό για πολιτικούς λόγους ,πιθανόν η οικογένειά του να εμπλέκεται σε εξέγερση εναντίον του Λυγνάδη Β’, που οδήγησε σε μια περίοδο εξορίας στη Σάμο .Ο Ηρόδοτος εκφράζει την αγάπη του για το νησί της Σάμου (ΙΙΙ, 39-60), και αυτό αποτελεί ένδειξη ότι μπορεί να είχε ζήσει εκεί στα νειάτα του.
Ο θείος του ποιητής Πανιάσης αναφέρεται ότι συμμετείχε σε μια αποτυχημένη εξέγερση, εξορίσθηκε και μάλιστα σε μια προσπάθεια επιστροφής στην Αλικαρνασσό με άλλους αντιφρονούντες στον Λυγναδη Β’ σκοτώθηκε.
Ο Ηρόδοτος επέστρεψε αργότερα στο σπίτι για να ηγηθεί της εξέγερσης που τελικά ανέτρεψε τον τύραννο. (Σούδα ).
Όπως αποκαλύπτει ο ίδιος ο Ηρόδοτος, Η Αλικαρνασσός, ) ήταν, , ένα λιμάνι που εξυπηρετούσε την το διεθνή ναυσιπλοΐα με την Περσικής Αυτοκρατορίας και η οικογένεια του ιστορικού θα μπορούσε κάλλιστα να είχε επαφές σε άλλες χώρες υπό Περσική κυριαρχία, διευκολύνοντας τα ταξίδια και τις έρευνές του.
Ο Ηρόδοτος ταξίδεψε στην Αίγυπτο, σε συνεργασία με τους Αθηναίους, πιθανότατα λίγο μετά το 454 π.Χ., ή ενδεχομένως και νωρίτερα,
Πέρασε από τη Μεσοποταμία (καθώς δίνει πληροφορίες για τη λίμνη Μοίρη),
Πιθανότατα ταξίδεψε στην Τύρο και στη συνέχεια Ευφράτη & Βαβυλώνα
Ο Ηρόδοτος έφτασε με βεβαιότητα στις όχθες του Ευφράτη και από κει στην Βαβυλώνα και στα Σούσα. Θεωρούσε τον Περσικό και τον Βαβυλωνιακό πολιτισμό υποδεέστερους από τον Αιγυπτιακό και τον Ελληνικό, αλλά ενδιαφέροντες,.
Το 447 π.Χ. μετανάστευσε στην Αθήνα του Περικλέους μια πόλη της οποίας τον λαό και τους δημοκρατικούς θεσμούς θαύμαζε.
Έμεινε αρκετά χρόνια στην Αθήνα, όπου συνδέθηκε φιλικά με τους μεγάλους άνδρες της εποχής εκείνης, τον Περικλή και το Σοφοκλή
Σύμφωνα με τον Ευσέβιο και τον Πλούταρχο , ο Ηρόδοτος έλαβε οικονομική επιβραβεύθηκε από την Αθηναϊκή συνέλευση για το έργο του,
Το 443 π.Χ. ή λίγο αργότερα, μετανάστευσε στην σημερινή Ν. Ιταλία (Μεγάλη Ελλάδα ).
Όπου μαζί με τον Πρωταγόρα ίδρυσαν την αποικία των Θουρίων στην Ιταλία. Στην αποικία αυτή, που ιδρύθηκε κοντά στην καταστραμμένη Σίβαρη, ο Ηρόδοτος πέρασε τα περισσότερα χρόνια της υπόλοιπης ζωής του, γι’ αυτό και επονομάστηκε Θούριος.
Ο Αριστοτέλης αναφέρεται σε μια εκδοχή των Ιστοριών που γράφτηκε από τον «Ηρόδοτο του Θουρίου» και ορισμένα αποσπάσματα στην Ιστορία έχουν ερμηνευθεί ως απόδειξη ότι έγραψε για τη νότια Ιταλία και από προσωπική εμπειρία .
Επέστρεψε στην Αθήνα, μετά την ανέγερση των Προπυλαίων (431 π.Χ.). οπότε είναι πιθανό ότι πέθανε εκεί κατά τη διάρκεια ενός κρούσματος της πανούκλας.
Σύμφωνα με άλλη άποψη πιθανόν πέθανε στους Θουρίους γύρω στο 422 π.Χ.
Για τα τελευταία χρόνια της ζωής του υπάρχουν ελάχιστες πληροφορίες
Στην πολιτική πρόσωπα που παρά το γεγονός ότι βρισκόταν κάτω από την επικυριαρχία των Περσών, ανέδειξαν την πόλη τους και την Καριά στην οποία υπήρξαν σατράπες, δείχνοντας σε πολλές περιπτώσεις την ανεξαρτησία όπως η Αρτεμισία Α’, , Ο Εκάτομνος, ο Μαύσωλος, η Αρτεμισία Β’ ,η Ἄδα ή Άντα της Καρίας
Ακόμη ανέδειξε ολυμπιονίκες τον Ασιατικό τον Αλικαρνασσαία στο αρχαίο αγώνισμα δρόμου ‘’Στάδιον’’και τον Φορμίωνα τον Αλικαρνασσαία στην πυγμαχία
Βέβαια οι προσωπικότητες που προαναφέραμε δεν ήταν οι μοναδικές, όπως θα δούμε στην συνέχεια υπήρχαν πολλές άλλες ακόμη.
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
— Ηρόδοτος
Ο Ηρόδοτος ( Ηρόδοτος, Αλικαρνασσεύς 484 π.Χ. – Θούριοι 425 π.Χ./410 π.Χ
Ήταν αρχαίος Έλληνας ιστορικός, περιηγητής, και γεωγράφος του 5ου αιώνα π.Χ.. Θεωρείται ο θεμελιωτής της επιστήμης της ιστορίας.
Ο Ηρόδοτος, 484 – 425 π.Χ. ήταν ένας Έλλην ιστορικός που γεννήθηκε στον Αλικαρνασσό της Περσικής Αυτοκρατορίας). Είναι γνωστός ότι έχει γράψει το βιβλίο Ἱστορίαι ένα λεπτομερές αρχείο της «έρευνας» του σχετικά με την προέλευση των Ελληνο-Περσικών πολέμων .
Θεωρείται απ’ όλους ότι ήταν ο πρώτος συγγραφέας που αντιμετώπισε ιστορικά θέματα χρησιμοποιώντας μια μέθοδο συστηματικής έρευνας – συγκεκριμένα, συλλέγοντας τα υλικά του και στη συνέχεια τακτοποιώντας τα σε μια ιστοριογραφική αφήγηση.
Λόγω αυτού του γεγονότος, που συχνά αναφέρεται ως « ο πατέρας της Ιστορίας », έναν τίτλο που παρέχει για πρώτη φορά σε αυτόν από τον ρήτορα Κικέρωνα .
Ο Ηρόδοτος γεννήθηκε στον Αλικαρνασσό περίπου το 485 π.Χ. ήταν ο γιος του Λυξ και τής Δρυώ, και του αδελφού του Θεοδώρου, ακόμη ταν ανιψιός του επικού ποιητή Πανιάση .
Η πόλη ανήκε στην Περσική Αυτοκρατορία εκείνη την εποχή, κάνοντας τον Ηρόδοτο να ζήση το Περσικό θέμα, και ίσως ο νεαρός Ηρόδοτος άκουσε για την αυτοκρατορία και τις Περσικές προετοιμασίες για την εισβολή στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των κινήσεων του τοπικού στόλου υπό την διοίκηση της Αρτεμισίας Α’ της Καρίας που συντάχθηκε με τους Πέρσες .
Ο Ηρόδοτος έγραψε τις Ιστορίες του στη Ιωνική διάλεκτο , αλλά παρά το γεγονός ότι γεννήθηκε στην Αλικαρνασσό, ο οποίος ήταν Δωρικός οικισμός.
Η οικογένεια του εκδιώχθηκε από την Αλικαρνασσό για πολιτικούς λόγους ,πιθανόν η οικογένειά του να εμπλέκεται σε εξέγερση εναντίον του Λυγνάδη Β’, που οδήγησε σε μια περίοδο εξορίας στη Σάμο .Ο Ηρόδοτος εκφράζει την αγάπη του για το νησί της Σάμου (ΙΙΙ, 39-60), και αυτό αποτελεί ένδειξη ότι μπορεί να είχε ζήσει εκεί στα νειάτα του.
Ο θείος του ποιητής Πανιάσης αναφέρεται ότι συμμετείχε σε μια αποτυχημένη εξέγερση, εξορίσθηκε και μάλιστα σε μια προσπάθεια επιστροφής στην Αλικαρνασσό με άλλους αντιφρονούντες στον Λυγναδη Β’ σκοτώθηκε.
Ο Ηρόδοτος επέστρεψε αργότερα στο σπίτι για να ηγηθεί της εξέγερσης που τελικά ανέτρεψε τον τύραννο. (Σούδα ).
Όπως αποκαλύπτει ο ίδιος ο Ηρόδοτος, Η Αλικαρνασσός, ) ήταν, , ένα λιμάνι που εξυπηρετούσε την το διεθνή ναυσιπλοΐα με την Περσικής Αυτοκρατορίας και η οικογένεια του ιστορικού θα μπορούσε κάλλιστα να είχε επαφές σε άλλες χώρες υπό Περσική κυριαρχία, διευκολύνοντας τα ταξίδια και τις έρευνές του.
Ο Ηρόδοτος ταξίδεψε στην Αίγυπτο, σε συνεργασία με τους Αθηναίους, πιθανότατα λίγο μετά το 454 π.Χ., ή ενδεχομένως και νωρίτερα,
Πέρασε από τη Μεσοποταμία (καθώς δίνει πληροφορίες για τη λίμνη Μοίρη),
Πιθανότατα ταξίδεψε στην Τύρο και στη συνέχεια Ευφράτη & Βαβυλώνα
Ο Ηρόδοτος έφτασε με βεβαιότητα στις όχθες του Ευφράτη και από κει στην Βαβυλώνα και στα Σούσα. Θεωρούσε τον Περσικό και τον Βαβυλωνιακό πολιτισμό υποδεέστερους από τον Αιγυπτιακό και τον Ελληνικό, αλλά ενδιαφέροντες,.
Το 447 π.Χ. μετανάστευσε στην Αθήνα του Περικλέους μια πόλη της οποίας τον λαό και τους δημοκρατικούς θεσμούς θαύμαζε.
Έμεινε αρκετά χρόνια στην Αθήνα, όπου συνδέθηκε φιλικά με τους μεγάλους άνδρες της εποχής εκείνης, τον Περικλή και το Σοφοκλή
Σύμφωνα με τον Ευσέβιο και τον Πλούταρχο , ο Ηρόδοτος έλαβε οικονομική επιβραβεύθηκε από την Αθηναϊκή συνέλευση για το έργο του,
Το 443 π.Χ. ή λίγο αργότερα, μετανάστευσε στην σημερινή Ν. Ιταλία (Μεγάλη Ελλάδα ).
Όπου μαζί με τον Πρωταγόρα ίδρυσαν την αποικία των Θουρίων στην Ιταλία. Στην αποικία αυτή, που ιδρύθηκε κοντά στην καταστραμμένη Σίβαρη, ο Ηρόδοτος πέρασε τα περισσότερα χρόνια της υπόλοιπης ζωής του, γι’ αυτό και επονομάστηκε Θούριος.
Ο Αριστοτέλης αναφέρεται σε μια εκδοχή των Ιστοριών που γράφτηκε από τον «Ηρόδοτο του Θουρίου» και ορισμένα αποσπάσματα στην Ιστορία έχουν ερμηνευθεί ως απόδειξη ότι έγραψε για τη νότια Ιταλία και από προσωπική εμπειρία .
Επέστρεψε στην Αθήνα, μετά την ανέγερση των Προπυλαίων (431 π.Χ.). οπότε είναι πιθανό ότι πέθανε εκεί κατά τη διάρκεια ενός κρούσματος της πανούκλας.
Σύμφωνα με άλλη άποψη πιθανόν πέθανε στους Θουρίους γύρω στο 422 π.Χ.
Για τα τελευταία χρόνια της ζωής του υπάρχουν ελάχιστες πληροφορίες
ΑΛΛΑ ΤΑΞΙΔΙΑ
— Σκυθία…Από τα βιβλία του αντλούνται περιγραφές για τους Σκύθες
Τα έργα του όμως αναφέρουν και πληροφορίες για την Σκυθία. Ο ίδιος μάλιστα διηγείται την συνομιλία του με τον Σκύθη Τύμνη.
— Μακεδονία…..Από τον Ελλάνικο μαθαίνουμε πως ο Ηρόδοτος έζησε για κάποιο διάστημα στην αυλή του βασιλιά της Μακεδονίας, Αλέξανδρου Α΄
— .Λιβύη ….. Οι εμπορικές σχέσεις που είχε συνάψει η Σάμος με την Κυρήνη (τη σημερινή Λιβύη), ο Ηρόδοτος ωθήθηκε να την επισκεφτεί περίπου το 460 π.Χ.. Από αυτό το ταξίδι διασώζεται ο μύθος των Βαττιάδων βασιλέων (Δ 163).
— Ανατολική Θράκη……Σε ένα άλλο του ταξίδι περιγράφει την ανατολική ακτή της Θράκης (Δ, 83).
— Νησιά του Αιγαίου …..Επίσης έχει επισκεφτεί και περιγράψει τα νησιά του Αιγαίου: Σκιάθο, Δήλο, Πάρο, Εύβοια, Σαλαμίνα, Αίγινα και Κύθηρα.
— Θεσσαλία ,Στερεά Ελλάδα,Πελοπόννησο…. Από την κύρια Ελλάδα περιηγείται στην Στερεά και φτάνει μέχρι τα Τέμπη, καθώς και στην Πελοπόννησο δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις περιοχές των μαχών των μηδικών πολέμων.
— Δυτική Ελλάδα : Ζάκυνθος , Κέρκυρα ,Ήπειρος…. Εικάζεται ότι πέρασε από την Ζάκυνθο στο δρόμο για τους Θουρίους, ενώ με βεβαιότητα επισκέφτηκε την Κέρκυρα, τη Δωδώνη, την Αμβρακία, τη
— Σικελία και τις πόλεις τις Κάτω Ιταλίας Μεταπόντιον και Κρότωνα.
— Οι Σάρδεις που τις επισκέφτηκε για περισσότερες από μια φορά,
— Την Έφεσο και την Σμύρνη. – Δυτικά στα ανατολικά του Πόντου & 5.Κολχίδα
Ταξίδεψε με πλοίο από τα δυτικά στα ανατολικά του Πόντου (Δ 86) για να καταλήξει στην Κολχίδα
Ο Ηρόδοτος είναι ο πρώτος που διαχωρίζει την Ευρώπη από την Ασία, στα μάτια του όμως ο Πόντος και η Σκυθία, που σήμερα ανήκουν στην Ασία, είναι αναπόσπαστο μέρος της Ευρώπης. Μάλιστα, θεωρεί ύβρη τις εκστρατείες των Περσών κατά των κατοίκων των περιοχών αυτών. (Κάκτος, 1992)
ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
Το μεγαλύτερο έργο του Ηροδότου ενδεχόμενα και το μόνο που έχει συγγράψει φαίνεται να είναι ‘’οι Ιστορίαι.’’ Πρόκειται για ένα αρχείο της ιστορίας σχετικά με τους πολέμους μεταξύ Ελλήνων και Περσών, συμπεριλαμβανομένων πλούσιων γεωγραφικών και εθνογραφικών πληροφοριών.
Παρόλο που κάποιες από τις ιστορίες του ήταν ευφάνταστες και άλλες είναι ανακριβείς, ο ίδιος αναφέρει πως κατέγραφε μόνο ότι του έλεγαν και ήταν συνήθως σωστός στις πληροφορίες του.
Το έργο αυτό σήμερα θεωρείται η θεμελιώδης βάση της Ιστορίας στο Δυτικό πολιτισμό.
Γράφτηκε το 450 π.Χ. στην Ιωνική διάλεκτο και εξυπηρετεί ως αρχείο των αρχαίων παραδόσεων, της πολιτικής, της γεωγραφίας, και των συγκρούσεων που συνέβησαν μεταξύ διάφορων πολιτισμών γνωστών στην Ελλάδα, τη Δυτική Ασία και τη Βόρεια Αφρική εκείνη την περίοδο.
Οι ‘’ Ιστορίαι,’’ επίσης, είναι μία από τις πρώτες αφηγήσεις της ανόδου της Περσικής αυτοκρατορίας, αλλά και των αιτίων και των γεγονότων του Ελληνοπερσικών πολέμων μεταξύ της αυτοκρατορίας των Αχαιμενιδών και τις Ελληνικές πόλεις-κράτη τον 5ο αιώνα π.Χ.
Ο Ηρόδοτος απεικονίζει τη σύγκρουση των δυνάμεων των κατακτητών (Πέρσες) από τη μία, και της ελευθερίας (οι Αθηναίοι η συμμαχία των ελληνικών πόλεων-κρατών, τα οποία συμμάχησαν εναντίον των εισβολέων) από την άλλη.
Ο ίδιος ο Ηρόδοτος δεν έδωσε κάποιον τίτλο σε αυτό το έργο του
Οι Αλεξανδρινοί φιλόλογοι το ονόμασαν “Ἡροδότου Μοῦσαι” και το διαίρεσαν σε εννέα βιβλία και στο κάθε βιβλίο δόθηκε το όνομα καθεμίας από τις εννέα Μούσες
Βιβλίο Α΄ (Κλειώ) – Βιβλίο Β΄ (Ευτέρπη) – Βιβλίο Γ΄ (Θάλεια)Βιβλίο – Δ΄ (Μελπομένη) – Βιβλίο Ε΄ (Τερψιχόρη) -Βιβλίο ΣΤ΄ (Ερατώ) – Βιβλίο Ζ΄ (Πολύμνια) – Βιβλίο Η΄ (Ουρανία) – Βιβλίο Θ΄ (Καλλιόπη)
Η Ιστορία του ασχολείται κυρίως με τις ζωές του Κροίσου , του Κύρου , του Καμπύση , του Σμέρδη , του Δαρείου και του Ξέρξη και τις μάχες του Μαραθώνα , των Θερμοπυλών , του Αρτεμισίου , της Σαλαμίνας , των Πλαταιών και του Μυκάλε .
Ωστόσο, πολλές πολιτιστικές, εθνογραφικές , γεωγραφικές, ιστοριογραφικές και άλλες παραβάσεις του αποτελούν καθοριστικό και ουσιαστικό μέρος των Ιστοριών και περιέχει πληθώρα πληροφοριών. Ο Ηρόδοτος έχει επικριθεί για το γεγονός ότι το βιβλίο του περιλαμβάνει πολλούς προφανείς θρύλους και φανταστικούς λογαριασμούς. Πολλοί συγγραφείς, ξεκινώντας από τον ιστορικό ιστορικό Θουκυδίδη του 5ου αιώνα π.Χ. , τον κατηγόρησαν για τη δημιουργία ιστοριών για διασκέδαση. Ωστόσο, ενα μεγάλο μέρος των πληροφοριών που παρέχει έχει επιβεβαιωθεί από ιστορικούς και αρχαιολόγους. στους μετέπειτα χρόνους
*****************************************************************-
– Πανύασις
[5ος αιώνας π.Χ. πέθανε στην Αλικαρνασσό το 454 π.Χ
Ο Πανύασις (… – 454 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας επικός ποιητής του 5ου αιώνα π.Χ., από την Αλικαρνασσό. Είναι γνωστός για τα Ηράκλεια και τα Ιωνικά. Πιστεύεται ότι έγραψε και άλλα έργα που έχουν χαθεί. Το έργο του δεν εκτιμήθηκε όσο ζούσε αλλά μετά θάνατον αναγνωρίστηκε σαν ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές της αρχαϊκής εποχής. Ήταν θείος ή εξάδελφος του Ηροδότου.
Το 454 π.Χ. ο Πανύασις εκτελέστηκε από τον τύραννο Λύγδαμι λόγω των πολιτικών του δραστηριοτήτων
*****************************************************************
— Διονύσιος ο Αλικαρνασσέας.
Μεταγενέστερος από τον Ηρόδοτο και τον Πανύασση είναι ο ρητοροδιδάσκαλος και ιστορικός Διονύσιος ο Αλικαρνασσέας. Γεννήθηκε μεταξύ των ετών 60 και 55 π.Χ.2. Το 30 π.Χ. πήγε στη Ρώμη, όπου έδρασε για 22 χρόνια και ήρθε σε επαφή με σημαντικά πολιτικά και πνευματικά πρόσωπα.
Το ιστορικό του σύγγραμμα «Ρωμαϊκή Αρχαιολογία» παρουσιάζει την πρώιμη ιστορία της Ρώμης ως τον 1ο Καρχηδονιακό πόλεμο το 264 π.Χ. Από τα 20 βιβλία σώζονται τα 10 πρώτα ολόκληρα και το 11ο με κενά. Για τα υπόλοιπα αντλούμε πληροφορίες από μια επιτομή του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου και μια επιτομή του Μιλάνου. Ως ιστορικός είναι άξιος σεβασμού για την επιμέλειά του στην έρευνα και την ευγλωττία του. Θεωρεί τα ζητήματα ύφους ιδιαίτερα σημαντικά και για το ιστορικό του έργο. Η στενή σχέση του Διονυσίου με το ηγετικό πνευματικό και πολιτικό περιβάλλον της Ρώμης δημιουργεί κάποια προβλήματα αξιοπιστίας για το έργο του. Η ιστορία του δεν μπορεί να θεωρηθεί αμερόληπτη καθώς είναι εμφανής η διάθεσή του να εξυπηρετήσει και να ευχαριστήσει τους προστάτες του αλλά και να δημιουργήσει στη Ρώμη μια διάθεση αποδοχής της Ανατολής. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η θέση του ότι οι Ρωμαίοι είναι ελληνικής καταγωγής ενώ και οι περισσότεροι ρωμαϊκοί θεσμοί είχαν προέλθει από την Σπάρτη και γενικά την Ελλάδα. Το ιστορικό του έργο, ωστόσο, βασίζεται σε ιστορικές πηγές και διασώζει ιστορικές πληροφορίες που διαφορετικά θα είχαν χαθεί.
Ως ρητοροδιδάσκαλος δίδαξε νέους Ρωμαίους και συνέθεσε διδακτικές πραγματείες. Είχε ταχθεί εναντίον της ασιανής τεχνοτροπίας (χαρακτηρίζεται από την περίτεχνη και πομπώδη έκφραση) ενώ πρότυπό του ήταν ο Δημοσθένης. Σημαντικά έργα του ήταν τα εξής: «Περί αρχαίων ρητόρων» (κριτικές μελέτες των αττικών προτύπων του 4ου αι. Λυσία, Ισοκράτη, Ισαίου και Δημοσθένη), Περί μιμήσεως, Περί συνθέσεως ονομάτων (οδηγίες ύφους).
******************************************
Πίγρης ο Αλικαρνασσευς
Ο Πίγρης ο Αλικαρνασσεύς,, ήταν είτε ο αδελφός είτε ο γιος της περίφημης Αρτεμισίας, που ήταν σατράπης της Καρίας. αποκλείστηκε από αυτήν από τη διαδοχή στο θρόνο του πατέρα τους, ζώντας φοβισμένος και καταφεύγοντας στην κωμική ποίηση
Ήταν ποιητής γράφει γι’ αυτόν το λεξικό Σούδα
Ασχολήθηκε με την Ιλιάδα του Ομήρου εισάγοντας μια γραμμή πεντάμετρου μετά από κάθε εξάμετρο στην Ιλιάδα
********************************************************************
Κλέων ο Αλικαρνασσεύς-
Ήταν αρχαίος ρήτορας
*************************************************************
Άνδρωνας ο Αλικαρνασσέας
Ελάχιστες πληροφορίες σώζονται για ορισμένους ακόμη λογοτέχνες που κατάγονταν από την Αλικαρνασσό. του 4ου αιώνα. π.Χ. ήταν ο Άνδρωνας ο Αλικαρνασσέας, ο οποίος ασχολήθηκε με τον γενεαλογικό τομέα και διεξήγαγε έρευνες για τη συγγένεια των ελληνικών πόλεων7.
*******************************************************
Ηράκλειτος της Αλικαρνασσού
Στην Ελληνιστική εποχή ανήκει ο ποιητής ελεγειών *και επιγραμμάτων Ηράκλειτος.
Το μοναδικό επίγραμμα που σώζεται για τον θάνατο μιας νέας γυναίκας που πέθανε στον τοκετό (Ανθ. Παλ. 7.645), φανερώνει “δυνατό και βαθύ αίσθημα”. Από τις ελεγείες του δεν διασώθηκε τίποτε άλλο εκτός από τον τίτλο «Αηδόνες».
********************************
— Ο Αέλιος Διονύσιος
Ο Αέλιος Διονύσιος (Έλληνας Διονύσιος) ήταν Έλληνας ρήτορας,συγγραφέας και μουσικός, ο οποίος έζησε στην εποχή του αυτοκράτορα Αδριανού. Θεωρείται ότι ήταν απόγονος του πρεσβύτερου Διονύσου του Αλικαρνασσού, συγγραφέα της ιστορίας της Ρώμης από την ίδρυση της έως τον μέσο τρίτο αιώνα π.Χ.
Ήταν πολύ επιδέξιος μουσικός και έγραψε πολλά έργα για τη μουσική και την ιστορία της. Τίποτα άλλο δεν είναι γνωστό για τη ζωή του.
O Διονύσιος Αίλιος ο Αττικιστής συνέταξε ένα Αττικιστικό λεξικό (Αττικά ονόματα) το οποίο είχε σε αλφαβητική κατάταξη ή ερμήνευε σπάνιες αττικές λέξεις. Από το έργο αυτό, που σώζεται ακόμη κατά τα βυζαντινά χρόνια, άντλησαν πολλά μεταγενέστερα λεξικά υλικό..
Πραγματείες μουσικής φύσεως είναι τα έργα του Διονυσίου του Αλικαρνασσέα, γνωστού με την επωνυμία «ο μουσικός».
Δεν έχει σωθεί κανένα από τα έργα του.
Μερικά από αυτά ήταν :
Ένα λεξικό των Αττικών λέξεων ( Ἀττικὰ ονόματα) σε πέντε βιβλία, -Μουσική ιστορία σε 36 βιβλία, – Ρυθμικά υπομνήματα, σε 24 βιβλία. – Μουσικά παιδεία ή διατριβαί, σε 22 βιβλία. κ.α
********************************************************
— ΑΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΑ ΠΡΟΣΩΠΑ
Στα 1995, στο ακρωτήριο της Σαλμακίδας Πηγής, απέναντι ακριβώς από το φρούριο του Αγίου Πέτρου, ανακαλύφθηκε τυχαία, μια επιγραφή του 2ου π.Χ. αιώνα σκαλισμένη σε βράχο.
Πρόκειται για ένα έμμετρο ποίημα εξήντα ελεγειακών στίχων χαραγμένο σε δύο στήλες. Ο ποιητής επαινεί την Αλικαρνασσό περιγράφοντας ανάμεσα στα άλλα τους μεγάλους άνδρες που γέννησε.
Ο ποιητής επαινεί την Αλικαρνασσό περιγράφοντας ανάμεσα στα άλλα τους μεγάλους άνδρες που γέννησε.
Αναφέρονται:
1. Ο ποιητής Κυπρίας που έγραψε τα “Ιλιδιακά” και τα “Κύπρια.”
2. Ο κωμωδιογράφος Μενεσθεύς.
3. Ο επιγραμματοποιός Θεαίτητος.
4. Ο τραγικός ποιητής Ζηνόδοτος.
5. Ο κωμικός ποιητής Διονύσιος.
6. Ο επίσης τραγικός ποιητής Φανόστρατος.
7. Ο χρονογράφος Νόσσος και
8. Ο ποιητής Τιμοκράτης.
***************************************************************
ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Λύγδαμις Α’
Λύγδαμις, ο οποίος κυβέρνησε γ. 520–484 π.Χ., ήταν ο πρώτος τύραννος της Καρίας υπό την Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία. Ήταν Καραϊο-ελληνικής εθνικότητας. Ήταν ο πατέρας της Αρτεμισίας Α ‘της Καρίας. Είναι ο ιδρυτής της ομώνυμης δυναστείας της Λυγδαμιδών (520–450 π.Χ.) τυράννων της Καρίας, που κυβερνούσε από τον Αλικαρνασσό.
****************************************************************
— Αρτεμισία Α
Η Αρτεμισία Α΄ της Καρίας, κόρη του Λυγδάμη (Λυγδάμιδος) ήταν βασίλισσα της Αλικαρνασσού, υποτελής στους Πέρσες.
Η Αρτεμισία είναι κυρίως γνωστή για τον ρόλο της στην ναυμαχία της Σαλαμίνας,
” Αρτεμισία συμβουλή μου για σένα: μην δώσεις μάχη στην θάλασσα. Οι άνδρες τους είναι ανώτεροι από τους δικούς μας στην θάλασσα όπως οι άνδρες είναι ανώτεροι των γυναικών. Γιατί πρέπει να διατρέχεις τον κίνδυνο των ναυτικών δράσεων; Δεν κατέλαβες την Αθήνα, η οποία ήταν στόχος της εκστρατείας, δεν κατέλαβες την υπόλοιπη Ελλάδα΄΄
Ο Ξέρξης δεν συμφώνησε με την Αρτεμισία και αποφάσισε να επιτεθεί στα Στενά της Σαλαμίνας
Το αποτέλεσμα γνωστό η ήττα των Περσών
Μετά την ναυμαχία, ο Ξέρξης είχε πει στον Μαρδόνιο ότι θέλει να αποφασίσει τι έπρεπε να κάνει. Ο Μαρδόνιος υποστήριξε την συνέχιση της εκστρατείας ,αλλά ο Ξέρξης θέλησε να ρωτήσει και την Αρτεμισία, η οποία ήταν η μόνη που τον συμβούλευσε να μην επιτεθεί στους Έλληνες στην Σαλαμίνα.
Αρτεμισία βασιλιά, είναι δύσκολο να σε συμβουλεύω τι είναι καλύτερο για σένα. Πιστεύω ότι πρέπει να πάρεις τον στρατό και να επιστρέψεις πίσω, και ο Μαρδόνιος να μείνει εδώ με τις δυνάμεις που θέλει
Αυτή την φορά, ο Ξέρξης υπάκουσε στην συμβουλή της Αρτεμισίας, και την έστειλε μαζί με τα παιδιά του στην Έφεσο, καθώς είχε πάρει μαζί του στην εκστρατεία τους νόθους γιούς του
-*Ηρόδοτος για την Αρτεμισία Α
” Η Αρτεμισία, που με συγκινεί για να θαυμάσει πολύ ότι μια γυναίκα έπρεπε να είχε πάει με το όπλο εναντίον της Ελλάδας. επειδή ο σύζυγός της ήταν νεκρός, η ίδια είχε την κυριαρχία του και έναν νεαρό γιο με, και ακολούθησε τον οικοδεσπότη χωρίς άγχος αναγκαιότητας, αλλά απλώς με μεγάλη καρδιά. Η Αρτεμισία ήταν το όνομά της. Ήταν κόρη του Λυγκδάμη, από την πλευρά του πατέρα της από τη γενεαλογία της Αλικαρνασίας, και από μια κρητική για τη μητέρα της. Ήταν ηγέτης των ανδρών της Αλικαρνασσού και της Κω και της Νίσυρου και της Καλύδνου, εφοδιάζοντας πέντε πλοία. Τα πλοία της φημιζόταν σαν τα καλύτερα σε ολόκληρο τον στόλο μετά τα πλοία του Σιδώνα. και από όλους τους συμμάχους του, έδωσε στον βασιλιά τις καλύτερες συμβουλές. Οι πόλεις, στις οποίες είπα ότι ήταν ηγέτης, είναι όλες από τους Δωριείς, όπως μπορώ να δείξω, ότι οι Αλικαρνανοί ήταν Τροιζοίνιοι και οι υπόλοιποι της Επιδαύρου.’’
– Ηρόδοτος VII.99.”
-* Ο Θάνατος της
Ο Πατριάρχης Φώτιος Α΄ είναι ο μόνος που αναφέρεται στον θάνατο της Αρτεμισίας. Η βασίλισσα της Αλικαρνασσού είχε ερωτευτεί τον Δαρδάρνο της Άβυδου, ο οποίος την περιφρονούσε. Μια νύχτα, του έξυσε τα μάτια, καθώς κοιμόταν. Αλλά, η αγάπη της αυξήθηκε μετά από το συμβάν, και βάσει της συμβουλής που της έδωσε ένας μάντης, πήγε στην Λευκάδα και έπεσε από την κορυφή ενός βράχου
******************************************************
Πισίνδηλις
Ο Πισίνδηλις κυβέρνησε περίπου το 460-450 π.Χ., ήταν τύραννος της Καρίας, από την πρωτεύουσα της Αλικαρνασσού, κάτω από την Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία. Ήταν ο γιος της Αρτεμισίας Α της Καρίας, και μέρος της δυναστείας Λυγδαμιδών
Λέγεται ότι ήταν νεαρός άνδρας ήδη τη στιγμή που η μητέρα του Αρτεμισία πολέμησε στο κεφάλι του στόλου της Καρίας στη Μάχη της Σαλαμίνας (479 π.Χ.) υπό τον Βασιλιά Ξέρξη Ι. Αναφέρεται από τον Ηρόδοτο καθώς περιέγραψε τη συμμετοχή της μητέρας του στη Σαλαμίνα.
Πιθανότατα έπρεπε να εγκαταλείψει το θρόνο του γύρω στο 452-449 π.Χ.
Ο γιος του ήταν ο Λύγδαμις Β’ , τελευταίος τύραννος της δυναστείας Λυγδαμιδών. προτού η Καρία ενταχθεί στην αθηναϊκή συμμαχία της Δήλου για περίπου 50 χρόνια.
*****************************************************
–Λύγδαμις Β’
Ο Λύγδαμις Β’ ήταν τύραννος της Αλικαρνασσού, γιος του Πινσίληδους εγγονός της Αρτεμισίας τ Έγινε τύραννος της Αλικαρνασσού και των γύρω νησιών με τη βοήθεια των Περσών, .
Ο Λύγδαμις τάχθηκε υπέρ των Περσών και το 468 π.Χ.,
Δολοφόνησε τον ποιητή Πανιάση, θείο του διάσημου ιστορικού Ηρόδοτου, το 461, ο οποίος ανάγκασε τον Ηρόδοτο να εγκαταλείψει την πατρίδα του, την Αλικαρνασσό, φεύγοντας στο νησί της Σάμου
Ο Λύγδαμις κυβερνούσε από το 460 έως το 454 π.Χ.) ήταν τύραννος της Καρίας τον 5ο αιώνα π.Χ., υπό την Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία. Η πρωτεύουσά του ήταν στον Αλικαρνασσό.
Μετά το θάνατο του Λύγδαμις Β’, γύρω στο 454 π.Χ.., η Αλικαρνάσσος προσχώρησε στην Αθηναϊκή συμμαχία, (Συμμαχία της Δήλου).
Από το 395 π.Χ., η Καρία θα πέσει και πάλι υπό τον έλεγχο της Αχαιμενιδικής Αυτοκρατορίας και θα κυβερνούσε από μια νέα δυναστεία τοπικών τυράννων, τους Εκατομινίδες.
— Εκάτομνος
Υπήρξε σατράπης της Καρίας την περίοδο περίπου 395-377 π.Χ , εποχή της βασιλείας του Αρταξέρξη Β΄. Προκάτοχος του ήταν ο Τισσαφέρνης και διάδοχος ο Μαύσωλο
Ο Εκάτομνος ήταν γιος και διάδοχος του Υσσαλδώμου.
Στις αρχές του 4ου αι. π.Χ., διορίστηκε σατράπης της νεοσύστατης σατραπείας της Καρίας από τον Πέρση βασιλιά Αρταξέρξη Β΄
Σύμφωνα με το Διόδωρο, το 391 π.Χ. ο Εκάτομνος κλήθηκε από τον Πέρση βασιλιά να συμμετάσχει στην εκστρατεία των Περσών εναντίον του Ευαγόρα Α΄, βασιλιά της Σαλαμίνας της Κύπρου. Ορίστηκε πιθανόν επικεφαλής των ναυτικών δυνάμεων. Ο σατράπης της Καρίας ίσως ανακλήθηκε γύρω στο 389π.Χ. από τον Αρταξέρξη για να προστατεύσει την Καρία από τις επιθέσεις που πραγματοποιούσαν οι Αθηναίοι στις μικρασιατικές ακτές με επικεφαλής τον Θρασύβουλο
Ο Ισοκράτης αναφέρει ότι κυβερνούσε ακόμη το 380 π.Χ. εκτιμάτε ο Εκάτομνος πέθανε γύρω στο 377 π.Χ
Δεν έχουμε φιλολογικές μαρτυρίες που να μας πληροφορούν για τα αίτια και τη χρονολογία θανάτου του Εκάτομνου Επίγονοι του ήταν Μαύσωλος ,Αρτεμισία Β΄,Ιδριεύς, Πιξώδαρoς και Άδα που υπήρξαν μέλη της λεγόμενης δυναστείας του Εκάτομνου που διοίκησαν την Αλικαρνασσό. Ο Εκάτομνος έκοψε αργυρά και χάλκινα νομίσματα
Το 2010 βρήκαν κάτι που θεωρούταν ότι ήταν ο τάφος του Εκάτομνου Μια μαρμάρινη σαρκοφάγος και πολλές τοιχογραφίες . Το μαυσωλείο αυτό είναι πλέον χαρακτηρισμένο ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Θεωρείται και ήταν προκάτοχος του μαγευτικού Μαυσωλείου της Αλικαρνασσού.
Πρόσφατα ένα χρυσό στέμμα κλεμμένο από τον τάφο εντοπίστηκε και επέστρεψε στην Αλικαρνασσο.
*********************************************************–Μαύσωλος
Ο Μαύσωλος ήταν σατράπης της Καρίας από το 377 π.Χ. μέχρι το θάνατο του το 353 π.Χ.. Διαδέχθηκε τον πατέρα του, Εκατόμνο. Επέκτεινε την κυριαρχία του στη Λυκία και σε διάφορες ελληνικές πόλεις και νησιά. Βοήθησε τους Ρόδιους, τους Κώους και τους Χίους να επαναστατήσουν ενάντια στη Β’ Αθηναϊκή Συμμαχία με σκοπό να τους φέρει κάτω από το δικό του έλεγχο
Ο Μαύσωλος ήταν ένας δαιμόνιος και ακραίος τυχοδιώχτης, . της οποίας πρωτεύουσα ήταν η Αλικαρνασσός, . Εκεί διορισμένος διοικητής των Περσών και αντίπαλος της Β’ Αθηναϊκής συμμαχίας, της οποίας κατάφερε να καταλάβει κάποια νησιά, όπως η Ρόδος, η Χίος και η Κω. Ο σατράπης αυτός έγινε πολύ πλούσιος έχοντας τρεις πηγές πλουτισμού: Επιδόθηκε στο εμπόριο σκλάβων ρημάζοντας τα ενδότερα της Μικράς Ασίας, κατάκλεβε το κεντρικό ταμείο της Περσικής αυτοκρατορίας που άρχιζε ήδη να παρακμάζει (είκοσι χρόνια αργότερα καταλύθηκε από τον Αλέξανδρο) και ασκούσε συστηματική πειρατεία στο Αιγαίο με τα πλοία του.
Όταν πέθανε έμεινε στην ιστορία διότι η Αρτεμισία που άφησε διάδοχο του, έχτισε ένα μεγαλόπρεπο ταφικό μνημείο όπου τον έθαψε .Πολλοί αυτή την εκδοχή την αμφισβητούν .
Λένε ότι η Αρτεμισία πέθανε μόλις δυο χρόνια μετά τον θάνατο του άντρα της και αδερφού της, ενώ ένα τόσο πελώριο και περικαλλές μνημείο θα χρειάστηκε πολύ περισσότερο χρόνο για να φτιαχτεί. Πολύ πιθανόν να συνέχισε να χτίζεται και μετά τον θάνατο της Αρτεμισίας είτε το ‘χε ξεκινήσει ο ίδιος ο Μαύσωλος πριν πεθάνει, οπότε αν συνέβαινε κάτι τέτοιο οφειλόταν στην πελώρια ματαιοδοξία του σατράπη Μαύσωλου
***********************************************************
–Αρτεμισία Β
Η Αρτεμισία ήταν κόρη του σατράπη της Καρίας, Εκάτομνου.
Παντρεύτηκε τον αδελφό της Μαύσωλο και μετά το θάνατό του, το 353 π.Χ., πήρε την εξουσία της Καρίας.
Έσωσε την Αλικαρνασσό από την επίθεση των δημοκρατικών της Ρόδου μετά το θάνατο του συζύγου της και ύστερα κατέλαβε η ίδια την Ρόδο.
Προς τιμήν του συζύγου της έχτισε ένα υπέροχο μνημείο, το Μαυσωλείο, που θεωρείται ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου. Πέθανε το 350 π.Χ.
***************************************************
— Ἄδα ή Άντα της Καρίας
Η Άντα της Καρίας (Αρχαία Ελληνική: Ἄδα) ( 377 – 326 π.Χ.) κόρη του Εκατόμνου ήταν μέλος της Βουλής του Εκατόμνου (Εκατόμνιδες) και κυβερνήτης της Καρίας στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ., πρώτα ως Περσίδα Σατράπης και αργότερα ως Βασίλισσα κάτω την αιγίδα του Μεγάλου Αλέξανδρου
Παντρεύτηκε τον αδερφό της Ίδριο, ο οποίος διαδέχθηκε την Αρτεμισία Β’ το 351 π.Χ. και πέθανε το 344 π.Χ. Με το θάνατο του συζύγου της, η Άντα έγινε σατράπης της Καρίας, αλλά εκδιώχθηκε από τον αδερφό της Πιξαδώρο το 340 π.Χ., ο οποίος μετά το θάνατό του το 335 π.Χ. διαδέχθηκε τον γαμπρό του, τον Περσικό Οροντόμπατς. Η Άντα έφυγε στο φρούριο της Άλιντα, όπου διατήρησε την εξουσία της.
Όταν ο Μέγας Αλέξανδρος εισήλθε στην Καρία το 334 π.Χ., η Άντα υιοθέτησε τον Αλέξανδρο ως γιο της και τον παρέδωσε την Άλιντα. Ο Αλέξανδρος αποδέχθηκε την προσφορά της και, σε αντάλλαγμα, έδωσε στην Άντα επίσημη διοίκηση της πολιορκίας του Αλικαρνασσού
Μετά την πτώση του Αλικαρνασσού, ο Αλέξανδρος επέστρεψε την Άλιντα στην Άντα και έκανε τη βασίλισσα της Καρίας. Η δημοτικότητα της Ἄδα με τον πληθυσμό με τη σειρά της εξασφάλισε την πίστη των κατοίκων της Καρίας στον Αλέξανδρο.
*******************************************************–
— Ίδριος
Σατράπης της Καρίας διαδέχθηκε την Αρτεμισία Β’ το 351 π.Χ. και πέθανε το 344 π.Χ. Με το θάνατο του συζύγου της, η Άντα εκδιώχθηκε από τον αδερφό της Πιξαδώρο το 340 π.Χ.,
******************************************************
— Πιξαδώρος
Σατράπης της Καρίας 341-335 π.Χ. .
********************************************************
— Ἡγίσιππος Ἁλικαρνασευς ,–
Ο Ἡγίσιππος ήταν ναυτικός διοικητής στην υπηρεσία του Αντιγόνου του Μονόφθαλμου
Κατά τη διάρκεια της αποστολής του Δημήτρη Πολιορκητή στην Κύπρο το 306 π.Χ. μαζί με τον Πλειστία της Κω , ηγήθηκε της δεξιάς πτέρυγας του στόλου των Αντιγονιδών στη μεγάλη θαλάσσια μάχη της Σαλαμίνας εναντίον του Πτολεμαίου της Αιγύπτου.
Παρόλο που η δεξιά πτέρυγα του Αντιγόνου ηττήθηκε από την αντίθετη αριστερά, με επικεφαλής τον ίδιο τον Πτολεμαίο, η αριστερή πλευρά του Αντιγόνου περικύκλωσε το κέντρο Πτολεμαίου, εξασφαλίζοντας μια μεγάλη νίκη για τις δυνάμεις του Αντιγόνου
ΑΘΛΗΤΕΣ
— Ασιατικός ο Αλικαρνασσαίος ,
Γέννηση Τέλος 1ου αιώνα π.Χ. στην Αλικαρνασσό Ιδιότητα δρομέας Βραβεύσεις Ολυμπιονίκης στο αγώνισμα του σταδίου
Ο Ασιατικός ο Αλικαρνασσαίος (1ος αιώνας μ.Χ.) ήταν αρχαίος αθλητής με καταγωγή από την Αλικαρνασσό, ο οποίος αναφέρεται από τον Ευσέβιο της Καισαρείας στο σύγγραμμά του με τίτλο Παντοδαπή ιστορία πως στέφθηκε ολυμπιονίκης στο αγώνισμα του σταδίου κατά τους 197ους ολυμπιακούς αγώνες της αρχαιότητας το 9 μ.Χ .
Το Στάδιο ( Στάδιον) ήταν αρχαίο αγώνισμα δρόμου, και αποτελούσε μέρος των Ολυμπιακών αγώνων καθώς και των άλλων πανελλήνιων αγώνων στην αρχαιότητα,ο νικητής ονομαζόταν σταδιονίκης.Η ταν ένα σπριντ για μια απόσταση περίπου 180 μ
— Ο Φορμίων ο Αλικαρνασσαίος
Ο Φορμίων ο Αλικαρνασσαίος ήταν αρχαίος Έλληνας ολυμπιονίκης διακρίθηκε στην πυγμαχία, ήταν αρχαίος μποξέρ που ήταν νικητής στην πυγμαχία στους 97 αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες έγινε γύρω 375 π.Χ.
**********************************************
— Σκυθία…Από τα βιβλία του αντλούνται περιγραφές για τους Σκύθες
Τα έργα του όμως αναφέρουν και πληροφορίες για την Σκυθία. Ο ίδιος μάλιστα διηγείται την συνομιλία του με τον Σκύθη Τύμνη.
— Μακεδονία…..Από τον Ελλάνικο μαθαίνουμε πως ο Ηρόδοτος έζησε για κάποιο διάστημα στην αυλή του βασιλιά της Μακεδονίας, Αλέξανδρου Α΄
— .Λιβύη ….. Οι εμπορικές σχέσεις που είχε συνάψει η Σάμος με την Κυρήνη (τη σημερινή Λιβύη), ο Ηρόδοτος ωθήθηκε να την επισκεφτεί περίπου το 460 π.Χ.. Από αυτό το ταξίδι διασώζεται ο μύθος των Βαττιάδων βασιλέων (Δ 163).
— Ανατολική Θράκη……Σε ένα άλλο του ταξίδι περιγράφει την ανατολική ακτή της Θράκης (Δ, 83).
— Νησιά του Αιγαίου …..Επίσης έχει επισκεφτεί και περιγράψει τα νησιά του Αιγαίου: Σκιάθο, Δήλο, Πάρο, Εύβοια, Σαλαμίνα, Αίγινα και Κύθηρα.
— Θεσσαλία ,Στερεά Ελλάδα,Πελοπόννησο…. Από την κύρια Ελλάδα περιηγείται στην Στερεά και φτάνει μέχρι τα Τέμπη, καθώς και στην Πελοπόννησο δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις περιοχές των μαχών των μηδικών πολέμων.
— Δυτική Ελλάδα : Ζάκυνθος , Κέρκυρα ,Ήπειρος…. Εικάζεται ότι πέρασε από την Ζάκυνθο στο δρόμο για τους Θουρίους, ενώ με βεβαιότητα επισκέφτηκε την Κέρκυρα, τη Δωδώνη, την Αμβρακία, τη
— Σικελία και τις πόλεις τις Κάτω Ιταλίας Μεταπόντιον και Κρότωνα.
— Οι Σάρδεις που τις επισκέφτηκε για περισσότερες από μια φορά,
— Την Έφεσο και την Σμύρνη. – Δυτικά στα ανατολικά του Πόντου & 5.Κολχίδα
Ταξίδεψε με πλοίο από τα δυτικά στα ανατολικά του Πόντου (Δ 86) για να καταλήξει στην Κολχίδα
Ο Ηρόδοτος είναι ο πρώτος που διαχωρίζει την Ευρώπη από την Ασία, στα μάτια του όμως ο Πόντος και η Σκυθία, που σήμερα ανήκουν στην Ασία, είναι αναπόσπαστο μέρος της Ευρώπης. Μάλιστα, θεωρεί ύβρη τις εκστρατείες των Περσών κατά των κατοίκων των περιοχών αυτών. (Κάκτος, 1992)
ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
Το μεγαλύτερο έργο του Ηροδότου ενδεχόμενα και το μόνο που έχει συγγράψει φαίνεται να είναι ‘’οι Ιστορίαι.’’ Πρόκειται για ένα αρχείο της ιστορίας σχετικά με τους πολέμους μεταξύ Ελλήνων και Περσών, συμπεριλαμβανομένων πλούσιων γεωγραφικών και εθνογραφικών πληροφοριών.
Παρόλο που κάποιες από τις ιστορίες του ήταν ευφάνταστες και άλλες είναι ανακριβείς, ο ίδιος αναφέρει πως κατέγραφε μόνο ότι του έλεγαν και ήταν συνήθως σωστός στις πληροφορίες του.
Το έργο αυτό σήμερα θεωρείται η θεμελιώδης βάση της Ιστορίας στο Δυτικό πολιτισμό.
Γράφτηκε το 450 π.Χ. στην Ιωνική διάλεκτο και εξυπηρετεί ως αρχείο των αρχαίων παραδόσεων, της πολιτικής, της γεωγραφίας, και των συγκρούσεων που συνέβησαν μεταξύ διάφορων πολιτισμών γνωστών στην Ελλάδα, τη Δυτική Ασία και τη Βόρεια Αφρική εκείνη την περίοδο.
Οι ‘’ Ιστορίαι,’’ επίσης, είναι μία από τις πρώτες αφηγήσεις της ανόδου της Περσικής αυτοκρατορίας, αλλά και των αιτίων και των γεγονότων του Ελληνοπερσικών πολέμων μεταξύ της αυτοκρατορίας των Αχαιμενιδών και τις Ελληνικές πόλεις-κράτη τον 5ο αιώνα π.Χ.
Ο Ηρόδοτος απεικονίζει τη σύγκρουση των δυνάμεων των κατακτητών (Πέρσες) από τη μία, και της ελευθερίας (οι Αθηναίοι η συμμαχία των ελληνικών πόλεων-κρατών, τα οποία συμμάχησαν εναντίον των εισβολέων) από την άλλη.
Ο ίδιος ο Ηρόδοτος δεν έδωσε κάποιον τίτλο σε αυτό το έργο του
Οι Αλεξανδρινοί φιλόλογοι το ονόμασαν “Ἡροδότου Μοῦσαι” και το διαίρεσαν σε εννέα βιβλία και στο κάθε βιβλίο δόθηκε το όνομα καθεμίας από τις εννέα Μούσες
Βιβλίο Α΄ (Κλειώ) – Βιβλίο Β΄ (Ευτέρπη) – Βιβλίο Γ΄ (Θάλεια)Βιβλίο – Δ΄ (Μελπομένη) – Βιβλίο Ε΄ (Τερψιχόρη) -Βιβλίο ΣΤ΄ (Ερατώ) – Βιβλίο Ζ΄ (Πολύμνια) – Βιβλίο Η΄ (Ουρανία) – Βιβλίο Θ΄ (Καλλιόπη)
Η Ιστορία του ασχολείται κυρίως με τις ζωές του Κροίσου , του Κύρου , του Καμπύση , του Σμέρδη , του Δαρείου και του Ξέρξη και τις μάχες του Μαραθώνα , των Θερμοπυλών , του Αρτεμισίου , της Σαλαμίνας , των Πλαταιών και του Μυκάλε .
Ωστόσο, πολλές πολιτιστικές, εθνογραφικές , γεωγραφικές, ιστοριογραφικές και άλλες παραβάσεις του αποτελούν καθοριστικό και ουσιαστικό μέρος των Ιστοριών και περιέχει πληθώρα πληροφοριών. Ο Ηρόδοτος έχει επικριθεί για το γεγονός ότι το βιβλίο του περιλαμβάνει πολλούς προφανείς θρύλους και φανταστικούς λογαριασμούς. Πολλοί συγγραφείς, ξεκινώντας από τον ιστορικό ιστορικό Θουκυδίδη του 5ου αιώνα π.Χ. , τον κατηγόρησαν για τη δημιουργία ιστοριών για διασκέδαση. Ωστόσο, ενα μεγάλο μέρος των πληροφοριών που παρέχει έχει επιβεβαιωθεί από ιστορικούς και αρχαιολόγους. στους μετέπειτα χρόνους
******************************
– Πανύασις
[5ος αιώνας π.Χ. πέθανε στην Αλικαρνασσό το 454 π.Χ
Ο Πανύασις (… – 454 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας επικός ποιητής του 5ου αιώνα π.Χ., από την Αλικαρνασσό. Είναι γνωστός για τα Ηράκλεια και τα Ιωνικά. Πιστεύεται ότι έγραψε και άλλα έργα που έχουν χαθεί. Το έργο του δεν εκτιμήθηκε όσο ζούσε αλλά μετά θάνατον αναγνωρίστηκε σαν ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές της αρχαϊκής εποχής. Ήταν θείος ή εξάδελφος του Ηροδότου.
Το 454 π.Χ. ο Πανύασις εκτελέστηκε από τον τύραννο Λύγδαμι λόγω των πολιτικών του δραστηριοτήτων
******************************
— Διονύσιος ο Αλικαρνασσέας.
Μεταγενέστερος από τον Ηρόδοτο και τον Πανύασση είναι ο ρητοροδιδάσκαλος και ιστορικός Διονύσιος ο Αλικαρνασσέας. Γεννήθηκε μεταξύ των ετών 60 και 55 π.Χ.2. Το 30 π.Χ. πήγε στη Ρώμη, όπου έδρασε για 22 χρόνια και ήρθε σε επαφή με σημαντικά πολιτικά και πνευματικά πρόσωπα.
Το ιστορικό του σύγγραμμα «Ρωμαϊκή Αρχαιολογία» παρουσιάζει την πρώιμη ιστορία της Ρώμης ως τον 1ο Καρχηδονιακό πόλεμο το 264 π.Χ. Από τα 20 βιβλία σώζονται τα 10 πρώτα ολόκληρα και το 11ο με κενά. Για τα υπόλοιπα αντλούμε πληροφορίες από μια επιτομή του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου και μια επιτομή του Μιλάνου. Ως ιστορικός είναι άξιος σεβασμού για την επιμέλειά του στην έρευνα και την ευγλωττία του. Θεωρεί τα ζητήματα ύφους ιδιαίτερα σημαντικά και για το ιστορικό του έργο. Η στενή σχέση του Διονυσίου με το ηγετικό πνευματικό και πολιτικό περιβάλλον της Ρώμης δημιουργεί κάποια προβλήματα αξιοπιστίας για το έργο του. Η ιστορία του δεν μπορεί να θεωρηθεί αμερόληπτη καθώς είναι εμφανής η διάθεσή του να εξυπηρετήσει και να ευχαριστήσει τους προστάτες του αλλά και να δημιουργήσει στη Ρώμη μια διάθεση αποδοχής της Ανατολής. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η θέση του ότι οι Ρωμαίοι είναι ελληνικής καταγωγής ενώ και οι περισσότεροι ρωμαϊκοί θεσμοί είχαν προέλθει από την Σπάρτη και γενικά την Ελλάδα. Το ιστορικό του έργο, ωστόσο, βασίζεται σε ιστορικές πηγές και διασώζει ιστορικές πληροφορίες που διαφορετικά θα είχαν χαθεί.
Ως ρητοροδιδάσκαλος δίδαξε νέους Ρωμαίους και συνέθεσε διδακτικές πραγματείες. Είχε ταχθεί εναντίον της ασιανής τεχνοτροπίας (χαρακτηρίζεται από την περίτεχνη και πομπώδη έκφραση) ενώ πρότυπό του ήταν ο Δημοσθένης. Σημαντικά έργα του ήταν τα εξής: «Περί αρχαίων ρητόρων» (κριτικές μελέτες των αττικών προτύπων του 4ου αι. Λυσία, Ισοκράτη, Ισαίου και Δημοσθένη), Περί μιμήσεως, Περί συνθέσεως ονομάτων (οδηγίες ύφους).
******************************
Πίγρης ο Αλικαρνασσευς
Ο Πίγρης ο Αλικαρνασσεύς,, ήταν είτε ο αδελφός είτε ο γιος της περίφημης Αρτεμισίας, που ήταν σατράπης της Καρίας. αποκλείστηκε από αυτήν από τη διαδοχή στο θρόνο του πατέρα τους, ζώντας φοβισμένος και καταφεύγοντας στην κωμική ποίηση
Ήταν ποιητής γράφει γι’ αυτόν το λεξικό Σούδα
Ασχολήθηκε με την Ιλιάδα του Ομήρου εισάγοντας μια γραμμή πεντάμετρου μετά από κάθε εξάμετρο στην Ιλιάδα
******************************
Κλέων ο Αλικαρνασσεύς-
Ήταν αρχαίος ρήτορας
******************************
Άνδρωνας ο Αλικαρνασσέας
Ελάχιστες πληροφορίες σώζονται για ορισμένους ακόμη λογοτέχνες που κατάγονταν από την Αλικαρνασσό. του 4ου αιώνα. π.Χ. ήταν ο Άνδρωνας ο Αλικαρνασσέας, ο οποίος ασχολήθηκε με τον γενεαλογικό τομέα και διεξήγαγε έρευνες για τη συγγένεια των ελληνικών πόλεων7.
******************************
Ηράκλειτος της Αλικαρνασσού
Στην Ελληνιστική εποχή ανήκει ο ποιητής ελεγειών *και επιγραμμάτων Ηράκλειτος.
Το μοναδικό επίγραμμα που σώζεται για τον θάνατο μιας νέας γυναίκας που πέθανε στον τοκετό (Ανθ. Παλ. 7.645), φανερώνει “δυνατό και βαθύ αίσθημα”. Από τις ελεγείες του δεν διασώθηκε τίποτε άλλο εκτός από τον τίτλο «Αηδόνες».
******************************
— Ο Αέλιος Διονύσιος
Ο Αέλιος Διονύσιος (Έλληνας Διονύσιος) ήταν Έλληνας ρήτορας,συγγραφέας και μουσικός, ο οποίος έζησε στην εποχή του αυτοκράτορα Αδριανού. Θεωρείται ότι ήταν απόγονος του πρεσβύτερου Διονύσου του Αλικαρνασσού, συγγραφέα της ιστορίας της Ρώμης από την ίδρυση της έως τον μέσο τρίτο αιώνα π.Χ.
Ήταν πολύ επιδέξιος μουσικός και έγραψε πολλά έργα για τη μουσική και την ιστορία της. Τίποτα άλλο δεν είναι γνωστό για τη ζωή του.
O Διονύσιος Αίλιος ο Αττικιστής συνέταξε ένα Αττικιστικό λεξικό (Αττικά ονόματα) το οποίο είχε σε αλφαβητική κατάταξη ή ερμήνευε σπάνιες αττικές λέξεις. Από το έργο αυτό, που σώζεται ακόμη κατά τα βυζαντινά χρόνια, άντλησαν πολλά μεταγενέστερα λεξικά υλικό..
Πραγματείες μουσικής φύσεως είναι τα έργα του Διονυσίου του Αλικαρνασσέα, γνωστού με την επωνυμία «ο μουσικός».
Δεν έχει σωθεί κανένα από τα έργα του.
Μερικά από αυτά ήταν :
Ένα λεξικό των Αττικών λέξεων ( Ἀττικὰ ονόματα) σε πέντε βιβλία, -Μουσική ιστορία σε 36 βιβλία, – Ρυθμικά υπομνήματα, σε 24 βιβλία. – Μουσικά παιδεία ή διατριβαί, σε 22 βιβλία. κ.α
******************************
— ΑΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΑ ΠΡΟΣΩΠΑ
Στα 1995, στο ακρωτήριο της Σαλμακίδας Πηγής, απέναντι ακριβώς από το φρούριο του Αγίου Πέτρου, ανακαλύφθηκε τυχαία, μια επιγραφή του 2ου π.Χ. αιώνα σκαλισμένη σε βράχο.
Πρόκειται για ένα έμμετρο ποίημα εξήντα ελεγειακών στίχων χαραγμένο σε δύο στήλες. Ο ποιητής επαινεί την Αλικαρνασσό περιγράφοντας ανάμεσα στα άλλα τους μεγάλους άνδρες που γέννησε.
Ο ποιητής επαινεί την Αλικαρνασσό περιγράφοντας ανάμεσα στα άλλα τους μεγάλους άνδρες που γέννησε.
Αναφέρονται:
1. Ο ποιητής Κυπρίας που έγραψε τα “Ιλιδιακά” και τα “Κύπρια.”
2. Ο κωμωδιογράφος Μενεσθεύς.
3. Ο επιγραμματοποιός Θεαίτητος.
4. Ο τραγικός ποιητής Ζηνόδοτος.
5. Ο κωμικός ποιητής Διονύσιος.
6. Ο επίσης τραγικός ποιητής Φανόστρατος.
7. Ο χρονογράφος Νόσσος και
8. Ο ποιητής Τιμοκράτης.
******************************
ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Λύγδαμις Α’
Λύγδαμις, ο οποίος κυβέρνησε γ. 520–484 π.Χ., ήταν ο πρώτος τύραννος της Καρίας υπό την Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία. Ήταν Καραϊο-ελληνικής εθνικότητας. Ήταν ο πατέρας της Αρτεμισίας Α ‘της Καρίας. Είναι ο ιδρυτής της ομώνυμης δυναστείας της Λυγδαμιδών (520–450 π.Χ.) τυράννων της Καρίας, που κυβερνούσε από τον Αλικαρνασσό.
******************************
— Αρτεμισία Α
Η Αρτεμισία Α΄ της Καρίας, κόρη του Λυγδάμη (Λυγδάμιδος) ήταν βασίλισσα της Αλικαρνασσού, υποτελής στους Πέρσες.
Η Αρτεμισία είναι κυρίως γνωστή για τον ρόλο της στην ναυμαχία της Σαλαμίνας,
” Αρτεμισία συμβουλή μου για σένα: μην δώσεις μάχη στην θάλασσα. Οι άνδρες τους είναι ανώτεροι από τους δικούς μας στην θάλασσα όπως οι άνδρες είναι ανώτεροι των γυναικών. Γιατί πρέπει να διατρέχεις τον κίνδυνο των ναυτικών δράσεων; Δεν κατέλαβες την Αθήνα, η οποία ήταν στόχος της εκστρατείας, δεν κατέλαβες την υπόλοιπη Ελλάδα΄΄
Ο Ξέρξης δεν συμφώνησε με την Αρτεμισία και αποφάσισε να επιτεθεί στα Στενά της Σαλαμίνας
Το αποτέλεσμα γνωστό η ήττα των Περσών
Μετά την ναυμαχία, ο Ξέρξης είχε πει στον Μαρδόνιο ότι θέλει να αποφασίσει τι έπρεπε να κάνει. Ο Μαρδόνιος υποστήριξε την συνέχιση της εκστρατείας ,αλλά ο Ξέρξης θέλησε να ρωτήσει και την Αρτεμισία, η οποία ήταν η μόνη που τον συμβούλευσε να μην επιτεθεί στους Έλληνες στην Σαλαμίνα.
Αρτεμισία βασιλιά, είναι δύσκολο να σε συμβουλεύω τι είναι καλύτερο για σένα. Πιστεύω ότι πρέπει να πάρεις τον στρατό και να επιστρέψεις πίσω, και ο Μαρδόνιος να μείνει εδώ με τις δυνάμεις που θέλει
Αυτή την φορά, ο Ξέρξης υπάκουσε στην συμβουλή της Αρτεμισίας, και την έστειλε μαζί με τα παιδιά του στην Έφεσο, καθώς είχε πάρει μαζί του στην εκστρατεία τους νόθους γιούς του
-*Ηρόδοτος για την Αρτεμισία Α
” Η Αρτεμισία, που με συγκινεί για να θαυμάσει πολύ ότι μια γυναίκα έπρεπε να είχε πάει με το όπλο εναντίον της Ελλάδας. επειδή ο σύζυγός της ήταν νεκρός, η ίδια είχε την κυριαρχία του και έναν νεαρό γιο με, και ακολούθησε τον οικοδεσπότη χωρίς άγχος αναγκαιότητας, αλλά απλώς με μεγάλη καρδιά. Η Αρτεμισία ήταν το όνομά της. Ήταν κόρη του Λυγκδάμη, από την πλευρά του πατέρα της από τη γενεαλογία της Αλικαρνασίας, και από μια κρητική για τη μητέρα της. Ήταν ηγέτης των ανδρών της Αλικαρνασσού και της Κω και της Νίσυρου και της Καλύδνου, εφοδιάζοντας πέντε πλοία. Τα πλοία της φημιζόταν σαν τα καλύτερα σε ολόκληρο τον στόλο μετά τα πλοία του Σιδώνα. και από όλους τους συμμάχους του, έδωσε στον βασιλιά τις καλύτερες συμβουλές. Οι πόλεις, στις οποίες είπα ότι ήταν ηγέτης, είναι όλες από τους Δωριείς, όπως μπορώ να δείξω, ότι οι Αλικαρνανοί ήταν Τροιζοίνιοι και οι υπόλοιποι της Επιδαύρου.’’
– Ηρόδοτος VII.99.”
-* Ο Θάνατος της
Ο Πατριάρχης Φώτιος Α΄ είναι ο μόνος που αναφέρεται στον θάνατο της Αρτεμισίας. Η βασίλισσα της Αλικαρνασσού είχε ερωτευτεί τον Δαρδάρνο της Άβυδου, ο οποίος την περιφρονούσε. Μια νύχτα, του έξυσε τα μάτια, καθώς κοιμόταν. Αλλά, η αγάπη της αυξήθηκε μετά από το συμβάν, και βάσει της συμβουλής που της έδωσε ένας μάντης, πήγε στην Λευκάδα και έπεσε από την κορυφή ενός βράχου
******************************
Πισίνδηλις
Ο Πισίνδηλις κυβέρνησε περίπου το 460-450 π.Χ., ήταν τύραννος της Καρίας, από την πρωτεύουσα της Αλικαρνασσού, κάτω από την Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία. Ήταν ο γιος της Αρτεμισίας Α της Καρίας, και μέρος της δυναστείας Λυγδαμιδών
Λέγεται ότι ήταν νεαρός άνδρας ήδη τη στιγμή που η μητέρα του Αρτεμισία πολέμησε στο κεφάλι του στόλου της Καρίας στη Μάχη της Σαλαμίνας (479 π.Χ.) υπό τον Βασιλιά Ξέρξη Ι. Αναφέρεται από τον Ηρόδοτο καθώς περιέγραψε τη συμμετοχή της μητέρας του στη Σαλαμίνα.
Πιθανότατα έπρεπε να εγκαταλείψει το θρόνο του γύρω στο 452-449 π.Χ.
Ο γιος του ήταν ο Λύγδαμις Β’ , τελευταίος τύραννος της δυναστείας Λυγδαμιδών. προτού η Καρία ενταχθεί στην αθηναϊκή συμμαχία της Δήλου για περίπου 50 χρόνια.
******************************
–Λύγδαμις Β’
Ο Λύγδαμις Β’ ήταν τύραννος της Αλικαρνασσού, γιος του Πινσίληδους εγγονός της Αρτεμισίας τ Έγινε τύραννος της Αλικαρνασσού και των γύρω νησιών με τη βοήθεια των Περσών, .
Ο Λύγδαμις τάχθηκε υπέρ των Περσών και το 468 π.Χ.,
Δολοφόνησε τον ποιητή Πανιάση, θείο του διάσημου ιστορικού Ηρόδοτου, το 461, ο οποίος ανάγκασε τον Ηρόδοτο να εγκαταλείψει την πατρίδα του, την Αλικαρνασσό, φεύγοντας στο νησί της Σάμου
Ο Λύγδαμις κυβερνούσε από το 460 έως το 454 π.Χ.) ήταν τύραννος της Καρίας τον 5ο αιώνα π.Χ., υπό την Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία. Η πρωτεύουσά του ήταν στον Αλικαρνασσό.
Μετά το θάνατο του Λύγδαμις Β’, γύρω στο 454 π.Χ.., η Αλικαρνάσσος προσχώρησε στην Αθηναϊκή συμμαχία, (Συμμαχία της Δήλου).
Από το 395 π.Χ., η Καρία θα πέσει και πάλι υπό τον έλεγχο της Αχαιμενιδικής Αυτοκρατορίας και θα κυβερνούσε από μια νέα δυναστεία τοπικών τυράννων, τους Εκατομινίδες.
— Εκάτομνος
Υπήρξε σατράπης της Καρίας την περίοδο περίπου 395-377 π.Χ , εποχή της βασιλείας του Αρταξέρξη Β΄. Προκάτοχος του ήταν ο Τισσαφέρνης και διάδοχος ο Μαύσωλο
Ο Εκάτομνος ήταν γιος και διάδοχος του Υσσαλδώμου.
Στις αρχές του 4ου αι. π.Χ., διορίστηκε σατράπης της νεοσύστατης σατραπείας της Καρίας από τον Πέρση βασιλιά Αρταξέρξη Β΄
Σύμφωνα με το Διόδωρο, το 391 π.Χ. ο Εκάτομνος κλήθηκε από τον Πέρση βασιλιά να συμμετάσχει στην εκστρατεία των Περσών εναντίον του Ευαγόρα Α΄, βασιλιά της Σαλαμίνας της Κύπρου. Ορίστηκε πιθανόν επικεφαλής των ναυτικών δυνάμεων. Ο σατράπης της Καρίας ίσως ανακλήθηκε γύρω στο 389π.Χ. από τον Αρταξέρξη για να προστατεύσει την Καρία από τις επιθέσεις που πραγματοποιούσαν οι Αθηναίοι στις μικρασιατικές ακτές με επικεφαλής τον Θρασύβουλο
Ο Ισοκράτης αναφέρει ότι κυβερνούσε ακόμη το 380 π.Χ. εκτιμάτε ο Εκάτομνος πέθανε γύρω στο 377 π.Χ
Δεν έχουμε φιλολογικές μαρτυρίες που να μας πληροφορούν για τα αίτια και τη χρονολογία θανάτου του Εκάτομνου Επίγονοι του ήταν Μαύσωλος ,Αρτεμισία Β΄,Ιδριεύς, Πιξώδαρoς και Άδα που υπήρξαν μέλη της λεγόμενης δυναστείας του Εκάτομνου που διοίκησαν την Αλικαρνασσό. Ο Εκάτομνος έκοψε αργυρά και χάλκινα νομίσματα
Το 2010 βρήκαν κάτι που θεωρούταν ότι ήταν ο τάφος του Εκάτομνου Μια μαρμάρινη σαρκοφάγος και πολλές τοιχογραφίες . Το μαυσωλείο αυτό είναι πλέον χαρακτηρισμένο ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Θεωρείται και ήταν προκάτοχος του μαγευτικού Μαυσωλείου της Αλικαρνασσού.
Πρόσφατα ένα χρυσό στέμμα κλεμμένο από τον τάφο εντοπίστηκε και επέστρεψε στην Αλικαρνασσο.
******************************
Ο Μαύσωλος ήταν σατράπης της Καρίας από το 377 π.Χ. μέχρι το θάνατο του το 353 π.Χ.. Διαδέχθηκε τον πατέρα του, Εκατόμνο. Επέκτεινε την κυριαρχία του στη Λυκία και σε διάφορες ελληνικές πόλεις και νησιά. Βοήθησε τους Ρόδιους, τους Κώους και τους Χίους να επαναστατήσουν ενάντια στη Β’ Αθηναϊκή Συμμαχία με σκοπό να τους φέρει κάτω από το δικό του έλεγχο
Ο Μαύσωλος ήταν ένας δαιμόνιος και ακραίος τυχοδιώχτης, . της οποίας πρωτεύουσα ήταν η Αλικαρνασσός, . Εκεί διορισμένος διοικητής των Περσών και αντίπαλος της Β’ Αθηναϊκής συμμαχίας, της οποίας κατάφερε να καταλάβει κάποια νησιά, όπως η Ρόδος, η Χίος και η Κω. Ο σατράπης αυτός έγινε πολύ πλούσιος έχοντας τρεις πηγές πλουτισμού: Επιδόθηκε στο εμπόριο σκλάβων ρημάζοντας τα ενδότερα της Μικράς Ασίας, κατάκλεβε το κεντρικό ταμείο της Περσικής αυτοκρατορίας που άρχιζε ήδη να παρακμάζει (είκοσι χρόνια αργότερα καταλύθηκε από τον Αλέξανδρο) και ασκούσε συστηματική πειρατεία στο Αιγαίο με τα πλοία του.
Όταν πέθανε έμεινε στην ιστορία διότι η Αρτεμισία που άφησε διάδοχο του, έχτισε ένα μεγαλόπρεπο ταφικό μνημείο όπου τον έθαψε .Πολλοί αυτή την εκδοχή την αμφισβητούν .
Λένε ότι η Αρτεμισία πέθανε μόλις δυο χρόνια μετά τον θάνατο του άντρα της και αδερφού της, ενώ ένα τόσο πελώριο και περικαλλές μνημείο θα χρειάστηκε πολύ περισσότερο χρόνο για να φτιαχτεί. Πολύ πιθανόν να συνέχισε να χτίζεται και μετά τον θάνατο της Αρτεμισίας είτε το ‘χε ξεκινήσει ο ίδιος ο Μαύσωλος πριν πεθάνει, οπότε αν συνέβαινε κάτι τέτοιο οφειλόταν στην πελώρια ματαιοδοξία του σατράπη Μαύσωλου
******************************
–Αρτεμισία Β
Η Αρτεμισία ήταν κόρη του σατράπη της Καρίας, Εκάτομνου.
Παντρεύτηκε τον αδελφό της Μαύσωλο και μετά το θάνατό του, το 353 π.Χ., πήρε την εξουσία της Καρίας.
Έσωσε την Αλικαρνασσό από την επίθεση των δημοκρατικών της Ρόδου μετά το θάνατο του συζύγου της και ύστερα κατέλαβε η ίδια την Ρόδο.
Προς τιμήν του συζύγου της έχτισε ένα υπέροχο μνημείο, το Μαυσωλείο, που θεωρείται ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου. Πέθανε το 350 π.Χ.
******************************
— Ἄδα ή Άντα της Καρίας
Η Άντα της Καρίας (Αρχαία Ελληνική: Ἄδα) ( 377 – 326 π.Χ.) κόρη του Εκατόμνου ήταν μέλος της Βουλής του Εκατόμνου (Εκατόμνιδες) και κυβερνήτης της Καρίας στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ., πρώτα ως Περσίδα Σατράπης και αργότερα ως Βασίλισσα κάτω την αιγίδα του Μεγάλου Αλέξανδρου
Παντρεύτηκε τον αδερφό της Ίδριο, ο οποίος διαδέχθηκε την Αρτεμισία Β’ το 351 π.Χ. και πέθανε το 344 π.Χ. Με το θάνατο του συζύγου της, η Άντα έγινε σατράπης της Καρίας, αλλά εκδιώχθηκε από τον αδερφό της Πιξαδώρο το 340 π.Χ., ο οποίος μετά το θάνατό του το 335 π.Χ. διαδέχθηκε τον γαμπρό του, τον Περσικό Οροντόμπατς. Η Άντα έφυγε στο φρούριο της Άλιντα, όπου διατήρησε την εξουσία της.
Όταν ο Μέγας Αλέξανδρος εισήλθε στην Καρία το 334 π.Χ., η Άντα υιοθέτησε τον Αλέξανδρο ως γιο της και τον παρέδωσε την Άλιντα. Ο Αλέξανδρος αποδέχθηκε την προσφορά της και, σε αντάλλαγμα, έδωσε στην Άντα επίσημη διοίκηση της πολιορκίας του Αλικαρνασσού
Μετά την πτώση του Αλικαρνασσού, ο Αλέξανδρος επέστρεψε την Άλιντα στην Άντα και έκανε τη βασίλισσα της Καρίας. Η δημοτικότητα της Ἄδα με τον πληθυσμό με τη σειρά της εξασφάλισε την πίστη των κατοίκων της Καρίας στον Αλέξανδρο.
******************************
— Ίδριος
Σατράπης της Καρίας διαδέχθηκε την Αρτεμισία Β’ το 351 π.Χ. και πέθανε το 344 π.Χ. Με το θάνατο του συζύγου της, η Άντα εκδιώχθηκε από τον αδερφό της Πιξαδώρο το 340 π.Χ.,
******************************
— Πιξαδώρος
Σατράπης της Καρίας 341-335 π.Χ. .
******************************
— Ἡγίσιππος Ἁλικαρνασευς ,–
Ο Ἡγίσιππος ήταν ναυτικός διοικητής στην υπηρεσία του Αντιγόνου του Μονόφθαλμου
Κατά τη διάρκεια της αποστολής του Δημήτρη Πολιορκητή στην Κύπρο το 306 π.Χ. μαζί με τον Πλειστία της Κω , ηγήθηκε της δεξιάς πτέρυγας του στόλου των Αντιγονιδών στη μεγάλη θαλάσσια μάχη της Σαλαμίνας εναντίον του Πτολεμαίου της Αιγύπτου.
Παρόλο που η δεξιά πτέρυγα του Αντιγόνου ηττήθηκε από την αντίθετη αριστερά, με επικεφαλής τον ίδιο τον Πτολεμαίο, η αριστερή πλευρά του Αντιγόνου περικύκλωσε το κέντρο Πτολεμαίου, εξασφαλίζοντας μια μεγάλη νίκη για τις δυνάμεις του Αντιγόνου
ΑΘΛΗΤΕΣ
— Ασιατικός ο Αλικαρνασσαίος ,
Γέννηση Τέλος 1ου αιώνα π.Χ. στην Αλικαρνασσό Ιδιότητα δρομέας Βραβεύσεις Ολυμπιονίκης στο αγώνισμα του σταδίου
Ο Ασιατικός ο Αλικαρνασσαίος (1ος αιώνας μ.Χ.) ήταν αρχαίος αθλητής με καταγωγή από την Αλικαρνασσό, ο οποίος αναφέρεται από τον Ευσέβιο της Καισαρείας στο σύγγραμμά του με τίτλο Παντοδαπή ιστορία πως στέφθηκε ολυμπιονίκης στο αγώνισμα του σταδίου κατά τους 197ους ολυμπιακούς αγώνες της αρχαιότητας το 9 μ.Χ .
Το Στάδιο ( Στάδιον) ήταν αρχαίο αγώνισμα δρόμου, και αποτελούσε μέρος των Ολυμπιακών αγώνων καθώς και των άλλων πανελλήνιων αγώνων στην αρχαιότητα,ο νικητής ονομαζόταν σταδιονίκης.Η ταν ένα σπριντ για μια απόσταση περίπου 180 μ
— Ο Φορμίων ο Αλικαρνασσαίος
Ο Φορμίων ο Αλικαρνασσαίος ήταν αρχαίος Έλληνας ολυμπιονίκης διακρίθηκε στην πυγμαχία, ήταν αρχαίος μποξέρ που ήταν νικητής στην πυγμαχία στους 97 αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες έγινε γύρω 375 π.Χ.
******************************